ҶУМАИ ҚУРЪОН АЗ ТАФСИРИ МУХТАСАРИ ХАТЛОНЙ
Тарҷумаи Устод Муҳаммадиқболи Садриддин
1. Сураи ФОТИҲА 1
1. Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
2. Ситоиш Худоро, ки Парвардигори ҷаҳониён аст.
3. Бахшояндаи меҳрубон,
4. Фармонравои рӯзи ҷазо.
5. Танҳо Туро мепастем ва танҳо аз Ту ёрӣ меҷӯем.
6. Моро ба роҳи рост ҳидоят кун:
7. Роҳи касоне, ки онҳоро неъмат додаӣ, на хашмгирифтагонӣ2 бар онҳо ва на гумроҳон3.
1. Аз он рӯй, ки калому-л-лоҳи маҷид бо ин сура оғоз мешавад, фотиҳату-л-китобаш хондаанд. Аз дигар номҳои он «Сабъулмасонӣ» аст, зеро ҳафт оя дорад ва ба ривояте ду бор ба паёмбар нозил шудааст ё дар ҳар намоз ду бор хонда мешавад. Фотиҳа ту-л-китоб дар Макка нозил шудааст.
2. Онҳоеанд, ки ҳақро донистанд ва аз он саркашӣ карданд (ҳамчун яҳудон).
3. Онҳоеанд, ки ҳақро нашинохтанд ва гумроҳ шуданд (ҳамчун насоро).
_________________________________________________________________________
2
Сураи БАҚАРА 1
(гов)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф. Лом. Мим2 .
2. Ин аст ҳамон китобе, ки дар он ҳеҷ шакке нест. Парҳезгоронро раҳнамост:
3. онон, ки ба ғайб имон меоваранд ва намоз мегузоранд ва аз он чӣ рӯзияшон додаем, инфоқ (харҷ) мекунанд.
4. ва онон, ки ба он чӣ бар ту ва бар паёмбарони пеш аз ту нозил шудааст, имон меоваранд ва ба охират яқин доранд.
5. Онҳо аз сӯи Парвардигорашон қарини ҳидоятанд ва худ растагоронанд.
6. Кофиронро хоҳ битарсонӣ ё натарсонӣ, барояшон яксон аст, имон намеоваранд.
7. Худо бар дилҳояшон ва бар гӯшашон мӯҳр ниҳода ва бар рӯи чашмонашон пардаест ва барояшон азобест бузург.
8. Порае (баъзе) аз мардум мегӯянд: «Ба Худо ва рӯзи қиёмат имон овардаем». Ҳол он ки имон наовардаанд.
9. Инҳо Худову мӯъминонро мефиребанд ва намедонанд, ки танҳо худро фиреб медиҳанд.
10. Дар дилҳояшон маразест (бемории маънавӣ, мисли шакку шубҳа ва нифоқ) ва Худо низ бар маразашон бияфзудааст ва ба ҷазои дурӯғе, ки гуфтаанд, барояшон азобест, дардовар.
11. Чун ба онон гуфта шавад, ки дар замин фасод накунед, мегӯянд: «Мо муслиҳонем (некӯкоронем)».
12. Огоҳ бошед, ки инҳо худ табаҳкоронанду намедонанд.
13. Ва чун ба онҳо гуфта шавад, ки шумо низ монанди дигар мардумон имон биёваред, мегӯянд: «Оё мо низ монанди бехирадон имон биёварем?» Огоҳ бошед, ки онон худ бехирадонанду намедонанд.
14. Ва чун ба мӯъминон мерасанд, мегӯянд: «Имон овардаем». Ва чун бо шайтонҳои (инсӣ мисли пешвоёнашон) хеш хилват мекунанд, мегӯянд: «Мо бо шумо ҳастем, мо масхараашон мекунем».
15. Худост, ки онҳоро масхара мекунад ва вомегузорадашон, то ҳамчунон дар туғёни хеш саргардон бимонанд.
16. Инҳо гумроҳиро ба ҳидоят хариданд, пас тиҷораташон суд накард ва дар шумори ҳидоятёфтагон дарнаёмадаанд.
17. Мисолашон мисли он касест, ки оташе афрӯхт,чун перомунашро равшан сохт, Худо рӯшноӣ аз онҳо бозгирифт ва нобино дар торикӣ раҳояшон кард.
18. Каронанд, гунгонанд, куронанд, пас онҳо бознамегарданд (аз куфр ба имон)!
19. Ё чун бороне сахт дар зулмат ҳамроҳ бо соиқа (оташак) аз осмон фуруд ояд, ва аз тарси марг, ангуштони хеш дар гӯшҳо кунанд. Ва Худо бар кофирон иҳота (огоҳии комил) дорад.
20. Наздик бошад, ки барқ дидагонашонро нобино созад. Ҳар гоҳ ки равшанӣ диҳад барқ эшонро, чанд қадаме бармедоранд ва чун хомӯш шавад, аз рафтан бозистанд. Агар Худо мехост, гӯшҳояшонро кару чашмонашонро кӯр месохт, ки ӯ ба ҳар коре тавоност!3
21. Эй мардум, Парвардигоратонро, ки шумо ва пешиниёнатонро биёфаридааст, бипарастед. то ки парҳезгор шавед!
22. Он Худованде, ки заминро чун фаршҳое бигустурд ва осмонро чун биное бияфрохт ва аз осмон обе фиристод ва бо он об барои рӯзии шумо аз замин ҳар гуна самаре бирӯёнид ва худ медонед, ки набояд барои Худо ҳамтоёне қарор диҳед!
23. Ва агар дар он чӣ бар бандаи хеш нозил кардаем, дар шак ҳастед, сурае монанди он биёваред ва ҷуз Худой ҳамаи ҳозиронатонро фаро хонед, агар рост мегӯед.
24. Ва ҳар гоҳ чунин накардаед, ки ҳаргиз натавонед кард, пас битарсед аз оташе, ки барои кофирон муҳайё шуда ва ҳезуми он мардумон ва сангҳо ҳастанд.
25. Ба онон, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, мужда деҳ ки барояшон биҳиштҳоест, ки дар он наҳрҳо ҷорист. Ва ҳар гоҳ, ки аз меваҳои он бархурдор шаванд, гӯянд: «Пеш аз ин дар дунё аз чунин меваҳое бархурдор шуда будем, ки ин меваҳо шабеҳ ба якдигаранд». Ва низ дар он ҷо ҳамсароне покиза доранд ва дар он ҷо ҷовидона бошанд.
26. Худо ибое надорад, ки ба пашша ва болотар аз он (мисли анкабут) масал бизанад. Онҳо, ки имон овардаанд, медонанд, ки он масал дуруст ва аз ҷониби Парвардигори онҳост. Ва аммо кофирон мегӯянд, ки Худо аз ин масал чӣ мехостааст? Бисёреро ба он гумроҳ мекунад ва бисёреро ҳидоят. Аммо танҳо фосиқонро гумроҳ мекунад.
27. Касоне, ки паймони Худоро (ба воситаи ақл, фитрат ва таблиғи паёмбарон, ки бастаанд), пас аз бастани он мешикананд ва он чиро, ки Худо ба пайвастани он фармон дода (аз қабили пайвастани силаи раҳм, риояти ҳуқуқи инсонӣ, дӯстӣ ва ғайра), мебуранд ва дар замин фасод мекунанд, зиёнкоронанд.
28. Чӣ гуна Худоро инкор мекунед, дар ҳоле ки мурда будед ва ӯ шуморо зинда сохт, боз мемиронад ва зинда мекунад ва он гоҳ ба назди ӯ бозгардонда мешавед?
29. ӯст, ки ҳамаи чизҳоеро, ки дар рӯи замин аст, бароятон биёфарид, он гоҳ ба осмон муставӣ шуд4 ва ҳар ҳафт осмонро барафрошт ва ӯ аз ҳар чизе огоҳ аст!
30. Ва чун Парвардигорат ба фариштагон гуфт; «Ман дар замин халифае меофаринам», гуфтанд: «Оё касеро меофаринӣ, ки дар он ҷо фасод кунад ва хунҳо бирезад ва ҳол он ки мо ба ситоиши Ту тасбеҳ мегӯем ва Туро ба покӣ иқрор мекунем?» Гуфт: «Ман он чиро донам, ки шумо намедонед».
31. Ва номҳоро ба тамомӣ ба Одам биёмӯхт. Сипас онҳоро ба фариштагон арза кард, ва гуфт: «Агар рост мегӯед, Маро ба номҳои инҳо хабар диҳед».
32. Гуфтанд: «Муназзаҳӣ (покӣ) Ту. Моро ҷуз он чӣ Худ ба мо омӯхтаӣ, донише нест. Тӯӣ донои ҳаким»!
33. Гуфт: «Эй Одам, онҳоро аз номҳояшон огоҳ кун!» Чун аз он номҳо огаҳашон кард, Худо гуфт: «Оё ба шумо нагуфтам, ки ман ниҳони осмонҳову заминро медонам ва бар он чӣ ошкор мекунед ва пинҳон медоштед, огаҳам?»
34. Ва ба фариштагон гуфтем: «Одамро саҷда кунед!» Ҳама саҷда карданд, ҷуз Иблис, ки рӯй гардонд ва бартарӣ ҷуст. Ва ӯ аз кофирон буд.
35. Ва гуфтем: «Эй одам, худ ва занат дар биҳишт ҷой гиред. Ва ҳар чӣ хоҳед, ва ҳар ҷо, ки хоҳед, аз самароти он ба хушӣ бихӯред. Ва ба ин дарахт наздик машавед, ки ба зумраи ситамкорон дароед».
36. Пас шайтон он дуро ба хато водошт ва аз биҳиште, ки дар он буданд, берун ронд. Гуфтем: «Поин равед, баъзе душмани баъзеи дигар ва қароргоҳу ҷои бархӯрдории шумо то рӯзи қиёмат дар замин бошад».
37. Одам аз Парвардигораш калимае чанд фаро гирифт. Пас Худо тавбаи ӯро пазируфт, зеро ӯ тавбапазир ва меҳрубон аст!
38. Гуфтем: «Ҳама аз биҳишт фурӯ шавед, пас ҳангоме, ки аз ҷониби Ман роҳнамоӣ бароятон омад, бар онҳо, ки аз роҳнамоии Ман пайравӣ кунанд, биме нахоҳад буд ва онҳо андӯҳнок намешаванд».
39. Касоне, ки кофир шаванд ва оёти Худоро дурӯғ бароранд, худ аҳли ҷаҳаннаманд ва ҷовидона дар он ҷо хоҳанд буд.
40. Эй бани Исроил, неъматеро, ки бар шумо арзонӣ доштам, ба ёд биёваред. Ва ба аҳди Ман вафо кунед, то ба аҳдатон вафо кунам. Ва аз Ман битарсед!
41. Ба он чӣ нозил кардаам ва китоби шуморо тасдиқ мекунад, имон биёваред ва аз нахустин касоне набошед, ки инкораш мекунанд. Ва оёти Маро ба баҳои андак мафурӯшед ва (танҳо) аз Ман бимнок бошед!
42. Ҳақро ба ботил наомезед ва бо он ки ҳақиқатро медонед, пинҳонаш макунед!
43. Ва намозро барпой доред ва закот бидиҳед ва бо рукӯъкунандагон рукӯъ кунед!
44. Оё дар ҳоле ки китобро мехонед, мардумро ба некӣ фармон медиҳед ва худро фаромӯш мекунед? Оё ба ақл дарнамеёбед?
45. Аз сабр ва намоз ёрӣ ҷӯед. Ва ин ду кор душворанд, ҷуз барои аҳли хушӯъ (хоксорон, фурӯтанон).
46. Онҳо, ки бегумон медонанд, ки бо Парвардигори худ дидор хоҳанд кард ва назди ӯ бозмегарданд.
47. Эй бани Исроил, неъматеро, ки ба шумо арзонӣ доштам ва шуморо бар ҷаҳониён бартарӣ додам, ба ёд биёваред.
48. Ва битарсед аз рӯзе, ки ҳеҷ кас дигареро ба кор наёяд ва ҳеҷ шафоъате аз касе пазируфта нагардад ва аз касе ивазе наситонанд ва касеро ёрӣ накунанд.
49. Ва (ба ёд оред) он гоҳ, ки шуморо аз фиръавниён раҳонидем: шуморо шиканҷаҳои сахт мекарданд, писаронатонро мекуштанд ва занонатонро зинда мегузоштанд. Ва дар ин озмоише бузург аз сӯи Парвардигоратон буд.
50. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки дарёро бароятон шикофтем ва шуморо раҳонидем ва фиръавниёнро дар баробари чашмонатон ғарқа сохтем.
51. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки чиҳил шаб бо Мӯсо ваъда ниҳодем ва шумо, ки ситамкорон будед, баъд аз ӯ гӯсоларо парастидед.
52. Пас гуноҳонатонро афв кардем, то ки сипосгузор бошед!
53. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки ба Мӯсо китоб ва фурқон додем, ки ҳидоят шавед.
54. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Эй қавми ман, шумо ба он сабаб, ки гӯсоларо парастидед, бар худ ситам раво доштед, инак, ба даргоҳи Офаридгоратон тавба кунед ва якдигарро бикушед, ки чунин коре дар назди Офаридгоратон беҳтар аст». Пас Худо тавбаи шуморо пазируфт, зеро тавбапазир ва меҳрубон аст5.
55. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки гуфтед: «Эй Мӯсо, мо то Худоро ошкор набинем, ба ту имон намеоварем». Ва ҳамчунон ки менигаристед, соиқа (оташак) шуморо фурӯ гирифт.
56. Боз шуморо пас аз мурдан зинда сохтем, то ки сипосгузор шавед!
57. Ва абрро соябонатон гардонидем ва бароятон манну салво6 фиристодем: «Бихӯред аз ин чизҳои покиза, ки шуморо рӯзӣ додаем! Ва онҳо бар Мо ситам накарданд, балки бар худ ситам мекарданд».
58. Ва (ба ёд оред) он замонро, ки ба шумо гуфтем: «Ба ин қария8 дароед ва аз неъматҳои он ҳар чӣ ва ҳар ҷо, ки хоста бошед, ба фаровонӣ бихӯред! Вале саҷдакунон (бофурӯтанӣ) аз дарвоза дохил шавед ва бигӯед: «Бори гуноҳ аз мо кам кун». То хатоҳои шуморо биёмурзем ва ба подоши некӯкорон бияфзоем.
59. Аммо ситамкорон он суханро дигар карданд ва бар онҳо ба ҷазои исёне, ки карда буданд, азобе осмонӣ фуруд овардем.
60. Ва ба ёд оред он гоҳро, ки Мӯсо барои қавми худ об хост. Гуфтем: «Асоятро бар он санг бизан». Пас дувоздаҳ чашма аз он бикушод. Ҳар гурӯҳе маҳалли обнӯшии худро бидонист. Аз рӯзии Худо бихӯреду биёшомед ва дар рӯи замин ба фасод саркашӣ макунед!
61. Ва он гоҳро, ки гуфтед: «Эй Мӯсо, мо бар як навъи таъом натавонем сабр кард, аз Парвардигорат бихоҳ, то барои мо аз он чӣ аз замин мерӯяд, чун сабзӣ ва бодиринг ва сир ва наск ва пиёз бирӯёнад». Мӯсо гуфт: «Оё мехоҳед он чиро, ки бартар аст, ба он чӣ пасттар аст, бадал кунед? Ба шаҳре бозгардед, ки дар он ҷо ҳар чӣ хоҳед, ба шумо бидиҳанд. Муқаррар шуд бар онҳо хориву бечорагӣ ва ба хашми Худо гирифтор шуданд! Ва ин ба он сабаб буд, ки ба оёти Худо кофир шуданд ва паёмбаронро ба ноҳақ куштанд ва нофармонӣ карданд ва таҷовуз варзиданд!
62. Касоне, ки имон оварданд ва касоне, ки ойини яҳудон ва тарсоён ва собиийнро9 баргузиданд, агар ба Худо ва рӯзи қиёмат имон дошта бошанд ва коре шоиста кунанд, Худо ба онҳо ҷазои нек медиҳад ва на бимнок мешаванд ва на ғамгин.
63. Ва (ба ёд оред) он замонро, ки бо шумо паймон бастем ва кӯҳи Турро бар болои саратон бардоштем. Он чиро, ки ба шумо додаем,10 бо итминон бигиред ва он чиро, ки дар он аст, ба хотир бисупоред! То ки парҳезгор шавед!
64. Вале з-он пас аз фармон сар боз задед ва агар фазлу раҳмати Худо набуд, аз зиёнкорон мебудед.
65. Ва шинохтаед он гурӯҳро, ки дар он рӯзи шанбе аз ҳадди худ таҷовуз карданд11 , пас ба онҳо хитоб кардем: «Бӯзинагоне хору хомӯш гардед!»
66. Ва онҳоро ибрати муъосирон ва ояндагон ва панде барои парҳезгорон гардонидем.
67. Ва (ба ёд оред) он ҳангомро, ки Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Худо фармон медиҳад, ки говеро бикушед!» Гуфтанд: «Оё моро ба ришханд мегирӣ?» Гуфт: «Ба Худо паноҳ мебарам, ки аз нодонон бошам».
68. Гуфтанд: «Барои мо Парвардигоратро бихон, то баён кунад, ки он чӣ гуна говест?» Гуфт: «Мегӯяд; «Говест на сахт пиру аз кор афтода, на ҷавону корнокарда, миёнасол». Акнун бикунед он чӣ шуморо мефармоянд!
69. Гуфтанд: «Барои мо Парвардигоратро бихон, то бигӯяд, ки ранги он чист?» Гуфт: «Мегӯяд: «Говест на зарди баланд, рангаш бинандагонро шодмон месозад».
70. Гуфтанд: «Барои мо Парвардигоратро бихон, то бигӯяд он чӣ гуна говест? Ки он гов бар мо муштабеҳ шудааст ва агар Худо бихоҳад, мо ба он роҳ меёбем».
71. Гуфт: «Аз он говон нест, ки ром бошанд ва заминро ҷуфт кунанд ва киштро об диҳанд. Беайб асту якранг». Гуфтанд: «Акнун ҳақиқатро гуфтӣ». Пас онро куштанд, ҳарчанд, ки наздик буд, ки аз он кор саркашӣ кунанд.
72. Ва (ба ёд оред), он ҳангомро, ки касеро куштед ва бар якдигар бӯҳтон задед ва ба низоъ даргирифтед ва Худо он чиро, ки пинҳон мекардед, ошкор сохт.
73. Сипас гуфтем: «Порае аз онро бар он кушта бизанед. Худо мурдагонро инчунин зинда месозад ва нишонаҳои қудрати хешро инчунин ба шумо менамоёнад, то ки ба ақл дарёбед!»
74. Пас аз он дилҳои шумо чун санг сахт гардид, ҳатто сахттар аз санг, ки аз санг гоҳ ҷӯйҳо равон шаванд ва чун шикофта шавад, об аз он берун ҷаҳад ва гоҳ (санг) аз тарси Худо аз боло ба нишеб фурӯ ғалтад ва Худо аз он чӣ мекунед, ғофил нест!
75. Оё тамаъ медоред, ки ба шумо имон биёваранд ва ҳол он ки гурӯҳҳое12 аз онҳо каломи Худоро мешуниданд ва бо он ки ҳақиқати онро меёфтанд, тағйираш мекарданд ва аз кори хеш огоҳ буданд?
76. Ва чун бо мӯъминон дидор кунанд, гӯянд: «Мо ҳам имон овардаем». Ва чун бо якдигар хилват кунанд, гӯянд: «Оё бо онҳо13 аз донише, ки Худо ба шумо арзонӣ дошта, сухан мегӯед, то ба ёрии он дар назди Парвардигоратон бар шумо ҳуҷҷат оранд? Оё ба ақл дарнамеёбед?»
77. Оё намедонанд, ки ҳар чиро, ки пинҳон медоранд ва ҳар чиро, ки ошкор месозанд, Худо медонад?
78. Бархе аз онҳо бесаводоне ҳастанд, ки намедонанд дар китоб15 чист, ҷуз суханоне, ки мехонанд (бетадаббур ва тафаккур дар он). Инҳо танҳо пойбанди гумони хешанд.
79. Пас вой бар онҳое, ки китобро худ ба дасти худ менависанд, то суде андак баранд, мегӯянд, ки аз ҷониби Худо нозил шуда. Пас вой бар онҳо ба он чӣ навиштанд ва вой бар онҳо аз суде, ки мебаранд!
80. Ва гуфтанд: «Оташ ҷуз чанд рӯзе моро насӯзонад». Бигӯ: «Оё бо Худо чунин паймоне бастаед, то ӯ хилофи паймони худ накунад? Ё он ки аз рӯи нодонӣ чунин нисбате ба Худо медиҳед?»
81. Оре, онҳо, ки муртакиби кори зишт шуданд ва гуноҳашон гирдо гирдашонро гирифт, аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонанд.
82. Ва онҳо, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, аҳли биҳиштанд ва дар он ҷовидонанд.
83. он ҳангомро (ба ёд оред), ки аз бани Исроил паймон гирифтем, ки ҷуз Худоро напарастед ва ба падару модару хешовандон ва ятимону дарвешон некӣ кунед ва ба мардумон сухани нек гӯед ва намоз бихонед ва закот бидиҳед! Вале ҷуз андаке аз шумо пушт кардед ва шумоед рӯйгардондагон.
84. Ва он ҳангомро, ки ба шумо паймон ниҳодем , ки хуни ҳам марезед ва якдигарро аз хонумон овора масозед ва шумо ба паймон гардан ниҳодед ва худ бар он гувоҳ ҳастед.
85. Пас шумо чунин ҷамоъате ҳастед, ки якдигарро мекушед ва гурӯҳе аз худро аз хонумонашон овора мекунед ва бар зидди онҳо ба гуноҳ ва бедод ба ҳамдастии якдигар бармехезед ва агар ба асорати шумо дароянд, дар баробари озодияшон фидя мегиред ва ҳол он ки берун ронданашон бар шумо ҳаром буд. Оё ба баъзе аз китоб16 имон меоваред ва баъзе дигарро инкор мекунед? Подоши касе, ки чунин кунад, дар дунё ҷуз хорӣ нест ва дар рӯзи қиёмат ба сахттарин ваҷҳе шиканҷа мешавад ва Худо аз он чӣ мекунед, ғофил нест!
86. Инҳо ҳамон касонанд, ки охиратро доданд ва зиндагии дунёро хариданд. Аз азобашон кам нагардад ва кас ёриашон накунад.
87. Ба таҳқиқ Мӯсоро китоб додем ва аз паи ӯ паёмбарон фиристодем. Ва ба Исо ибни Марям далелҳои равшан иноят кардем ва ӯро бо Руҳу-л-қудс-таъйид намудем. Ва ҳар гоҳ паёмбаре омад ва чизҳое овард, ки писанди нафси шумо набуд, саркашӣ кардед ва гурӯҳеро дурӯғгӯ хондед ва гурӯҳеро куштед.
88. Гуфтанд: «Дилҳои мо дар ҳиҷоб аст». На, Худо онҳоро ба сабаби куфре, ки меварзанд, нафрин кардааст ва чӣ андак имон меоваранд!
89. Ва чун эшонро аз ҷониби Худо китобе омад ва ӯро шинохтанд, ҳарчанд китобашонро ҳам тасдиқ карда буд ва бо он ки аз он пеш хостори пирӯзӣ бар кофирон буданд, ба ӯ имон наёварданд, ки лаънати Худо бар кофирон бод!
90. Бо худ бадмуомилагӣ карданд, он гоҳ ки аз ҳасад ба китоби Худо кофир шуданд ва аз ин ки Худо фазлу карами хешро ба ҳар кас аз бандагони худ, ки бихоҳад, арзонӣ медорад, ҳасад бурданд ва қарини хашме афзун бар хашми дигар шуданд ва кофиронро азобест хоркунанда!
91. Ва чун ба онҳо гуфта шавад, ки ба он чи Худо нозил кардааст, имон биёваред, мегӯянд: «Мо ба он чи бар худамон нозил шудааст, имон меоварем». Ва ба ғайри он ҳарчанд бо ҳақиқат ҳамроҳ бошад ва китобашонро ҳам тасдиқ кунад, имон намеоваранд. Бигӯ: «Агар шумо имон оварда будед, аз чӣ сабаб паёмбарони Худоро пеш аз ин мекуштед?»
92. Мӯсо бо далелҳои равшани хеш ба ҳидояти шумо омад ва шумо, ситамкорон, пас аз ӯ ба гӯсола гаравидед.
93. Ва бо шумо паймон бастем ва кӯҳи Турро бар болои саратон бидоштем. Акнун он чиро, ки бароятон фиристодаем, ба имони устувор бигиред ва каломи Худоро бишнавед. Гуфтанд: «Шунидаем ва ба кор нахоҳем баст». Бар асари куфрашон ишқи гӯсола дар дилашон омехта карда шуд. Бигӯ: «Агар ба он чӣ мегӯед, бовар доред, боваратон ба бадкорӣ вомедорад!»
94. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, ки сарои охират назди Худо махсуси шумост, на мардуми дигар, пас орзуи марг кунед».
95. Вале ба сабаби аъмоле, ки кардаанд, ҳаргиз орзуи марг нахоҳанд кард. Худо ситамкоронро мешиносад!
96. Онҳоро аз мардуми дигар, ҳатто мушрикон, ба зиндагии инҷаҳонӣ ҳаристар хоҳӣ ёфт ва баъзе аз кофирон дӯст доранд, ки ҳазор сол дар ин дунё зист кунанд ва ин умри дароз азоби Худоро аз онон дур нахоҳад сохт, ки Худо ба аъмолашон биност!
97. Ба онҳо, ки ба Ҷабраил душманӣ меварзанд, бигӯ: «ӯст, ки ин оётро ба фармони Худо бар дили ту нозил кардааст, то китобҳои дигари осмониро тасдиқ кунад ва барои мӯъминон раҳнамун ва башорат бошад».
98. Ҳар ки душмани Худо ва фариштагони ӯ ва паёмбаронаш ва Ҷабраилу Микоил бошад, Худо ҳам душмани кофирон аст!
99. Бешак бар ту оёте равшан нозил кардем. Ва ҷуз фосиқон касе мункири онҳо нахоҳад шуд.
100. Оё ҳар бор, ки бо Худо паймоне бастанд, гурӯҳе аз онҳо паймоншиканӣ карданд? Оре, бештарашон имон нахоҳанд овард!
101. Ва гурӯҳе аз аҳли китоб чун паёмбаре аз ҷониби Худо бар онҳо фиристода шуд, ки ба китобашон ҳам гувоҳӣ медод, китоби Худоро, чунон, ки гӯӣ аз он бехабаранд, пушти сар афканданд.
102. Ва аз афсуне, ки девҳо ба рӯзгори подшоҳии Сулаймон мехонданд, пайравӣ карданд ва Сулаймон кофир набуд, вале девҳо, ки мардумро ҷодугарӣ меомӯхтанд, кофир буданд. Ва низ он афсун, ки бар он ду фаришта: –Ҳорут ва Морут дар Бобул нозил шуд, дар ҳоле, ки, он ду ба ҳар кас, ки ҷодугарӣ меомӯхтанд, мегуфтанд: «Кори мо фитна аст, мабодо кофир шавӣ». Ва мардум аз он ду ҷодуҳое меомӯхтанд, ки метавонистанд миёни зану шӯй ҷудоӣ афкананд ва онон ҷуз ба фармони Худо ба касе зиёне намерасониданд ва он чӣ мардум меомӯхтанд, ба онҳо зиён мерасонид, на суд. Ва худ медонистанд, ки харидорони он ҷодуро дар охират баҳрае нест. Худро ба бад чизе фурӯхтанд, агар медонистанд!
103. Агар имон оварда ва парҳезгор шуда буданд, подоше, ки аз ҷониби Худо ба онҳо дода мешуд, аз ҳар чизи дигаре некӯтар мебуд, агар медонистанд!
104. Эй касоне, ки имон овардаед, магӯед «роъино», бигӯед «унзурно». Ва гӯш фаро доред, ки барои кофирон азобест дардовар!
105. Аз миёни аҳли китоб онон, ки кофир шуданд ва низ мушрикон дӯст намедоранд, ки аз ҷониби Парвардигор ба шумо хайре фурӯ фиристода шавад. Ва ҳол он ки Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ба бахшоиши хеш махсус медорад. Худо соҳиби фазле бузург аст!
106. Ҳеҷ оятеро мансух ё тарк намекунем, магар он ки беҳтар аз он ё монанди онро меоварем. Оё намедонӣ, ки Худо бар ҳар коре тавоност?
107. Оё намедонӣ, ки Худо фармонравои осмонҳо ва замин аст ва шуморо ҷуз ӯ ёреву ёваре нест?
108. Оё мехоҳед аз паёмбари худ чизе бипурсед, ҳамчунон ки қавми Мӯсо пеш аз ин аз Мӯсо пурсида буданд? Он кас, ки куфрро ба ҷои имон ихтиёр кунад, чун касест, ки роҳи ростро гум карда бошад.
109. Бисёре аз аҳли китоб, бо он ки ҳақиқат бар онҳо ошкор шуда, аз рӯи ҳасад дӯст доранд шуморо пас аз имон оварданатон ба куфр бозгардонанд. Афв кунед ва гузашт кунед, то Худо фармонашро биёварад, кӣ ӯ бар ҳар коре тавоност!
110. Намоз бигзоред ва закот бидиҳед! Ҳар некиро, ки пешопеш барои худ равона медоред, назди Худояш хоҳед ёфт. Ҳар ойна Худо ба корҳое, ки мекунед, биност.
111. Гуфтанд: «Ҷуз яҳудон ва тарсоён касе ба биҳишт намеравад». Ин орзуи онҳост. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, ҳуҷҷати хеш биёваред».
112. Оре, ҳар кас, ки аз рӯи ихлос рӯ ба Худо кунад ва некӯкор бувад, подошашро аз Парвардигораш хоҳад гирифт ва дастхуши биму андӯҳ намешавад.
113. Бо ин ки китоби Худоро мехонанд, яҳудон гуфтанд, ки тарсоён барҳақ наянд ва тарсоён гуфтанд, ки яҳудон барҳақ наянд. Ҳамчунон онҳо, ки ноогоҳанд сухане чун сухани онҳо гӯянд. Худо дар рӯзи қиёмат дар бораи он чӣ дар он ихтилоф мекунанд, миёнашон ҳукм хоҳад кард.
114. Кист ситамкортар аз он ки манъ кард масҷидҳои Худоро аз он ки ёд карда шавад номи Худо дар онҳо ва дар вайрон сохтани онҳо кӯшид? Раво нест дар он масҷидҳо ҷуз бимноку тарсон дохил шаванд ва насибашон дар дунё хорӣ ва дар охират азобе бузург аст!
115. Машриқу Мағриб аз они Худост. Пас бар ҳар ҷое, ки рӯ кунед, ҳамон ҷо рӯ ба Худост. Худо фарохраҳмат ва доност!
116. Гуфтанд, ки Худо фарзанде гирифт. Пок аст ӯ! Балки ҳар чӣ дар осмонҳо ва замин аст, аз они ӯст ва ҳама фармонбардори ӯянд!
117. Офаринандаи осмонҳо ва замин аст. Чун иродаи чизе кунад, мегӯяд: «Мавҷуд шав!» ва он чиз мавҷуд мешавад.
118. Нодонон гуфтанд: «Чаро Худо бо мо сухан намегӯяд? Ё мӯъҷизае бар мо намеояд?» Пешиниёнашон низ чунин суханоне мегуфтанд. Дилҳошон монанди якдигар аст. Мо барои онҳо, ки ба яқин расидаанд, оётро баён кардаем.
119. Мо туро, ки сазовор ҳастӣ, ба рисолат фиристодем, то муждадиҳанда ва бимдиҳанда бошӣ. Ва пурсида нахоҳи шуд аз аҳли дӯзах.
120. Яҳудон ва тарсоён аз ту хушнуд намешаванд, то ба ойинашон гардан ниҳӣ. Бигӯ: «Ҳидоят, ҳидоятест, ки аз ҷониби Худо бошад». Агар аз он пас, ки Худо туро огоҳ кардааст, аз хостаи онҳо пайравӣ кунӣ, ҳеҷ ёвару мададгоре аз ҷониби ӯ нахоҳӣ дошт.
121. Касоне, ки китобашон додаем ва ончунон, ки сазовор аст, онро мехонанд, мӯъминони ба он ҳастанд ва онон, ки ба он имон надоранд, зиёнкорон ҳастанд.
122. Эй бани Исроил, аз он неъмате, ки бар шумо арзонӣ доштам ва шуморо бар ҷаҳониён бартарӣ додам, ёд кунед!
123. Ва битарсед аз рӯзе, ки ҳеҷ кас дигареро ба кор наёяд ва фидя пазируфта нашавад ва шафоъат судашон накунад ва касе ба ёрияшон барнахезад!
124. Ва Парвардигори Иброҳим ӯро ба калимоте чанд биёзмуд ва Иброҳим он калимотро ба тамомӣ ба анҷом расонид. Худо гуфт: «Ман туро пешвои мардум гардонидам». Гуфт «Фарзандонамро ҳам?» Гуфт: «Паймони ман ситамкоронро дар бар нагирад».
125. Ва Каъбаро ҷойгоҳи иҷтимоъ ва макони амни мардум сохтем. Мақоми Иброҳимро намозгоҳи хеш гиред. Мо Иброҳим ва Исмоилро фармон додем: «Хонаи маро барои тавофкунандагону муқимон ва рокиъону соҷидон покиза доред!»
126. Ва Иброҳим гуфт: «Эй Парвардигори ман, ин шаҳрро ҷои амне гардон ва аз мардумаш ононро, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон доранд, аз ҳар самаре рӯзӣ соз!» Гуфт: «Ҳар кас, ки кофир шуд, ӯро андак бархурдорӣ диҳам, сипас ба азоби оташ дучораш гардонам», ки бад саранҷомест!
127. Ва чун Иброҳим ва Исмоил пояҳои хонаро боло бурданд, гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, аз мо бипазир, ки ту шунаво ва доно ҳастӣ!»
128. Парвардигори мо, моро фармонбардори хеш соз ва низ фарзандони моро фармонбардори хеш гардон ва маносикамонро ба мо биёмӯз ва тавбаи мо бипазир, ки ту бисёр тавбапазиранда ва меҳрубон ҳастӣ!
129. «Эй Парвардигори мо, аз миёнашон паёмбаре бар онҳо мабъус гардон, то оёти туро бар онҳо бихонад ва ба онҳо китобу (қуръон ва дигар китобҳои осмонӣ) ҳикмат (маърифати дин) биёмӯзонад ва онҳоро покиза созад ва ту пирӯзманду ҳаким ҳастӣ!»
130. Чӣ касе аз кеши Иброҳим рӯй барметобад, ҷуз он ки худро бехирад сохта бошад? Иброҳимро дар дунё баргузидем ва ӯ дар охират низ аз шоистагон аст.
131. Ва Парвардигораш ба ӯ гуфт: «Таслим шав». Гуфт: «Ман дар баробари Парвардигори ҷаҳониён таслимам».
132. Иброҳим ба фарзандони худ васият кард, ки дар баробари Худо таслим шаванд. Ва Яъқуб ба фарзандони худ гуфт: «Эй фарзандони ман, Худо барои шумо ин динро баргузидааст, мабодо бимиред, бе он ки ба он гардан ниҳода бошед».
133. Оё шумо ҳозир будед, он гоҳ ки марги Яъқуб фаро расид ба фарзандонаш гуфт: «Пас аз ман чӣ чизеро мепарастед?» Гуфтанд: «Худои ту ва Худои ниёкони ту, Иброҳиму Исмоил ва Исҳоқро ба яктоӣ хоҳем парастид ва дар баробари ӯ таслим ҳастем».
134. Онҳо умматҳое будаанд, ки акнун даргузаштаанд. Он чӣ карда буданд, аз они онҳост ва он чӣ шумо кунед, аз они шумост ва шуморо аз аъмоле, ки онҳо мекарданд, намепурсанд.
135. Гуфтанд: «Яҳудӣ ё насронӣ шавед, то роҳи рост ёбед». Бигӯ: «Мо дини яктопарастии Иброҳимро баргузидем ва ӯ мушрик набуд».
136. Бигӯед: «Мо ба Худо ва оёте, ки бар мо нозил шуда ва низ он чӣ бар Иброҳиму Исмоил ва Исҳоқу Яъқуб ва сибтҳо нозил омада ва низ он чӣ ба Мӯсо ва Исо фиристода шуда ва он чӣ бар паёмбарони дигар аз ҷониби Парвардигорашон омадааст, имон овардаем. Миёни ҳеҷ як аз паёмбарон фарқе намениҳем ва ҳама дар баробари Худо таслим ҳастем».
137. Агар ба он чӣ шумо имон овардаед, онҳо низ имон биёваранд, ҳидоят ёфтаанд. Аммо агар рӯй бартофтанд, пас бо ту сари хилоф доранд ва дар баробари онҳо Худо туро кофист, ки ӯ шунаво ва доност!
138. Ин ранги (яъне, дини) Худост ва ранги (дини) чӣ касе аз ранги (дини) Худо беҳтар аст. Мо парастандагони ӯ ҳастем.
139. Бигӯ: «Оё дар бораи Худо бо мо баҳсу муҷодала мекунед? ӯ Парвардигори мову шумост. Аъмоли мо азони мо ва аъмоли шумо азони шумост ва мо ӯро ба покдилӣ мепарастем.
140. Оё мегӯед, ки Иброҳиму Исмоил ва Исҳоқу Яъқуб ва сибтҳо яҳудӣ ё насронӣ буданд? Бигӯ: «Оё шумо огоҳтаред ё Худо? Ситамкортар аз касе, ки гувоҳии худро аз Худо пинҳон мекунад, кист? Ва Худованд аз корҳое, ки мекунед, ғофил нест».
141. Онҳо умматҳое будаанд, ки акнун даргузаштаанд. Он чӣ онҳо карданд, азони онҳост ва он, чи шумо мекунед, азони шумост ва шуморо аз аъмоли онҳо намепурсанд.
142. Аз мардум онон, ки камхираданд, хоҳанд гуфт: «Чӣ чиз онҳоро аз қиблае, ки рӯ ба рӯи он меистоданд, баргардонид?»20 Бигӯ:«Машриқу Мағриб аз они Худост ва Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ба роҳи рост ҳидоят мекунад!»
143. Оре, чунин аст, ки шуморо беҳтарини умматҳо гардонидем, то бар мардумон гувоҳ бошед ва паёмбар бар шумо гувоҳ бошад. Ва он қиблаеро, ки рӯ ба рӯи он меистодӣ, дигаргун накардем, магар ба он сабаб, ки ононро, ки аз паёмбар пайравӣ мекунанд, аз онон, ки рӯй мегардонанд (аз дин), бозшиносем. Ҳарчанд, ки ин амр ҷуз бар ҳидоятёфтагон душвор менамуд. Худо имони (намози) шуморо табоҳ намекунад. ӯ бар мардумон ниҳоят меҳрубон ва бахшоянда аст!
144. Нигаристанатро ба атрофи осмон мебинем, Туро ба сӯи қиблае, ки меписандӣ, мегардонем. Пас рӯй ба ҷониби Масҷидулҳаром кун. Ва ҳар ҷо, ки бошед, рӯй ба он ҷониб кунед. Аҳли китоб медонанд, ки ин дигаргунӣ ба ҳақ ва аз ҷониби Парвардигорашон будааст. Ва Худо аз он чӣ мекунед, ғофил нест!
145. Барои аҳли Китоб ҳар бурҳону нишонае, ки биёварӣ, аз қиблаи ту пайравӣ нахоҳанд кард ва ту низ аз қиблаи онҳо пайравӣ намекунӣ ва онҳо ҳам худ пайрави қиблаи якдигар нахоҳанд буд. Ҳар гоҳ пас аз огоҳӣ, дар пайи хоҳишҳои онҳо биравӣ, аз ситамкорон хоҳӣ буд.
146. Аҳли Китоб ҳамчунон, ки фарзандони худро мешиносанд, ӯро мешиносанд вале гурӯҳе аз онҳо дар айни огоҳӣ ҳақиқатро пинҳон медоранд.
147. Он чӣ аз ҷониби Худо бар ту нозил шуда, ҳақ ҳамон аст, шубҳа макун!
148. Ҳар касеро ҷонибест, ки ба он рӯй меоварад. Пас дар некӣ кардан бар якдигар сабқат гиред. Ҳар ҷо, ки бошед, Худо шуморо ҳозир мекунад, ки ӯ бар ҳар коре тавоност!
149. Аз ҳар ҷое, ки берун шавӣ, рӯи худ бар ҷониби Масҷидулҳаром кун. Ҳақ ҳамон аст, ки Парвардигорат ба он амр фармуда. Ва Худо аз корҳоятон ноогоҳ нест!
150. Аз ҳар ҷое, ки берун шавӣ, рӯи хеш ба ҷониби Масҷидулҳаром кун. Ва ҳар ҷо, ки бошед рӯй ба он сӯй кунед, то ҳеҷ касро, ҷуз ситамкорон, бо шумо баҳсу муҷодалае набошад. Аз онҳо матарсед, аз Ман битарсед, то неъмати хеш бар шумо тамом кунам, то ки ҳидоят шавед.
151. Ҳамчунон ки паёмбаре аз худи шумо бар шумо фиристодем, то оёти моро бароятон бихонад ва шуморо покиза гардонад ва китобу ҳикмат омӯзад ва он чиро, ки намедонистед, ба шумо ёд диҳад.
152. Пас маро ёд кунед, то шуморо ёд кунам. Маро сипос гӯед ва носипосии ман накунед.
153. Эй касоне, ки имон овардаед, аз сабру намоз мадад ҷӯед, ки Худо бо сабркунандагон аст.
154. Ононро, ки дар роҳи Худо кушта мешаванд, мурда наҳисобед. Онҳо зиндаанд ва шумо дарнамеёбед.
155. Албатта, шуморо ба андаке тарс ва гуруснагиву бенавоӣ ва бемориву нуқсони дар маҳсулот меозмоем. Ва сабркунандагонро мужда деҳ.
156. Касоне, ки чун мусибате ба онҳо расид, гуфтанд:«Мо аз они Худо ҳастем ва ба ӯ бозмегардем».
157.Дуруд ва раҳмати Парвардигорашон бар онон бод, ки ҳидоятёфтагонанд.
158. Сафо ва Марва23 аз шиъорҳои Худост. Пас касоне, ки ҳаҷҷи хона ё умраро ба ҷой меоваранд, агар бар он ду кӯҳ тавоф кунанд, муртакиби гуноҳе нашудаанд. Пас ҳар кӣ кори некеро ба рағбат анҷом диҳад, бидонад, ки Худо шукргузорандае доност!
159. Касонеро, ки далелҳои равшан ва ҳидояткунандаи моро, пас аз он ки дар китоб барои мардум баёнашон кардем, пинҳон мекунанд, ҳам Худо лаънат мекунад ва ҳам дигар лаънаткунандагон.
160. Магар онҳо, ки тавба карданд ва ислоҳ шудан ва он чӣ пинҳон дошта буданд, ошкор сохтанд, тавбаашонро мепазирам ва ман тавбапазир ва меҳрубонам!
161. Бар онон, ки кофир буданд ва дар кофирӣ мурданд, лаънати Худо ва фариштагону ҳамаи мардум бод!
162. Ҷовидона дар лаънатанд ва дар азобашон сабукӣ дода нашавад ва лаҳзае мӯҳлаташон надиҳанд.
163. Худои шумо Худоест якто. Худое барҳақ, ҷуз ӯ нест бахшоянда ва меҳрубон!
164. Дар офариниши осмонҳову замин ва дар рафтуомади шабу рӯз ва дар киштиҳое, ки дар дарё мераванд ва мояи суди мардуманд ва дар бороне, ки Худо аз осмон фурӯ мефиристад, то замини мурдаро ба он зинда созад ва ҷунбандагонро дар он барангезад ва дар ҳаракати бодҳо ва абрҳои ромшуда миёни замину осмон, барои хирадмандоне, ки дармеёбанд, нишонаҳост!
165. Баъзе аз мардум Худоро ҳамтоёне ихтиёр мекунанд ва онҳоро чунон дӯст медоранд, ки Худоро. Вале онон, ки имон овардаанд, Худоро бештар дӯст медоранд. Ва он гоҳ, ки ситампешагон азобро бубинанд, дарёбанд, ки ҳамаи қудрат аз они Худост. Ҳар ойна Худо ба сахтӣ уқубат мекунад!
166. Он гоҳ, ки пешвоён азобро бингаранд, аз фармонбарони хеш безорӣ ҷӯянд ва пайванди миёни онҳо гусаста гардад.
167. Ва он пайравон гӯянд: «Кош бори дигар бозмегаштем, то он чунонки аз мо безорӣ ҷӯстанд, аз онҳо безорӣ меҷӯстем. Худованд кирдорҳояшонро инчунин мояи ҳасраташон менамояд ва онон аз оташ раҳоӣ наёбанд!»
168. Эй мардум, аз он чизҳои ҳалолу покиза, ки дар замин аст, бихӯред ва пой ба ҷои пойи шайтон магузоред, ки душмани ошкори шумост.
169. ӯ шуморо ба бадиву зиштӣ фармон медиҳад ва мехоҳад, ки дар бораи Худо чизҳое бигӯед, ки ба он огоҳ нестед.
170. Чун ба онҳо гуфта шавад, ки аз он чӣ Худо нозил кардааст, пайравӣ кунед, гӯянд: «На, мо ба ҳамон роҳе меравем, ки падаронамон мерафтанд». Ҳатто агар падаронашон бехираду гумроҳ буданд?.
171. Мисоли кофирон мисли ҳайвонест, ки касе дар гӯши ӯ овоз кунад ва ӯ ҷуз бонгеву овозе нашнавад. Инҳо каронанд, гунгонанд, кӯронанд ва ҳеҷ дарнамеёбанд!
172. Эй касоне, ки имон овардаед, аз он чизҳои покизае, ки рӯзии шумо кардаем, бихӯред ва агар Худоро мепарастед, шукрашро24 ба ҷой оваред.
173. Ҷуз ин нест, ки мурдорро ва хунро ва гӯшти хукро ва он чиро, ки ба ҳангоми забҳ номи ғайри Худо бар он бихонанд, бар шумо ҳаром кард. Аммо касе, ки ночор шавад, ҳар гоҳ ки бемайлӣ ҷӯяд ва аз ҳад нагузаронад, пас гуноҳе анҷом надодааст. Албатта Худо омурзанда ва бахшоянда аст!
174. Онон, ки Китоберо, ки Худо нозил кардааст, пинҳон медоранд, то баҳои андаке биситонанд, шикамҳои худро ҷуз аз оташ пур намесозанд. Ва Худо дар рӯзи қиёмат ба онҳо сухан нагӯяд ва покашон насозад ва барои онҳо азобе дардовар аст!
175. Инҳо гумроҳиро ба ҷои ҳидоят баргузиданд ва азобро ба ҷои омурзиш. Чӣ чиз бар оташ босабрашон сохта?
176. Зеро ки Худо китобро ба ҳақ нозил кард ва касоне, ки дар китоби Худо ихтилоф мекунанд, дар мухолифате дур аз савобанд.
177. Некӣ он нест, ки рӯи худ ба ҷониби Машриқу Мағриб кунед, балки некӯкор касест, ки ба Худо ва рӯзи бозпасин ва фариштагон ва китоби Худо ва паёмбарон имон оварад. Ва моли худро, бо он ки дӯсташ дорад, ба хешовандону ятимон ва дармондагону мусофирон ва гадоёну дарбандмондагон бубахшад. Ва намоз бигузораду закот бидиҳад. Ва низ касоне ҳастанд, ки чун аҳде мебанданд, ба он вафо мекунанд. Ва онон, ки дар бенавоиву беморӣ ва ба ҳангоми ҷанг сабр мекунанд, инҳо ростгӯён ва парҳезгоронанд.
178. Эй касоне, ки имон овардаед, дар бораи куштагон бар шумо қасос муқаррар шуд: озод дар баробари озод ва банда дар баробари банда ва зан дар баробари зан. Пас ҳар кас, ки аз ҷониби бародари худ афв гардад, бояд, ки бо хушнудӣ аз пайи адои хунбаҳо равад ва онро ба ваҷҳи некӯ ба ӯ пардозад. Ин ҳукм сабукиву раҳматест аз ҷониби Парвардигоратон ва ҳар кӣ аз он сар боз занад, насиби ӯ азобест дардовар!
179. Эй хирадмандон, шуморо дар қасос гирифтан зиндагист25. То ки парҳезгорӣ кунед!
180. Ҳар гоҳ яке аз шуморо марг фаро расад ва моле бар ҷой гузорад, муқаррар шуд, ки дар бораи падару модар ва хешовандон аз рӯи инсоф васият кунад. Ва ин шоистаи парҳезгорон аст.
181. Пас ҳар кас, ки он васиятро бишнавад ва он гоҳ дигаргунаш созад, гуноҳаш бар он касест, ки онро дигаргун сохтааст. Худо шунаво ва доност!
182. Ҳар гоҳ бими он равад, ки васияткунандае дар васияти хеш дучори хато ё зулме шуда бошад, агар касе ба ислоҳи миёни онон пардозад, пас муртакиби гуноҳе нашудааст. Албатта Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
183. Эй касоне, ки имон овардаед, рӯза доштан бар шумо муқаррар шуд, ҳамчунон ки бар касоне, ки пеш аз шумо будаанд, муқаррар шуда буд, то парҳезгор шавед!
184. Рӯзҳое башумор. Ҳар кас, ки аз шумо бемор ё дар сафар бошад, ба ҳамон адад аз рӯзҳои дигар рӯза бидорад. Ва онон, ки тавоноии онро надоранд, ҳар рӯзро ба таъом додани мискине бозхаранд26. Ва ҳар кӣ ба рағбат дар он бияфзояд, барояш беҳтар аст ва агар мехоҳед бидонед, беҳтар он аст, ки худ рӯза бидоред.
185. Моҳи Рамазон (моҳест), ки дар он барои роҳнамоии мардум ва баёни роҳи равшани ҳидоят ва ҷудо сохтани ҳақ аз ботил, Қуръон нозил шудааст, пас ҳар кас, ки моҳро бубинад, бояд, ки дар он (моҳ) рӯза бидорад. Ва ҳар кас, ки бемор ё дар сафар бошад, ба ҳамон адад аз рӯзҳои дигар. Худо барои шумо хостори осонӣ аст, на сахтӣ ва то он ҳисобро комил созед. Ва Худоро ба он сабаб, ки роҳнамоиятон кардааст, ба бузургӣ ёд кунед ва шукр гӯед!
186. Чун бандагони Ман дар бораи Ман аз ту бипурсанд, бигӯ, ки Ман наздикам ва ба нидои касе, ки Маро бихонад, посух медиҳам. Пас ба нидои Ман посух диҳанд ва ба Ман имон оваранд, то роҳи рост ёбанд!
187. Ҳамбистарӣ бо занонатон дар шаби моҳи рӯза бар шумо ҳалол шуд. Онҳо пӯшиши шумоянд ва шумо пӯшиши онҳоед. Худо медонист, ки шумо бо хештан хиёнат (яъне, дар тарк кардани ҳамхобагӣ бо занонатон дар шабҳои рамазон) меварзед, пас тавбаи шуморо пазируфт ва шуморо афв кард. Акнун бо онҳо ҳамбистар шавед ва он чиро, ки Худо бар шумо муқаррар гардонидааст, анҷом диҳед ва бихӯреду биёшомед то риштаи равшани субҳдам дар торикии шаб ошкор шавад. Ва рӯзаро ба шаб бирасонед. Ва чун дар масҷид эътикоф кунед, бо занон ҳамбистар машавед. Инҳо ҳудуди фармони Худост, ба он наздик машавед. Худо оёти худро инчунин баён мекунад, то ки ба парҳезгорӣ бирасанд!
188. Амволи якдигарро ба ношоиста махӯред (ҳамчун ришва, рибо, ғасб ва дуздӣ) ва ба ҳокимон амволи худро марасонед, то ба он сабаб амволи гурӯҳе дигарро ба ноҳақ (ба ситам) бихӯред. Ва шумо худ медонед.
189. Аз ту дар бораи ҳилолҳои моҳ мепурсанд, бигӯ: «Барои он аст, ки мардум вақти корҳои хеш аз замони ҳаҷро бишиносанд». Ва писандида нест, ки аз пушти хонаҳо27 ба онҳо дохил шавед, вале писандида роҳи касонест, ки парво мекунанд ва аз дарҳо ба хонаҳо дароед ва аз Худо битарсед, то растагор шавед!
190. Бо касоне, ки бо шумо ҷанг мекунанд, дар роҳи Худо биҷангед ва аз ҳад нагузаред. Зеро Худо аз ҳад гузарандагонро дӯст надорад!
191. Ҳар ҷо, ки онҳоро биёбед, бикушед ва аз он ҷо, ки шуморо рондаанд, биронедашон, ки фитна (яъне, куфр ва ширк) аз қатл бадтар аст. Ва дар Масҷидулҳаром бо онҳо маҷангед, магар он ки бо шумо биҷанганд. Ва чун бо шумо ҷангиданд, бикушедашон, ки ин аст ҷазои кофирон!
192. Ва агар бозистоданд, Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
193. Бо онҳо биҷангед, то дигар фитнае набошад ва дин танҳо дини Худо шавад. Вале агар аз дини хеш даст бардоштанд, таҷовуз ҷуз бар ситамкорон раво нест!
194. Ин моҳи ҳаром дар муқобили он моҳи ҳаром28 ва шикастан моҳҳои ҳаромро қасос аст. Пас ҳар кас бар шумо дастдарозӣ кунад, ба ҳамон андоза бар ӯ дастдарозӣ кунед ва аз Худо битарсед ва бидонед, ки ӯ бо парҳезгорон аст!
195. Дар роҳи Худо инфоқ кунед ва хештанро ба дасти хеш ба ҳалокат маяндозед (ба тарки инфоқ дар роҳи Худо) ва некӣ кунед, ки Худо некӯкоронро дӯст дорад.
196. Ҳаҷ ва умраро барои Худо комил ба ҷой оред. Ва агар шуморо аз ҳаҷ боздоштанд, он қадар, ки муяссар аст, қурбонӣ кунед ва сар матарошед, то қурбонии шумо ба қурбонгоҳаш бирасад. Агар яке аз шумо бемор ё дар сараш озоре бувад, ба унвони фидя рӯза бидорад ё садақа диҳад ё қурбонӣ кунад. Ва чун эмин шавад, ҳар кӣ аз умраи таматтӯъ ба ҳаҷ бозояд, он қадар ки ӯро муяссар аст, қурбонӣ кунад. Ва ҳар киро қурбонӣ муяссар нашуд, се рӯз дар ҳаҷ рӯза бидорад ва ҳафт рӯз чун аз ҳаҷ бозгардад, то даҳ рӯзи комил шавад. Ва ин ҳукм барои касест, ки аз мардуми Макка набошад. Аз Худо битарсед ва бидонед, ки Худо ба сахтӣ уқубат мекунад!
197. Ҳаҷ дар моҳҳои муъайянест. Ҳар кӣ дар ин моҳҳо ҳаҷро бар худ лозим кард (яъне, эҳром баст), бояд ки дар аснои он ҷимоъ (ҳамхобагӣ) накунад ва фисқе аз ӯ сар назанад ва муҷодала накунад. Ҳар кори неке, ки анҷом медиҳед, Худо аз он огоҳ аст. Ва тӯша бардоред, ки беҳтарини тӯшаҳо парҳезгорист. Эй хирадмандон, аз ман битарсед!
198. Агар ба ҳангоми Ҳаҷ толиби рӯзии Худо бошед, гунаҳгор нашудаед ва чун аз Арафот бозгаштед, Худоро дар Машъарулҳаром29 ёд кунед, аз он рӯ, ки шуморо ҳидоят карда, дар ҳоле ки пеш аз он гумроҳ будед.
199. Сипас аз он ҷо, ки дигар мардум роҳ мепаймоянд (даста- ҷамъона), шумо низ равона шавед ва аз Худо омурзиш бихоҳед, ки омурзанда ва меҳрубон аст!
200. Чун маносикатонро ба ҷой овардед, ҳамчунон ки падарони хешро ёд мекардед, ҳатто бештар аз он, Худойро ёд кунед. Бархе аз мардум мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, моро дар дунё чизе бахш». Инҳоро дар охират насибе нест.
201. Ва бархе аз мардум мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, моро ҳам дар дунё хайре бахш ва ҳам дар охират ва моро аз азоби оташ нигаҳ дор».
202. Инҳо аз он чӣ хостаанд, баҳраманд мешаванд ва Худо босуръат ба ҳисоби ҳар кас мерасад!
203. Худовандро дар рӯзҳое чанд ёд кунед ва ҳар кӣ дар ду рӯз шитоб кунад, муртакиби гуноҳе нашудааст. Ҳар парҳезгоре ҳам, ки таъхир кунад, гуноҳе накардааст. Аз Худо битарсед ва бидонед, ки ҳамагон ба пешгоҳи вай гирд меоед!
204. Ва аз мардумон касе ҳаст, ки сухани ӯ дар боби зиндагонии дунё туро ба тааҷҷуб меорад ва Худоро бар он чи дар дили ӯст гувоҳ меорад, ҳол он ки ӯ сахтарини ситезандагон аст.
205. Чун аз назди ту бозгардад, дар замин фасод кунад ва киштзорҳо ва чорпоро нобуд созад ва Худо фасодро дӯст надорад!
206. Ва чун ба ӯ гӯянд, ки аз Худо битарс, худхоҳиаш ӯро ба гуноҳ кашонад. Ҷаҳаннам он ҷойгоҳи бад ӯро бас бошад!
207. Касе дигар аз мардум барои ҷустани хушнудии Худо ҷони хешро фидо кунад30. Худо бар ин бандагон меҳрубон аст!
208. Эй касоне, ки имон овардаед, ҳамагон ба итоъат дароед ва пой ба ҷойи пойи шайтон магузоред, ки ӯ душмани ошкори шумост.
209. Ҳар гоҳ пас аз он ки ин оёти равшани Худо ба шумо расид, дар имони хеш лағзише ёфтед, бидонед, ки Худо пирӯзманд ва ҳаким аст.
210. Оё инҳо мунтазири он ҳастанд, ки Худо бо фариштагон дар зери соябоне аз абр наздашон биёяд ва кор яксара шавад? Ҳол он ки Худо марҷаъи ҳамаи корҳост.
211. Аз бани Исроил бипурс, ки онҳоро чӣ оёти равшане додем. Ҳар кас, ки неъматеро, ки Худо ба ӯ иноят кардааст, дигаргун созад, бидонад, ки ӯ сахтуқубат аст!
212. Барои кофирон зиндагии ин ҷаҳонӣ ороста шудааст ва мӯъминонро масхара мекунанд. Онон, ки аз Худо метарсанд, дар рӯзи қиёмат болотар аз кофирон ҳастанд ва Худо ҳар касеро, ки бихоҳад, беҳисоб рӯзӣ медиҳад!
213. Мардум як уммат буданд, пас Худо паёмбарони муждадиҳанда ва тарсонандаро бифиристод ва бар онҳо китоби барҳақ нозил кард, то он китоб дар он чӣ мардум ихтилоф доранд, миёнашон ҳукм кунад, вале ҷуз касоне, ки китоб бар онҳо нозил шуда ва ҳуҷҷатҳо ошкор гашта буд, аз рӯи ҳасаде, ки нисбат ба ҳам меварзиданд, дар он ихтилоф накарданд. Ва Худо мӯъминонро ба иродаи худ дар он ҳақиқате, ки ихтилоф мекарданд, роҳ намуд, ки Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ба роҳи рост ҳидоят мекунад!
214. Мепиндоред, ки ба биҳишт хоҳед рафт? Ва ҳанӯз он чӣ бар сари пешиниёни шумо омада, бар сари шумо наёмада? Ба онҳо фақру ранҷ расид ва такон дода шуданд, то он ҷо, ки паёмбар ва мӯъминоне, ки бо ӯ буданд, гуфтанд: «Пас ёрии Худо кай хоҳад расид?» Бидон, ки ёрии Худо наздик аст!
215. Аз ту мепурсанд, ки чӣ нафақа кунанд? Бигӯ: «Он чӣ аз моли худ нафақа мекунед, барои падару модар ва хешовандону ятимон ва мискинону раҳгузарон бошад ва ҳар кори неке, ки кунед, Худо ба он огоҳ аст».
216. Ҷанг бар шумо муқаррар шуд, дар ҳоле ки онро бад мебинед. Шояд чизеро бад бубинед ва дар он хайри шумо бошад ва шояд чизеро дӯст дошта бошед ва ӯ бароятон бад бошад. Худо медонад ва шумо намедонед!
217. Туро аз ҷанг кардан дар моҳи ҳаром мепурсанд. Бигӯ: «Ҷанг кардан дар он моҳ гуноҳе бузург аст. Аммо боздоштани мардум аз роҳи Ҳақ ва кофир шудан ба ӯ ва Масҷидулҳаром31 ва берун рондани мардумаш аз он ҷо, дар назди Худованд гуноҳе бузургтар аст ва ширк аз қатл бузургтар аст!» Онҳо бо шумо меҷанганд, то агар битавонанд, шуморо аз динатон бозгардонанд. Аз миёни шумо онҳо, ки аз дини худ бозгарданд ва кофир бимиранд, аъмолашон дар дунё ва охират табоҳ шуда ва ҷовидона дар ҷаҳаннам бошанд!
218. Касоне, ки имон овардаанд ва онҳо, ки ватанро тарк кардаанд ва дар роҳи Худо ҷиҳод намудаанд, ба раҳмати Худо умед медоранд ва Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
219. Туро аз шаробу қимор мепурсанд. Бигӯ: «Дар он ду (шароб ва қимор), гуноҳест бузург ва судҳоест барои мардум. Ва гуноҳашон аз судашон бештар аст». Ва аз ту мепурсанд: «Чӣ чиз нафақа кунанд?» Бигӯ: «Он чӣ афзун ояд». Худо оётро инчунин барои шумо баён мекунад, то ки дар кори дунё ва охират бияндешед.
220. Туро аз ятимон мепурсанд. Бигӯ: «Ислоҳи ҳолашон беҳтар аст». Ва агар бо онҳо омезиш мекунед, чун бародарони шумо бошанд. Худованд табаҳкорро аз некӯкор бозмешиносад ва агар Худо хоҳад бар шумо сахт мегирад. Албатта Худо пирӯзманд ва ҳаким аст!
221. Занони мушрикаро то имон наёвардаанд, ба занӣ магиред ва канизи мӯъмина беҳтар аз озодзани мушрика аст, ҳарчанд шуморо аз ӯ хуш ояд. Ва ба мардони мушрик то имон наёваранд, зани мӯъмина мадиҳед. Ва бандаи мӯъмин (ғулом, барда) беҳтар аз мушрик аст, ҳарчанд шуморо аз ӯ хуш ояд. Инҳо ба сӯи оташ даъват мекунанд ва Худо ба ҷониби биҳишту омурзиш. Ва оёти худро ошкор баён мекунад, то ки бияндешанд!
222. Туро аз ҳайзи занон мепурсанд. Бигӯ «Ҳайз нопокист. Пас дар айёми ҳайз аз занон дурӣ гузинед ва ба онҳо наздик машавед, то пок гарданд. Ва чун пок шуданд, аз он ҷо, ки Худо фармон додааст, бо онҳо наздикӣ кунед. Ҳар ойна Худо тавбакунандагонро дӯст дорад!
223. Занонатон киштзори шумо ҳастанд. Ҳар ҷо, ки хоҳед, ба киштзори худ дароед. Ва барои хеш аз пеш чизе фиристед ва аз Худо битарсед ва бидонед, ки ба назди ӯ хоҳед рафт. Ва мӯъминонро мужда деҳ!
224. Худоро омоҷи (василаи) савгандҳои хеш қарор мадиҳед, то аз некӯкориву тақво ва ислоҳ дар миёни мардум бозистед, ки Худо шунаво ва доност!
225. Худо шуморо ба сабаби савгандҳои бидуни қасдатон бозхост намекунад, балки ба хотири нияте, ки дар дил ниҳон медоред, бозхост мекунад. Худо омурзанда ва бурдбор аст!
226. Барои касоне, ки савганд мехӯранд33, ки бо занони хеш наёмезанд, чаҳор моҳ мӯҳлат аст. Пас агар бозоянд, Худо омурзанда ва меҳрубон аст.
227. Ва агар азми талоқ карданд, Худованд шунаво ва доност!
228. Бояд, ки занони муталлақа (талоқшуда) то се бор пок шудан аз шавҳар кардан бозистанд. Ва агар ба Худо ва рӯзи қиёмат имон доранд, раво нест, ки он чиро, ки Худо дар раҳми онон офаридааст, пинҳон доранд. Ва дар он айём агар шавҳаронашон қасди ислоҳ дошта бошанд, ба бозгардониданашон сазовортаранд. Ва барои занон ҳуқуқе шоиста аст, монанди вазифае, ки бар ӯҳдаи онҳост, вале мардонро бар занон мартабаест. Ва Худо пирӯзманду ҳаким аст!
229. Ин талоқ ду бор аст34 ва аз он пас ё ба ваҷҳи некӯ нигаҳ доштани ӯст ё ба ваҷҳи некӯ раҳо сохтанаш. Ва ҳалол нест, ки аз он чӣ ба занон додаед, чизе бозситонед, магар он ки бидонанд, ки ҳудуди Худоро риоят намекунанд. Аммо ҳар гоҳ донистед, ки он ду ҳудуди Худоро риоят намекунанд, агар зан худро аз шӯй бозхарад, гуноҳе бар он ду нест. Инҳо ҳудуди Худо аст. Аз он таҷовуз макунед, ки ситамкорон аз ҳудуди Худо таҷовуз мекунанд.
230. Пас агар боз занро талоқ дод, дигар бар ӯ ҳалол нест, магар он, ки ба никоҳи марде дигар дарояд (ва бо он мард ҷимоъ кунад), ва ҳар гоҳ он мард занро талоқ диҳад, агар медонанд, ки ҳудуди Худоро риоя мекунанд, руҷӯъашонро гуноҳе нест. Инҳо ҳудуди Худост, ки барои мардуми доно баён мекунад.
231. Ҳар гоҳ занонро талоқ додед ва мӯҳлаташон қариб омад ё ононро ба ваҷҳи некӯ нигаҳ доред ё ба ваҳҷи некӯ раҳо созед. Ва нигоҳашон мадоред (ба қасди дароз кардани идда), то ки бар онҳо зиён бирасонед ё ситам бикунед. Ва ҳар кас, чунин кунад, ба хештан ситам кардааст. Ва оёти Худоро ба лаъбу лаҳв магиред ва аз неъмате, ки Худо ба шумо додааст ва аз оёту ҳикмате, ки барои панди шумо фиристодааст, ёд кунед ва аз Худо битарсед ва бидонед, ки ӯ ба ҳама чиз огоҳ аст!
232. Ва чун занонро талоқ додед ва мӯҳлаташон сар омад, монеъ машавед, ба никоҳи ҳамсарони худ, ҳар гоҳ ки миёнашон ризояте ҳосил шуда бошад, дароянд. Касе, ки аз шумо ба Худо ва рӯзи қиёмат имон оварда бошад, инчунин панд гирад. Ва ин шуморо беҳтар ва ба покӣ наздиктар аст. Худо медонад ва шумо намедонед!
233. Модароне, ки мехоҳанд шир доданро ба фарзандони худ комил созанд, ду соли тамом ширашон бидиҳанд. Хӯроку либоси он ба ваҷҳе матлуб (урфи мардум) бар ӯҳдаи соҳиби фарзанд аст ва ҳеҷ кас беш аз қудраташ таклиф намешавад. Набояд ҳеҷ модаре ба хотири фарзандаш зиёне бубинад ва ҳеҷ падаре ба хотири фарзандаш. Ва вориси падар низ чунин бар ӯҳда дорад. Ва агар падару модар бихоҳанд, бо ризоят ва мушоварати якдигар фарзандашонро аз шир бозгиранд (яъне пеш аз ду сол), муртакиби гуноҳе нашудаанд. Ва ҳар гоҳ бихоҳед касе дигарро ба шир додани фарзандатон гиред, агар музде некӯ бипардозед, гуноҳе нест. Аз Худо битарсед ва бидонед, ки ӯ ба коре, ки мекунед, биност!
234. Касоне, ки аз шумо бимиранд ва заноне бар ҷой гузоранд, он занон бояд, ки чаҳор моҳу даҳ рӯз интизори кашанд ва чун муддаташон ба сар омад, агар дар бораи хеш коре шоиста кунанд, бар шумо гуноҳе нест, ки Худо ба корҳое, ки мекунед, огоҳ аст!
235. Ва агар ба киноят аз он занон хостгорӣ кунед ё андешаи худ дар дил ниҳон доред, гуноҳе бар шумо нест. Зеро Худо медонад, ки аз онҳо ба зудӣ ёд хоҳед кард. Вале дар ниҳон бо онон ваъда мадиҳед, магар он ки ба ваҷҳе некӯ сухан гӯед ва майли бастани никоҳ макунед, то он муддат тамом шавад ва бидонед, ки Худо ба он чӣ дар дил доред, огоҳ аст. Аз ӯ битарсед ва бидонед, ки ӯ омурзанда ва бурдбор аст!
236. Агар занонеро, ки бо онҳо наздикӣ накардаед ва маҳре барояшон муқаррар надоштаед, талоқ гӯед, гуноҳе накардаед. Вале онҳоро ба чизе баҳраманд созед: тавонгар ба қадри тавонаш ва тангдаст ба қадри тавонаш баҳраманд созанд ба ваҷҳе матлуб (урфи мардум). Ин корест шоистаи некӯкорон.
237. Агар барояшон маҳре муайян кардаед ва пеш аз наздикӣ, талоқашон медиҳед, нисфи он чӣ муқаррар кардаед, бипардозед, магар он ки онҳо (занон) худ ё касе, ки ақди никоҳ ба дасти ӯст35, онро бубахшад. Ва бахшидани шумо ба парҳезгорӣ наздиктар аст. Ва фазилатро миёни худ фаромӯш макунед, ки Худо ба корҳое, ки мекунед, биност!
238. Намозҳо ва намози миёниро пос доред ва мутеъона барои Худо қиём кунед.
239. Ва агар аз душман бимнок будед, пиёда ё савора намоз кунед. Ва чун эмин шудед, Худоро ёд кунед, зеро ба шумо чизҳое омӯхт, ки намедонистед.
240. Мардоне аз шумо, ки мемиранд ва заноне бар ҷой мегузоранд, бояд, ки дар бораи занони худ васият кунанд, ки нафақаи онҳоро ба муддати як сол бидиҳанд ва аз хона берунашон накунанд. Пас агар худ хориҷ шаванд, бо нияти шоистае (яъне никоҳ ба таври шаръӣ), гуноҳе бар шумо нест. Ва Худо ғолибу ҳаким аст.
241. Барои занони талоқшуда баҳраест ба ваҷҳе матлуб (урфи мардум), чунонки лозим аст бар мардони парҳезгор.
242. Худо оёташро барои шумо инчунин баён мекунад, то ки таъаққул (фаҳм) кунед!
243. Оё он ҳазорон танро надидаӣ, ки аз бими марг аз хонаҳои хеш берун рафтаанд? Сипас, Худо ба онҳо гуфт: «Бимиред!» Он гоҳ ҳамаро зинда сохт. Худо ба мардум неъмат медиҳад, вале бештари мардум шукри неъмат ба ҷой намеоваранд!
244. Дар роҳи Худо ҷанг кунед ва бидонед, ки Худо шунаво ва доност!
245. Кист, ки ба Худо қарзи нек (нафақа дар роҳи Худо) диҳад, то Худо бар он чанд баробар афзояд? Худо тангдастӣ диҳад ва тавонгарӣ бахшад ва шумо ба сӯи ӯ бозгардонда мешавед!
246. Оё ин гурӯҳ аз бани Исроилро пас аз Мӯсо надидӣ, ки ба яке аз паёмбарони худ гуфтанд: «Барои мо подшоҳе қарор кун, то дар роҳи Худо биҷангем». Гуфт: «Наздик аст, ки агар ҷанг бар шумо фарз гардонида шавад, аз он сар боз хоҳед зад?» Гуфтанд: «Чаро дар роҳи Худо наҷангем, дар ҳоле, ки мо аз сарзаминамон берун ронда шудаем ва аз фарзандонамон ҷудо афтодаем?» ва чун ҷанг бар онҳо муқаррар шуд, ҷуз андаке аз он рӯй бартофтанд. Худо ба ситамкорон огоҳ аст!
247. Пайғамбарашон ба онҳо гуфт: «Худо Толутро подшоҳи шумо кард». Гуфтанд: «Чӣ гуна ӯро бар мо подшоҳӣ бошад? Мо сазовортар аз ӯ ба подшоҳӣ ҳастем ва ӯро дороии чандоне надодаанд». Гуфт: «Худо ӯро бар шумо баргузидааст ва ба донишу тавоноии ӯ бияфзудааст ва Худо подшоҳияшро ба ҳар кӣ хоҳад, диҳад, ки Худо кушоишдиҳанда ва доност!»
248. Пайғамбарашон гуфт, ки нишони подшоҳии ӯ ин аст, сандуқе, ки оромии дил аз Парвардигоратон ва боқии мероси хонадони Мӯсо ва хонадони Ҳорун дар он аст ва фариштагон мебардорандаш, назди шумо ояд. Агар мӯъмин бошед, ин барои шумо ибратест.
249. Чун Толут сипоҳро ба роҳ андохт,37 гуфт: «Худо шуморо ба ҷӯи обе меозмояд: ҳар кӣ аз он нахӯрад ё танҳо кафе биёшомад, аз ман аст». Ҳама, ҷуз андаке аз он нӯшиданд. Чун ӯ ва мӯъминоне, ки ҳамроҳаш буданд, аз наҳр гузаштанд, гуфтанд: «Имрӯз моро тавони Ҷолут ва сипоҳаш нест». Онон, ки медонистанд, ки бо Худо дидор хоҳанд кард, гуфтанд: «Ба хости Худо чӣ басо гурӯҳи андаке, ки бар гурӯҳи бисёре ғалаба кунад», ки Худо бо касонест, ки собиранд.
250. Чун бо Ҷолут ва сипоҳаш рӯ ба рӯ шуданд, гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, бар мо сабр бибору моро собитқадам гардон ва бар кофирон пирӯз соз!»
251. Пас ба хости Худо онҳоро шикаст доданд ва Довуд Ҷолутро бикушт ва Худо ба ӯ подшоҳиву ҳикмат дод ва он чӣ мехост, ба ӯ биёмӯхт. Ва агар Худо баъзе аз мардумро (куффоро) ба василаи баъзе дигар (мӯъминон) дафъ намекард, замин табоҳ мешуд, вале Худо бар ҷаҳониён фазлу карами хешро арзонӣ медорад.
252. Ин аст оёти Худо, ки ба ростӣ бар ту мехонем ва ту аз паёмбарон ҳастӣ!
253. Баъзе аз ин паёмбаронро бар баъзе дигар бартарӣ додем. Худо бо баъзе сухан гуфт ва баъзеро ба дараҷоте барафрошт. Ва ба Исо ибни Марям мӯъҷизаҳо додем ва ӯро ба Рӯҳулқудс (яъне, ҷабраил) ёрӣ кардем. Ва агар Худо мехост, мардуме, ки баъд аз онҳо буданд, пас аз он, ки ҳуҷҷатҳо бар онон ошкор шуда буд, бо якдигар қитол намекарданд. Вале онон ихтилоф карданд: баъзе имон оварданд ва баъзе кофир шуданд. Ва агар Худо мехост, бо ҳам қитол намекарданд, вале Худо ҳар чӣ хоҳад мекунад.
254. Эй касоне, ки имон овардаед, пеш аз он ки он рӯзе фаро расад, ки на дар он хариду фурӯше бошад ва на дӯстиву шафоъате, аз он чӣ ба шумо рӯзӣ додаем, инфоқ кунед. Ва кофирон худ ситамкоронанд.
255. Аллоҳ худоест, ки ҳеҷ маъбуде барҳақ ҷуз ӯ нест. Зиндаву тадбиркунандаи ҳама чиз аст. На хоби сабук (пинак) ӯро фаро мегирад ва на хоби сангин. Аз они ӯст, ҳар чӣ дар осмонҳо ва замин аст. Чӣ касе ҷуз ба иҷозати ӯ дар назди ӯ шафоъат кунад? Он чиро, ки пеши рӯ ва он чиро, ки пушти сарашон аст, медонад ва ба илми ӯ ҷуз он чӣ Худ хоҳад, иҳота натавонанд ёфт. Курсии ӯ осмонҳо ва заминро дар бар дорад. Нигаҳдории онҳо бар ӯ душвор нест. ӯ баландпояву бузург аст!
256. Дар дин ҳеҷ маҷбурие нест. Ҳидоят аз гумроҳӣ мушаххас шудааст. Пас ҳар кас, ки ба тоғут куфр варзад ва ба Худо имон оварад, ба чунон риштаи устуворе чанг зада, ки гусастанаш набошад. Худо шунаво ва доност!
257. Худо ёвари мӯъминон аст. Онҳоро аз торикиҳо ба равшанӣ мебарад. Вале онон, ки кофир шудаанд, тоғут (бутҳо ва худоҳои дурӯғин) ёвари онҳост, ки онҳоро аз равшанӣ ба торикиҳо мекашад. Инҳо ҷаҳаннамиёнанд ва ҳамвора дар он хоҳанд буд.
258. Он касеро, ки Худо ба ӯ подшоҳӣ арзонӣ карда буд, надидӣ, ки бо Иброҳим дар бораи Парвардигораш мукобара (фахрфурӯшӣ) мекард? Он гоҳ, ки Иброҳим гуфт: «Парвардигори ман зинда мекунад ва мемиронад». ӯ гуфт: «Ман низ зинда мекунам ва мемиронам». Иброҳим гуфт: «Худо хуршедро аз машриқ бармеоварад, ту онро аз мағриб баровар». Он кофир ҳайрон шуд. Зеро Худо ситамкоронро ҳидоят намекунад!
259. Ё монанди он кас, ки ба деҳе расид. Деҳе, ки сақфҳои биноҳояш фурӯ рехта буд. Гуфт: «Аз куҷо Худо ин мурдагонро зинда кунад?» Худо ӯро ба муддати сад сол миронд. Он гоҳ зиндааш кард. Ва гуфт: «Чӣ муддат дар ин ҷо будӣ?» Гуфт: «Як рӯз ё қисмате аз рӯз». Гуфт: «На, сад сол аст, ки дар ин ҷо будаӣ. Ба таъому обат бингар, ки тағйир накардааст ва ба харат бингар, мехоҳем туро барои мардумон ибрате гардонем, бингар, ки устухонҳоро чӣ гуна ба ҳам мепайвандем ва гӯшт бар он мепӯшонем». Чун қудрати Худо бар ӯ ошкор шуд, гуфт: «Медонам, ки Худо ба ҳар коре тавоност!»
260. Иброҳим гуфт: «Эй Парвардигори ман, ба ман бинамой, ки мурдагонро чӣ гуна зинда месозӣ». Гуфт: «Оё ҳанӯз имон наёвардӣ? «Гуфт: «Бале, валекин мехоҳам, ки дилам ором ёбад». Гуфт: «Чаҳор парранда бигиру гӯшти онҳоро ба ҳам биёмез ва ҳар ҷузъе аз онҳоро бар кӯҳҳо бинеҳ. Пас онҳоро фарёд кун. Шитобон назди ту меоянд ва бидон, ки Худо пирӯзманд ва ҳаким аст».
261. Масали онон, ки моли худро дар роҳи Худо инфоқ (сарф) мекунанд, мисоли донаест, ки ҳафт хӯша бароварад ва дар ҳар хӯшае сад дона бошад. Худо подоши ҳар киро, ки бихоҳад, чанд баробар мекунад. Худо кушоишдиҳанда ва доност!
262. Музди касоне, ки амволи худро дар роҳи Худо инфоқ (сарф) мекунанд ва пас аз инфоқ миннате намениҳанд ва озоре намерасонанд, бо Парвардигорашон аст. На бимнок мешаванд ва на андӯҳгин.
263. Гуфтори некӯ ва бахшоиш беҳтар аз садақаест, ки озоре ба дунбол дошта бошад. Худо бениёз ва бурдбор аст!
264. Эй касоне, ки имон овардаед, монанди он кас, ки амволи худро аз рӯи риё ва худнамоӣ сарф мекунад ва ба Худову рӯзи қиёмат имон надорад, садақаҳои хешро ба миннат ниҳодан ва озор расонидан ботил макунед. Масали ӯ мисли санги софест, ки бар рӯи он хок нишаста бошад. Ба ногоҳ бороне тунд фурӯ борад ва он сангро ҳамчунон киштнопазир боқӣ гузорад. Чунин касон аз он чӣ кардаанд, суде намебаранд, ки Худо кофиронро ҳидоят намекунад.
265. Ва масали касоне, ки амволи хешро барои талаби ризои Худо аз рӯи яқин ва эътиқод сарф мекунанд, мисли боғест бар теппае, ки бороне тунд бар он борад ва дучандон мева диҳад ва агар на бороне тунд, ки нарм бороне бар он борад. Худо бар корҳои шумо биност!
266. Оё аз миёни шумо касе ҳаст, ки дӯст дошта бошад, ки ӯро боғе аз хурмову ангур буда бошад ва ҷуйҳо дар пои дарахтонаш ҷорӣ бошад ва ҳар гуна мевае диҳад ва худ пир шуда ва фарзандоне нотавон дошта бошад, ба ногоҳ гирдбоде оташнок дар он боғ афтад ва бисӯзад? Худо оёти худро барои шумо инчунин баён мекунад, то ки бияндешед!
267. Эй касоне, ки имон овардаед, аз дастовардҳои некӯи хеш ва аз он чӣ бароятон аз замин рӯёнидем, харҷ кунед, на аз чизҳои нопоку бад, ки худ онҳоро ҷуз аз рӯи чашмпӯшӣ намеситонед. Ва бидонед, ки Худо бениёз ва сутуданист.
268. Шайтон шуморо аз бенавоӣ метарсонад ва ба корҳои зишт вомедорад, дар ҳоле, ки Худо шуморо ба омурзиши хеш ва афзунӣ ваъда медиҳад. Худо кушоишдиҳанда ва доност!
269. Ба ҳар ки хоҳад, ҳикмат ато кунад. Ва ба ҳар ки ҳикмат ато шуда, некии фаровон дода шуда. Ва ҷуз хирадмандон панд напазиранд.
270. Ҳар чиро садақа ё назр кардаед, Худо ба он огоҳ аст. Ва ситамкоронро ҳеҷ ёриву мададгоре нест!
271. Агар ошкоро садақа диҳед, коре некӯст ва агар дар ниҳон ба бенавоён садақа диҳед, некӯтар аст ва гуноҳони шуморо дур созад. Ва Худо бар корҳое, ки мекунед,огоҳ аст!
272. Ҳидоят ёфтани онҳо бар ӯҳдаи ту нест, балки Худост, ки ҳар киро бихоҳад, ҳидоят мекунад. Ва ҳар моле, ки садақа мекунед, савобаш азони худи шумост ва ҷуз барои хушнудии Худо чизе сарф макунед ва ҳар чӣ сарф кунед, мукофоти он ба шумо мерасад ва бар шумо ситам нахоҳад шуд.
273. Ин садақот аз они бенавоёнест, ки худро дар тоъати Ҳақ банд кардаанд ва дар талаби қут нотавонанд ва ончунон дар пардаи ифофанд (худдорӣ), ки ҳар кӣ ҳоли онҳо надонад, пиндорад, ки аз тавонгаронанд. Ононро аз симояшон мешиносӣ, ки ба исрор (бо хирагӣ) аз касе чизе нахоҳанд. Ва ҳар моле, ки сарф мекунед, Худо бар он огоҳ аст!
274. Онон, ки амволи хешро дар шабу рӯз, дар пинҳону ошкор сарф мекунанд, аҷрашон бо Парвардигорашон аст, на бимнок мешаванд ва на ғамгин!
275. Онон, ки рибо мехӯранд, дар қиёмат чун касоне аз қабр бармехезанд, ки ба осеби шайтон девона шуда бошанд. Ва ин ба ҷазои он аст, ки гуфтанд: «Рибо низ чун хариду фурӯш аст». Дар ҳоле, ки Худо хариду фурӯшро ҳалол ва риборо ҳаром кардааст. Ҳар кас, ки панди Худо ба ӯ расид ва аз рибохӯрӣ бозистод, Худо аз гуноҳони пешини ӯ даргузарад ва кораш ба Худо вогузор шавад. Ва онон, ки ба он кор бозгарданд, аҳли ҷаҳаннаманд ва ҷовидона дар он хоҳанд буд!
276. Худованд риборо ночиз мегардонад ва садақотро афзунӣ медиҳад ва ҳеҷ куфронкунандаи гунаҳкорро дӯст надорад!
277. Онон, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд ва намоз хондаанду закот додаанд, муздашон бо Парвардигорашон аст. На бимнок мешаванд ва на ғамгин!
278. Эй касоне, ки имон овардаед, аз Худо битарсед ва агар имон овардаед, аз рибо ҳар чӣ боқӣ мондааст, тарк кунед.
279. Ва ҳар гоҳ чунин накунед, пас ба ҷанги Худову расули ӯ хабардор бошед. Ва агар тавба кунед, асли сармоя аз они шумост. Дар ин ҳол на ситам кардаед ва на тан ба ситам додаед!
280. Ва агар қарздор тангдаст бувад, мӯҳлате бояд, то тавонгар гардад. Ва агар доно бошед, донед, ки чун бар ӯ бубахшоед, бароятон беҳтар аст!
281. Аз он рӯз, ки сӯи Худо бозмегардед ва ба ҳар кас подоши амалаш ба тамомӣ дода мешавад ва ситаме намебинад, бимнок бошед.
282. Эй касоне, ки имон овардаед, чун қарзе то муддате муъайян ба якдигар диҳед, онро бинависед. Ва бояд дар байни шумо котибе бошад, ки онро ба дурустӣ бинависад. Ва котиб набояд, ки дар навиштан аз он чӣ Худо ба ӯ омӯхтааст, сарпечӣ кунад. Ва қарздор бояд, ки бар котиб имло кунад ва аз Аллоҳ, Парвардигори худ битарсад ва аз он ҳеҷ накоҳад. Агар қарздор нодон ё сағир бувад ё худ навиштан наметавонист, валии ӯ аз рӯи адолат имло кунад. Ва ду шоҳиди мард ба шаҳодат гиред. Агар ду мард набувад, як марду ду зан, ки ба онҳо ризоият диҳед, шаҳодат бидиҳанд, то агар яке фаромӯш кард, дигаре ба ёдаш биёварад. Ва шоҳидон чун ба шаҳодат даъват шаванд, набояд, ки аз шаҳодат худдорӣ кунанд. Ва аз навиштани муддати қарзи худ, чӣ хурд ва чӣ бузург, малӯл машавед. Ин равиш дар назди Худо одилонатар аст ва шаҳодатро устувордорандатар ва шакку шубҳаро дуркунандатар. Ва ҳар гоҳ муъомалаи нақдӣ бошад, агар барои он санаде нанависед, муртакиби гуноҳе нашудаед. Ва чун муъомалае кунед, шоҳиде гиред. Ва набояд ба котибу шоҳид зиёне бирасонед, ки агар чунин кунед, нофармонӣ кардаед. Аз Худо битарсед. Худо шуморо таълим медиҳад ва ӯ бар ҳар чизе огоҳ аст!
283. Ҳар гоҳ дар сафар будед ва котибе наёфтед, бояд чизе ба гарав гирифта шавад ва агар касе аз шумо дигареро амин донист, он кас, ки амин дониста шуда, амонатро боздиҳад ва бояд аз Аллоҳ, Парвардигораш битарсад. Ва шаҳодатро пинҳон макунед. Ҳар кас, ки шаҳодатро пинҳон кунад, ба дил гунаҳкор аст ва Худо аз коре, ки мекунед, огоҳ аст!
284. Аз они Худост, ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст. Он чиро, ки дар дил доред, хоҳ ошкораш созед ё пӯшидааш доред, Худо шуморо ба он бозхост хоҳад кард. Пас ҳар киро, ки бихоҳад, меомурзад ва ҳар киро бихоҳад, азоб мекунад. Ва Худо бар ҳар коре тавоност!
285. Паёмбар худ ба он чӣ аз ҷониби Парвардигораш ба ӯ нозил шуда, имон дорад. Ва ҳамаи мӯъминон ба Худову фариштагонаш ва китобҳояш ва паёмбаронаш имон доранд. Миёни ҳеҷ яке аз паёмбаронаш фарқе намениҳем. Гуфтанд: «Шунидем ва итоъат кардем, эй Парвардигори мо, омурзиши туро хосторем, ки саранҷоми ҳама ба сӯи туст!»
286. Худо ҳеҷ касро ҷуз ба андозаи тоқаташ амр намекунад. Некиҳои ҳар кас аз они худи ӯст ва бадиҳояш аз они худи ӯст. «Эй Парвардигори мо, агар фаромӯш кардаем ё хатое кардаем, моро бозхост макун! Эй Парвардигори мо, он гуна ки бар умматҳои пеш аз мо таклифи гарон ниҳодӣ, таклифи гарон бар мо манеҳ ва он чиро, ки тоқати он надорем, бар мо таклиф макун! Гуноҳи мо бубахш ва моро биёмурз ва бар мо раҳмат овар! Ту мавлои мо ҳастӣ. Пас моро бар гурӯҳи кофирон пирӯз гардон!»
__________________________________________________________________________________________________________
Сураи ОЛИ ИМРОН1
(Хонадони имрон)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон
1. Алиф. Лом. Мим.
2. Аллоҳ аст, ки ҳеҷ маъбуде барҳақ ғайри ӯ нест. Зиндаву поянда аст!
3. Ин китобро, ки тасдиқкунандаи китобҳои пеш аз он аст, ба ҳақ бар ту нозил кард ва қабл аз он Таврот ва Инҷилро,
4. барои ҳидояти мардум фиристод ва Фурқонро нозил кард. Барои онон, ки ба оёти Худо имон намеоранд, азобе сахт муҳайёст ва Худо пирӯзманду интиқомгиранда аст.
5. Ҳеҷ чиз дар замину осмон бар Худо пӯшида нест.
6. ӯст, ки шуморо дар раҳми модарон ба ҳар сон, ки хоста бошад, сурат мебандад. Нест маъбуде барҳақ ҷуз ӯ, ки пирӯзманду ҳаким аст!
7. ӯст, ки ин китобро бар ту нозил кард. Баъзе аз оятҳо муҳкамотанд2, ин оятҳо уммулкитобанд ва баъзе оятҳо муташобеҳотанд. Аммо онҳо, ки дар дилашон майл ба ботил аст, ба сабаби фитнаҷӯӣ (гумроҳ кардан) ва майл ба таъвил3, аз муташобеҳот пайравӣ мекунанд, дар ҳоле, ки маънии (ҳақиқии муташобеҳотро) онро ҷуз Худо (касе) намедонад. Ва онон, ки қадам дар дониш устувор кардаанд, мегӯянд: «Мо ба он имон овардаем. Ҳама аз ҷониби Парвардигори мост». Ва хирадмандоннанд, ки панд мегиранд.
8. Эй Парвардигори мо, аз он пас, ки моро ҳидоят кардаӣ, дилҳои моро ба ботил моил масоз ва раҳмати худро бар мо арзонӣ дор, ки ту бисёр бахшояндаӣ!
9. Эй Парвардигори мо, ту мардумро дар он рӯзе, ки ҳеҷ шакке дар он нест, гирд меоварӣ. Ба яқин, ки Худо ба ваъда хилоф накунад!
10. Кофиронро дороиҳо ва фарзандонашон ҳаргиз аз азоби Худо нараҳонад. Онҳо худ ҳезуми оташи ҷаҳаннаманд.
11. Ба шеваи оли Фиръавн ва пешиниёнашон оёти моро такзиб карданд (дурӯғ бароварданд). Пас Худо ононро ба ҷазои гуноҳонашон бозхост кард. Ва уқубати Худо сахт аст!
12. Ба кофирон бигӯй: «Ба зудӣ мағлуб хоҳед шуд ва дар ҷаҳаннам, он оромгоҳи бад, гирд хоҳед омад!»
13. Дар он ду гурӯҳ, ки ба ҳам расиданд, барои шумо ибрате буд: гурӯҳе дар роҳи Худо меҷангиданд ва гурӯҳе дигар кофир буданд. Ононро ба чашми худ дучандони хеш медиданд. Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ёрӣ диҳад. Ва соҳибназаронро дар ин ибратест!4
14. Дар чашми мардум ороиш ёфтааст ишқи ба орзуҳои нафсонӣ ва дӯст доштани занону фарзандон ва моли зиёде аз тилло ва нуқра ва аспони нишонадор ва чорпоён ва зироъат. Ҳамаи инҳо матоъи зиндагии ин ҷаҳонӣ ҳастанд, дар ҳоле, ки бозгашти нек назди Худост!
15. Бигӯ: «Оё шуморо ба чизҳое беҳтар аз инҳо огоҳ кунам?» Барои онон, ки парҳезгорӣ пеша кунанд, дар назди Парвардигорашон биҳиштҳоест, ки наҳрҳо дар онҳо равон аст. Инҳо бо занони покиза дар айни хушнудии Худо, ҷовидона дар он ҷо хоҳанд буд. Ва Худо аз ҳоли бандагон огоҳ аст:
16. Касоне, ки мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, имон овардаем, гуноҳи моро биёмурз ва моро аз азоби оташ ҳифз кун!».
17.Собирону ростгӯён ва фармонбардорону инфоқкунандагон ва онон, ки дар саҳаргоҳон омурзиш металабанд.
18. Аллоҳ гувоҳӣ дод, ки ҳеҷ худое (барҳақ) ҷуз ӯ нест. Ва гувоҳӣ доданд фариштагону донишмандон дар он ҳол, ки Худо тадбиркунандаи олам аст ба адл. Худое (барҳақ) ҷуз ӯ нест, ки пирӯзманду ҳаким аст!
19. Ҳар ойна дин дар назди Худо дини ислом аст. Ва аҳли Китоб роҳи хилоф рафтанд, аз рӯи ҳасад аз он пас, ки ба ҳаққонияти он дин огоҳ шуданд. Онон, ки ба оёти Худо кофир шуданд, бидонанд, ки албатта ӯ ба зудӣ ба ҳисобашон хоҳад расид.
20. Агар бо ту ба муҷодала бархезанд, бигӯ: «Ману пайравонам дар дини хеш ба Худо ихлос варзидем». Ба аҳли Китоб ва мушрикон бигӯ: «Оё шумо ҳам ба Худо ихлос варзидаед?» Агар ихлос варзиданд, пас ҳидоят ёфтанд ва агар рӯй гардониданд, бар ту таблиғ асту бас ва Худо бандагонро мебинад.
21. Касонеро, ки ба оёти Худо имон намеоваранд ва паёмбаронро ба ноҳақ мекушанд ва мардумеро, ки аз рӯи адл фармон медиҳанд (ба ҳақ даъват мекунанд), мекушанд, ба азобе дардовар хабар деҳ!
22. Аъмоли инҳо дар дунё ва охират нобуд шудааст ва ҳеҷ ёваре надоранд!
23.Оё ононро надидӣ, ки аз китоб баҳрае ёфта буданд, чун даъват шуданд, то китоби Худо дар бораи онҳо ҳукм кунад, сипас гурӯҳе аз онҳо бозмегаштанд ва рӯйгардонӣ мекарданд?
24. Ва ин ба он сабаб буд, ки мегуфтанд: «Ҷуз чанд рӯзе оташи дӯзах ба мо нарасад». Ва ин дурӯғ, ки худ баста буданд дар динашон, фиребашон дод.
25. Пас ҳолашон чӣ гуна хоҳад буд (ва чӣ кор хоҳанд кард), ҳар вақто ки онҳоро ҷамъ оварем, аз барои он рӯзе, ки ҳеҷ шакке дар (вуқуъи) он нест ва подоши амали ҳар касро дода шавад ва онҳоро зулме (ситаме) нашавад?
26. Бигӯ: «Бор Худоё, Туӣ, молики мулк! Ба ҳар, ки бихоҳӣ, мулк медиҳӣ, ва аз ҳар кӣ бихоҳӣ, мулк меситонӣ! Ҳар касро, ки бихоҳӣ, иззат медиҳӣ ва ҳар касро, ки бихоҳӣ, хорӣ медиҳӣ! Ҳамаи некиҳо ба дасти туст ва ту бар ҳар коре тавоноӣ!
27.Аз шаб кам мекунӣ ва ба рӯз меафзоӣ ва аз рӯз кам мекунӣ ва ба шаб меафзоӣ! Зиндаро аз мурда (ҳамчунон ки мӯъминонро аз кофир ва чӯҷаро аз тухм) берун меоварӣ ва мурдаро аз зинда (кофирро аз мӯъмин ва тухмро аз мурғ). Ва ба ҳар ки бихоҳӣ, беҳисоб рӯзӣ медиҳӣ!
28.Набояд мӯъминон кофиронро ба ҷои мӯъминон дӯст гиранд. Пас ҳар кӣ чунин кунад, ӯро бо Худо робитае нест. Магар, ин ки аз онҳо бимнок бошед (яъне дафъи шарри эшон кунед, ба навъе аз ҳазар кардан). Ва Худо шуморо аз худаш (яъне аз иқобаш) метарсонад, ки бозгашт ба сӯи ӯст».
29.Бигӯ: «Ҳар чӣ дар дил доред, чӣ пинҳонаш кунед ва чӣ ошкораш созед, Худо ба он огоҳ аст. ӯ ҳар чиро, ки дар осмонҳо ва замин аст, медонад ва бар ҳар коре тавоност!
30. Рӯзе, ки ҳар кас корҳои нек ва корҳои бади худро дар баробари худ ҳозир бинад, орзу кунад, ки эй кош, миёни ӯ ва кирдори бадаш фосилае бузург бувад. Худованд шуморо аз Худаш (яъне, аз иқобаш) метарсонад. Ва Худо ба бандагонаш меҳрубон аст!»
31. Бигӯ: «Агар Худоро дӯст медоред, аз ман пайравӣ кунед, то ӯ низ шуморо дӯст бидорад ва гуноҳонатонро биёмурзад, ки ӯ омурзанда ва меҳрубон аст!»
32. Бигӯ: «Аз Худо ва расулаш фармон бибаред. Пас агар рӯй гардонанд, бидонанд, ки Худо кофиронро дӯст надорад!»
33. Худо Одаму Нӯҳ ва хонадони Иброҳиму хонадони Имронро аз ҷаҳониён баргузид:
34. Фарзандоне буданд баъзе аз насли баъзе дигар падид омада. Ва Худо шунаво ва доност!
35. Ва зани Имрон5 гуфт: «Эй Парвардигори ман, назр кардам, ки он чӣ дар шикам дорам, озод бошад (яъне аз кори ин ҷаҳон озоду танҳо дар хидмати Ту бошад). Ин назрро аз ман бипазир, ки бешак Ту шунаво ва доноӣ».
36. Чун фарзанди хеш бизод, гуфт: «Эй Парвардигори ман, ин ки зойидаам, духтар аст ва Худо ба он чӣ зоида буд, донотар аст ва писар чун духтар нест. ӯро Марям ном ниҳодам. ӯ ва фарзандонашро аз шайтони раҷим дар паноҳи Ту меоварам».
37. Пас Парвардигораш он духтарро ба некӣ аз ӯ пазируфт ва ба тарзе писандида парваришаш дод ва Закариёро6 ба сарпарастии ӯ вобаста кард. Ва ҳар вақт ки Закариё ба меҳроб назди ӯ мерафт, пеши ӯ хӯрданӣ меёфт, мегуфт: «Эй Марям, инҳо барои ту аз куҷо мерасад?» Марям мегуфт: «Аз ҷониби Худо», ҳар ойна ӯ ҳар касро, ки бихоҳад, беҳисоб рӯзӣ медиҳад.
38.Дар он ҷо Закариё Парвардигорашро нидо дод ва гуфт: «Эй Парвардигори ман, маро аз ҷониби худ фарзанде покиза ато кун, ҳамоно, ки Ту дуъоро мешунавӣ».
39.Пас ҳамчунон, ки дар меҳроб ба намоз истода буд, фариштагон нидояш доданд: «Худо туро ба Яҳё хушхабар медиҳад. ӯ (Яҳё) калимаи7 Худоро тасдиқ мекунад ва пешвою порсо8 ва паёмбарест аз шоистагон».
40.Гуфт: «Эй Парвардигори ман, чӣ гуна маро писаре бошад, дар ҳоле ки ба пирӣ расидаам ва занам нозост?» Гуфт: «Ба он сон, ки Худо ҳар чӣ бихоҳад, мекунад».
41. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, барои ман нишонае падидор кун!» Гуфт: «Нишонаи ту ин аст, ки се рӯз бо мардум сухан нагӯӣ, магар ба ишора ва Парвардигоратро фаровон ёд кун ва дар шабонгоҳу бомдод ӯро тасбиҳ гӯй.
42. Ва фариштагон гуфтанд: «Эй Марям, Худо туро баргузид ва покиза сохт ва бар занони ҷаҳон бартарӣ дод!
43. Эй Марям, Парвардигоратро ҳамвора итоъат кун ва саҷда кун ва бо намозгузорон намоз бихон!»
44. Инҳо аз хабарҳои ғайб аст, ки ба ту ваҳй мекунем. Вагарна он гоҳ, ки қуръа заданд, то чӣ касе аз миёнашон ӯҳдадори нигаҳбонии Марям шавад ва он гоҳ ки корашон ба низоъ кашид, ту дар наздашон набудӣ.
45. Фариштагон гуфтанд: «Эй Марям, Худо туро ба калимаи Худ башорат медиҳад; Номи ӯ Масеҳ, Исо писари Марям аст. Дар дунё ва охират обрӯманд ва аз наздикон аст.
46.Бо мардум, дар гаҳвора ва куҳансолӣ сухан мегӯяд ва аз шоистагон аст».
47. Марям гуфт: «Эй Парвардигори ман, чӣ гуна маро фарзанде бошад, дар ҳоле ки башаре ба ман даст назадааст?» Гуфт: «Ба он сон, ки Худо ҳар чӣ бихоҳад, меофаринад. Чун иродаи чизе кунад, ба ӯ гӯяд: «Мавҷуд шав!» пас мавҷуд мешавад.
48.Худо ба ӯ китобу ҳикмат ва Тавроту Инҷил меомӯзад.
49.Ва ба пағамбарӣ бар бани Исроилаш мефиристад, ки ман ба мӯъҷизае аз Парвардигоратон назди шумо омадаам. Бароятон аз гил чизе чун парранда месозам ва дар он медамам, ба изни Худо паррандае шавад ва кӯри модарзод ва песшударо шифо медиҳам. Ва ба фармони Худо мурдаро зинда мекунам. Ва ба шумо мегӯям, ки чӣ хӯрдаед ва дар хонаҳои худ чӣ захира кардаед. Агар аз мӯъминон бошед, инҳо барои шумо нишонаҳои ҳаққонияти ман аст!
50.Тавроти ҳозирро тасдиқ мекунам ва порае аз чизҳоеро, ки бар шумо ҳаром шуда, ҳалол мекунам. Бо нишоне аз Парвардигоратон назди шумо омадаам. Аз Худо битарсед ва манро итоъат кунед!
51. Аллоҳ Парвардигори ману шумост. Бипарастедаш, ки роҳи рост ин аст!
52. Чун Исо дарёфт, ки ба ӯ имон намеоваранд, гуфт: «Чӣ касоне дар роҳи Худо ёридиҳандагони мананд?» Ҳавориён9 гуфтанд: «Мо ёридиҳандагони Худоем (нусратдиҳандагони дини Худо ҳастем). Ба Худо имон овардаем. Шаҳодат деҳ, ки мо таслим ҳастем».
53.Эй Парвардигори мо, ба он чӣ нозил кардаӣ, имон овардем ва аз расул пайравӣ кардем, моро дар шумори гувоҳидиҳандагон бинавис!»
54.Онон нақша кашиданд10ва Худо ҳам чораҷӯӣ кард ва Худо беҳтарини чораҷӯён аст.
55.Он гоҳ Худо гуфт: «Эй Исо, ман туро мемиронам (мурод аз миронидан ин ҷо хоб аст) ва ба сӯи худ бармеоварам ва аз кофирон дур месозам ва то рӯзи қиёмат ононро, ки аз ту пайравӣ кунанд, болои кофирон қарор хоҳам дод. Сипас бозгашти ҳамаи шумо ба сӯи Ман аст ва Ман дар он чӣ ихтилоф мекардед, миёнатон ҳукм мекунам.
56. Аммо ононро, ки кофир шуданд, дар дунёву охират ба сахтӣ азоб хоҳам кард ва онҳоро мададгоре нест!»
57.Аммо онон, ки имон оварданд ва корҳои нек карданд, Худо муздашонро ба тамомӣ хоҳад дод. Худо ситамгоронро дӯст надорад!
58. Инҳо, ки бар ту мехонем, аз оёт ва пандҳои ҳикматомез аст.
59. Мисоли Исо дар назди Худо чун мисоли Одам аст, ки ӯро аз хок биёфарид ва ба ӯ гуфт: «Мавҷуд шав». Пас мавҷуд шуд.
60. Ин сухани ҳақ аз ҷониби Парвардигори ту аст. Аз шаккунандагон мабош.
61. Аз он пас, ки ба огоҳӣ расидаӣ, ҳар кас, ки дар бораи ӯ11 бо ту ҷидол кунад, бигӯ: «Биёед, то ҳозир оварем мо фарзандони худро ва шумо фарзандони худро, мо занони худро ва шумо занони худро, мо худро ва шумо ҳам худро (омода созед). Он гоҳ дуъову тазарруъ кунем ва лаънати Худоро бар дурӯғгӯён бифиристем!»
62.Ҳамоно ин достонест росту дуруст. Ҷуз Аллоҳ ҳеҷ маъбуде барҳақ нест. ӯ Худои пирӯзманду ҳаким аст!
63. Агар рӯй гардонанд, Худованд муфсидонро мешиносад!
64. Бигӯ «Эй аҳли Китоб, биёед аз он калимае, ки пазируфтаи мову шумост, пайравӣ кунем, он ки ҷуз Худоро напарастем ва ҳеҷ чизро шарики ӯ насозем ва баъзе аз мо баъзе дигарро ғайри Худо ба парастиш нагирад. Агар онон рӯй гардонанд бигӯ: «Шоҳид бошед, ки мо мусалмон ҳастем».
65. Эй аҳли Китоб, чаро дар бораи Иброҳим ҷидол мекунед, дар ҳоле ки Тавроту Инҷил баъд аз ӯ нозил шудааст? Магар намеандешед?
66. Ҳон, эй аҳли Китоб, ҷидолатон дар он чӣ ба он илм доред, раво бошад, чаро дар он чӣ ба он илм надоред, ҷидол мекунед? Дар ҳоле ки Худо медонад ва шумо намедонед!
67. Иброҳим на яҳудӣ буд, на насронӣ, балки ҳанифии12 мусалмон буд ва аз мушрикон набуд.
68. Наздиктарин касон ба Иброҳим ҳамоно пайравони ӯ ва ин паёмбару мӯъминон ҳастанд. Ва Худо ёвари мӯъминон аст.
69. Гурӯҳе аз аҳли китоб дӯст доранд, ки шуморо гумроҳ кунанд ва ҳол он ки намедонанд, ки ҷуз худро гумроҳ намекунанд!
70. Эй аҳли Китоб, бо он ки худ ба оёти Худо шоҳидӣ медиҳед, чаро инкораш мекунед?
71. Эй аҳли Китоб, бо он ки аз ҳақиқат огоҳед, чаро ҳақро ба ботил меомезед ва ҳақиқатро пинҳон мекунед?»
72. Тоифае аз аҳли Китоб гуфтанд: «Дар аввали рӯз ба он чӣ бар мӯъминон нозил шудааст, имон биёваред ва дар охири рӯз инкораш кунед, то магар аз эътиқоди хеш бозгарданд».
73. Ва гуфтанд: «Ҷуз пайравони дини худро тасдиқ макунед». Бигӯ: «Ҳидоят, ҳидояти худоист». Ва агар гӯянд, ки ба дигарон ҳамон чизҳое арзонӣ шавад, ки ба шумо арзонӣ шудааст ё агар гӯянд, ки фардо дар назди Парвардигоратон бо шумо ба ҳуҷҷат меистанд, бигӯ: «Неъматҳо ба дасти Худост, ба ҳар кӣ хоҳад, онро ато мекунад, ки ӯ фарохнеъмату доност!»
74. Ҳар киро бихоҳад хоси раҳмати худ мекунад ва Худо соҳибкарамест бас бузург!
75. Аз миёни аҳли Китоб касест, ки агар ӯро амин шуморӣ ва қинторе(моли зиёд) ба ӯ бисупорӣ, онро ба ту бозмегардонад ва аз онҳо касест, ки агар аминаш шуморӣ ва диноре ба ӯ бисупорӣ, ҷуз ба исрор ва талаби мукаррар онро бознагардонад. Зеро мегӯяд: «Нест бар мо дар ҳаққи нохондагон ҳеҷ роҳ (яъне, моро бар моли араб, ки ҳамдини мо нестанд муохаза нахоҳад шуд)». Инҳо худ медонанд, ки ба Худо дурӯғ мебанданд.
76. Оре, ҳар кас, ки ба аҳди хеш вафо кунад ва парҳезгор бошад, Худо парҳезгоронро дӯст медорад.
77. Касоне, ки аҳди Худо ва савгандҳои худро ба баҳои андак мефурӯшанд, дар охират насибе надоранд ва Худо дар рӯзи қиёмат на ба онон сухан мегӯяд ва на ба онон менигарад ва на ононро покиза месозад. Ва барояшон азобе дардовар аст!
78. Ва аз миёни онҳо гурӯҳе ҳастанд, ки ба шеваи китоби Худо сухан мегӯянд, то пиндоред, ки он чӣ мегӯянд, аз китоби Худост, дар ҳоле ки аз китоби Худо нест. Ва мегӯянд, ки аз ҷониби Худо омада ва ҳол он ки аз ҷониби Худо наёмадааст. Ва худ медонанд, ки бар Худо дурӯғ мебанданд.
79. Нашояд ҳеҷ башареро, ки Худо ба ӯ китобу ҳикмат ва нубувват дода бошад, он гоҳ ба мардум бигӯяд, ки бандагони ман бошед, на бандагони Худо. Ва ҳол он ки паёмбарон мегӯянд: «Ҳамчунон ки аз китоби Худо меомӯзед ва дар он мехонед, парастандагони Худо бошед».
80. Ва низ ба шумо намефармояд, ки фариштагону паёмбаронро худоён пиндоред. Оё пас аз он ки ислом овардаед, шуморо ба куфр фармон медиҳад?
81. Ва Худо аз паёмбарон паймон гирифт, ки шуморо китобу ҳикмат додаам, ба паёмбаре, ки дини шуморо тасдиқ мекунад ва ба паём назди шумо меояд, бигаравед ва ёриаш кунед. Гуфт: «Оё иқрор кардед ва аҳди сангиниМаро пазируфтед?» Гуфтанд: «Иқрор кардем». Гуфт; «Пас шаҳодат диҳед ва Ман низ бо шумо аз шоҳидонам».
82.Ва ҳар кӣ аз он пас сарпечӣ кунад, аз фосиқон аст.
83. Оё дине ҷуз дини Худо меҷӯянд, ҳол он ки он чӣ дар осмонҳо вазамин аст, хоҳу нохоҳ таслими фармони ӯ ҳастанд ва ба назди ӯ бозгардонда мешавед!
84. Бигӯ: «Ба Худо ва он чӣ бар мо ва бар Иброҳиму Исмоил ва Исҳоқу Яъқуб ва фарзандони ӯ ва низ он чӣ бар Мӯсову Исо ва паёмбарони дигар аз ҷониби Парвардигорашон нозил шудааст, имон овардем. Миёни ҳеҷ як аз онҳо фарқе намениҳем ва ҳама таслими иродаи ӯ ҳастем».
85. Ва ҳар кас, ки дине ҷуз ислом ихтиёр кунад, аз ӯ пазируфта нахоҳад шуд ва дар охират аз зиёндидагон хоҳад буд.
86. Чӣ гуна Худо ҳидоят кунад қавмеро, ки нахуст имон оварданд ва ба ҳаққонияти расул шаҳодат доданд ва далелҳову оёти равшанро мушоҳида карданд, сипас кофир шуданд? Худо ситамкоронро ҳидоят намекунад!
87. Ҷазояшон ин аст, ки лаънати Худо ва фариштагон ва ҳамаи мардум бар онон аст.
88. Ҷовид дар лаънат бимонанд ва аз азобашон кам нашавад ва мӯҳлаташон надиҳанд,
89. магар онон, ки аз он пас тавба кунанд ва ба салоҳ оянд, зеро Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
90. Тавбаи касоне, ки пас аз имон овардан кофир шуданд ва бар куфри худ афзуданд, пазируфта нахоҳад шуд. Инҳо гумроҳанд!
91. Онон, ки кофир шуданд ва кофир мурданд, агар бихоҳанд, ба андозаи ҳамаи замин тилло диҳанд ва хештанро аз азоб бозхаранд, аз онҳо пазируфта нахоҳад шуд. Барояшон азобе дарднок аст ва онҳоро ҳеҷ ёваре нест.
92. Некиро дарнахоҳед ёфт, то он гоҳ ки аз он чӣ дӯст медоред, инфоқ (нафақа) кунед. Ва ҳар чӣ инфоқ мекунед, Худо ба он огоҳ аст.
93. Ҳамаи таъомҳо бар бани Исроил ҳалол буд, ғайри онҳо, ки пеш аз нузули Таврот Исроил бар худ ҳаром карда буд. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, Тавротро биёвареду бихонед».
94. Аз он пас ҳар кӣ бар Худо дурӯғ бандад, аз ситамкорон аст.
95. Бигӯ: «Худо рост мегӯяд. Оини ҳанифи13 Иброҳимро пайравӣ кунед ва ӯ аз мушрикон набуд.
96. Нахустин хонае, ки барои мардум бино шуда, ҳамон аст, ки дар Макка аст. Хонае, ки ҷаҳониёнро сабаби баракат ва ҳидоят аст!
97. Дар он ҷост оёти равшан ва мақоми Иброҳим. Ва ҳар кӣ ба он дохил шавад, эмин аст. Барои Худо ҳаҷҷи он хона бар касоне, ки қудрати рафтан ба онро дошта бошанд, воҷиб аст. Ва ҳар кӣ роҳи куфр пеш гирад, бидонад, ки Худо аз ҷаҳониён бениёз аст».
98. Бигӯ: «Эй аҳли Китоб, чаро оёти Худоро инкор мекунед? Худо нозир бар аъмоли шумост!»
99. Бигӯ: «Эй аҳли Китоб, ба чӣ сабаб онҳоро, ки имон овардаанд, аз роҳи Худо бозмедоред ва мехоҳед, ки ба роҳи каҷ раванд? Ва шумо худ ба зиштии кори хеш огоҳед ва Худо низ аз он чӣ мекунед, ғофил нест»!
100. Эй касоне, ки имон овардаед, агар гурӯҳе аз аҳли Китобро итоъат кунед, шуморо аз имонатон ба куфр бозмегардонанд.
101. Чӣ гуна кофир мешавед, дар ҳоле ки оёти Худо бар шумо хонда мешавад ва расули ӯ дар миёни шумост? Ва ҳар кӣ ба Худо тамассук ҷӯяд, ба роҳи рост ҳидоят шудааст.
102. Эй касоне, ки имон овардаед, он чунон ки шоистаи тарс аз Худост, аз ӯ битарсед ва ҷуз дар мусалмонӣ намиред.
103. Ва ҳамагон даст дар ресмони Худо (дини Худо) занед ва пароканда машавед ва аз неъмате, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед: он ҳангом, ки душмани якдигар будед ва ӯ дилҳоятонро ба ҳам меҳрубон сохт ва ба лутфи ӯ бародар шудед. Ва бар лаби чоҳе аз оташ будед, Худо шуморо аз он бираҳонид. Худо оёти худро барои шумо инчунин баён мекунад, то ки ҳидоят ёбед.
104. Бояд, ки аз миёни шумо гурӯҳе бошанд, ки ба хайр даъват кунанд ва амр ба маъруф ва наҳй аз мункар кунанд. Инҳо растагоронанд.
105. Монанди он касоне мабошед, ки пас аз он ки оёти равшани Худо бар онҳо ошкор шуд, пароканда гаштанд ва бо якдигар ихтилоф (зиддият) варзиданд, албатта, барои инҳо азобе бузург хоҳад буд.
106. Он рӯз, ки гурӯҳе сафедрӯй ва гурӯҳе сияҳрӯй шаванд, ба онон, ки сияҳрӯй шудаанд, мегӯянд: «Оё шумо пас аз имон оварданатон кофир шудед? Ба сабаби кофир шуданатон бичашед азоби Худоро!»
107. Аммо онон, ки сафедрӯй шудаанд, ҳамвора ғарқ дар раҳмати Парвардигор бошанд.
108. Инҳо оёти Худост, ки ба ҳақ бар ту фурӯ мехонем. Ва Худо ба мардуми ҷаҳон ситам раво намедорад!
109. Аз они Худост ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст ва ҳамаи корҳо ба ӯ бозгардонида шавад.
110. Шумо беҳтарин уммате ҳастед аз миёни мардум падид омада, ки амр ба маъруф ва наҳй аз мункар мекунед ва ба Худо имон доред. Агар аҳли Китоб низ имон биёваранд, барояшон беҳтар аст. Баъзе аз онҳо мӯъминанд, вале бештарин табаҳкоронанд.
111. Ба шумо ҷуз андак озор дигар осебе нарасонанд. Агар бо шумо ҷанг кунанд, пушт кунанд ва рӯй ба гурез ниҳанд ва пирӯз нагарданд.
112. Ҳар ҷо, ки бошанд, ҳамеша хорӣ бар онҳо зада шудааст, магар он ки дар амони (яъне, аҳд ва зиммаи) Худо ва дар амони мардум бошанд. Ва бо хашми Худо қарин шудаанд ва ҳамеша хориву бечорагӣ бар онҳо муқаррар шуд, зеро ба оёти Худо кофир шуданд ва паёмбаронро ба ноҳақ куштанд. Ва ин ба он сабаб буд, ки исён (нофармонӣ) варзиданд ва таҷовуз карданд.
113. Аҳли Китоб ҳама яксон нестанд. Гурӯҳе ба тоъати Худо истодаанд ва оёти Худоро дар дили шаб тиловат мекунанд ва саҷда ба ҷой меоваранд.
114. Ва ба Худо ва рӯзи қиёмат имон доранд ва амр ба маъруф ва наҳй аз мункар мекунанд ва дар корҳои нек шитоб меварзанд ва аз ҷумлаи солеҳонанд.
115. Ва ҳар кори нек, ки кунанд, ношукрӣ карда нашавад, зеро Худо ба парҳезгорон огоҳ аст!
116. Кофиронро амволу авлодашон ҳеҷ аз азоби Худо нараҳонад ва онон аҳли оташанд, ҷовидона дар ҷаҳаннам бошанд!
117. Он чӣ инҳо дар ин ҷаҳон инфоқ мекунанд, монанди он аст, ки тундбоде сард бар киштзори қавми бар хеш ситамкарда бивазад ва он киштаро нобуд созад. Худо бар онҳо ситам раво надошт. Онон худ бар худ ситам карданд.
118. Эй касоне, ки имон овардаед, дӯсти ҳамрозе ғайр аз ҳамдинони худ магиред, ки дигарон аз ҳеҷ зараре дар ҳаққи шумо кӯтоҳӣ намекунанд ва хостори ранҷу машаққати шумоянд. Ва душманӣ аз гуфторашон ошкор аст ва он кина, ки дар дил доранд, бештар аст аз он чӣ ба забон меоваранд. Оётро бароятон ошкор сохтем, агар ба ақл дарёбед!
119. Огоҳ бошед, ки шумо ононро дӯст медоред ва ҳол он ки онҳо шуморо дӯст надоранд. Шумо ба ҳамаи ин китоб имон овардаед. Чун шуморо бубинанд, гӯянд: «Мо ҳам имон овардаем». Ва чун хилват кунанд, аз ғояти кинае, ки ба шумо доранд, сарангушти хеш ба дандон газанд. Бигӯ: «Дар кинаи хеш бимиред! ҳар ойна Худо ба он чӣ дар дилҳост, огоҳ аст».
120. Агар хайре ба шумо расад, андӯҳгин шаванд ва агар ба мусибате гирифтор оед, шодмон гарданд. Агар сабр варзед ва парҳезгорӣ кунед, аз макрашон ба шумо зиёне нарасад, ки Худо ба ҳар коре, ки мекунанд, иҳота (огоҳии комил) дорад!
121. Ва бомдодон аз миёни касони хеш берун омадӣ, то мӯъминонро дар он ҷойҳо, ки мебоист биҷанганд, биншонӣ ва Худо шунавову доност!
122. Ду гурӯҳ14 аз шумо нияти он карданд, ки дар ҷанг сустӣ (буздилӣ) варзанд ва Худо ёварашон буд (ба онҳо кӯмак кард, то аз ин андеша баргаштанд), пас мӯъминон бояд, ки бар Худо таваккул кунанд15 !
123. Албатта, Худо шуморо дар Бадр ёрӣ кард ва ҳол он ки нотавон будед. Пас аз Худо битарсед, то ки сипосгузор шавед!
124. Он гоҳ, ки ба мӯъминон мегуфтӣ, ки агар Худо се ҳазор фаришта ба ёриатон фурӯ фиристад, оё шуморо кофӣ нахоҳад буд?
125. Бале, агар пойдорӣ кунед ва парҳезгор бошед, чун душманон тохтутоз оваранд, Худо бо панҷ ҳазор аз фариштагони нишонадор шуморо ёрӣ кунад.
126. Ва Худованд ин корро ҷуз барои шодмонӣ ва дилгармии шумо накард. Ва нест ёрие, магар аз сӯи Худои пирӯзманду доно,
127. то гурӯҳе аз кофиронро ҳалок кунад ё хор гардонад. Он гоҳ навмед бозгарданд.
128. Нест туро аз ин кор чизе (тасарруфе), ё онҳоро ба тавба водорад ё он ситамкоронро азоб кунад, ҳар ойна онҳо ситамгаранд.
129. Аз они Худост, ҳар чӣ дар осмонҳо ва замин аст. Ҳар киро бихоҳад, меомурзад ва ҳар киро бихоҳад, азоб мекунад ва Худо омурзандаву меҳрубон аст!
130. Эй касоне, ки имон овардаед, рибо махӯред чандбаробар. Ва аз Худо битарсед, то растагор шавед!
131. Ва битарсед аз оташе, ки барои кофирон муҳайё шудааст.
132. Ва аз Худову расул итоъат кунед, то дохили раҳмат шавед!
133. Бар якдигар пешӣ гиред барои омурзиши Парвардигори хеш ва расидан ба он биҳишт, ки паҳнояш ба қадри ҳамаи осмонҳову замин аст ва барои парҳезгорон муҳайё шудааст.
134. Он касон, ки дар осоиш ва сахтӣ инфоқ мекунанд ва хашми хеш фурӯ мебаранд ва аз хатои мардум дармегузаранд. Худо накӯкоронро дӯст дорад!
135. Ва он касон, ки чун коре зишт кунанд ё ба худ ситаме кунанд, Худоро ёд мекунанд ва барои гуноҳҳои хеш омурзиш мехоҳанд ва кист ҷуз Худо, ки гуноҳонро биёмурзад? Ва чун ба зиштии гуноҳ огоҳанд, дар он чӣ мекарданд, пой нафишуранд.
136. Подоши инҳо омурзиши Парвардигорашон аст ва низ биҳиштҳое, ки дар онҳо наҳрҳо ҷорист. Дар он ҷо ҷовидонанд ва чӣ некӯст подоши некӯкорон!
137. Пеш аз шумо воқеъаҳое будааст, пас бар рӯи замин бигардед ва бингаред, ки поёни кори онҳо, ки паёмбаронро ба дурӯғгӯӣ нисбат медоданд, чӣ будааст?
138. Ин барои мардум далеле равшан ва барои парҳезгорон роҳнамову пандест.
139. Сустӣ макунед ва андӯҳгин мабошед, зеро агар имон оварда бошед, шумо бартарӣ хоҳед ҷуст.
140. Агар бар шумо захме расид16 , ба он қавм низ ҳамчунон захме расидааст. Ва ин рӯзгор аст, ки ҳар дам онро бар муроди касе мегардонем, то Худо касонеро, ки имон овардаанд, ошкор созад ва баъзе аз шуморо шаҳид гардонад. Ва Худо ситамгоронро дӯст надорад.
141. ва то мӯъминонро покиза гардонад ва кофиронро нобуд созад.
142. Оё гумон кардед, ки ба биҳишт дароед, пеш аз он ки Худо муҷоҳидон ва собиронро аз миёни шумо ошкор созад?
143. Пеш аз он ки маргатон фаро расад, орзуи марг мекардед, инак, маргро дидед ва дар он менигаред17 !
144. Ҷуз ин нест, ки Муҳаммад паёмбарест, ки пеш аз ӯ паёмбароне дигар буданд. Оё агар бимирад ё кушта шавад, шумо ба ойини пешини худ бозмегардед? Ҳар кас, ки бозгардад, ҳеҷ зиёне ба Худо нахоҳад расонид. Худо сипосгузоронро подош хоҳад дод.
145. Ҳеҷ кас ҷуз ба фармони Худо намемирад. Муддат навишта шудааст. Ҳар кас хоҳони савоби ин ҷаҳонӣ бошад, ба ӯ медиҳем ва ҳар кас хоҳони савоби он ҷаҳонӣ бошад, ба ӯ медиҳем ва шукркунандагонро подош хоҳем дод!
146. Чӣ басо паёмбароне, ки худодӯстони бисёр ҳамроҳи онон ба ҷанг рафтанд ва дар роҳи Худо, ҳар чӣ ба онҳо расид, сустӣ (буздилӣ) накарданд ва нотавон нашуданд ва сар фурӯд наёварданд ва Худо сабркунандагонро дӯст дорад.
147. Суханашон ҷуз ин набуд, ки мегуфтанд: «Эй Парвардигори мо, гуноҳони моро ва зиёдаравиҳои моро дар корҳо биёмурз ва моро собитқадам гардон ва дар баробари кофирон ёрӣ кун».
148. Худо подоши инҷаҳонӣ ва подоши онҷаҳониро ба онҳо арзонӣ дошт ва Худо накӯкоронро дӯст дорад!
149. Эй касоне, ки имон овардаед, агар аз кофирон пайравӣ кунед, шуморо ба ойини пешин бармегардонанд, пас зиёндида бозмегардед.
150. На, ёрикунандаи шумо Худованд аст, ки беҳтарини ёрикунандагон аст!
151. Дар дили кофирон тарс хоҳем афканд. Зеро чизеро, ки аз осмон барои он ҳуҷҷате нафиристодааст, шарики Худо гирифтанд. Ҷои онон ҷаҳаннам аст, ки барои ситамгорон макони бадест!
152. Худо ба ваъдае, ки бо шумо ниҳода буд, вафо кард, он гоҳ ки ба изни ӯ душманро мекуштед. Ва чун ғаниматеро, ки ҳаваси онро дар сар доштед, ба шумо нишон дод, сустӣ кардед ва дар он амр ба низоъ пардохтед ва нофармонӣ варзидед. Баъзе хостори дунё шудед ва баъзе хостори охират. Сипас, то шуморо ба балое мубтало кунад, ба гурехтан водошт18 ! Инак, шуморо бибахшид, ки ӯро ба мӯъминон бахшоишест!
153. Он гоҳ, ки мегурехтед ва ба касе нигоҳ намекардед ва паёмбар шуморо дар ҷамоъате, ки аз пушти шумо буд, садо медод. Пас ба сазо, ғаме бар ғами шумо афзуд. Акнун андӯҳи он чиро, ки аз даст додаед, ё ранҷеро, ки ба шумо расидааст, махӯред. Худо ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст19 !
154. Он гоҳ, пас аз он андӯҳ, Худо ба шумо эминӣ арзонӣ дошт, чунонки гурӯҳеро хоби ором фурӯ гирифт. Аммо гурӯҳе дигар, ки чун мардуми асри ҷоҳилият ба Худо гумони ботил доштанд, ҳанӯз гирифтори фикри хештан буданд ва мегуфтанд: «Оё ҳаргиз кор ба дасти мо хоҳад афтод?» Бигӯ: «Ҳамаи корҳо ба дасти Худост». Онон дар дили худ чизеро пинҳон медоранд, ки намехоҳанд барои ту ошкораш созанд. Мегӯянд: «Агар моро ихтиёре буд, ин ҷо кушта намешудем». Бигӯ: «Агар дар хонаҳои худ ҳам мебудед, касоне, ки кушта шудан бар онҳо муқаддар шудааст, аз хона ба қатлгоҳашон берун мерафтанд. Худо он чиро, ки дар сина доред, меозмояд ва дилҳоятонро пок мегардонад». Ва Худо ба он чӣ дар дилҳост, огоҳ аст!
155. Аз миёни шумо онон, ки дар рӯзи муқобалаи он ду гурӯҳ бигурехтанд, ба сабаби баъзе аз аъмолашон шайтон онҳоро ба хато афканда буд. Инак, Худованд афвашон кард, ки ӯ омурзанда ва бурдбор аст!
156. Эй касоне, ки имон овардаед, монанди он кофирон мабошед, ки дар бораи бародарони худ, ки ба сафар ё ба ҷанг рафта буданд, мегуфтанд: «Агар назди мо монда буданд, намемурданд, ё кушта намешуданд». Худо ин пиндорро чун ҳасрате дар дили онҳо гардонд. Ва Худост, ки зинда мекунад ва мемиронад ва ӯст, ки аъмоли шуморо мебинад!
157. Агар дар роҳи Худо кушта шавед, ё бимиред, омурзиш ва раҳмати Худо аз он чӣ дар ин ҷаҳон гирд меоваред, беҳтар аст.
158. Ва агар бимиред, ё кушта шавед, албатта, дар пешгоҳи Худованд маҳшур мешавед.
159. Ба сабаби раҳмати Худост, ки ту бо онҳо инчунин хушхӯю меҳрубон ҳастӣ. Агар тундхӯву сахтдил мебудӣ, аз гирди ту пароканда мешуданд. Пас бар онҳо бубахшой ва бар онҳо омурзиш бихоҳ ва дар корҳо бо эшон машварат кун ва чун қасди коре кунӣ, бар Худо таваккул кун, ки Худо таваккулкунандагонро дӯст дорад.
160. Агар Худо шуморо ёрӣ кунад, ҳеҷ кас бар шумо ғалаба нахоҳад кард. Ва агар шуморо хор дорад, чӣ касе аз он пас ёриатон хоҳад кард? Пас мӯъминон бояд, ки бар Худо таваккул кунанд!
161. Ҳеҷ паёмбаре хиёнат накунад ва ҳар кӣ ба чизе хиёнат кунад, онро дар рӯзи қиёмат бо худ оварад. Сипас ҷазои амали ҳар кас ба тамомӣ дода хоҳад шуд ва бар касе ситаме нашавад!
162. Оё он кас, ки ба роҳи хушнудии Худо меравад, монанди касест, ки ба хашми ӯ боз мегардад ва макони ӯ ҷаҳаннам аст ва он бадтарин бозгаштгоҳ аст.
163. Ин ду гурӯҳро назди Худо дараҷотест гуногун ва ӯ ба корҳояшон огоҳ аст!
164. Худо бар мӯъминон инъом фармуд, он гоҳ, ки аз ҷинси худашон ба миёни худашон паёмбаре равон кард, то оёташро бар онҳо бихонад ва покашон созад ва китобу ҳикматашон биёмӯзонад, ҳарчанд аз он пеш дар гумроҳии ошкоре буданд.
165. Ва оё ҳангоме ки осебе ба шумо расид, ки шумо худ дучанди он расонда будед, гуфтед: «Ин осеб аз куҷо расид?» Бигӯ: «Аз ҷониби худатон». Ҳар ойна Худо бар ҳар чизе тавоност!20
166. Он чӣ дар рӯзи бархӯрди он ду гурӯҳ ба шумо расид, ба изни (ризои) Худо буд, то мӯъминонро ошкор созад.
167. Ва ононро (мунофиқонро) низ, ки нифоқ варзиданд, ошкор созад. Ба онҳо гуфта мешуд: «Биёед, дар роҳи Худо ҷанг кунед ё ба дифоъ пардозед». Мегуфтанд: «Агар яқин доштем, ки ҷанге дармегирад, бо шумо меомадем». Онон ба куфр наздиктаранд, то ба имон. Ба забон чизҳое мегӯянд, ки ба дил эътиқод надоранд ва Худо ба он чӣ дар дил пинҳон медоранд, огоҳтар аст!
168. Ба онон, ки аз ҷанг бозистоданд ва дар бораи бародарони худ гуфтанд, ки агар сухани моро шунида буданд, кушта намешуданд, бигӯ: «Агар рост мегӯед, маргро аз худ биронед!»21
169. Касонеро, ки дар роҳи Худо кушта шудаанд, мурда мапиндор, балки зиндаанд ва назди Парвардигорашон рӯзӣ дода мешаванд.
170. Аз фазилате, ки Худо насибашон кардааст, шодмонанд. Ва барои онҳо, ки дар паяшон ҳастанд ва ҳанӯз ба онҳо напайвастаанд, хушдиланд, ки биме бар онҳо нест ва андӯҳгин намешаванд!
171. Ононро муждаи неъмату фазли Худо медиҳанд ва Худо подоши мӯъминонро бекор намекунад.
172. Аз миёни он касон, ки пас аз захм хӯрдан боз ҳам фармони Худо ва расулашро иҷобат карданд, онон, ки некӯкор бошанд ва аз Худо битарсанд, музде бузург доранд.
173. Касоне, ки мардум гуфтандашон, ки мардум барои ҷанг бо шумо гирд омадаанд, аз онҳо битарсед ва ин сухан бар имонашон бияфзуд ва гуфтанд: «Худо моро басанда аст ва чӣ некӯ ёварест!»
21. Муҷоҳид аз ҷобир ибни Абдуллоҳ ривоят кардааст, ки ин оят дар шаъни Абдуллоҳ ибни Убай ибни Салули мунофиқ ва ёронаш нозил шудааст.
174. Пас аз ҷанг бозгаштанд, дар ҳоле ки неъмату фазли Худоро ба ҳамроҳ доштанд ва ҳеҷ осебе ба онҳо нарасида буд. Инҳо ба роҳи хушнудии Худо рафтанд ва Худоро бахшоише азим аст!
175. Он шайтон аст, ки дар дили дӯстони худ бим меафканад. Агар имон овардаед, аз онҳо матарсед, аз ман битарсед!
176. Онон, ки ба куфр мешитобанд, туро ғамгин насозанд. Инҳо ҳеҷ зиёне ба Худо намерасонанд. Худо мехоҳад онҳоро дар охират бебаҳра гардонад ва барояшон азобест бузург!
177. Ҳар ойна, онон, ки имон доданд ва куфр хариданд, ҳеҷ зиёне ба Худо намерасонанд ва барояшон азобе дарднок аст!
178. Кофирон мапиндоранд, ки дар мӯҳлате, ки ба онҳо медиҳем, хайри онҳост. Ба онҳо мӯҳлат медиҳем, то бештар ба гуноҳашон бияфзоянд ва барои онҳост азобе хоркунанда!
179. Худо бар он нест, ки шумо мӯъминонро ба ин ҳол, ки акнун ҳастед, раҳо кунад. Меозмояд, то нопокро аз пок ҷудо созад. Ва Худо бар он нест, ки шуморо аз ғайб биогоҳонад, вале бархе аз паёмбаронашро, ки худ бихоҳад, бармегузинад. Пас ба Худо ва паёмбаронаш имон биёваред. Ва агар имон биёваред ва парҳезгорӣ кунед, аҷре азим ёбед!
180. Онон, ки дар неъмате, ки Худо ба онҳо ато кардааст, бахилӣ мекунанд, мепиндоранд, ки дар бухл варзидан барояшон хайр аст. На, шарр аст! Дар рӯзи қиёмат он чиро, ки дар бахшидан бухл меварзиданд, чун тавқе ба гарданашон хоҳанд овехт. Ва аз они Худост мероси (марҷаъ, бозгашти ) осмонҳову замин ва ӯ ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст!
181. Ҳар ойна Худо шунид сухани он касонро, ки мегуфтанд: «Худо бенавост ва мо тавонгарем». Гуфторашонро ва низ ин ки паёмбаронро ба ноҳақ мекуштанд, хоҳем навишт ва гӯем: «Бичашед азоби оташи сӯзонро!»
182. Ин подоши аъмолест, ки пешопеш ба ҷой овардед, вагарна Худованд ба бандагонаш ситам раво намедорад.
183. Касоне гуфтанд: «Моро бо Худо аҳдест, ки ба ҳеҷ паёмбаре имон наёварем, магар барои мо қурбоние биёварад, ки оташ онро бихӯрад». Бигӯ: «Пеш аз ман паёмбароне бо мӯъҷизаҳо ва он чӣ акнун мехоҳед, омадаанд, агар рост мегӯед, чаро онҳоро куштед?»
184. Агар туро дурӯғгӯ бароварданд, паёмбароне ҳам, ки пеш аз ту бо мӯъҷизаҳо ва навиштаҳо ва китоби равшангар омада буданд,такзиб шудаанд.
185. Ҳама кас маргро мечашад ва дар ҳақиқат дар рӯзи қиёмат музди аъмоли шуморо ба камол хоҳанд дод. Ва ҳар касро аз оташ дур созанд ва ба биҳишт дароваранд, ба пирӯзӣ расидааст. Ва ин зиндагии дунё ҷуз матоъе фиребанда нест.
186. Шуморо ба молу ҷон озмоиш хоҳанд кард. Ва аз забони аҳли китоб ва мушрикон озори фаровон хоҳед шунид. Агар сабр кунед ва парҳезгор бошед, нишони қудрати иродаи шумост.
187. Худо аз аҳли Китоб паймон гирифт, ки китоби Худоро барои мардум ошкор созанд ва пинҳонаш макунанд, вале онҳо онро пушти сар афканданд ва дар муқобил баҳои андаке гирифтанд. Чӣ бад мӯъомалае карданд!
188. Ононро, ки аз корҳое, ки кардаанд, шодмон шудаанд ва дӯст доранд ба сабаби корҳои нокардаи хеш ҳам мавриди ситоиш қарор гиранд, мапиндор, ки дар паноҳгоҳе дур аз азоби Худо бошанд. Барояшон азобе дардовар муҳайёст!
189. Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва Худо бар ҳар чизе тавоност!
190. Ҳар ойна дар офариниши осмонҳову замин ва омаду шуди шабу рӯз хирадмандонро ибратҳост,
191. онҳо, ки Худоро истодаву нишаста ва ба паҳлӯ хуфта, ёд мекунанд ва дар офариниши осмонҳову замин меандешанд: «Эй Парвардигори мо, ин ҷаҳонро ба беҳуда наёфаридаӣ, ту покӣ, моро аз азоби оташ боздор!
192. Эй Парвардигори мо, ҳар касро, ки ба оташ афканӣ, расвояш кардаӣ ва золимонро ҳеҷ ёваре нест!
193. Эй Парвардигори мо, шунидем, ки нидокунандае ба имон фаро мехонд, ки ба Парвардигоратон имон биёваред! Ва мо имон овардем. Пас, эй Парвардигори мо, гуноҳони моро биёмурз ва бадиҳои моро аз мо дур кун ва моро бо некон бимирон!
194. Эй Парвардигори мо, ато кун ба мо он чиро, ки ба забони паёмбаронат ба мо ваъда додаӣ ва моро дар рӯзи қиёмат расво макун, ки Ту ваъдаи хеш хилоф намекунӣ».
195. Парвардигорашон дуъояшонро иҷобат фармуд, ки ман кори ҳеҷ коргузореро аз шумо, чи зан ва чи мард, ҳама аз якдигаред, ночиз намесозам. Пас гуноҳони касонеро, ки муҳоҷират кардаанд ва аз хонаҳояшон ронда шудаанд ва дар роҳи Ман озор дидаанд ва ҷангидаанд ва кушта шудаанд, мағфират мекунам ва ононро дар биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо ҷорист, дохил мекунам. Ин подошест аз ҷониби Худо ва подоши некӯ назди Худост.
196. Омаду рафти кофирон дар шаҳрҳо туро нафиребад!
197. Ин бархурдории андакест. Пас аз он ҷойгоҳашон ҷаҳаннам аст ва ҷаҳаннам бад ҷойгоҳест!
198. Аммо барои онон, ки аз Парвардигорашон метарсанд, биҳиштҳоест, ки дар он наҳрҳо ҷорист. Ҳамеша дар он ҷо меҳмони Худо ҳастанд. Ва он чӣ назди Худост, барои некон беҳтар аст!
199. Баъзе аз аҳли Китоб ба Худо ва китобе, ки бар шумо нозил шуда ва китобе, ки бар худашон нозил шудааст, имон доранд. Мутеъи фармони Худоянд. Оёти Худоро ба баҳои андак намефурӯшанд. Музди онҳо назди Парвардигорашон аст. Албатта, Худо ҳисобҳоро зуд хоҳад расид.
200. Эй касоне, ки имон овардаед, бурдбор бошед ва дигаронро ба бурдборӣ фаро хонед ва дар ҷангҳо пойдорӣ кунед ва аз Худо битарсед, шояд, ки растагор шавед!
__________________________________________________________________________________________________________
4
Сураи Нисо1
(Занон)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Эй мардум, битарсед аз Парвардигоратон, он ки шуморо аз як тан биёфарид ва аз он як тан2 ҳамсари ӯро ва аз он ду мардону занони бисёр падид овард. Ва битарсед аз он Худое, ки бо савганд ба номи ӯ аз якдигар чизе мехоҳед ва зинҳор аз хешовандон мабуред. Ҳар оина Худо назораткунандаи шумост!
2.Моли ятимонро ба ятимон диҳед ва ҳаромро бо ҳалол бадал макунед. Ва амволи онҳоро ҳамроҳ бо амволи хеш махӯред, ки ин гуноҳе бузург аст!
3. Агар шуморо бими он аст, ки дар кори ятимон адолат наварзед, аз занон ҳар чӣ шуморо писанд афтад, ду, се ва чаҳор ба никоҳ дароваред. Ва агар бими он доред, ки ба адолат рафтор накунед, танҳо як зан бигиред ё ҳар чӣ молики он шавед. Ин роҳи беҳтар аст, то муртакиби ситам нагардед3.
4. Маҳри занонро ба тиби (майли) хотир ба онҳо бидиҳед. Ва агарпорае аз онро ба ризоят ба шумо бахшиданд, бигиред, ки хушу гувороятон хоҳад буд.
5. Молҳоятонро, ки Худо сабаби зиндагии шумо сохтааст, ба дасти беақлҳо мадиҳед, вале аз он хӯроку либосашон диҳед ва бо он сухан ба некӣ гӯед.
6. Ятимонро биёзмоед, то он гоҳ, ки ба синни заношӯӣ расанд, пас агар дар онон рушде ёфтед, амволашонро ба худашон вогузоред. Ва аз бими он, ки мабодо ба синни рушд расанд, амволашонро ба ноҳақ ва шитоб махӯред. Ҳар кӣ тавонгар аст, бипарҳезад ва ҳар кӣ бенавост4, ба он андоза, ки урф тасдиқ кунад, бихӯрад. Ва чун амволашонро таслимашон кардед, касонеро бар онон ба шоҳидӣ гиред ва Худо барои ҳисоб кардан кофист.
7. Аз ҳар чӣ падару модар ва хешовандон ба мерос мегузоранд, мардонро насибест. Ва аз он чи падару модар ва хешовандон ба мерос мегузоранд, чӣ андак ва чӣ бисёр, занонро низ насибест. Насибе муайян.
8. Ва чун ба ҳангоми тақсими (ирс) хешовандону ятимон ва мискинон ҳозир омаданд, ба онон низ чизе арзонӣ доред ва бо онон ба некӯӣ сухан гӯед.
9. Бояд аз Худо битарсанд касоне, ки агар пас аз хеш фарзандоне нотавон бар ҷой мегузоранд, аз сарнавишти онон бимноканд. Бояд, ки аз Худой битарсанд ва сухани одилона ва босавоб гӯянд!
10. Онон, ки амволи ятимонро ба ситам мехӯранд, шиками хеш пур аз оташ мекунанд ва ба оташе фурӯзон хоҳанд афтод!
11. Худо дар бораи фарзандонатон ба шумо супориш мекунад, ки саҳми писар баробари саҳми ду духтар аст. Ва агар духтар бошанд ва беш аз ду тан, аз се ду ҳиссаи мерос аз онҳост. Ва агар як духтар бувад, нисф барад ва агар мурдаро фарзанде бошад, ҳар як аз падару модар аз шаш як ҳиссаи меросро барад. Ва агар мурда фарзанде надошта бошад ва меросбарон танҳо падару модар бошанд, модар аз се як ҳиссаи меросро барад, (боқии мерос аз они падар аст). Аммо агар мурда бародарон дошта бошад, саҳми модар пас аз анҷоми васияте, ки карда ва баъди пардохти қарзи ӯ аз шаш як ҳисса бошад. Ва шумо намедонед, ки аз падарону писаронатон кадом як шуморо судмандтар аст. ҳисса муъайян карда шуд аз ҷониби Худо. Албатта, Худо донову ҳаким аст!
12. Агар занонатон фарзанде надоштанд, нисфи меросашон аз они шумост. Ва агар фарзанде доштанд, пас барои шумост, аз чаҳор як ҳиссаи он чи гузоштаанд, баъд аз анҷом додани васияте ки кардаанд ва пас аз пардохти қарзи онҳо. Ва агар шуморо фарзанде набуд, аз чаҳор як ҳиссаи меросатон аз они занонатон аст. Ва агар дорои фарзанде будед, барои занонатон аст аз ҳашт як ҳиссаи он чи гузоштаед, пас аз анҷом додани васияте ки кардаед ва пардохти қарзҳоятон. Ва агар мард ё зане бимирад ки (калола) бошад, (яъне падару фарзанд ва бародару хоҳари танӣ надорад) агар ӯро бародар ё хоҳаре (ахёфӣ) яъне модарӣ бошад ҳар як аз он ду аз шаш як ҳисса барад. Ва агар (ахёфиён) бештар бошанд, ҳама дар сеяки (аз се як ҳисса) мерос шарик ҳастанд, пас аз анҷом додани васияте, ки кардааст ба ғайри он ки барои ворисашон зиёновар бошад (яъне васияте ки зиёда аз се яки мерос бувад эътибор надорад) ва низ пас аз адои қарзашон. Ин ҳукмест аз ҷониби Худо ба шумо ва Худо донову бурдбор аст!
13. Инҳо аҳкоми Худост. Ҳар кас аз Худо ва паёмбараш фармон барад, ӯро ба биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо ҷорист, дароварад ва ҷовидон дар он ҷо хоҳад буд ва ин комёбии бузургест!
14. Ва ҳар кӣ аз Худову расулаш фармон набарад ва аз аҳкоми ӯ берун барояд, ӯро дохил дар оташ кунад ва ҷовидон дар он ҷо хоҳад буд ва барои ӯст азобе хоркунанда.
15. Ва аз занони шумо он, ки муртакиби фаҳш (гуноҳ) мешаванд, аз чаҳор тан аз худатон бар зидди онҳо шаҳодат бихоҳед. Агар шаҳодат доданд, занонро дар хона маҳбус доред, то маргашон фаро расад ё Худо роҳе барояшон муқаррар кунад.
16. Ва он ду танро, ки муртакиби он амал шудаанд, биёзоред. Ва чун тавба кунанд ва ба салоҳ оянд, аз озорашон даст бардоред, зеро Худо тавбапазиру меҳрубон аст.
17. Ҷуз ин нест, ки қабули тавба барои касонест, ки ба нодонӣ муртакиби коре зишт мешаванд ва зуд тавба мекунанд. Худо тавбаи инҳоро мепазирад ва Худо донову ҳаким аст.
18. Тавбаи касоне, ки корҳои зишт мекунанд ва чун марги яке аз онҳо фаро расад, мегӯяд, ки акнун тавба кардам ва низ онҳо, ки кофир бимиранд, пазируфта нахоҳад шуд. Барои инҳо азобе дардовар муҳайё кардаем.
19. Эй касоне, ки имон овардаед, шуморо ҳалол нест, ки занонро бар хилофи майлашон мерос бибаред. Ва то қисмате аз он чиро, ки ба онҳо додаед, бозпас ситонед, бар онҳо сахт магиред, магар он ки муртакиби фаҳшои ошкоре шаванд ва зиндагонӣ кунед бо занон ба ваҷҳе писандида. Ва агар шуморо аз занон хуш наёмад, чӣ басо чизе, ки шуморо аз он хуш намеояд, дар ҳоле, ки Худо хайри бисёре дар он ниҳода бошад.
20. Агар хостед, зане ба ҷои зане дигар бигиред ва ӯро моли бисёре додаед, набояд чизе аз ӯ бозситонед. Оё ба занони худ зулм ва дурӯғ раво медоред5, то маҳрашонро бозпас гиред? Ин гуноҳе ошкор аст!
21. Ва чӣ гуна он молро бозпас мегиред ва ҳол он ки ҳар як аз шумо аз дигаре баҳраманд шудааст ва занон аз шумо паймоне устувор гирифтаанд.
22. Бо заноне, ки падаронатон ба ақди хеш даровардаанд заношӯӣ макунед, магар он ки пеш аз ин чунон карда бошед6. Зеро ин кори бад ва мавриди хашми Худост ва шеваест нописанд.
23. Модаронатон ва духтаронатон ва хоҳаронатон ва аммаҳоятон ва холаҳоятон ва духтарони бародаронатон ва духтарони хоҳаронатон ва заноне, ки шуморо шир додаанд ва хоҳарони ширхораатон ва модарони занонатон бар шумо ҳаром шудаанд. Ва духтарони занонатон, ки дар канори шумо ҳастанд7 , ҳар гоҳ бо он занон ҳамбистар шудаед, бар шумо ҳаром шудаанд. Вале агар ҳамбистар нашудаед, гуноҳе муртакиб нашудаед. Ва низ занони писароне, ки аз пушти шумо ҳастанд, бар шумо ҳаром шудаанд. Ва набояд ду хоҳарро дар як замон ба занӣ гиред, магар он ки пеш аз ин чунин карда бошед8 . Албатта, Худо омурзанда ва меҳрубон аст.
24. Ва низ занони шавҳардор бар шумо ҳаром шудаанд, магар онҳое, ки ба тасарруфи шумо даромада бошанд9. Аз китоби Худо пайравӣ кунед. Ва ҷуз инҳо занони дигар ҳар гоҳ дар талаби онон аз моли хеш маҳре бипардозед ва онҳоро ба никоҳ (никоҳи доимии шаръӣ) дароваред на ба зино, бар шумо ҳалол шудаанд. Ва занонеро, ки аз онҳо лаззат мегиред (бо никоҳи доимии шаръӣ), воҷиб аст, ки маҳрашонро бидиҳед. Ва пас аз маҳри муайян дар қабули ҳар чӣ ҳар ду ба он ризо бидиҳед, гуноҳе нест. Ҳар ойна Худо донову ҳаким аст!
25. Ҳар касро, ки тавонгарӣ набошад, то озодзанони мӯъминаро ба никоҳи худ дароварад, аз канизони мӯъминае, ки молики онҳо ҳастед, ба занӣ гиред. Ва Худо ба имони шумо огоҳтар аст. Ҳама аз ҷинси якдигаред. Пас бандагонро ба изни соҳибонашон никоҳ кунед ва маҳрашонро ба наҳви шоистае бидиҳед. Ва бояд, ки покдомон бошанд, на зинокор ва на аз онҳо, ки ба пинҳон дӯст мегиранд. Ва чун шавҳар карданд, ҳар гоҳ муртакиби фаҳшо шаванд, шиканҷаи онон нисфи шиканҷаи озодзанон аст. Ва ин барои касонест10 аз шумо, ки бим доранд, ки ба гуноҳ афтанд. Бо ин ҳама агар сабр кунед, бароятон беҳтар аст ва Худо омурзандаву меҳрубон аст.
26. Худо мехоҳад барои шумо ҳама чизро ошкор кунад ва ба суннатҳои пешиниёнатон роҳ бинамояд ва тавбаи шуморо бипазирад, ки Худо донову ҳаким аст.
27. Худо мехоҳад тавбаи шуморо бипазирад. Вале онон, ки аз паи шаҳват мераванд, мехоҳанд, ки шумо ба каҷравии азиме афтед.
28. Худо мехоҳад бори шуморо сабук кунад, зеро одамӣ нотавон офарида шудааст.
29. Эй касоне, ки имон овардаед, амволи якдигарро ба ноҳақ махӯред, ғайри молҳои тиҷоратӣ, ки ҳар ду тараф ба он ризоят дода бошед. Ва худатонро макушед. Ҳар ойна Худо бо шумо меҳрубон аст!
30. Ва ҳар кӣ ин корҳо аз рӯи таҷовузу ситам кунад, ӯро дар оташ хоҳем афканд ва ин бар Худо осон аст!
31. Агар аз гуноҳони бузурге, ки шуморо аз он манъ кардаанд, парҳез кунед, аз дигар гуноҳонатон дармегузарем ва шуморо ба маконе некӯ дармеоварем.
32. Орзу макунед он чизҳоеро, ки ба онҳо Худо баъзе аз шуморо бар баъзе дигар бартарӣ додааст. Мардонро аз он чи кунанд, насибест ва занонро аз он чӣ кунанд, насибе. Ва рӯзӣ аз Худо хоҳед, ки Худо бар ҳар чизе огоҳ аст!
33. Барои ҳама, дар он чи падару модар ва хешовандони наздик ба мерос мегузоранд, меросбароне қарор додаем. Ва баҳраи ҳар касро, ки бо ӯ қароре ниҳодаед, бипардозед, ки Худо бар ҳар чизе гувоҳ аст!
34. Мардон аз он ҷиҳат, ки Худо баъзеро бар баъзе бартарӣ додааст ва аз он ҷиҳат, ки аз моли худ нафақа медиҳанд, бар занон сардорӣ доранд. Пас занони шоиста фармонбардоранд ва дар ғайбати шӯй афифанд (пок) ва фармони Худоро нигоҳ медоранд. Ва он занонро, ки аз нофармонияшон бим доред, панд диҳед ва аз хобгоҳашон дурӣ кунед ва бизанедашон. Агар фармонбардорӣ карданд, аз он пас дигар роҳи зулм пеш магиред. Ва Худо баландпояву бузург аст!
35. Агар аз ихтилофи миёни зану шӯй огоҳ шудед, доваре аз касони мард ва доваре аз касони зан баргузинед. Агар он дуро қасди ислоҳ бошад, Худо миёнашон мувофиқат падид меоварад, ки Худо донову огоҳ аст!
36. Худоро бипарастед ва ҳеҷ чиз шарики ӯ масозед ва ба падару модар ва хешовандону ятимон ва бенавоёну ҳамсояи хешованд ва ҳамсояи бегона ва ёри мусоҳибу мусофири раҳгузар ва бандагони худ некӣ кунед. Албатта, Худо мутакаббирону фахрфурӯшонро дӯст надорад,
37. Онон, ки бухл меварзанд ва мардумро ба бухл вомедоранд ва молеро, ки Худо ба онҳо додааст, пинҳон мекунанд ва мо барои кофирон азобе хоркунанда муҳайё сохтаем.
38. Ва низ касонеро, ки амволи хеш барои худнамоӣ харҷ мекунанд ва ба Худову рӯзи қиёмат имон намеоваранд. Ва ҳар кӣ шайтон қарини ӯ бошад, қарине бад дорад!
39. Чӣ зиён будашон, агар ба Худову рӯзи қиёмат имон оваранд ва аз он чӣ Худо ба онҳо рӯзӣ додааст, инфоқ (садақа) кунанд? Худо ба корашон доност!
40. Худо заррае ҳам ситам намекунад. Агар некие бошад, онро ду баробар мекунад ва аз ҷониби худ музде бузург медиҳад.
41. Чӣ гуна хоҳад буд он рӯз, ки аз ҳар уммате гувоҳе биёварем ва туро бар ин уммат ба гувоҳӣ фаро хонем?
42. Дар он рӯз кофирон ва онон, ки бар расул исён варзидаанд, орзу кунанд, ки бо хоки замин яксон мебуданд. Ва ҳеҷ суханеро аз Худо пинҳон натавонанд кард!
43. Эй касоне, ки имон овардаед, он гоҳ, ки маст ҳастед, ба намоз (ва ҷои намозхонӣ, яъне масҷид) наздик нашавед11, то (он гоҳ ки) бидонед, чӣ мегӯед. Ва низ дар ҳоли ҷанобат, то (он гоҳ ки) ғусл кунед, магар он ки роҳгузар бошед. Ва агар бемор ё дар сафар будед ё аз макони қазои ҳоҷат бозгаштаед ё бо занон (ҳамсарони боникоҳи шаръӣ) ҷимоъ кардаед ва об наёфтед, бо хоки пок таяммум кунед ва рӯю дастҳоятонро бо он хок масҳ кунед. Ҳаройна Худо афвкунанда ва омурзанда аст!
44. Оё он касонеро, ки аз китоб баҳрае дода шудаанд, надидаӣ, ки гумроҳӣ мехаранд ва мехоҳанд, ки шумо низ гумроҳ шавед?
45. Худо душманони шуморо беҳтар мешиносад ва дӯстии ӯ шуморо кифоят хоҳад кард ва ёрии ӯ шуморо басанда аст.
46. Баъзе аз яҳудиён каломро ба маънӣ дигаргун мекунанд ва мегӯянд: «Шунидем ва нофармонӣ мекунем ва бишнав ношуниданиеро ва «роъино» ба луғати хеш забонро пахш мекарданд ва ба дини Ислом таъна мезананд. Агар мегуфтанд, ки шунидем ва итоъат кардем ва «унзурно»12, барояшон беҳтару босавобтар буд. Худо ононро ба сабаби куфрашон лаънат карда ва ҷуз андаке имон наёваранд.
47. Эй касоне, ки шуморо китоб дода шуда, ба китобе, ки нозил кардаем ва китоби шуморо низ тасдиқ мекунад, имон биёваред; пеш аз он ки нақши чеҳраҳоеро маҳв кунем ва рӯйҳоеро ба қафо баргардонем. Ё ҳамчунон, ки асҳоби сабтро13 лаънат кардем, шуморо ҳам лаънат кунем. Ва фармони Худо шуданист!
48. Албатта, Худо гуноҳи касонеро, ки ба ӯ ширк оваранд, намебахшад ва гуноҳони дигарро барои ҳар кӣ бихоҳад, меомурзад. Ва ҳар кӣ ба Худо ширк оварад, дурӯғе сохта ва гуноҳе бузург муртакиб шудааст.
49. Оё ононро надидаӣ, ки хештанро поку беайб ҷилва медиҳанд? Оре, Худост, ки ҳар киро хоҳад, аз айб пок мегардонад. Ва ба ҳеҷ кас, ҳатто ба қадри риштае, ки дар шикофи донаи хурмост, ситам нашавад.
50. Бингар, ки чӣ гуна ба Худо дурӯғ мебанданд ва ҳамин дурӯғ кофист, ки гуноҳи ошкоре бошад.
51. Оё касонеро, ки насибе аз китоб дода шудаанд, надидаӣ, ки ба Ҷибту Тоғут14 имон меоваранд ва дар бораи кофирон мегӯянд, ки роҳи инҳо аз роҳи мӯъминон ба ҳидоят наздиктар аст?
52. Ин он касонанд, ки Худо лаънаташон кардааст; ва ҳар касро, Худо лаънат кунад, барои ӯ ҳеҷ ёваре наёбӣ!
53. Ё аз подшоҳӣ насибе бурдаанд, ки дар ин сурат ба қадри он нуқтаи хурде, ки бар пушти донаи хурмост, ба мардум суде намерасонанд?
54. Ё бар мардум ба хотири неъмате, ки Худо аз фазли хеш ба онҳо додааст, ҳасад мебаранд? Дар ҳоле, ки мо ба хонадони Иброҳим китобу ҳикмат додем ва фармонравоии бузург арзонӣ доштем.
55. Баъзе ба он имон оварданд ва баъзе аз он рӯй гардонданд. Дӯзах – он оташи афрӯхта онҳоро бас!
56. Ононро, ки ба оёти Мо кофир шудаанд, ба оташ хоҳем афканд. Ҳар гоҳ пӯсти танашон бипазад, пӯсти дигарашон диҳем, то азоби Худоро бичашанд. Худо пирӯзманду ҳаким аст!
57. Ва ононро, ки имон оварда ва корҳои некӯ кардаанд, ба биҳиштҳое, ки дар онҳо наҳрҳо ҷорист, дароварем, то абад дар он ҷо хоҳанд буд. Ва дар он ҷо соҳиби занони поку беайб шаванд ва дар сояҳои пайваста ва бароҳат ҷояшон медиҳем.
58. Худо ба шумо фармон медиҳад, ки амонатҳоро ба соҳибонашон бозгардонед. Ва чун дар миёни мардум ба доварӣ нишинед, ба адл доварӣ кунед. Худо шуморо чӣ некӯ панд медиҳад. Албатта, ӯ шунаво ва биност!
59. Эй касоне, ки имон овардаед, Худоро итоъат кунед ва аз расул ва сардорони хеш фармон баред. Ва чун дар коре ихтилоф кардед, агар ба Худову паёмбар руҷӯъ кунед, дар ин хайри шумост ва саранҷоме беҳтар дорад.
60. Оё ононро намебинӣ, ки мепиндоранд, ки ба он чи бар ту нозил шуда ва он чи пеш аз ту нозил шудааст, имон овардаанд, вале мехоҳанд, ки бутро ҳакам қарор диҳанд, дар ҳоле, ки ба онҳо гуфтаанд, ки бутро инкор кунанд. Шайтон мехоҳад гумроҳашон созад ва аз ҳақ дур гардонад.
61. Ва чун онҳоро гӯянд, ки ба он чи Худо нозил карда ва ба паёмбараш рӯй оред, мунофиқонро мебинӣ, ки сахт аз ту рӯйгардон мешаванд.
62.Пас чӣ гуна аст, ки чун ба ҷазои корҳое, ки муртакиб шудаанд, мусибате ба онҳо расад, назди ту меоянд ва ба Худо савганд мехӯранд, ки мо ҷуз эҳсону мувофиқат қасди дигаре надоштаем?
63. Худованд аз дилҳояшон огоҳ аст. Аз онҳо рӯй гардон ва пандашон бидеҳ ба чунон сахтӣ, ки дар вуҷудашон таъсир кунад!
64. Ҳеҷ паёмбареро нафиристодем, ҷуз он ки дигарон ба амри Худо бояд мутеъи фармони ӯ шаванд. Ва агар ба ҳангоме, ки муртакиби гуноҳе мешуданд, назди ту меомаданд ва аз Худо омурзиш мехостанд ва паёмбар ҳам барояшон омурзиш мехост, албатта Худоро тавбапазир ва меҳрубон меёфтанд.
65. На, савганд ба Парвардигорат, ки имон наёваранд, магар он, ки дар низоъе, ки миёни онҳост, туро довар қарор диҳанд ва аз ҳукме, ки ту медиҳӣ, ҳеҷ дилтанг нашаванд ва саросар таслими он гарданд.
66. Ва агар ба онҳо фармон дода будем, ки худро бикушед ё аз хонаҳоятон берун равед, ҷуз андаке аз онон фармон намебурданд. Ва ҳол он ки агар пандеро, ки ба онҳо дода шудааст, кор мебастанд, барояшон беҳтар ва бар асосе устувортар буд.
67. Он гоҳ аз ҷониби Худ ба онон музде бузург медодем,
68. ва ононро ба роҳи рост ҳидоят мекардем.
69. Ва ҳар кӣ аз Худову паёмбараш итоъат кунад, ҳамроҳ бо касоне хоҳад буд, ки Худо неъматашон додааст, чун анбиё ва сиддиқон ва шаҳидону солеҳон ва инҳо чӣ некӯ рафиқонанд!
70. Ин фазилатест аз ҷониби Худо ва басандааст Худои доно!
71. Эй касоне, ки имон овардаед, силоҳ бигиред ва он гоҳ ҳушёрона, гурӯҳ-гурӯҳ ё якбора ба ҷанг равед.
72. Ва аз миёни шумо касест, ки дар майдони ҷанг таъхир мекунад. Ва чун ба шумо балое расад, мегӯяд: «Худо дар ҳаққи ман чӣ инъоме кард, ки дар он рӯз ҳамроҳашон набудам».
73. Ва чун моле аз ҷониби Худо насибатон шавад, чунонки гӯӣ миёнатон ҳеҷ гуна дӯстие набудааст, гӯяд: «Эй кош, ман низ бо онҳо мебудам ва ба комёбие бузург даст меёфтам!»
74. Пас онҳо, ки зиндагии дунёро додаанд ва охиратро харидаанд, бояд ки дар роҳи Худо биҷанганд. Ва ҳар кӣ дар роҳи Худо биҷангад, чи кушта шавад, чи пирӯз гардад, музде бузург ба ӯ хоҳем дод.
75. Чаро дар роҳи Худо ва ба хотири мардону занон ва кӯдакони нотавоне, ки мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, моро аз ин деҳаи ситамкорон берун биёвар ва аз ҷониби худ ёру мададгоре қарор деҳ», намеҷангед?
76. Онон, ки имон овардаанд, дар роҳи Худо меҷанганд ва онон, ки кофир шудаанд, дар роҳи шайтон. Пас бо ҳаводорони шайтон ҷанг кунед, ки макри шайтон ночиз аст!
77. Оё надидӣ касонеро15, ки ба онҳо гуфта шуд, ки акнун аз ҷанг бозистед ва намоз бихонед ва закот бидиҳед, ки чун ҷангидан бар онҳо воҷиб шуд, гурӯҳе чунон аз мардум тарсиданд, ки бояд аз Худо метарсиданд? Ҳатто тарсе бештар аз тарси Худо. Ва гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, чаро ҷангро бар мо воҷиб кардаӣ ва моро мӯҳлат намедиҳӣ, то ба марги худ, ки наздик аст, бимирем?» Бигӯ: «Матоъи инҷаҳонӣ андак аст ва охират аз они парҳезгорон аст ва ба шумо ҳатто ба қадри риштае, ки дар миёни донаи хурмост, ситам намешавад».
78. Ҳар ҷо, ки бошед, агарчи дар ҳисорҳои сахту устувор, марг шуморо дармеёбад. Ва агар хайре ба онҳо расад, мегӯянд, ки аз ҷониби Худо буд ва агар шарре ба онҳо расад, мегӯянд, ки аз ҷониби ту буд. Бигӯ: «Ҳама аз ҷониби Худост». Чӣ бар сари ин қавм омадааст, ки ҳеҷ суханеро намефаҳманд?
79. Ҳар хайре, ки ба ту расад, аз ҷониби Худост ва ҳар шарре, ки ба ту расад, аз ҷониби худи туст (ба сабаби гуноҳҳо). Туро ба пайғамбарӣ ба сӯи мардум фиристодем ва шаҳодати Худо кофист.
80. Ҳар кӣ аз паёмбар итоъат кунад, аз Худо итоъат кардааст. Ва онон, ки саркашӣ кунанд, пас Мо туро ба нигаҳбонии онҳо нафиристодаем.
81. Мегӯянд: «Фармонбардорем!» ва чун аз назди ту берун шаванд, гурӯҳе аз онҳо ба шаб хилофи он чи ту мегӯӣ, андешае дар дил мепарваранд. Ва Худо он чиро шаб дар хотир гирифтаанд, менависад. Пас, аз онҳо рӯй гардон ва бар Худо таваккул кун, ки ӯ корсозиро кофист.
82. Оё дар Қуръон намеандешанд? Ҳар гоҳ аз сӯи ғайри Худо мебуд, дар ин ихтилофе бисёр меёфтанд.
83. Ва чун хабаре, чӣ эминӣ ва чӣ тарс ба онҳо расад, онро дар ҳама ҷо фош мекунанд. Ва ҳол он ки агар дар он ба паёмбар ва пешвоёнашон руҷӯъ мекарданд, ҳақиқати корро аз он дармеёфтанд. Ва агар фазлу раҳматиХудо набуд, ҷуз андаке ҳамагон аз шайтон пайравӣ мекардед.
84. Пас дар роҳи Худо набард кун, ки ҷуз бар нафси хеш мукаллаф нестӣ ва мӯъминонро ба ҷанг барангез. Шояд Худо осеби кофиронро аз шумо боздорад ва хашму азоби Худо аз ҳар хашму азоби дигаре сахттар аст!
85. Ҳар кас дар кори неке миёнрав шавад, ӯро аз он насибест ва ҳар кас дар кори баде миёнрав шавад, ӯро аз он ҳиссаест (аз гуноҳ). Ва Худо нигаҳбон бар ҳар чизест!
86. Чун шуморо ба дуруде салом доданд, ба дуруде беҳтар аз он ё монанди он посух гӯед. Албатта, Худо ҳисобгари ҳар чизест!
87. Аллоҳ Худоест, ки ҳеҷ маъбуде барҳақ ҷуз ӯ нест. Ба таҳқиқ ҳамаи шуморо дар рӯзи қиёмат, ки ҳеҷ шакке дар он нест, гирд меоварад ва чӣ касе аз Худо ба гуфтор ростгӯтар аст?
88. Чист шуморо, ки дар бораи мунофиқон ду гурӯҳ шудаед ва ҳол он ки Худо онҳоро ба сабаби кирдорашон ба куфр баргардонидааст. Оё мехоҳед касеро, ки Худо гумроҳ кардааст, ҳидоят кунед? Ва ту роҳе барои касе, ки Худованд гумроҳаш кардааст, натавонӣ ёфт!
89. Дӯст доранд ҳамчунон, ки худ ба роҳи куфр мераванд, шумо низ кофир шавед, то баробар гардед. Пас бо ҳеҷ як аз онон дӯстӣ макунед, то он гоҳ ки дар роҳи Худо муҳоҷират кунанд. Ва агар саркашӣ кунанд, дар ҳар ҷо ки онҳоро биёбед, бигиреду бикушед ва ҳеҷ як аз онҳоро ба дӯстиву ёрӣ интихоб насозед.
90. Магар касоне, ки ба қавме, ки миёни шумо ва онҳо паймонест, мепайванданд ё худ назди шумо меоянд, дар ҳоле, ки аз ҷангидан бо шумо ё ҷангидан бо қавми худ дилгир шуда бошанд. Ва агар Худо мехост, бар шумо пирӯзашон месохт ва бо шумо ба ҷанг бармехостанд. Пас ҳар гоҳ канора гирифтанд ва бо шумо наҷангиданд ва ба шумо пешниҳоди сулҳ карданд, Худо ҳеҷ роҳе барои шумо бар зидди онҳо накушудааст.
91. Гурӯҳи дигареро хоҳед ёфт, ки мехоҳанд аз шумо ва қавми худ дар амон бошанд, инҳо ҳар гоҳ, ки ба куфр даъват шаванд, ба он бозгарданд. Пас агар худро ба каноре накашанд ва сулҳ накунанд ва аз аъмоли хеш бознаистанд, ононро ҳар ҷо, ки ёфтед, бигиреду бикушед, ки шуморо бар он ҳуҷҷате ошкор додаем!
92. Ҳеҷ мӯъминеро нарасад, ки мӯъмини дигарро ҷуз ба хато бикушад. Ва ҳар кас, ки мӯъминеро ба хато бикушад, бояд, ки бандаи мӯъминеро (ғулому барда) озод кунад ва хунбаҳояшро ба хонаводааш таслим кунад, магар он, ки хунбаҳоро бибахшанд. Ва агар кушташуда мӯъмин ва аз қавмест, ки душмани шумост, фақат бандаи мӯъминеро озод кунад ва агар аз қавмест, ки бо шумо паймон бастаанд, хунбаҳо ба хонаводааш пардохт шавад ва бандаи мӯъминеро озод кунад ва ҳар кас, ки бандае наёбад, барои тавба ду моҳ пай дар пай рӯза бигирад. Ва Худо донову ҳаким аст!
93. Ва ҳар кас мӯъминеро барқасд бикушад, ҷазои ӯ ҷаҳаннам аст, ки дар он абадӣ хоҳад буд ва Худо бар ӯ хашм гирад ва лаънаташ кунад ва барояш азобе бузург омода созад!
94. Эй касоне, ки имон овардаед, чун барои ҷиҳод раҳсипор шавед, нек тафаҳҳус (таҳқиқ) кунед. Ва ба он кас, ки бар шумо салом гӯяд, магӯед, ки мӯъмин нестӣ. Шумо бархурдорӣ аз зиндагии дунёро металабед ва ҳол он ки ғаниматҳои бисёр назди Худост. Шумо пеш аз ин чунон будед, вале Худо бар шумо миннат ниҳод. Пас андеша кунед, ки Худо бар аъмолатон огоҳ аст!
95.Мӯъминоне, ки бе ҳеҷ ранҷу осебе аз ҷанг сар метобанд, бо касоне, ки ба молу ҷони хеш дар роҳи Худо ҷиҳод мекунанд, баробар нестанд. Худо касонеро, ки бо молу ҷони хеш ҷиҳод мекунанд, бар онон, ки аз ҷанг сар метобанд, ба дараҷоте бартарӣ додааст. Ва Худо ҳамаро ваъдаҳои некӯ додааст. Ва ҷиҳодкунандагонро бар онҳо, ки аз ҷиҳод сар метобанд, ба музде бузург бартарӣ ниҳодааст.
96. Дараҷоте аз ҷониби Худо ва омурзишу раҳмате, ки ӯ омурзанда ва меҳрубон аст!
97. Касоне ҳастанд, ки фариштагон ҷонашонро меситонанд, дар ҳоле ки бар хештан ситам карда буданд. Аз онҳо мепурсанд: «Дар чӣ коре будед.» Гӯянд: «Мо дар рӯи замин мардуме будем бечора». Фариштагон гӯянд: «Оё замини Худо паҳновар набуд, ки дар он муҳоҷират кунед?» макони инҳо ҷаҳаннам аст ва саранҷомашон бад!
98. Ғайри мардону занон ва кӯдакони нотавоне, ки ҳеҷ чорае наёбанд ва ба ҳеҷ ҷо роҳ набаранд.
99. Бошад, ки Худояшон афв кунад, ки Худо афвкунандаву омурзанда аст!
100. Он кас, ки дар роҳи Худо тарки ватан кунад, дар рӯи замин бархурдориҳои (иқоматгоҳ) бисёр ва кушоишҳо (ризқ) хоҳад ёфт. Ва ҳар кас, ки аз хонаи хеш берун ояд, то ба сӯи Худо ва расулаш ҳиҷрат кунад ва он гоҳ марг ӯро дарёбад, муздаш бар ӯҳдаи Худост ва Худо омурзандаву меҳрубон аст!
101. Ва чун дар замин сафар кунед, гуноҳе нест, агар бими он доштед, ки кофирон ба шумо зиён расонанд, намози хеш кӯтоҳ кунед. Зеро кофирон душмани ошкори шумо ҳастанд!
102. Ва чун ту ҳамроҳашон бошӣ ва барояшон иқомаи намоз кунӣ, бояд, ки гурӯҳе аз онҳо бо ту ба намоз биистанд ва силоҳҳои хешро бо худ дошта бошанд. Ва чун саҷда ба ҷой оваранд, дар баробари душман шаванд ва бояд, ки биёянд гурӯҳи дигаре, ки ҳануз намоз нагузоридаанд ва бо ту намоз бихонанд ва ҳушёриашон муроъот ва аслиҳаашонро бо худ дошта бошанд, зеро кофирон дӯст доранд, ки шумо аз силоҳҳо ва матоъи худ ғофил шавед, то якбора бар шумо битозанд. Ва гуноҳе муртакиб нашудаед, ҳар гоҳ аз борон дар ранҷ будед ё бемор будед, силоҳҳои худ бигзоред, вале ҳушёрона мувозиби душман бошед. Албатта, Худо барои кофирон азобе хоркунанда омода сохтааст!
103. Ва чун намозро ба поён бурдед, Худоро истода ё нишаста ва ё ба паҳлӯ хобида ёд кунед. Ва чун аз душман эмин гаштед, намозро тамом адо кунед, ки намоз бар мӯъминон дар вақтҳои муайян воҷиб гашта аст.
104. Ва дар даст ёфтан ба он қавм (кофирон) сустӣ макунед. Агар шумо озор мебинед, онҳо низ чун шумо озор мебинанд, вале шумо аз Худо чизеро умед доред, ки онон умед надоранд. Ва Худо донову ҳаким аст!
105. Мо ин китобро ба ростӣ ба ту нозил кардем, то ба он сон, ки Худо ба ту омӯхтааст, миёни мардум доварӣ кунӣ ва ба нафъи хоинон, душманӣ ва хусумат наварз!
106. Ва аз Худо омурзиш бихоҳ, ки ӯ омурзанда ва меҳрубон аст.
107. Ва ба хотири касоне, ки ба худ хиёнат меварзанд (гуноҳ содир мекунанд, ки ин худ хиёнат ба нафс аст), муҷодала макун, ки Худо хоинони гунаҳкорро дӯст надорад.
108. Аз мардум пинҳон медоранд ва аз Худо пинҳон намедоранд, зеро он гоҳ ки шабҳангом (яъне, нақша ва тадбири душманӣ матраҳ мекарданд) суханоне, ки Худо аз он нохушнуд бувад, мегуфтанд, Худо бо онҳо буд ва Худо бар ҳар чи мекарданд, иҳота (огоҳии комил) дошт.
109. Огоҳ бошед, ин шумоед, ки дар ин ҷаҳон аз онон сахт ҷонибдорӣ кардед, кист, ки дар рӯзи қиёмат аз онон дар баробари Худо ҷонибдорӣ кунад ё чӣ касе вакили онҳо хоҳад буд?
110. Ва ҳар кӣ коре нописанд кунад ё ба худ ситам раво дорад, он гоҳ аз Худо омурзиш хоҳад, Худоро омурзанда ва меҳрубон хоҳад ёфт.
111. Ва ҳар кӣ гуноҳе кунад, он гуноҳ ба зиёни худ кардааст ва Худо донову ҳаким аст!
112. Ва ҳар кӣ хато ё гуноҳе кунад, он гоҳ бегуноҳеро ба он муттаҳам созад, албатта, бори тӯҳмату гуноҳеро, ошкоро бар дӯши худ кашидааст.
113. Агар фазлу раҳмати Худо шомили ҳоли ту набуд, гурӯҳе аз кофирон қасди он доштаанд, ки туро гумроҳ кунанд, вале онон ҷуз худро гумроҳ накунанд ва ҳеҷ зиёне ба ту нарасонанд. Ва Худо бар ту китобу ҳикмат нозил кард ва чизҳое ба ту омӯхт, ки аз ин пеш намедонистаӣ ва Худо лутфи бузурги худро бар ту арзонӣ дошт!
114. Дар бисёре аз машваратҳои пинҳониашон фоидае нест, магар дар сухани онон, ки ба садақа додан ё некӣ кардан ва ё оштиҷӯӣ фармон медиҳанд. Ва он касро, ки барои хушнудии Худо чунин кунад, музди бузурге хоҳем дод.
115. Ҳар кӣ пас аз ошкор шудани роҳи ҳидоят бо паёмбар мухолифат варзад ва аз роҳе ҷуз роҳи мӯъминон пайравӣ кунад, ба он сӯе, ки писанди ӯст, бигардонемаш (боқӣ мегузорем ӯро) ва ба ҷаҳаннамаш афканем. Ва ҷаҳаннам саранҷоми бадест!
116. Худо касеро, ки барои ӯ шарике қарор диҳад, намеомурзад ва ҷуз он ҳар гуноҳеро барои ҳар кӣ хоҳад, меомурзад. Ва ҳар кас, ки барои Худо шарике қарор диҳад, сахт ба гумроҳӣ афтодаст.
117. Намепарастанд ғайри Аллоҳ магар бутҳоро (ба онҳо номҳои духтарон мегузоштанд) ва намехоҳанд ғайри Аллоҳ магар шайтони саркашро.
118. Худояш лаънат кард. Ва шайтон гуфт: «Гурӯҳе муайян аз бандагонатро ба фармони хеш мегирам.
119. Ва албатта, гумроҳашон мекунам ва орзуҳои ботил дар дилашон меафканам ва ба онон фармон медиҳам, то гӯшҳои чорпоёнро бишикофанд. Ва ба он фармон медиҳам, то хилқати Худоро дигаргун созанд». Ва ҳар кас, ки ба ҷои Худо шайтонро ба дӯстӣ баргузинад, зиёне ошкор кардааст!
120. Ба онҳо ваъда медиҳад ва ба орзушон меафканад ва шайтон онҳоро ҷуз ба фиреб ваъда надиҳад!
121. Маконашон дар ҷаҳаннам аст ва дар он ҷо роҳи гурезе нахоҳанд ёфт!
122. Ва касонеро, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд, ба биҳиштҳое дармеоварем, ки дар он наҳрҳо равон аст ва дар он ҷо ҷовидонанд. Ваъдаи барҳаққи Худованд аст ва чӣ касе аз ӯ ростгӯйтар аст?
123. На мувофиқи орзуи шумост ва на мувофиқи орзуи аҳли китоб, ки ҳар кас, ки муртакиби кори баде шавад, ҷазояшро бубинад ва ҷуз Худо барои хеш дӯсту ёваре наёбад.
124. Ва ҳар кас, ки кори шоистае кунад, чи зан ва чи мард, агар мӯъмин бошад, ба биҳишт меравад ва ба қадри он нуқтаи хурде, ки бар пушти донаи хурмост, ба кас ситам намешавад.
125. Дини чӣ касе беҳтар аз дини касест, ки ба ихлос рӯй ба ҷониби Худо кард ва некӯкор буд ва аз дини ҳанифи Иброҳим16 пайравӣ кард? Ва Худо Иброҳимро ба дӯстии худ баргузид (гирифт).
126. Аз они Худост ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст ва Худо бар ҳар чизе иҳота (комилан огоҳӣ) дорад.
127. Аз ту дар бораи занон фатво мехоҳанд. Бигӯ: «Худо дар бораи онон ба он чӣ дар ин китоб бар шумо хонда мешавад, фатво додааст. Ин фатво дар боби онҳо ва занони падармурдаест, ки ҳаққи муқаррарашонро намепардозед ва мехоҳед онҳоро ба никоҳи худ дароваред ва низ дар боби кӯдакони нотавон аст. Ва бояд, ки дар бораи ятимон ба адолат рафтор кунед ва ҳар кори неке, ки анҷом медиҳед, Худо ба он огоҳ аст17 .
16. Муроҷиат шавад ба ояти 67-уми сураи Оли Имрон
128. Агар зане дарёфт, ки шавҳараш бо ӯ бемеҳр ва аз ӯ безор шудааст, боке нест, ки ҳарду дар миёни худ тарҳи оштӣ афкананд, ки оштӣ беҳтар аст. Ва бухлу пастӣ бар нафсҳои мардум ғалаба дорад. Ва агар некӣ ва парҳезгорӣ кунед, Худо ба ҳар чӣ мекунед, огоҳ аст!
129. Ҳарчанд бикӯшед, ҳаргиз натавонед, ки дар миёни занон ба адолат рафтор кунед. Лекин якбора ба сӯи яке майл накунед, то дигареро саргаштазане, ки на шавҳар дорад ва на талоқ шудааст, раҳо карда бошед. Агар ба салоҳ оед ва парҳезгорӣ кунед, Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
130. Ва агар он ду аз якдигар ҷудо шаванд, Худо ҳар дуро ба камоли фазли хеш бениёз созад, ки Худо фарохнеъмат ва ҳаким аст!
131. Аз они Худост он чӣ дар осмонҳо ва замин аст. Ва ҳар ойна аҳли китобро, ки пеш аз шумо буданд ва низ шуморо супориш кардем, ки аз Худо битарсед, агар ҳам куфр варзед, боз ҳам он чӣ дар осмонҳо ва он чӣ дар замин аст, мутаъаллиқ ба Худост ва ӯст бениёз ва лоиқи ситоиш!
132. Ва аз они Худост он чӣ дар осмонҳо ва замин аст ва Худо корсозиро кофист!
133. Эй мардум, агар ӯ бихоҳад, ҳамаи шуморо аз миён мебарад ва мардуме дигарро меоварад, ки Худо бар ин кор қодир аст!
134. Ҳар кас, ки подоши ин ҷаҳониро металабад, бидонад, ки подоши инҷаҳониву онҷаҳонӣ дар назди Худост. Ва ӯ шунаво ва биност!
135. Эй касоне, ки имон овардед, барподорандаи адл бошед ва барои Худо шаҳодат диҳед, ҳарчанд ба зиёни худ ё падару модар ё хешовандони шумо, чӣ тавонгар ва чӣ тангдаст, бошанд. Зеро Худо бар он ду (фақир ва ғанӣ) сазовортар (меҳрубонтар) аст. Пас аз ҳавои нафс пайравӣ макунед, то аз адл рӯй гардонед. Чун забонбозӣ кунед ё аз он шаҳодат рӯй тобед, Худо ба ҳар чӣ мекунед, огоҳ аст!
136. Эй касоне, ки имон овардаед, ба Худову паёмбараш ва ин китоб, ки бар паёмбараш нозил карда ва он китоб, ки пеш аз он нозил карда, ба ҳақиқат имон биёваред. Ва ҳар кӣ ба Худову фариштагонаш ва китобҳояш ва паёмбаронаш ва ба рӯзи қиёмат кофир шавад, сахт дар гумроҳӣ афтодааст.
137. Албатта, Худованд ононро, ки имон овардаанд, сипас кофир шуданд ва боз имон оварданд, сипас кофир шуданд ва ба куфри хеш афзуданд, нахоҳад омурзид ва ба роҳи рост ҳидоят нахоҳад кард.
138. Мунофиқонро башорат деҳ, ки азобе дардовар барояшон омода шудаст,
139. Касоне, ки ба ҷои мӯъминон кофиронро дӯст мегиранд, оё иззату тавоноиро назди онон меҷӯянд, дар ҳоле, ки иззат ба тамомӣ аз они Худост.
140. Ва аз ин пеш, дар ин китоб бар шумо нозил кардаем, ки чун шунидед, касоне оёти Худоро инкор мекунанд ва онро ба ришханд мегиранд, бо онон манишинед, то он гоҳ, ки ба сухане дигар пардозанд. Вагарна шумо низ монанди онҳо хоҳед буд. Ва Худо ҳамаи мунофиқону кофиронро дар ҷаҳаннам гирд меоварад.
141. Касоне, ки ҳамеша интизори чигунагии аҳволи шумо ҳастанд, пас агар аз ҷониби Худо пирӯзӣ насибатон шавад, мегӯянд: «Магар мо ҳамроҳи шумо набудем?» Ва агар пирӯзӣ насиби кофирон шавад, мегӯянд: «Оё на чунон буд, ки бар шумо ғалаба ёфта будем ва мӯъминонро аз осеб расонидан ба шумо боздоштем?» Дар рӯзи қиёмат Худо миёни шумо ҳукм мекунад ва ӯ ҳаргиз барои кофирон ба зиёни мусалмонон роҳе накушудааст.
142. Мунофиқон Худоро (ба гумони худашон) фиреб додан мехоҳанд ва ҳол он ки Худованд онҳоро муносиби фиребу макрашон ҷазо медиҳад. Ва чун ба намоз бархезанд, бо сустӣ бархезанд ва барои худнамоӣ намоз кунанд ва дар намоз, ҷуз андаке Худоро ёд накунанд.
143. Мутараддид ва ҳайронанд: на бо инон ва на бо онон. Он ки Худо гумроҳаш кунад, ҳеҷ роҳе барои ӯ нахоҳӣ ёфт.
144. Эй касоне, ки имон овардаед, ба ҷои мӯъминон кофиронро дӯст магиред. Оё коре мекунед, ки барои Худо ба зиёни худ ҳуҷҷате ошкор падид оред?
145. Албатта, мунофиқон дар пасттарин табақоти оташ ҳастанд ва ҳаргиз барояшон ёваре намеёбӣ,
146. Магар онон, ки тавба кардаанд ва худро ислоҳ карданд ва ба (ресмони) Худо чанг заданд ва барои Худо аз рӯи ихлос ба дин гаравиданд. Инҳо дар зумраи мӯъминонанд ва Худо ба мӯъминон савобе азим хоҳад дод!
147. Чаро Худо шуморо азоб кунад, агар сипосгузор бошед ва имон оваред? Дар ҳоле, ки Худо қадршинос ва доност!
148. Худо баланд кардани садоро ба бадгӯӣ дӯст надорад, магар аз он кас, ки ба ӯ ситаме шуда бошад ва Худо шунаво ва доност!
149. Агар кори некро ошкоро анҷом диҳед ё пинҳонӣ ё кирдоре нописандро даргузаред, Худо афвкунанда ва тавоност!
150. Касоне ҳастанд, ки ба Худо ва паёмбараш кофир мешаванд ва мехоҳанд миёни Худову паёмбарашон ҷудоӣ афкананд ва мегӯянд, ки баъзеро мепазирем ва баъзеро намепазирем ва мехоҳанд дар ин миёна роҳе гиранд.
151. Инҳо дар ҳақиқат кофиронанд ва мо барои кофирон азобе хоркунанда омода сохтаем.
152. Ва касоне, ки ба Худо ва паёмбаронаш имон овардаанд ва миёни паёмбаронаш фарқе наафкандаанд, подошашонро Худо хоҳад дод ва Худо омурзандаву меҳрубон аст.
153. Аҳли китоб аз ту мехоҳанд, ки барояшон китобе аз осмон нозил кунӣ. Инҳо (аҳли китоб) бузургтар аз инро аз Мӯсо талаб карданд ва гуфтанд: «Худоро ошкор ба мо нишон деҳ». Ба сабаби ин сухани куфромезашон соиқа (оташак) ононро фурӯ гирифт. Ва пас аз он ки мӯъҷизаҳое барояшон омада буд, гӯсолаеро ба худоӣ гирифтанд ва Мо ононро бахшидем ва Мӯсоро ҳуҷҷате ошкор арзонӣ доштем.
154. Ва ба хотири паймоне, ки бо онҳо баста будем, кӯҳи Турро бар болои сарашон бардоштем ва гуфтем: «Саҷдакунон (яъне, бо фурӯтанӣ) аз он дар дохил шавед ва дар рӯзи шанбе таҷовуз макунед». Ва аз онҳо паймоне сахт гирифтем.
155. Пас ба сабаби паймон шикастанашон ва кофир шуданашон ба оёти Худо ва ба ноҳақ куштани паёмбарон ва ин ки гуфтанд: «Дилҳои мо бастааст», Худо бар дилҳояшон мӯҳр ниҳодааст ва ҷуз андаке имон намеоваранд.
156. Ва низ ба сабаби куфрашон ва он тӯҳмати бузург, ки ба Марям заданд
157. ва низ ба он сабаб, ки гуфтанд: «Мо Масеҳ, писари Марям, паёмбари Худоро куштем». Ва ҳол он, ки онон Масеҳро накуштанд ва бар дор наовехтанд, балки ин амр барояшон монанд шуд. Ҳар ойна он, ки дар бораи ӯ ихтилоф мекарданд, худ дар шакку шубҳа буданд ва ба он яқин надоштанд. Танҳо пайрави гумони худ буданд ва Исоро ба яқин накушта буданд,
158. балки Худованд ӯро (Исоро бо баданаш) ба назди худ боло бурд, ки Худо пирӯзманду ҳаким аст!
159. Ва ҳеҷ як аз аҳли китоб нест, магар он ки пеш аз маргаш ба ӯ имон оварад ва Исо дар рӯзи қиёмат ба имонашон гувоҳӣ хоҳад дод
160. ва ба ҷазои ситаме, ки яҳудон раво доштанд ва манъ кардани бисёрашон аз роҳи Худо, он чизҳои покизаро, ки бар онон ҳалол буд, ҳаром кардем.
161. Ва низ ба сабаби рибохорияшон ва ҳол он ки аз он манъ карда шуда буданд ва хӯрдани амволи мардумро ба ботил. Ва мо барои кофиронашон азобе дардовар муҳайё кардаем.
162. Вале донишмандонашон ва он мӯъминонеро, ки ба он чӣ бар ту ва ба он чӣ пеш аз ту нозил шуда, имон доранд ва намозгузорону закотдиҳандагон ва мӯъминон ба Худову рӯзи қиёматро, аҷри бузурге хоҳем дод!
163. Мо ба ту ваҳй кардем, ҳамчунон ки ба Нӯҳ ва паёмбарони баъд аз ӯ ваҳй кардаем ва ба Иброҳиму Исмоил ва Исҳоқу Яъқуб ва наберагони Яъқуб ва Исо ва Айюб ва Юнус ва Ҳорун ва Сулаймон ваҳй кардаем ва ба Довуд Забурро арзонӣ доштем.
164. Ва паёмбароне, ки пеш аз ин достонҳояшонро барои ту гуфтаем ва он, ки достонҳояшонро барои ту нагуфтаем. Ва Худо бо Мӯсо сухан гуфт, сухан гуфтани бевосита.
165. Паёмбароне муждадиҳанда ва бимдиҳанда, то аз он пас мардумро бар Худо ҳуҷҷате набошад ва Худо пирӯзманду ҳаким аст!
166. Вале Худо ба он чи бар ту нозил кард, шаҳодат медиҳад, ки ба илми худ нозил кардааст ва фариштагон низ шаҳодат медиҳанд ва Худо шаҳодатро басанда аст!
167. Ҳар ойна онон, ки кофир шудаанд ва аз роҳи Худо рӯй гардондаанд, сахт ба гумроҳӣ афтодаанд.
168. Касонеро, ки кофир шудаанд ва ситам кардаанд, Худованд намеомурзад ва ба ҳеҷ роҳе ҳидоят намекунад,
169. магар ба роҳи ҷаҳаннам, ки абадӣ дар он бошанд! Ва ин кор ба Худо осон аст.
170. Эй мардум, паёмбаре ба ҳақ аз ҷониби Худо бар шумо фиристода шуд, пас ба ӯ имон биёваред, ки хайри шумо дар он аст. Ва агар ҳам кофир шавед, аз они Худост ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст. Ва ӯ донову ҳаким аст!
171. Эй аҳли китоб, дар дини хеш аз ҳад нагузаред ва дар бораи Худо ҷуз сухани ҳақ магӯед. Ҳар ойна Исо, писари Марям, паёмбари Худо ва калимаи ӯ18 буд, ки ба Марямаш афканд ва рӯҳе19 аз ӯ буд. Пас ба Худо ва паёмбаронаш имон биёваред ва магӯед, ки се аст20 . Аз ин андешаҳо бозистед, ки хайри шумо дар он хоҳад буд. Ҷуз ин нест, ки Аллоҳ худоест якто. Пок аст аз ин, ки соҳиби фарзанде бошад. Аз они ӯст он чӣ дар осмонҳову замин аст ва Худо корсозиро кофист!
172. Масеҳ ор надошт, ки яке аз бандагони Худо бошад ва малоикаҳои муқарраб низ ор надоранд. Ҳар кӣ аз парастиши (ибодати) Худованд сар боз занад ва саркашӣ кунад, бидонад, ки Худо ҳамаро дар назди худ маҳшур хоҳад сохт.
173. Аммо онон, ки имон овардаанд ва корҳои нек кардаанд, аҷрашонро ба тамомӣ хоҳад дод ва аз фазли хеш бар онон хоҳад афзуд. Аммо касонеро, ки ибову саркашӣ кардаанд, ба азобе дардовар азоб хоҳад кард ва барои худ ҷуз Худои барҳақ ҳеҷ дӯсту ёваре нахоҳанд ёфт.
174. Эй мардум, аз ҷониби Парвардигоратон бар шумо ҳуҷҷате омад ва барои шумо нуре ошкор нозил кардаем.
175. Аммо ононро, ки ба Худо имон овардаанд ва ба ӯ тавассул ҷӯстаанд, ба остони фазлу раҳмати хеш дароварад ва ба роҳе рост ҳидоят кунад.
18. Исо (а) халқ шудааст ба калимаи Худо (ҷ) ки он “кун фаякун” аст, Худованд гуфт: -пайдо шав, пас пайдо шуд.
19. ӯ, рӯҳест аз ҷумлаи арвоҳе, ки Худованд (ҷ) халқ кардааст.
176. Аз ту фатво мехоҳанд, бигӯй, ки Худо дар бораи калола21 бароятон фатво медиҳад: ҳар гоҳ марде, ки фарзанде надошта бошад, бимирад ва ӯро хоҳаре бошад, ба он хоҳар нисфи мероси ӯ мерасад. Агар хоҳарро низ фарзанде набошад, бародар аз ӯ мерос мебарад. Агар он хоҳарон ду тан буданд, аз се ду ҳиссаи дороиро ба ирс мебаранд. Ва агар чанд бародару хоҳар буданд, ҳар мард баробари ду зан ирс мебарад. Худо барои шумо баён мекунад, то гумроҳ нашавед ва ӯ аз ҳар чизе огоҳ аст!
21. Касест, ки бимирад ва фарзанду падару модар надошта бошад.
__________________________________________________________________________________________________________
5
Сураи МОИДА1
(Дастархон)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Эй касоне, ки имон овардаед, ба паймонҳо вафо кунед. Ҳайвоноти чаҳорпо, ғайри онҳое, ки аз ин пас бароятон гуфта мешавад, бар шумо ҳалол шудаанд ва он чиро, ки дар ҳоли иҳром сайд мекунед, ҳалол машуморед. Худо ба ҳар чӣ мехоҳад, ҳукм мекунад!
2. Эй касоне, ки имон овардаед, ҳурмати нишонаҳои Худо ва моҳи ҳарому2 қурбониро чи бидуни қилода ва чи бо қилода (гарданбанди чорво) машканед ва озори ононро, ки ба талаби рӯзӣ ва хушнудии Парвардигорашон қасди байту-л-ҳаром3 кардаанд, раво мадоред. Ва чун аз иҳром ба дар омадед (иҳромро аз тан бароваред), сайд кунед ва душманӣ бо қавме, ки шуморо аз Масҷиду-л-ҳаром боздоштанд, водоратон насозад, ки аз ҳадди хеш таҷовуз кунед. Ва дар некӯкорӣ ва парҳез ҳамкорӣ намоед, на дар гуноҳу таҷовуз. Ва аз Худо битарсед, ки ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад.
1. «Моида» ба маънии таъом ва низ хону суфра аст. Дар ояти яксаду дувоздаҳи он зикри «моида» омадааст. Ҳамаи ин сура дар Мадина нозил шуда, яксаду бист оят дорад.
2. Яъне, Қитол дар чаҳор моҳ: муҳаррам, раҷаб, зулқаъда ва зулҳиҷҷа.
3. Яъне, таъарруз бар ҳоҷиён ва умракунандагони мусалмон набояд кард.
3. Ҳаром шуд бар шумо мурда ва хун ва гӯшти хук ва ҳар ҳайвоне, ки ба ҳангоми куштанаш номи дигаре ҷуз Аллоҳро бар ӯ бигӯянд ва он чӣ хафашуда бошад ё ба санг зада бошанд ё аз боло дарафтода бошад ё аз шох задани ҳайвони дигаре бимирад ё даррандагон аз он хӯрда бошанд, магар он ки пеш аз мурданаш забҳаш кунед. Ва низ ҳар чӣ бар пои бутон забҳ шавад ва он чӣ ба василаи тирҳои қимор қисмат кунед, ки ин кор худ нофармонист. Имрӯз кофирон аз бозгашти шумо аз дини хеш навмед шудаанд. Аз онон матарсед, аз ман битарсед. Имрӯз дини шуморо ба камол расонидам ва неъмати худ бар шумо тамом кардам ва Исломро дини шумо баргузидам. Пас ҳар кӣ дар гуруснагӣ ночор монад, бе он ки қасди гуноҳ дошта бошад2, бидонад, ки Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
4. Аз ту мепурсанд, ки чӣ чизҳое бар онҳо ҳалол шудааст? Бигӯ: «Чизҳои покиза бар шумо ҳалол шуда ва низ хӯрдани сайди он ҳайвон, ки ба он сайд кардан омӯхтаед, чун ҷонварони шикории таълимдодашуда ва сагони шикорӣ, ҳар гоҳ онҳоро ба он сон, ки Худоятон омӯхтааст, таълим дода бошед, аз он сайд, ки бароятон мегиранд ва нигоҳ медоранд, бихӯред ва номи Худоро бар он бихонед ва аз Худо битарсед, ки ӯ зуд ба ҳисоб расандааст!
5. Имрӯз чизҳои покиза бар шумо ҳалол шудааст. Таъоми аҳли Китоб бар шумо ҳалол аст ва таъоми шумо низ бар онҳо ҳалол аст. Ва низ занони порсои мӯъмина ва занони порсои аҳли китоб ҳар гоҳ маҳрашонро бипардозед, бипазиред дар ҳоле ки талабгори покӣ бошед, на зинокорӣ ва дӯстгирӣ (маъшуқа), бар шумо ҳалоланд. Ва ҳар кас, ки ба Ислом кофир шавад, амалаш ночиз шавад ва дар охират аз зиёнкорон хоҳад буд.
2.Яъне гуруснагӣ маҷбураш созад, ки аз мурдор ё он чӣ дар ин оят баршумурда ва ҳаром шудааст бихӯрад, дар сурате, ки танҳо барои ҳифзи ҳаёт бошад. Назди Абуҳанифа бе он ки қасди гуноҳ дошта бошад, он аст, ки зиёда аз он нахӯрад Назди имом Молик ва имом Шофиъӣ он аст, ки роҳзан ва дуздро рухсат нест. Ва ин охирин ояти Қуръон аст. Баъд аз он ҳеҷ ояте нозил нашудааст.
6. Эй касоне, ки имон овардаед, чун ба намоз бархостед, рӯй ва дастҳоятонро бо оринҷ бишӯед ва сари худро масҳ кашед, пойҳоятонро то иштолинг (буҷилак) бишӯед. Ва агар ҷунуб (олуда) будед, худро пок созед. Ва агар бемор ё дар сафар будед ё аз ҷои қазои ҳоҷат омада будед, ё бо занон (ҳамсарони бо никоҳи доимии шаръӣ) наздикӣ карда будед ва об наёфтед, бо хоки пок таяммум кунед ва рӯю дастҳоятонро бо он масҳ кунед. Худо намехоҳад шумо дар ранҷ афтед, балки мехоҳад, ки шуморо покиза созад ва неъматашро бар шумо тамом кунад, бошад, ки шукргузор шавед!
7. Неъматеро, ки Худо ба шумо додааст ва паймонеро, ки бо шумо бастааст, ба он ҳангом, ки гуфтед, шунидем ва фармонбардорӣ кардем, ба ёд оваред. Ва аз Худо битарсед, ки Худо ба он чӣ дар дилҳо мегузарад, огоҳ аст!
8. Эй касоне, ки имон овардаед, барои Худо, ҳақ гуфтанро бар пой доред ва ба адл гувоҳӣ диҳед. Душманӣ бо гурӯҳи дигар водоратон накунад, ки беадолатӣ кунед. Адолат варзед, ки ба тақво наздиктар аст ва аз Худо битарсед, ки ӯ ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст!
9. Худо ба касоне, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд, ваъдаи омурзиш ва музде бузург додааст.
10. Ва онон, ки кофир шудаанд ва оёти моро дурӯғ баровардаанд, аҳли ҷаҳаннаманд.
11. Эй касоне, ки имон овардаед, аз неъмате, ки Худо ба шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед: он гоҳ, ки гурӯҳе қасди он карданд, то бар шумо даст бардоранд, ва Худо дасти ононро аз шумо боздошт. Аз Худо битарсед. Ва мӯъминон бар Худо таваккул мекунанд.
12. Худованд аз бани Исроил паймон гирифт ва аз миёни онон дувоздаҳ нақиб3 барангехтем. Ва Худо гуфт: «Агар намоз бихонед ва закот бидиҳед ва ба паёмбарони ман имон биёваред ва ёриашон кунед ва ба Худо қарзи нек бидиҳед (нафақа дар роҳи Худо), ман бо шумоям. Бадиҳоятонро дур мекунам ва шуморо ба биҳиштҳое дохил мекунам, ки дар он наҳрҳо равон бошад. Ва ҳар кас аз шумо, ки аз он пас кофир шавад, роҳи ростро гум кардааст».
13. Ва аҳли китоб, ҷуз андаке аз онҳо, чун паймонашонро шикастанд, лаънаташон кардем ва дилҳояшонро сахт гардонидем. Калимотро аз маънии худ тағйир месозанд ва аз он панд, ки ба онҳо дода шуда буд, баҳраи хеш фаромӯш кардаанд ва ҳамвора аз корҳои хоинонаашон огоҳ мешавӣ. Афвашон кун ва аз гуноҳашон даргузар, ки Худо некӯкоронро дӯст медорад.
14. Ва аз касоне, ки гуфтанд, ки мо насронӣ ҳастем, паймон гирифтем. Пас қисмате аз андарзҳоеро, ки ба онҳо дода будем, фаромӯш карданд ва Мо низ миёни онҳо то рӯзи қиёмат кинаву душманӣ афкандем. Ба зудӣ Худо ононро аз корҳое, ки мекунанд, огоҳ хоҳад сохт!
15. Эй аҳли китоб, паёмбари Мо назди шумо омад, то бисёре аз китоби Худоро, ки пинҳон медоштед, бароятон баён кунад ва аз бисёре даргузарад ва аз ҷониби Худо нуре ва китобе сареҳу ошкор бар шумо нозил шудааст.
16. То Худо ба он ҳар касро, ки дар пайи хушнудии ӯст, ба роҳҳои саломат ҳидоят кунад ва бо фармони худ аз торикӣ ба рӯшноияшон бубарад ва ононро ба роҳи рост ҳидоят кунад.
17. Онон, ки гуфтанд, ки Худо, ҳамон Масеҳ, писари Марям аст, кофир шуданд. Бигӯй: «Чӣ касе метавонад азоби Худоро дафъ кунад, агар ирода кунад ӯ, Масеҳ, писари Марям ва модараш ва ҳамаи аҳли заминро ба ҳалокат расонад?» Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва ҳар чӣ мобайни онҳост. Он чӣ мехоҳад, меофаринад ва ба ҳар чиз тавоност!
18. Яҳудиён ва масеҳиён гуфтанд, ки мо писарони Худо ва дӯстони ӯ ҳастем. Бигӯй: «Пас чаро шуморо ба ҷазои гуноҳонатон азоб мекунад? Балки шумо инсонҳое аз ҷумлаи офаридашудагон ҳастед». Ҳар касро, ки бихоҳад меомурзад ва ҳар касро, ки бихоҳад, азоб мекунад ва аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва он чӣ дар миёни онҳост ва бозгашти ҳама ба сӯи ӯст.
19. Эй аҳли китоб, фиристодаи Мо (Муҳаммад) ар давроне, ки паёмбарон чанд муддате (маъбус) набуданд, мабъус шуд, то ҳақро бар шумо ошкор кунад ва нагӯед, ки муждадиҳанда ва бимдиҳандае бар мо мабъус нашудааст. Инак, он муждадиҳанда ва бимдиҳанда омадааст ва Худо бар ҳар чиз тавоност!
20. Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Эй қавми ман, неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед, ки аз миёни шумо паёмбарон падид овард ва шоҳоне аз шумо ба салтанат расонид ва ба шумо чизҳое иноят кард, ки ба ҳеҷ як аз мардуми ҷаҳон иноят накардааст.
21. Эй қавми ман, ба замини муқаддасе, ки Худо бароятон муқаррар кардааст, дохил шавед ва бозпас магардед, ки зиёндида бозмегардед».
22. Гуфтанд: «Эй Мӯсо, дар он ҷо мардуме ҷабборанд ва мо ба он сарзамин дарнаёем, то он гоҳ, ки он ҷабборон берун шаванд. Агар онон аз он сарзамин берун шаванд, ба он дохил шавем».
23. Ду марде аз онон, ки парҳезгорӣ пеша доштанд ва Худо неъматашон ато карда буд, гуфтанд: «Аз ин дарвоза бар онон дохил шавед. Ва чун ба шаҳр даромадед, шумо пирӯз хоҳед шуд. Ва бар Худо таваккул кунед, агар аз мӯъминон ҳастед!»
24. Гуфтанд: «Эй Мӯсо, то вақте ки ҷабборон дар он ҷоянд, ҳаргиз ба он шаҳр дохил нахоҳем шуд. Мо ин ҷо менишинем, ту ва Парвардигорат бираведу набард кунед».
25. Гуфт: «Парвардигоро, ман танҳо молики нафси хеш ва бародарам ҳастам. Миёни ман ва ин мардуми нофармон ҷудоӣ бияндоз».
26. Худо гуфт: «Вуруд ба он сарзамин ба муддати чиҳил сол барояшон ҳаром шуд ва дар он биёбон саргардон хоҳанд монд. Пас барои ин нофармонон андӯҳгин мабош!»
27. Ва достони ростини ду писари Одамро барояшон бихон, он гоҳ, ки қурбоние карданд. Аз якешон пазируфта шуд ва аз дигаре пазируфта нашуд1. Гуфт: «Туро мекушам. Гуфт: Худо қурбонии парҳезгоронро мепазирад.
28. Агар ту бар ман даст дароз кунӣ, ки маро бикушӣ, ман бар ту даст дароз намекунам, ки туро бикушам. Ман аз Худо, ки Парвардигори ҷаҳониён аст, метарсам.
29. Мехоҳам, ки ҳам гуноҳи маро бибарӣ ва ҳам гуноҳи худро, то аз дӯзахиён гардӣ, ки ин аст подоши ситамкорон».
30. Нафсаш ӯро ба куштани бародар тарғиб кард ва ӯро кушт ва аз зиёнкорон гардид.
31. Худо зоғеро фиристод, то заминро биковад ва ба ӯ нишон бидиҳад, ки чӣ гуна ҷасади бародари худро дафн созад. Гуфт: «Вой бар ман, натавонам монанди ин зоғ бошам ва пайкари бародарамро дафн кунам». Ва дар зумраи пушаймонон даромад.
32. Аз ин рӯ бар бани Исроил муқаррар доштем, ки ҳар кас каси дигарро на ба қасоси қатли касе ё иртикоби фасоде бар рӯи замин бикушад, чунон аст, ки ҳамаи мардумро кушта бошад. Ва ҳар кас, ки ба ӯ ҳаёт бахшад, чун касест, ки ҳамаи мардумро ҳаёт бахшида бошад. Ва ба таҳқиқ паёмбарони Мо ҳамроҳ бо далелҳои рӯшан бар онҳо фиристода шуданд. Боз ҳам бисёре аз онҳо ҳамчунон бар рӯи замин аз ҳадди хеш таҷовуз мекарданд.
33. Ҷазои касоне, ки бо Худо ва паёмбаронаш ҷанг мекунанд ва дар замин ба фасод мекӯшанд, он аст, ки кушта шаванд ё ба дор кашида шаванд ё дастҳову поҳояшон яке аз чапу яке аз рост бурида шавад ё аз сарзамини худ бадарға шаванд. Ин барои хор шуданашон дар ин ҷаҳон аст ва дар охират низ ба азобе алим гирифтор оянд.
34. Ғайри касоне, ки пеш аз он ки шумо бар онҳо даст ёбед, тавба кунанд. Пас бидонед, ки Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
35. Эй касоне, ки имон овардаед, аз Худо битарсед ва ба ӯ қарибӣ ҷӯед ва дар роҳаш ҷиҳод кунед, то ки растагор гардед!
36. Онон, ки кофир шудаанд, агар ҳамаи он чӣ дар рӯи замин аст ва монанди он аз они онҳо бошад ва бихоҳанд худро бо он аз азоби рӯзи қиёмат бозхаранд, аз онҳо пазируфта нашавад ва ба азоби дардовар гирифтор шаванд!
37. Мехоҳанд, ки аз оташ берун оянд, дар ҳоле ки берун омада наметавонанд ва азобашон ҳамешагӣ аст.
38. Дасти марди дузд ва зани дуздро ба ҷазои коре, ки кардаанд, бибуред. Ин уқубатест аз ҷониби Худо, ки ӯ пирӯзманду ҳаким аст!
39. Ҳар кас пас аз кирдори нописандаш тавба кунад ва ба салоҳ ояд, Худо тавбаи ӯро мепазирад, ки ӯ омурзанда ва меҳрубон аст!
40. Оё надонистаӣ, ки фармонравоии осмонҳову замин аз они Худост, ҳар киро бихоҳад, азоб мекунад ва ҳар киро бихоҳад, меомурзад ва бар ҳар коре тавоност?
41. Эй Паёмбар, ғамгин накунад туро кирдори онон, ки ба куфр мешитобанд. Чи онҳое, ки ба забон гуфтанд, ки имон овардем ва ба дил имон наёварданд ва чи он яҳудон, ки гӯш месупоранд, то дурӯғ банданд ва барои гурӯҳе дигар, ки худ назди ту намеоянд, суханчинӣ мекунанд ва сухани Худоро дигаргун месозанд ва мегӯянд: «Агар шуморо инчунин гуфт, бипазиред вагарна аз вай дурӣ гузинед!» Ва ҳар касро, ки Худо азоби ӯро бихоҳад, ту ӯро аз қаҳри Худо раҳоӣ нахоҳӣ дод. Инҳо касоне, ҳастанд, ки Худо нахостааст, ки дилҳояшонро пок гардонад. Ононро дар дунё хорӣ ва дар охират азоби алим аст!
42. Шунавандагони дурӯғанд, хӯрандагони ҳароманд. Пас агар назди ту омаданд, миёнашон ҳукм кун ё аз онҳо рӯй гардон ва агар рӯй гардонӣ, ҳеҷ ба ту зиёне нарасонанд. Ва агар миёнашон ҳукм кунӣ, ба адолат ҳукм кун, ки Худо адолатпешагонро дӯст дорад.
43. Чӣ гуна туро довар қарор медиҳанд, дар ҳоле ки Таврот, ки дарбаргирандаи ҳукми Худост, дар назди онҳост? Сипас аз ҳукми ту рӯй мегардонанд ва инҳо имон наёвардаанд.
44. Мо Тавротро, ки дар он ҳидоят ва рӯшноист, нозил кардем. Паёмбароне, ки таслими фармон буданд, бинобар он барои яҳуд ҳукм карданд ва низ худошиносону донишмандон, ки ба ҳифзи китоби Худо маъмур буданд ва бар он гувоҳӣ доданд, пас аз мардум матарсед, аз Ман битарсед ва оёти маро ба баҳои андак мафурӯшед. Ва ҳар кӣ мувофиқи оёте, ки Худо нозил кардааст, ҳукм накунад, кофир аст4.
45. Ва дар Таврот бар онон муқаррар доштем, ки шахс дар баробари шахс ва чашм дар баробари чашм ва бинӣ дар баробари бинӣ ва гӯш дар баробари гӯш ва дандон дар баробари дандон ва ҳар захмеро қасосест. Ва ҳар кӣ аз қасос даргузарад, гуноҳашро кафорае (товоне) хоҳад буд. Ва ҳар кӣ ба он чӣ Худо нозил кардааст, ҳукм накунад, аз ситамкорон аст.
46. Ва аз паи онҳо Исо писари Марямро фиристодем, ки тасдиқкунандаи Тавроте буд, ки пеш аз ӯ фиристода будем ва Инҷилро, ба ӯ додем, ки дар он ҳидоят ва нур аст ва тасдиқкунандаи Тавротест, ки пеш аз он нозил карда шудааст ва барои парҳезгорон, ҳидоят ва пандест.
47. Ва бояд, ки аҳли Инҷил мувофиқи он чӣ Худо дар он китоб нозил кардааст, ҳукм кунанд. Зеро ҳар кас ба он чӣ Худо нозил кардааст, ҳукм накунад, аз нофармонон аст.
48. Ва ин китобро ба ростӣ бар ту нозил кардем, тасдиқкунанда ва ҳоким бар китобҳоест, ки пеш аз он будаанд. Пас, мувофиқи он чӣ Худо нозил кардааст, дар миёнашон ҳукм кун ва аз пайи хоҳишҳояшон марав, то он чиро ки аз ҳақ бар ту нозил шудааст, вогузорӣ. Барои ҳар гурӯҳе аз шумо шариъат ва равише ниҳодем. Ва агар Худо мехост, ҳамаи шуморо як уммат месохт. Вале хост дар он чӣ бар шумо арзонӣ доштааст, биёзмоядатон. Пас дар некиҳо бар якдигар пешӣ гиред. Ҳамагӣ бозгаштатон ба Худост, то аз он чӣ дар он ихтилоф мекардед, огоҳатон созад.
49. Миёнашон бар мувофиқи он чӣ Худо нозил кардааст, ҳукм кун ва аз хостаҳояшон пайравӣ макун ва аз онҳо бипарҳез, ки мабодо бифиребандат, то аз баъзе аз чизҳое, ки Худо бар ту нозил кардааст, рӯй бигардонӣ. Ва агар рӯй гардонданд, бидон, ки Худо мехоҳад ононро ба подоши бархе гуноҳонашон уқубат кунад ва ҳар ойна бисёре аз мардум саркашанд.
50. Оё ҳукми ҷоҳилиятро мехоҳанд? Барои он мардуме, ки аҳли яқин5 ҳастанд, чӣ ҳукме аз ҳукми Худо беҳтар аст?
5. Касоне, ки илми яқин доранд ба ин ки ҳукми Худованд (ҷ), одилтарин ҳукм аст.
51. Эй касоне, ки имон овардаед, яҳуд ва насороро ба дӯстӣ нагиред. Онон худ дӯстони якдигаранд. ҳар кас аз шумо, ки эшонро дӯст гирад, дар зумраи онҳост. Ва Худо ситамгоронро ҳидоят намекунад!
52. Онҳоеро, ки дар дил маразе6 доранд, мебинӣ, ки ба сӯҳбаташон мешитобанд, мегӯянд: «Метарсем, ки ба мо осебе расад7». Аммо бошад, ки Худо фатҳе падид орад ё коре кунад, он гоҳ аз он чӣ дар дил ниҳон дошта буданд, пушаймон шаванд.
53. Онҳо, ки имон овардаанд, мегӯянд: «Оё инҳо ҳамон касонеанд, ки ба Худо савгандҳои сахт мехӯрданд, ки бо шумо хоҳанд буд?» Аъмолашон ботил гардид ва худ дар зумраи зиёнкорон даромаданд.
54. Эй касоне, ки имон овардаед, ҳар кӣ аз шумо аз динаш бозгардад, пас, ба зудӣ Худо мардумеро биёварад, ки дӯсташон бидорад ва дӯсташ бидоранд. Дар баробари мӯъминон фурӯтананд ва дар баробари кофирон дурушттабъ, дар роҳи Худо ҷиҳод мекунанд ва аз маломати ҳеҷ маломатгаре намеҳаросанд. Ин фазли Худост, ба ҳар кас, ки хоҳад, медиҳад ва Худованд фарохнеъмату доност!
55. Ҷуз ин нест, ки дӯсти шумо Худост ва расули ӯ ва мӯъминоне, ки бар по медоранд намозро ва медиҳанд закотро ва онҳо пайваста фурӯтананд.
56. Ва ҳар кӣ Худо ва паёмбари ӯ ва мӯъминонро валии худ гузинад, бидонад, ки пирӯзмандон гурӯҳи Худованданд.
57.Эй касоне, ки имон овардаед, аҳли китобро, ки дини шуморо ба масхара ва бозӣ мегиранд ва низ кофиронро дӯст интихоб накунед. Ва агар имон овардаед, аз Худо битарсед!
6. Бемории маънавӣ мисли шакку шубҳа ва нифоқ.
7. Эҳтимол аст, ки шикасту ҳазимат бар мусалмонон рӯй диҳад, пас мувофиқат бо кофирон маслиҳат аст.
58. Ва чун бонги намоз кунед, онро ба масхараву бозича гиранд, зеро мардуме ҳастанд, ки намеандешанд.
59. Бигӯ: «Эй аҳли китоб, оё моро сарзаниш мекунед? Ҷуз ин аст, ки мо ба Худо ва он чӣ бар мо нозил шуда ва он чӣ пеш аз ин нозил шудааст, имон овардаем ва шумо бештарин саркаш ҳастед?»
60. Бигӯ: «Оё шуморо аз касоне, ки дар назди Худо ҷазое бадтар аз ин доранд, хабар бидиҳам: Касоне, ки Худояшон лаънат карда ва бар онҳо хашм гирифта ва баъзеро бӯзинаву хук гардонидааст ва парастандагони шайтонанд. Инҳоро бадтарин ҷойгоҳ аст ва аз роҳи рост гумгаштатаранд.
61. Ва чун назди шумо омаданд, гуфтанд, ки имон овардем ва ҳол он ки бо куфр дохил шуданд ва бо куфр хориҷ гаштанд ва Худо ба он чӣ пинҳон медоранд, огоҳтар аст!
62. Мебинӣ бисёре аз онҳоро, ки ба гуноҳу таҷовуз ва ҳаромхорагӣ мешитобанд. Чӣ бад корҳое мекарданд!
63. Аз чӣ рӯй пешвоёни (масеҳӣ) ва донишмандони (яҳудӣ) ононро аз гуфтори бад ва ҳаромхорагӣ бознамедоранд. Чӣ бад корҳое муртакиб мешуданд!
64. Яҳуд гуфтанд, ки Худованд дастбаста аст (яъне, Худованд бахил аст). Дастҳои худашон баста бод! Ва ба он сухан, ки гуфтанд, малъун гаштанд. Дастҳои Худо кушода аст. Ба ҳар сон, ки бихоҳад, рӯзӣ медиҳад. Ва он чӣ бар ту аз ҷониби Парвардигорат нозил шудааст, ба туғён ва куфри бештарашон хоҳад афзуд. Мо то рӯзи қиёмат миёнашон душманиву кина афкандаем. Ҳар гоҳ, ки оташи ҷангро афрӯхтанд, Худо хомӯшаш сохт. Ва онон дар рӯи замин ба фасод мекӯшанд ва Худо муфсидонро дӯст надорад.
65. Агар аҳли Китоб имон биёваранд ва парҳезгорӣ кунанд, гуноҳонашон хоҳем нобуд кард ва онҳоро ба биҳиштҳои пурнеъмат дохил хоҳем кард.
66. Ва агар Таврот ва Инҷил ва он чиро, ки аз ҷониби Худо бар онҳо нозил шуда, барпой доранд, аз болои сару зери пояшон рӯзӣ бихӯранд. Баъзе аз онҳо мардуме миёнарав ҳастанд ва бисёриашон бадкирдоранд.
67. Эй паёмбар, он чиро аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ба мардум бирасон. Агар чунин накунӣ, амри рисолати ӯро адо накардаӣ. Худо туро аз мардум ҳифз мекунад, ки Худо мардуми кофирро ҳидоят намекунад.
68. Бигӯ: «Эй аҳли китоб, шумо чизе нестед, то он гоҳ, ки Таврот ва Инҷил ва он чиро аз ҷониби Парвардигоратон бар шумо нозил шудааст, барпой доред». Он чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту нозил шудааст, бар туғён ва куфри бештаринашон бияфзояд. Пас бар ин мардуми кофир ғамгин мабош.
69. Албатта, аз миёни онон, ки имон овардаанд ва яҳуд ва собиийн ва насоро, ҳар кӣ ба Худо ва рӯзи қиёмат имон дошта бошад ва кори шоиста кунад, биме бар ӯ нест ва ғамгин намешавад.
70. Мо аз бани Исроил паймон гирифтем ва паёмбароне барояшон фиристодем. Ҳар гоҳ ки паёмбаре чизе мегуфт, ки бо хоҳиши дилашон мувофиқ набуд, гурӯҳеро такзиб мекарданд ва гурӯҳеро мекуштанд.
71. Ва пиндоштанд, ки уқубате нахоҳад буд. Пас кӯру кар шуданд. Он гоҳ Худо тавбаашон бипазируфт. Боз бисёре аз онҳо кӯру кар шуданд. Ҳар чӣ мекунанд, Худо мебинад.
72. Ба таҳқиқ онон, ки гуфтанд, ки Худо ҳамон Масеҳ писари Марям аст, кофир шуданд. Масеҳ гуфт: «Эй бани Исроил, Аллоҳро, Парвардигори ман ва Парвардигори худро бипарастед». Зеро ҳар кас, ки барои Худованд шарике қарор диҳад, Худо биҳиштро бар ӯ ҳаром кунад ва ҷойгоҳи ӯ оташ аст ва ситамкоронро ёваре нест.
73. Онон, ки гуфтанд: «Аллоҳ барҳақ саввумини се аст», кофир шуданд. Дар ҳоле ки ҳеҷ маъбуде барҳақ ҷуз Аллоҳ нест. Агар аз он чӣ мегӯянд, бознаистанд, ба кофиронашон азобе дардовар хоҳад расид.
74.Оё ба даргоҳи Худо тавба намекунанд ва аз ӯ омурзиш намехоҳанд? Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
75. Масеҳ писари Марям, ҷуз паёмбаре набуд, ки паёмбароне пеш аз ӯ будаанд ва модараш зане ростгӯй8 буд, ки ҳар ду ғизо мехӯрданд. Бингар, ки чӣ гуна оётро барояшон баён мекунем, сипас бингар, ки чӣ гуна аз ҳақ рӯй мегардонанд.
76. Бигӯ: «Оё ҷуз Аллоҳ худои дигареро, ки барои шумо молики ҳеҷ суду зиёне нест, мепарастед ва ҳол он, ки Аллоҳ шунаво ва доност?»
8. Бисёр ростгӯй дар мартабаи сиддиқон, ки баъди анбиё аст.
77. Бигӯ: «Эй аҳли китоб, ба ноҳақ дар дини хеш ғулув (зиёдаравӣ) макунед ва аз хоҳишҳои он мардуме, ки аз пеш гумроҳ шуда буданд ва бисёреро гумроҳ карданд ва худ аз роҳи рост каҷравӣ кардаанд, пайравӣ макунед».
78.Онон, ки аз бани Исроил, кофир шуданд, ба забони Довуд ва Исо ибни Марям лаънат шуданд ва ин лаънат подоши исён ва таҷовузашон буд.
79. Аз кори зиште, ки мекарданд, якдигарро манъ намекарданд ва ҳар ойна бадкорӣ мекарданд.
80. Бисёре аз онҳоро мебинӣ, ки бо кофирон дӯстӣ меварзанд. Бад аст, он чӣ пешопеш барои худ фиристоданд. Хашми Худо бар онҳост ва дар азоби ҷовидонаанд.
81. Агар ба Худо ва паёмбар ва он чӣ бар ӯ нозил шуда, имон оварда буданд, кофиронро дӯст намегирифтанд, вале бештарашон фосиқонанд.
82. Душмантарин мардум нисбат ба касоне, ки имон овардаанд, яҳуд ва мушриконро меёбӣ ва меҳрубонтарин касон нисбат ба онон, ки имон овардаанд, касонеро меёбӣ, ки мегӯянд: «Мо насронӣ ҳастем». Зеро баъзе аз онҳо донишмандону обидон ҳастанд ва онҳо такаббур намекунанд.
83. Чун он чиро, ки бар паёмбар нозил шуда, бишнаванд, ва ҳақиқатро дарёбанд, чашмонашон пур аз ашк мешавад. Мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, имон овардем, моро низ дар зумраи шаҳодатдиҳандагон бинавис.
84. Чаро ба Худо ва ин дини ҳақ, ки бар мо нозил шудааст, имон наёварем ва тамаъ накунем, дар ин, ки Парвардигори мо моро дар шумори солеҳон оварад?»
85. Ба подоши ин сухан, ки гуфтанд, Худо ононро, ба биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо равон аст, подош дод, дар он ҷовидонанд ва ин аст подоши некӯкорон.
86 Ва онон, ки куфр варзиданд ва оёти моро дурӯғ шумориданд, аҳли ҷаҳаннаманд.
87. Эй касоне, ки имон овардаед, чизҳои покизаеро, ки Худо бар шумо ҳалол кардааст, ҳаром макунед ва аз ҳад дармагузаред, ки Худо аз ҳад таҷовузкунандагонро дӯст надорад.
88. Аз чизҳои ҳалолу покизае, ки Худо ба шумо рӯзӣ додааст, бихӯред ва аз Худое, ки ба ӯ имон овардаед, битарсед.
89. Худованд шуморо ба сабаби савгандҳои бидуни қасдатон9 бозхост нахоҳад кард. Вале ба сабаби шикастани савгандҳое, ки ба қасд мехӯред, бозхост мекунад ва каффораи он таъом додани даҳ мискин аст аз ғизои миёнае, ки ба хонаводаи хеш мехӯронед ё пӯшиши (либос) онҳо ё озод кардани як банда. Ва ҳар кӣ наёбад, се рӯз рӯза доштан. Ин каффораи қасам аст, ҳар гоҳ, ки қасам хӯрдед, ба қасамҳои худ вафо кунед. Худо оёти худро барои шумо инчунин баён мекунад, бошад, ки сипосгузор бошед.
9. Бар асоси шарҳи тафсири “Тафҳиму-л-қуръон” ва шарҳи ҳошияи Шоҳ Валиюллоҳи Деҳлавӣ баъзе мардум чизҳои ҳалолро бар худ ҳаром карда буданд. Аз ин сабаб Худованди бузург ҳукми қасам хӯрданро возеҳ кард, ки агар аз забони касе ба таври ғайри иродааш (хоҳишаш) лафзи қасам барояд, чунон чӣ аз дур шабаҳе бинад ва ба гумон гӯяд, ки валлоҳ Зайд аст ва Зайд набошад, пас ба ин қасам каффора воҷиб нест.
90. Эй касоне, ки имон овардаед, шароб ва қимор ва бутҳо ва гаравбандӣ бо тирҳо (тирҳое, ки фол мекушоянд), палидӣ ва кори шайтон аст, аз он парҳез кунед, то растагор шавед!
91. Шайтон мехоҳад бо шаробу қимор миёни шумо кинаву душманӣ афканад ва шуморо аз ёди Худо ва намоз боздорад, пас оё шумо даст мекашед ва бас мекунед?
92. Худову паёмбарашро итоъат кунед ва фармонбардорӣ кунед. Агар рӯй гардонед, бидонед, ки вазифаи паёмбари Мо расонидани паёми равшани Худованд аст!
93. Бар онон, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, дар он чӣ хӯрдаанд, гуноҳе нест, ҳар гоҳ парҳезгорӣ кунанд ва имон биёваранд ва ба корҳои шоиста пардозанд, боз ҳам парҳезгорӣ кунанд ва имон биёваранд, боз ҳам парҳезгорӣ ва некӣ кунанд, ки Худо некӯкоронро дӯст дорад.
94 Эй касоне, ки имон овардаед, Худо шуморо ба сайде, ки ба даст мегиред ё ба найза шикор мекунед, меозмояд, то бидонад чӣ касе дар ниҳон аз ӯ метарсад. Ва ҳар кӣ аз ин пас аз ҳад таҷовуз кунад, ӯрост азобе дардовар.
95 Эй касоне, ки имон овардаед, ҳар гоҳ, ки дар иҳром бошед, сайдро макушед. Ҳар кӣ сайдро ба амд (қасдан)бикушад, ҷазои ӯ қурбонӣ кардани ҳайвонест монанди он чӣ куштааст, ба шарти он ки ду одил аз шумо гувоҳӣ диҳанд ва қурбониро ба Каъба расонад ё ба каффора тангдастонро таъом диҳад ё баробари он рӯза бигирад, то уқубати кори худ бичашад. Аз он чӣ дар гузашта кардаед, Худо афв кардааст, вале ҳар кӣ ба он бозгардад, Худо аз ӯ интиқом мегирад, ки Худо пирӯзманду интиқомгиранда аст!
96. Шикори дарёӣ ва хӯрдани он ба ҷиҳати баҳраманд шуданатон ва аз он бар шумо ва мусофирон ҳалол шудааст. Ва шикори саҳроӣ, то ҳангоме ки дар иҳром ҳастед, бар шумо ҳаром шуда. Аз Худованде, ки ба назди ӯ гирд оварда мешавед, битарсед!
97. Худо Каъба, Байту-л-ҳаромро бо моҳи ҳаром (моҳи зулҳиҷҷа) ва қурбонии беқилода (бегарданбанд) ва қурбонии боқилода сабаби интизоми кори дин ва дунё гардонид, то бидонед, ки Худо ҳар чиро ки дар осмонҳову замин аст, медонад ва ӯ бар ҳар чизе огоҳ аст.
98. Бидонед, ки уқубати Худо сахт аст ва ҳам ӯ омурзандаву меҳрубон аст!
99 Бар паёмбар ҷуз расонидани паём вазифае нест. Ва он чиро, ки ошкор месозед ё пинҳон медоред, Худо медонад!
100. Бигӯ: «Нопоку пок баробар нестанд, ҳарчанд фаровонии нопок туро ба ҳайрат афканад». Пас, эй хирадмандон, аз Худо битарсед, бошад, ки растагор гардед!
101. Эй касоне, ки имон овардаед, аз чизҳое, ки чун барои шумо ошкор шаванд, андӯҳгинатон мекунанд, мапурсед. Ва агар суол аз онҳоро вогузоред, то ба ҳангоми нузули Қуръон, бароятон ошкор хоҳад шуд. Худо аз онҳо афв кардааст, ки омурзандаву бурдбор аст.
102. Мардуме, ки пеш аз шумо буданд, аз он чизҳо суол карданд ва ба он сабаб кофир шуданд.
103. Худованд дар бораи баҳира ва соиба ва васила ва ҳомӣ10 ҳукме накардааст, вале кофирон бар Худо дурӯғ мебанданд ва бештаринашон бехираданд.
104. Ва чун ба онҳо гӯянд, ки ба он чӣ Худо нозил кардааст ва ба паёмбар рӯй оваред, гӯянд: «Он дине, ки падарони худро ба он мӯътақид ёфтаем, моро бас аст». Ҳатто агар падаронашон ҳеҷ намедонистанд ва роҳи ҳидоят наёфта будаанд?
105. Эй касоне, ки имон овардаед, худро муҳофизат кунед. Агар шумо ҳидоят ёфтаед, онон, ки гумроҳ мондаанд, ба шумо зиёне нарасонанд. Бозгашти ҳамаи шумо назди Худост, то шуморо ба он корҳо, ки мекардаед, огоҳ гардонад.
106. Эй касоне, ки имон овардаед, чун маргатон фаро расад, ба ҳангоми васият ду одилро аз миёни худатон ба шаҳодат гиред ё аз ғайри худатон, ҳар гоҳ, ки дар сафар будед ва маргатон фаро расид, агар аз он ду шак доштед, нигоҳашон доред, то баъд аз намоз, он гоҳ ба Худо савганд хӯранд, ки ин шаҳодатро ба ҳеҷ қимате дигаргун накунем, ҳарчанд ба суди хешовандамон бошад ва онро рӯпӯш накунем, агар ҷуз ин бошад, аз гунаҳгоронем.
107. Ва ҳар гоҳ маълум шавад, ки он ду шоҳид муртакиби гуноҳи хиёнат шуданд, ду шоҳиди дигар, ки авлотар аз он ду бошанд, ҷои онҳоро бигиранд. Он ду ба Худо қасам хӯранд, ки шаҳодати мо аз шаҳодати он ду дурусттар аст ва мо аз ҳақ таҷовуз накунем, ҳар гоҳ чунин кунем, аз ситамкорон бошем.
108. Ин шева наздиктар ба он аст, ки ҳам шаҳодатро бар ваҷҳи худ мувофиқи шариъат адо кунанд ё пас аз савганд хӯрдан аз радди савгандҳояшон битарсанд. Аз Худо битарсед. Ва гӯш фаро доред. Худо мардуми нофармонро ҳидоят намекунад!
109. Рӯзе, ки Худо паёмбаронро гирд овард ва бипурсид, ки даъвати шуморо чӣ гуна посух доданд? Гӯянд: «Моро ҳеҷ донише нест, ки доно ба ғайб Ту ҳастӣ».
110. Худо ба Исо ибни Марям гуфт: «Неъматеро, ки ба ту ва модарат арзонӣ доштаам, ёд кун. Он замон, ки бо Рӯҳулқудс ёриат кардам, то ту чи дар гаҳвора ва чи дар куҳансолӣ сухан гӯӣ ва ба ту китобу ҳикмат ва Тавроту Инҷил омӯхтам. Ва он гоҳ, ки ба амри Ман аз гил чизе чун парранда сохтӣ ва дар он дамидӣ ва ба амри Ман паррандае шуд ва кӯри модарзоду песро ба фармони Ман шифо додӣ ва мурдагонро ба фармони ман зинда берун овардӣ ва чун бо ин далелҳои равшан назди бани Исроил омадӣ, Ман ононро аз осеб расондан ба ту боздоштам ва аз миёнашон касоне, ки кофир буданд, гуфтанд, ки ин ҷуз ҷодуи ошкор нест!»
111. Ва ба ҳавориён ваҳй кардам: «Ба Ман ва ба паёмбари Ман имон биёваред». Гуфтанд: «Имон овардем, гувоҳ бош, ки мо таслим ҳастем!»
112. Ва ҳавориён пурсиданд: «Эй Исо ибни Марям, оё Парвардигори ту метавонад, ки барои мо аз осмон моидае (дастархони пур аз таъом) фиристад?» Гуфт: « Агар имон овардаед, аз Худо битарсед».
113. Гуфтанд: «Мехоҳем, ки аз он дастархон бихӯрем, то дилҳоямон ором гирад ва бидонем, ки ту ба мо рост гуфтаӣ ва бар он шаҳодат диҳем».
114. Исо ибни Марям гуфт: «Бор Худоё, эй Парвардигори мо, барои мо дастархоне аз осмон бифирист, то моро ва ононро, ки баъд аз мо меоянд, иде ва нишоне аз ту бошад ва моро рӯзӣ деҳ, ки Ту беҳтарини рӯзидиҳандагон ҳастӣ».
115. Худо гуфт:«Ман он дастархонро барои шумо мефиристам, вале ҳар кӣ аз шумо аз он пас кофир шавад, чунон азобаш мекунам, ки ҳеҷ як аз мардуми ҷаҳонро он чунон азоб накарда бошам».
116. Ва он гоҳ, ки Худо ба Исо ибни Марям гуфт: «Оё ту ба мардум гуфтӣ, ки марову модарамро ғайри Аллоҳ ба худоӣ гиред?» Гуфт: «Ба покӣ ёд мекунам Туро. Насазад маро, ки чизе гӯям, ки на шоистаи он бошам. Агар ман чунин гуфта будам, Ту худ медонистӣ, зеро ба он чӣ дар замири ман мегузарад, доноӣ ва ман аз он чӣ дар замири Туст, бехабарам. Зеро Ту донотарини касон ба ғайб ҳастӣ!
117. Ман ба онон ҷуз он чӣ Ту фармонам дода будӣ, нагуфтам. Гуфтам, ки Аллоҳ, Парвардигори маро ва Парвардигори худро бипарастед. Ва ман то дар миёнашон будам, нигаҳбони ақидаашон будам ва чун маро баргирифтӣ (яъне, ба осмон бурдӣ маро), Ту худ нигаҳбони ақида ва аъмолашон гаштӣ. Ва Ту бар ҳар чизе огоҳӣ.
118. Агар ононро азоб кунӣ, бандагони Ту ҳастанд ва агар ононро биёмурзӣ, Ту пирӯзманду ҳакимӣ!»
119. Худо гуфт: «Ин рӯзест, ки ростгӯёнро ростии гуфторашон суд диҳад. Аз они онҳост, биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо ҷорист. Ҳамвора дар он ҷовидон хоҳанд буд». Худо аз онон хушнуд аст ва онон низ аз Худо хушнуданд. Ва ин комёбии бузургест!
120. Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва он чӣ миёни онҳост. Ва ӯ ба ҳар коре тавоност!
__________________________________________________________________________________________________________
6
Сураи АНЪОМ
(Чорпоён)1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Ситоиш аз они Худовандест, ки осмонҳову заминро биёфарид ва торикиҳову рӯшноиро падидор кард, бо ин ҳама кофирон бо Парвардигори хеш дигареро баробар медоранд.
2. ӯст, ки шуморо аз гил биёфарид ва умре муқаррар кард: муддате дар назди ӯ муайян. Бо ин ҳама шубҳа меварзед?.
3. Дар осмонҳову замин ӯст, ки Худованд аст. Ниҳону ошкоратонро медонад ва аз кирдоратон огоҳ аст.
4. Ва ҳеҷ ояте аз оёти Парвардигорашон барояшон нозил нашуд, ҷуз он ки аз он рӯйгардон шуданд!
5. Чун сухани ҳақ бар онҳо арза шуд, дурӯғаш шумориданд. Пас ба зудӣ хабари чизҳое, ки ба масхара мегирифтанд, ба онҳо хоҳад расид.
6. Оё надидаанд, ки пеш аз онҳо чӣ мардумеро ҳалок кардаем? Мардуме, ки дар замин қудраташон дода будем, он чунон қудрате, ки ба шумо надодаем. Ва барояшон аз осмон боронҳои пай дар пай фиристодем ва рӯдҳо аз зери пояшон равон сохтем. Он гоҳ ба ҷазои гуноҳашон ҳалокашон кардем ва пас аз онҳо мардуме дигар падид овардем.
7. Ҳатто агар китобе навишта бар рӯи коғаз бар ту нозил мекардем ва онро бо дасти хеш ламс мекарданд, боз ҳам он кофирон мегуфтанд, ки ин ҷуз ҷодуи ошкоро нест.
8. Ва гуфтанд: «Чаро фариштае бар ӯ нозил нашудааст?» Агар фариштае мефиристодем, ки кор ба поён мерасид, ба онҳо ҳеҷ мӯҳлате дода намешуд.
9. Ва агар он паёмбарро аз миёни фариштагон интихоб мекардем, боз ҳам ӯро ба сурати марде мефиристодем ва ин омезишу иштибоҳ, ки падид оварданд, бар ҷой мениҳодем.
10. Паёмбаронеро ҳам, ки пеш аз ту буданд, масхара мекарданд. Пас масхаракунандагонро азобе, ки ба масхараашон мегирифтанд, фурӯ гирифт.
11. Бигӯ: «Дар рӯи замин бигардед ва бингаред, ки поёни кори такзибкунандагон чӣ гуна будааст».
12. Бигӯ: «Аз они кист он чӣ дар осмонҳову замин аст?» Бигӯ: «Аз они Худост! Бахшоишро бар худ муқаррар дошта, ҳамаи шуморо дар рӯзи қиёмат, ки дар он шубҳае нест, гирд меоварад. Онон, ки ба зиёни хеш кор кардаанд, имон намеоваранд.
13. Аз они ӯст ҳар чӣ дар шабу рӯз ҷой дорад ва ӯст шунавову доно!»
14. Бигӯ: «Оё ҷуз Худо дигареро дӯст гирам, ӯ ки офаринандаи осмонҳову замин аст ва мехӯронад ва ӯро ба таъом ниёз нест?» Бигӯ: «Ҳар ойна ман маъмур шудаам, ки нахустин касе бошам, ки таслими амри Худо шуда бошад. Пас аз мушрикон мабош!»
15. Бигӯ: «Аз азоби он рӯзи бузург метарсам, агар аз Парвардигорам фармон набарам!»
16. Дар он рӯз азобро аз ҳар кӣ бигардонанд, мавриди раҳмати Худо воқеъ шудааст ва ин комёбии ошкорест!
17. Агар Худо ба ту ранҷе бирасонад, ҳеҷ кас ҷуз ӯ дафъаш натавонад кард ва агар ба ту хайре бирасонад, бар ҳар коре тавоност!
18. Ва ӯст ғолибе болотар аз ҳамаи бандагони хеш ва донову огоҳ аст!
19. Бигӯ: «Чи чиз бузургтару бартар аст дар боби шаҳодат?» Бигӯ: «Худо миёни ману шумо гувоҳ аст ва ин Қуръон бар ман ваҳй шудааст, то шуморо ва ҳар касро, ки ба ӯ бирасад, бим диҳам. Оё шаҳодат медиҳед, ки бо Аллоҳ худоёни дигаре ҳам ҳастанд?» Бигӯ: «Ман шаҳодат намедиҳам». Бигӯ: «Ҷуз ин нест, ки ӯ худоест якто ва аз он чӣ бо ӯ шарик месозед, безорам!»
20. Аҳли Китоб ӯро2 чунон мешиносанд, ки фарзандони худро, инҳо, ки ба худ зиён мерасонанд, имон намеоваранд.
21. Чӣ касест ситамкортар аз он, ки ба Худо дурӯғ мебандад ё оёти ӯро дурӯғ мепиндорад? Ҳар ойна ситамкоронро растагорӣ нест!
22. Рӯзе ҳамаро гирд оварем, сипас ба онҳо, ки ширк овардаанд, бигӯем: «Он касон, ки мепиндоштед, ки шарикони Худоянд, акнун куҷоянд?»
23. Узре, ки меоваранд, ҷуз ин нест, ки мегӯянд: «Савганд ба Худо, Парвардигори мо, ки мо мушрик набудем!»
24. Бингар, ки чӣ гуна бар худ дурӯғ бастанд ва он дурӯғҳо, ки сохта буданд, ночиз гардид.
25. Баъзе аз онҳо ба сухани ту гӯш медиҳанд, вале Мо бар дилҳояшон пардаҳо афкандаем, то онро дарнаёбанд ва гӯшҳояшонро вазнин (ношунаво) кардаем. Ва ҳар мӯъҷизаеро, ки бингаранд, ба он имон намеоваранд. Ва чун назди ту оянд, бо ту ба муҷодала пардозанд. Кофирон мегӯянд, ки онҳо чизе ҷуз афсонаҳои пешиниён нест.
26. Инҳо мардумро аз паёмбар бозмедоранд ва худ аз ӯ канора меҷӯянд ва ҳол он, ки намедонанд, ки танҳо хештанро ба ҳалокат мерасонанд.
27. Агар онҳоро дар он рӯз, ки дар баробари оташ нигоҳашон доштаанд, бингарӣ, мегӯянд: «Эй кош, моро бозгардонанд, то оёти Парвардигорамонро дурӯғ нашуморем ва аз мӯъминон бошем!»
28. На, он чиро, ки аз ин пеш пӯшида медоштанд, акнун бар онҳо ошкор шуда, агар онҳоро ба дунё бозгардонанд, боз ҳам ба ҳамон корҳо, ки манъашон карда буданд, бозмегарданд, инҳо дурӯғгӯёнанд.
29. Ва гуфтанд: «Ҷуз ин зиндагии дунявии мо ҳеҷ нест ва мо дигар бор зинда нахоҳем шуд»3.
30. Ва агар бубинӣ он ҳангомро, ки дар баробари Парвардигорашон истодаанд, Худо мегӯяд: «Оё ин ҳақ нест?» Гӯянд: «Оре, савганд ба Парвардигорамон!» Гӯяд: «Ба сабаби куфре, ки меварзидед азобро бичашед !»
31. Зиён карданд онҳое, ки дидор бо Худоро дурӯғ пиндоштанд. Ва чун қиёмат ба ногаҳон фаро расад, гӯянд: «Эй ҳасрато, бар мо ба хотири тақсире, ки кардем». Инҳо бори гуноҳонашонро бар пушт мекашанд. Ҳон, чӣ бад бореро бар дӯш мекашанд!
32. Ва зиндагии дунё чизе ҷуз бозичаву лаҳв нест ва парҳезгоронро сарои охират беҳтар аст. Оё ба ақл дарнамеёбед?
33. Медонем, ки суханашон туро андӯҳгин месозад, вале инҳо танҳо туро такзиб намекунанд, балки ин ситамкорон сухани Худоро инкор мекунанд!
34. Паёмбаронеро ҳам, ки пеш аз ту буданд, дурӯғгӯ шумориданд, вале онҳо бар он такзибу озор сабр карданд, то ёрии мо фаро расидашон. Ва суханони Худоро4 тағйирдиҳандае нест. Ва ҳар ойна порае аз ахбори паёмбарон бар ту нозил шудааст.
35. Агар эъроз кардани онҳо бар ту гарон аст, хоҳӣ нақбе дар замин биҷӯй ё нардбоне бар осмон бинеҳ, то мӯъҷизае бар онҳо биёварӣ. Агар Худо бихоҳад, ҳамаро ба роҳи рост барад. Пас аз нодонон мабош.
36. Ҳар ойна танҳо онон, ки мефаҳманд, мепазиранд. Ва мурдагонро Худо зинда мекунад ва сипас ҳама ба назди ӯ бозгардонда мешаванд.
37. Ва гуфтанд: «Чаро мӯъҷизае аз Парвардигораш бар ӯ нозил нашуда?» Бигӯ: «Худо қодир аст, ки мӯъҷизае фурӯ фиристад. Вале бештаринашон намедонанд!»
38. Ҳеҷ ҷунбандае дар рӯи замин нест ва ҳеҷ паррандае бо болҳои худ дар ҳаво намепарад, магар он ки чун шумо умматҳое ҳастанд. Мо дар ин китоб ҳеҷ чизеро фурӯгузор накардаем. Ва сипас ҳамаро дар назди Парвардигорашон гирд меоваранд.
39. Онон, ки оёти моро дурӯғ шумориданд, каронанду гунгонанд ва дар торикиҳоянд. Худо ҳар киро хоҳад, гумроҳ кунад ва ҳар киро хоҳад, ба роҳи рост гардонад.
40. Бигӯ: «Чӣ мебинед, ки агар бар шумо азоби Худо фурӯд ояд ё қиёмат даррасад, агар рост мегӯед, боз ҳам ҷуз Худоро мехонед?»
41. На, танҳо ӯро мехонед ва агар бихоҳад он ранҷеро, ки Худоро ба хотири он мехонед, аз миён мебарад ва шумо шарикеро, ки барои ӯ сохтаед, аз ёд мебаред.
42. Ҳар ойна бар умматҳое, ки пеш аз ту буданд, паёмбароне фиристодем ва ононро ба сахтиҳову офатҳо дучор кардем, то магар зорӣ кунанд!
43. Пас чаро ҳангоме, ки азоби мо ба онҳо расид, зорӣ накарданд? Зеро дилҳояшонро қасоват (сахтӣ) фаро гирифта ва шайтон аъмолашонро дар назарашон ороста буд.
44. Чун ҳамаи андарзҳоеро, ки ба онҳо дода шуда буд, фаромӯш карданд, ҳамаи дарҳоро ба рӯяшон кушодем, то аз он чӣ ёфта буданд, шодмон гаштанд, пас ба ногоҳ фурӯ гирифтемашон ва ҳамагон навмед гардиданд.
45. Пас, сипос Парвардигори ҷаҳониёнро, ки решаи ситамкорон барканда шуд!
46. Бигӯ: «Оё медонед, ки агар Аллоҳ гӯшу чашмони шуморо бозситонад ва бар дилҳоятон мӯҳр ниҳад, чӣ худое ҷуз Аллоҳ онҳоро ба шумо бозмегардонад? Бингар, ки оёти Худоро чӣ гуна ба шеваҳои гуногун баён мекунем. Боз ҳам рӯй барметобанд».
47. Бигӯ: «Чӣ мебинед, агар азоби Худо ба ногоҳ ё ошкоро бар шумо фурӯд ояд, оё ҷуз ситамкорон ҳалок мешаванд?»
48. Мо паёмбаронро ҷуз барои мужда додан ё бим кардан намефиристем. Пас ҳар кас, ки имон овард ва кори шоистае кард, бимнок ва ғамгин намешавад!
49. Ва ба касоне, ки оёти моро дурӯғ шумориданд, ба ҷазои нофармонияшон азоб хоҳад расид!
50. Бигӯ: «Ба шумо намегӯям, ки хазинаҳои Худо назди ман аст. Ва илми ғайб ҳам намедонам. Ва намегӯям, ки фариштае ҳастам. Танҳо аз чизе пайравӣ мекунам, ки бар ман ваҳй шудааст». Бигӯ: «Оё нобинову бино яксонанд? Чаро намеандешед?»
51. Огоҳ соз ба ин китоб касонеро, ки аз гирд омадан бар остони Парвардигорашон ҳаросонанд, ки онҳоро ҷуз ӯ ҳеҷ ёвареву шафеъе нест. Бошад, ки парҳезгорӣ пеша кунанд.
52. Касонеро, ки ҳар бомдод ва шабонгоҳ Парвардигори хешро мехонанд ва хостори хушнудии ӯ ҳастанд, аз назди худ дур макун. На чизе аз ҳисоби онҳо бар ӯҳдаи туст ва на чизе аз ҳисоби ту бар ӯҳдаи онҳо. Агар онҳоро дур кунӣ, дар зумраи ситамкорон дароӣ5.
53. Ҳамчунин баъзеро ба баъзе озмудем, то бигӯянд: «Оё аз миёни мо инҳо буданд, ки Худо ба онҳо неъмат дод?» Оё Худо ба сипосгузорон донотар нест?
54. Чун имоновардагон ба оёти Мо назди ту омаданд, бигӯ: «Салом бар шумо! Худо бар хеш муқаррар карда, ки шуморо раҳмат кунад. Зеро ҳар кас аз шумо, ки аз рӯи нодонӣ коре бад кунад, он гоҳ тавба кунад ва некӯкор шавад, бидонад, ки Худо омурзандаву меҳрубон аст».
55. Ва инчунин оётро ба тафсил баён мекунем, то роҳу расми гунаҳкорон ошкор гардад!
56. Бигӯ: «Маро манъ кардаанд, ки он худоёнро, ки ҷуз Аллоҳ мехонед, парастиш кунам». Бигӯ: «Аз ҳавасҳои шумо пайравӣ намекунам, то мабодо гумроҳ шавам ва аз ҳидоятёфтагон набошам».
57. Бигӯ: «Ман аз Парвардигорам далеле равшан дорам ва шумо он далелро дурӯғ мехонед. Он чӣ ба ин шитоб металабед, ба дасти ман нест. Ҳукм танҳо ҳукми Худост. Ҳақиқатро баён мекунад ва ӯ беҳтарини доварон аст».
58. Бигӯ: «Агар он чиро, ки ба ин шитоб металабед, ба дасти ман буд, миёни ману шумо кор ба поён мерасид, зеро Худо ба ситамкорон донотар аст».
59. Калидҳои ғайб назди ӯст. Ҷуз ӯ касеро аз ғайб огоҳӣ нест. Ҳар чиро, ки дар хушкиву дарёст, медонад. Ҳеҷ барге аз дарахте намеафтад, магар он ки аз он огоҳ аст. Ва ҳеҷ донае дар торикиҳои замин ва ҳеҷ тареву хушке нест, ҷуз он ки дар китоби мубин6 омадааст.
60. Ва ӯст, ки шуморо шабҳангом мемиронад ва ҳар чӣ дар рӯз кардаед, медонад, он гоҳ бомдодон шуморо зинда месозад, то он ҳангом, ки муддати муайяни умратон ба поён расад. Сипас бозгаштатон ба назди ӯст ва шуморо аз он чӣ кардаед, огоҳ мекунад.
61. ӯст ғолибе фаротар аз бандагонаш. Нигаҳбононе бар шумо мегуморад, то чун яке аз шуморо марг фаро расад, фиристодагони Мо бе ҳеҷ кӯтоҳиву гузаште ҷони ӯ бигиранд.
62. Сипас ба назди Худо мавлои ҳақиқии хеш бозгардонида шаванд. Бидон, ки ҳукм, ҳукми ӯст ва ӯ зудрастариниҳисобгарон аст.
63. Бигӯ: «Чӣ касе шуморо аз ваҳшатҳои хушкиву дарё мераҳонад? ӯро ба ошкор ва дар ниҳон мехонед, ки агар аз ин ҳалокатгоҳ моро бираҳонад, мо низ аз сипосгузорон хоҳем буд».
64. Бигӯ: «Худост, ки шуморо аз он ҳалокатгоҳ ва аз ҳар андӯҳе мераҳонад, боз ҳам ба ӯ ширк меоваред».
65. Бигӯ: «ӯ қодир бар он ҳаст, ки аз болои саратон ё аз зери пойҳоятон азобе бар шумо бифиристад ё шуморо гурӯҳ-гурӯҳ дар ҳам афканад ва хашму кини гурӯҳеро ба гурӯҳи дигар бичашонад». Бингар, ки оётро чӣ гуна гуногун баён мекунем. Бошад, ки ба фаҳм дарёбанд!
66. Қавми ту Қуръонро дурӯғ мешуморанд, дар ҳоле ки суханест барҳақ. Бигӯ: «Ман корсози шумо нестам».
67. Ба зудӣ хоҳед донист, ки барои ҳар хабаре вақту ниъоди муайян аст!
68. Ва чун бубинӣ, ки дар оёти Мо аз рӯи масхара гуфтугӯ мекунанд, аз онҳо рӯй гардон, то ба сухане ҷуз он пардозанд. Ва агар шайтон туро ба фаромӯшӣ афканад, чун ба ёдат омад, бо он мардуми ситамкор манишин.
69. Касоне, ки парҳезгорӣ пеша кардаанд, ба гуноҳи кофирон бозхост нахоҳанд шуд, вале бояд ононро панд диҳанд. Бошад, ки парҳезгор шаванд!
70. Ва вогузор он касонеро, ки дини хешро бозичаву лаҳв гирифтаанд ва зиндагонии дунё фиребашон дод. Ва ба Қуръон пандашон деҳ, мабодо бар ҷазои аъмоли хеш гирифтор оянд. Ҷуз Худо додрасу шафеъе надоранд. Ва агар барои раҳоии хеш ҳар гуна фидя диҳанд, пазируфта нахоҳад шуд. Инҳо ба уқубати аъмоли худ гирифтор ва ба ҷазои он, ки кофир шудаанд, барояшон шаробе аз оби ҷӯшон ва азобе дардовар муҳайё шудааст.
71. Бигӯ: «Оё ғайри Аллоҳ касеро бихонем, ки на моро суд медиҳад ва на зиён мерасонад? Ва оё пас аз он ки Худо моро ҳидоят кардааст, монанди он кас, ки шайтонҳо гумроҳаш сохта ва ҳайрон бар рӯи замин раҳояш карда, аз дин бозгардем? ӯро ёронест, ки ба ҳидоят нидояш медиҳанд, ки назди мо бозгард». Бигӯ: «Ҳидояте, ки аз сӯи Худо бошад, ҳидояти воқеъист. Ва ба мо фармон расида, ки дар баробари Парвардигори ҷаҳониён таслим шавем».
72. Ва намоз бихонед ва аз ӯ битарсед. ӯст, он ки ҳамагон наздаш ҷамъ мешавед!
73. Ва ӯст, он ки осмонҳову заминро ба ҳақ биёфарид. Ва рӯзе, ки бигӯяд: «Мавҷуд шав», пас мавҷуд мешавад. Гуфтори ӯ ҳақ аст. Ва дар он рӯз, ки дар сур дамида шавад, фармонравоӣ аз они ӯст. Донои ниҳону ошкор аст ва ӯ ҳакиму огоҳ аст!
74. Ва Иброҳим падараш Озарро гуфт: «Оё бутонро ба худоӣ мегирӣ? Ту ва қавматро ба ошкорро дар гумроҳӣ мебинам».
75. Ба ин сон ба Иброҳим малакути осмонҳову заминро нишон додем, то аз аҳли яқин гардад.
76. Чун шаб ӯро фаро гирифт, ситорае дид. Гуфт: «Ин аст Парвардигори ман!» Чун фурӯ рафт гуфт: «Фурӯрафтагонро дӯст надорам».
77. Он гоҳ моҳро дид, ки тулӯъ мекунад. Гуфт: «Ин аст Парвардигори ман!» Чун фурӯ рафт, гуфт: «Агар Парвардигори ман маро роҳ нанамояд, аз гумроҳон хоҳам буд».
78. Ва чун хуршедро дид, ки тулӯъ мекунад, гуфт: «Ин аст Парвардигори ман, ин бузургтар аст!» Ва чун фурӯ рафт, гуфт: «Эй қавми ман, ман аз он чӣ шарики Худояш медонед, безорам.
79. Ман аз рӯи ихлос рӯй ба сӯи касе овардам, ки осмонҳову заминро офарида аст ва ман аз мушрикон нестам».
80. Ва қавмаш бо ӯ ба ситеза бархостанд. Гуфт: «Оё дар бораи Аллоҳ бо ман ситеза мекунед ва ҳол он ки ӯ маро ҳидоят кардааст? Ман аз он чизе, ки шарики ӯ меҳисобед, наметарсам. Магар он ки Парвардигори ман чизеро бихоҳад. Илми Парвардигори ман ҳама чизро фаро гирифтааст. Оё панд намегиред?
81. Чаро аз он чизе, ки шарики Худояш сохтаед, битарсам, дар ҳоле ки шумо чизҳоеро, ки ҳеҷ далеле дар бораи онҳо нозил накардааст, мепарастед ва биме ба дил роҳ намедиҳед? Агар медонед, бигӯед, ки кадом як аз ин ду гурӯҳ ба эминӣ сазовортаранд?»
82. Касоне, ки имон овардаанд ва имони худро ба ширк намеолоянд, эминӣ аз эшон аст ва эшон ҳидоятёфтагонанд.
83. Ин бурҳони мо буд, ки онро ба Иброҳим, дар баробари қавмаш талқин кардем. Ҳар киро бихоҳем, ба дараҷоте боло мебарем. Ҳаройна Парвардигори ту ҳакиму доност!
84. Ва ба ӯ Исҳоқ ва Яъқубро бахшидем ва ҳамагиро ҳидоят кардем.Ва Нӯҳро пеш аз ин ҳидоят карда будем ва аз фарзандони Иброҳим Довуду Сулаймон ва Айюбу Юсуф ва Мӯсову Ҳорунро ҳидоят кардем. Ва некӯкоронро ин гуна подош диҳем!
85. Ва Закариёву Яҳё ва Исову Илёс, ки ҳама аз солеҳон буданд.
86. Ва Исмоилу ал-Ясаъ ва Юнусу Лут, ки ҳамаро бар ҷаҳониён бартарӣ ниҳодем.
87. Ва аз падаронашону фарзандонашон ва бародаронашон баъзеро ҳидоят кардем ва эшонро баргузидем ва ба роҳи рост роҳ намудем.
88. Ин аст ҳидояти Худо. Ҳар киро аз бандагонаш хоҳад, ба он ҳидоят мекунад ва агар ширк оварда буданд, аъмоле, ки анҷом дода буданд, нобуд мегардид.
89. Инҳо касоне ҳастанд, ки ба онҳо китоби (осмонӣ) ва ҳикмати (раббонӣ) ва нубуввати (раҳмонӣ) додаем. Агар ин қавм ба он (се чиз) имон наёваранд, қавми дигареро уҳдадори он месозем, ки нисбат ба он куфр намеварзанд.
90. Инҳо касоне ҳастанд, ки Худо ҳидояташон кардааст, пас ба равиши онҳо иқтидо кун. Бигӯ: «Дар баробари он ҳеҷ подоше аз шумо наметалабам, ин китоб ҷуз андарзе барои мардуми ҷаҳон нест».
91. Вақте ки мегӯянд, ки Худо ба ҳеҷ инсоне чизе нозил накардааст, Худоро ончунон, ки лоиқи ӯст, нашинохтаанд, бигӯ: «Китоберо, ки Мӯсо барои рӯшноӣ ва ҳидояти мардум овард, чӣ касе бар ӯ нозил карда буд? Онро бар қоғазҳо навиштед, порае аз онро ошкор месозед, вале бештаринро пинҳон медоред. Ба шумо чизҳое омӯхтанд, ки аз ин пеш на шумо медонистед ва на падаронатон медонистанд. Бигӯ: «Он Аллоҳ аст!» Он гоҳ раҳояшон соз, то ҳамчунон дар ин баҳси хеш дилхуш бошанд.
92. Ин аст китоби муборак, ки нозил кардаем, тасдиқкунандаи чизест, ки пеш аз он нозил шудааст. То бо он мардуми Умму-л-қуро7 ва мардуми атрофашро бим диҳӣ. Касоне, ки ба рӯзи қиёмат имон доранд, ба он низ имон доранд. Инҳо муроқиби намозҳои хешанд.
93. Кист ситамкортар аз он кас, ки ба Худо дурӯғ баст ё гуфт, ки ба ман ваҳй шуда ва ҳол он ки ба ӯ ҳеҷ чиз ваҳй нашуда буд ва он кас, ки гуфт: «Ман низ монанди оёте, ки Худо нозил кардаст, нозил хоҳам кард?» Агар бубинӣ, он гоҳ, ки ин ситамкорон дар сакароти марг гирифторанд ва малоикаҳо бар онҳо даст кушудаанд8, ки ҷони хеш берун кунед, имрӯз шуморо ба азобе хоркунанда азоб мекунанд ва ин ба ҷазои он аст, ки дар бораи Худо ба ноҳақ сухан мегуфтед ва аз оёти ӯ сарпечӣ мекардед.
94. Ҳар ойна танҳо-танҳо, он сон ки дар оғоз шуморо биёфаридем, назди мо омадаед, дар ҳоле ки ҳар чиро, ки арзониятон дошта будем, пушти сар ниҳодаед ва ҳеҷ як аз шафеъонатонро, ки мепиндоштед, бо шумо шариканд, ҳамроҳатон намебинем. Аз ҳам бурида шудаед ва пиндори худро гумгашта ёфтаед.
95. Худост, ки донаву ҳастаро9 мешикофад ва зиндаро аз мурда берун меоварад (ҳамчунон, ки мӯъминро аз кофир, чӯҷаро аз тухм) ва мурдаро аз зинда (кофирро аз мӯъмин, тухмро аз мурғ) берун меоварад. Ин аст Худои якто. Пас чӣ гуна аз ҳақ гумроҳатон мекунанд?
96. Шикофандаи субҳгоҳон аст ва шабро барои оромиш қарор дод ва хуршеду моҳро барои ҳисоб кардани вақт. Ин аст тақдири Худои пирӯзманди доно!
97. ӯст Худое, ки ситорагонро падид овард, то ба онҳо дар торикиҳои хушкиву дарё роҳи хешро биёбед. Оётро барои онон, ки медонанд, ба тафсил баён кардаем!
98. Ва ӯст Худованде, ки шуморо аз як тан биёфарид. Сипас шуморо қароргоҳест ва вадиъат10 (амонат) ҷойест. Оётро барои онон, ки мефаҳманд, ба тафсил баён кардаем!
99. ӯст Худое, ки аз осмон борон фиристод ва ба он борон ҳар гуна наботеро рӯёнидем ва аз он набот соқае сабз ва аз он донаҳое бар якдигар чида (мисли хушаи гандум ва ҷав) ва низ аз шохчаҳои нахл хӯшаҳое сар фароварда падид овардем ва низ боғҳое аз токҳо ва зайтуну анор, монанду номонанд (монанди якдигар ва ғайри монанд ба якдигар)! Ба меваҳояшон, он гоҳ ки падид меоянд ва он гоҳ ки мерасанд, бингаред, ки дар онҳо ибратҳост, барои онон, ки имон меоваранд!
100. Барои Худо шариконе аз ҷин қарор доданд ва ҳол он ки ҷинро Худо офаридааст. Ва бе ҳеҷ донише ба дурӯғ духтароневу писароне барои ӯ тасаввур карданд. ӯ пок аст ва фаротар аст, аз он чӣ васфаш мекунанд!
101. Падидоварандаи осмонҳову замин аст. Чӣ гуна ӯро фарзанде бошад ва ҳол он ки ӯро ҳамсаре нест. Ҳар чизеро ӯ офаридааст ва ба ҳар чизе доност!
102. Ин аст Худои якто, ки Парвардигори шумост. Худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Офаринандаи ҳар чизест. Пас ӯро бипарастед, ки нигаҳбони ҳар чизест!
103. Чашмҳо ӯро дарнамеёбанд ва ӯ бинандагонро дармеёбад. Дақиқу огоҳ аст!
104. Аз сӯи Парвардигоратон барои шумо далелҳо ва ҳуҷҷатҳои равшан омад. Ҳар кӣ аз рӯи ибрат менигарад, ба суди ӯст ва ҳар кӣ чашми ибрат бипӯшад, ба зиёни ӯст. Ва (бигӯ, эй Муҳаммад) ман нигаҳдорандаи шумо нестам!
105. Оёти Худоро инчунин гуногун баён мекунем, то мабодо, ки бигӯянд, ки аз касе дарс гирифтаӣ ва мо ин оётро барои аҳли дониш баён мекунем.
106. Аз ҳар чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту ваҳй шудааст, пайравӣ кун. Ҳеҷ Худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Ва аз мушрикон рӯй бартоб!
107. Агар Худо мехост онон ширк намеоварданд ва мо туро нигаҳбонашон насохтаем ва ту корсозашон нестӣ!
108. Чизҳоеро, ки онон ба ҷои Аллоҳ мехонанд, дашном мадиҳед, ки онон низ бе ҳеҷ донише аз ҳад гузашта ба Аллоҳ дашном диҳанд. Инчунин амали ҳар қавмеро дар чашмонашон оростаем. Пас бозгашти ҳамагон ба сӯи Парвардигорашон аст ва ӯ ҳамаро аз корҳое, ки кардаанд, огоҳ месозад.
109. То он ҷо, ки тавонистанд, ба сахттарин қасамҳо ба Худо савганд ёд карданд, ки агар мӯъҷизае бар онҳо нозил шавад, ба он имон оваранд. Бигӯ: «Ҳамаи мӯъҷизаҳо назди Худост ва шумо аз куҷо медонед, ки агар мӯъҷизае нозил шавад, имон намеоваранд».
110. Ва ҳамчунон, ки дар оғоз ба он имон наёварданд, ин дафъа низ дилҳову дидагонашонро тасарруф мекунем ва ононро дар туғёнашон саргардон раҳо месозем.
111. Ва агар мо фариштагонро ба онҳо нозил карда будем ва мурдагон бо онҳо сухан мегуфтанд ва ҳар чизеро даста-даста назди онҳо гирд меовардем, боз ҳам имон намеоварданд, магар ин ки Худо бихоҳад, вале бештаринашон ҷоҳиланд!
112. Ва ҳамчунин барои ҳар паёмбаре душманоне аз шаётини инсу ҷин қарор додем. Барои фиреби якдигар суханони ороста илқо мекунанд. Агар Парвардигорат мехост, чунин намекард. Пас бо тӯҳмате, ки мезананд, раҳояшон соз,
113. то онон, ки ба қиёмат имон надоранд, гӯши дилро ба он супоранд ва писандашон афтад ва ҳар чӣ дархурашон ҳаст, анҷом диҳанд.
114. Оё довари дигаре ҷуз Худо талаб кунам ва ҳол он ки ӯст, ки ин китоби равшанро бар шумо нозил кардааст? Ва аҳли китоб медонанд, ки ба ҳақ аз ҷониби Парвардигорат нозил шудааст. Пас аз шакковарандагон мабош!
115. Ва каломи Парвардигори ту дар ростиву адолат ба ҳадди камол аст. Ҳеҷ кас нест, ки ёрои дигаргун кардани суханони ӯро дошта бошад ва ӯст шунавою доно!
116. Агар аз аксарияте, ки дар ин сарзаминанд, пайравӣ кунӣ, туро аз роҳи Худо гумроҳ созанд. Зеро ҷуз аз пайи гумон намераванд ва ҷуз ба дурӯғ сухан намегӯянд.
117. Парвардигори ту ба касоне, ки аз роҳи ӯ дур мегарданд, огоҳтар аст ва ҳидоятёфтагонро беҳтар мешиносад!
118. Агар ба оёти Худо имон доред, аз забҳе, ки номи Худо бар он ёд шудааст, бихӯред.
119. Чаро аз он чӣ номи Худо бар он ёд шудааст, намехӯред ва Худо чизҳоеро, ки бар шумо ҳаром шудааст, ба тафсил баён кардааст, магар он гоҳ, ки ночор гардед? Бисёре бе ҳеҷ донише, дигаронро гумроҳи пиндорҳои худ кунанд. Ҳар ойна Парвардигори ту ба таҷовузкорони аз ҳад, донотар аст!
120. Ва гуноҳро чӣ ошкор бошад ва чӣ пинҳон, тарк гӯед. Онон, ки муртакиби гуноҳ мешаванд, ба сазои аъмоли худ хоҳанд расид!
121. Аз забҳе, ки номи Худо бар он ёд нашудааст11 , махӯред, ки худ нофармонист. Ва шаётин ба дӯстони худ илқо мекунанд, ки бо шумо муҷодала кунанд, агар аз онҳо пайравӣ кунед, аз мушриконед.
122. Оё он касе, ки мурда буд ва Мо зиндааш сохтем ва нуре дар пеши роҳаш доштем, то ба он дар миёни мардум роҳи Худоро биёбад, монанди касест, ки ба торикиҳо гирифтор аст ва роҳи берун шуданро намедонад? Аъмоли кофирон дар назарашон инчунин ороста гардидааст!
123. Ва ба ин сон дар ҳар деҳае гунаҳкоронашонро раисонашон қарор додем, то дар он ҷо макр кунанд, вале намедонанд, ки ҷуз бо худ макр намеварзанд.
124. Чун ояте бар онҳо нозил шуд, гуфтанд, ки мо имон намеоварем, то он гоҳ, ки ҳар чӣ ба паёмбарони Худо дода шуда, ба мо низ дода шавад. «Худо донотар аст, ки рисолати худро дар куҷо қарор диҳад. Ба зудӣ ба гунаҳкорон ба ҷазои макре, ки меварзидаанд, аз ҷониби Худо хориву азобе шадид хоҳад расид!»
125. Ҳар касро, ки Худо хоҳад, ки ҳидоят кунад, дилашро барои Ислом мекушояд ва ҳар кас12, ки гӯӣ мехоҳад, ки ба осмон боло равад. Ба ин сон Худо ба онҳое, ки имон намеоваранд, ба азобу уқубатро гирифтор месозад!
126. Ин аст роҳи рости Парвардигорат. Оётро барои мардуме, ки панд мегиранд, ба тафсил баён кардаем.
127. Барои онҳо дар назди Парвардигорашон дору-с-салом (ҷаннат) аст. Ва ба подоши корҳое, ки мекунанд, Худо дӯстдори онҳост.
128. Ва рӯзе, ки ҳамагонро гирд оварад ва гӯяд: «Эй гурӯҳи ҷинниён, шумо бисёре аз одамиёнро пайрави хеш сохтед». Ёронашон аз миёни одамиён гӯянд: «Эй Парвардигори мо, мо аз якдигар баҳраманд мешудем ва ба поёни замоне, ки барои зистани мо қарор дода будӣ, расидем». Гӯяд: «Ҷойгоҳи шумо оташ аст, ҷовидона дар он ҷо хоҳед буд, магар он чӣ Худо бихоҳад». Ҳар ойна Парвардигори ту ҳакиму доност!
129. Ва ба ин сон ситамгоронро ба ҷазои корҳое, ки мекарданд, ба якдигар вомегузорем.
130. Эй гурӯҳи ҷинниёну одамиён, оё бар шумо паёмбароне аз худатон фиристода нашуда, то оёти Маро бароятон бихонанд ва шуморо аз дидори чунин рӯзе битарсонанд? Гӯянд: «Мо ба зиёни хеш гувоҳӣ медиҳем». Зиндагии дунёӣ ононро бифирефт ва ба зиёни худ гувоҳӣ доданд, ки аз кофирон буданд.
131. Ва ин ба он сабаб аст, ки Парвардигори ту мардуми ҳеҷ шаҳреро, ки бехабар буданд, аз рӯи ситам ҳалок намекард.
12. Илм низ исбот кардааст, ки инсон ҳар қадар боло равад ба ҳамон андоза нафасаш тангӣ мекунад. Пас касе ки гумроҳ бошад, доираи имонаш танг мешавад
132. Барои ҳар як аъмоле, ки анҷом додаанд, дараҷотест ва Парвардигори ту аз он чӣ мекунанд, ғофил нест.
133. Ва Парвардигори ту бениёзу меҳрубон аст. Ва ҳамчунон ки шуморо аз насли мардумони дигар биёфаридааст, агар бихоҳад, шуморо мебарад ва пас аз шумо ҳар киро, ки бихоҳад, ҷонишинатон месозад.
134. Ҳар чи ба шумо ваъда додаанд, хоҳад омад ва шуморо роҳи гурезе нест.
135. Бигӯ: «Эй қавми ман, амал кунед шумо ба ҳолати худ, ки куфру кофирист, ҳамоно ман ҳам амалкунандаам; ба зудӣ хоҳед донист, ки поёни ин зиндагӣ ба суди кӣ хоҳад буд, ҳар ойна ситамгорон растагор намешаванд!»
136. Барои Худо аз киштаҳову чорпоёне, ки офаридааст, насибе муъайян карданд ва ба хаёли ботили худ гуфтанд, ки ин аз они Худост ва ин аз они бутони мост. Пас он чӣ аз они бутонашон буд, ба Худо намерасид ва он чӣ аз они Худо буд, ба бутонашон мерасид. Ба гунае бад доварӣ мекарданд.
137. Ҳамчунин коҳинон куштани фарзандро дар назари бисёре аз мушрикон биёростанд, то ҳалокашон кунанд ва дар бораи динашон ба шакку иштибоҳашон афкананд. Агар Худо мехост, чунин намекарданд. Пас бо дурӯғе, ки мебофтанд, раҳояшон соз!
138. Аз рӯи пиндор гуфтанд: «Инҳо чорпоёну киштзорони мамнӯъ аст13. Ҳеҷ кас ҷуз он, ки мо бихоҳем, набояд аз онҳо бихӯрад». Ва инҳо чорпоёнест, ки савор шуданашон ҳаром аст14 ва инҳо чорпоёнест, ки номи Худоро бар онҳо ёд намекунанд, ба Худо дурӯғ мебанданд ва ба зудӣ ба ҷазои дурӯғе, ки мебастаанд, ҷазояшонро хоҳад дод!
139. Ва гуфтанд: «он чӣ дар шиками ин чорпоён аст, барои мардони мо ҳалол ва барои занонамон ҳаром аст». Ва агар мурда бошад, зану мард дар он шариканд. Худо ба сабаби ин гуфтор (дурӯғ бастанашон ба Худо) ҷазояшон хоҳад дод. Ҳаройна ӯ ҳакиму доност!
140. Зиён карданд касоне, ки ба беақлӣ бе ҳеҷ ҳуҷҷате фарзандони худро куштанд ва ба Худо дурӯғ бастанд ва он чиро ба эшон рӯзӣ дода буд, ҳаром карданд. Инҳо гумроҳ шудаанд ва роҳи ҳидоятро наёфтаанд!
141. Ва ӯст, ки боғҳое офарид, мӯҳтоҷ ба поя ва низ худ танадор ва дарахти хурмову киштзор бо таъмҳои гуногун ва зайтуну анор, монанди якдигар, дар айни ҳол ғайри монанди ҳамдигар. Чун самар оварданд, аз онҳо бихӯред ва дар рӯзи дарав ҳаққи онро (закоташро) низ бипардозед ва исроф макунед, ки Худо исрофкоронро дӯст надорад!
142. Ва низ чорпоёне, ки бор мебаранд ё дархури бор бардоштан нестанд. Аз он чӣ Худо ба шумо рӯзӣ додааст, бихӯред ва аз шайтон пайравӣ макунед, ки ӯ душмани ошкори шумост!
143. Ҳашт ҷуфт аз гӯсфанд нару мода ва аз буз, нару мода биофарид. Бигӯ: «Оё он ду нарро ҳаром кардааст ё он ду модаро ё он чиро, ки дар шиками модагон аст? Агар рост мегӯед, аз рӯи илм ба ман хабар диҳед».
144. Ва аз шутур нару мода ва аз гов нару мода, бигӯ: «Оё он ду нарро ҳаром кардааст ё он ду модаро ё он чиро, ки дар шиками модагон аст? Оё он ҳангом, ки Худо чунин фармон медод, шумо он ҷо будед?» Пас чӣ касе ситамгортар аз он касест, ки ба Худо дурӯғ мебандад, то аз рӯи бехабарӣ мардумро гумроҳ кунанд? Ҳаройна Худо ситамкоронро ҳидоят намекунад.
145. Бигӯ: «Дар миёни он чӣ бар ман ваҳй шудааст, чизеро, ки хӯрдани он ҳаром бошад, намеёбам ҷуз мурдор ё хуни рехта (хуни забҳ), ё гӯшти хук, ки палид аст ё ҳайвоне, ки дар куштанаш муртакиби нофармонӣ шаванд ва бе гуфтани номи Аллоҳ забҳаш кунанд». Агар касе ночор ба хӯрдан гардад, ҳар гоҳ бемайлӣ ҷӯяд ва аз ҳад нагузаронад, бидонад, ки Худо омурзанда ва меҳрубон аст!
146. Ва бар яҳуд ҳаром кардем ҳар ҳайвони соҳибнохунеро (мисли шутур ва шутурмурғ) ва аз гову гӯсфанд чарбӯи он дуро ҷуз он чӣ бар пушти онҳост ё бар чарби рӯдаи онҳост ё ба устухонашон часпида бошад. Ба сабаби ситамкорияшон инчунин ҷазояшон додем ва Мо ростгӯёнем!
147. Агар туро дурӯғгӯ бароварданд, бигӯ: «Парвардигори шумо соҳиби раҳмате густурда аст ва хашму азобаш аз гунаҳгорон боздошта нахоҳад шуд».
148. Мушрикон хоҳанд гуфт: «Агар Худо мехост, мо ва падаронамон мушрик намешудем ва чизеро ҳаром намекардем». Ҳамчунин касоне, ки пеш аз онҳо буданд, паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд ва хашму азоби моро чашиданд. Бигӯ: «Агар шуморо донише ҳаст, онро барои мо ошкор созед. Вале шумо танҳо аз гумони хеш пайравӣ мекунед ва дурӯғгӯёне беш нестед!»
149. Бигӯ: «Хосси Худост далели маҳкаму расо, агар мехост ҳамаи шуморо ҳидоят мекард».
150. Бигӯ: «Гувоҳонатонро, ки гувоҳӣ медиҳанд, ки Худо ин ё онро ҳаром кардааст, биёваред!» Пас агар гувоҳӣ доданд, ту бо онон гувоҳӣ мадеҳ ва аз хостаҳои онон, ки оёти Моро такзиб кардаанд ва ба охират имон надоранд ва касонеро бо Парвардигорашон баробар медоранд, пайравӣ макун!
151. Бигӯ: «Биёед, то он чиро, ки Парвардигоратон бар шумо ҳаром кардааст, бароятон бихонам. Ин, ки ба Худо чизеро ширк маёваред! Ва ба падару модар некӣ кунед! Ва аз бими фақирӣ фарзандони худро макушед! Мо ба шумо ва онҳо рӯзӣ медиҳем. Ва ба корҳои зишт чӣ пинҳону чӣ ошкоро наздик машавед! Ва касеро, ки Худо куштанашро ҳаром кардааст, магар ба ҳақ, макушед! Инҳост, он чӣ Худо шуморо ба он супориш мекунад, бошад, ки ба ақл дарёбед!
152. Ба моли ятим наздик машавед, магар ба некӯтарин ваҷҳе, ки ба салоҳи ӯ бошад, то ба синни балоғат расад. Ва паймонаву вазнро аз рӯи адл тамом кунед! Мо ба касе ҷуз ба андозаи тавонаш таклиф намекунем. Ва ҳар гоҳ сухан гӯед, одилона гӯед, ҳарчанд ба зиёни хешовандон бошад. Ва ба аҳди Худо вафо кунед! Инҳост, он чӣ Худо шуморо ба он супориш мекунад, бошад, ки панд гиред!
153. Ва ин аст роҳи рости Ман. Аз он пайравӣ кунед ва ба роҳҳои гуногун маравед, ки шуморо аз роҳи Худо пароканда месозад. Инҳост он чӣ Худо шуморо ба он супориш мекунад, шояд парҳезгор шавед!»
154. Сипас ба Мӯсо китоб додем, то бар касе, ки некӯкор будааст, неъматро тамом кунем ва барои баёни ҳар чизе ва низ барои роҳнамоиву раҳмат. Бошад, ки ба дидори Парвардигорашон имон биёваранд!
155. Ин китобест муборак. Онро нозил кардаем. Пас аз он пайравӣ кунед ва парҳезгор бошед, то ки мавриди раҳмат қарор гиред!
156. То нагӯед, ки танҳо бар ду тоифае, ки пеш аз мо буданд, китоб нозил шуда ва мо аз тиловати онҳо ғофил будаем.
157. Ё нагӯед, ки агар бар мо низ китоб нозил мешуд, беҳтар аз онон ба роҳи ҳидоят мерафтем. Бар шумо низ аз ҷониби Парвардигоратон далели равшан ва ҳидояту раҳмат фаро расид. Пас чӣ касе ситамкортар аз он кас аст, ки оёти Худоро дурӯғ пиндошт ва аз онҳо рӯй гардонид? Ба зудӣ касонеро, ки аз оёти Мо рӯй гардониданд, ба сабаби ин рӯйгардониашон ба азобе бад ҷазо хоҳем дод!
158. Оё интизоре ҷуз он доранд, ки фариштагон наздашон биёянд? Ё Парвардигорат? Ё нишонае аз нишонаҳои Худо бар онҳо зоҳир шавад. Рӯзе, ки бархе нишонаҳои Худо ошкор шавад, имони касе, ки пеш аз он имон наёварда ё ба ҳангоми имон кори неке анҷом надодааст, барои ӯ суде нахоҳад дошт. Бигӯ: «Чашм ба роҳ бошед, мо низ чашм ба роҳем».
159. Туро ба онҳо, ки дини хеш фирқа-фирқа карданд ва даста-даста шуданд, коре нест. Кори онҳо бо Худост. Ва Худо ононро ба корҳое, ки мекарданд, огоҳ месозад.
160. Ҳар кас кори неке анҷом диҳад, даҳ баробар ба ӯ подош диҳанд ва ҳар кӣ кори баде анҷом диҳад, танҳо монанди он ҷазо бинад, то ситаме бар онҳо нарафта бошад.
161. Бигӯ: «Парвардигори ман маро ба роҳи рост ҳидоят кардааст, ба дине ҳамвора устувор, дини ҳанифи Иброҳим. Ва ӯ аз мушрикон набуд».
162. Бигӯ: «Намози ману қурбонии ман ва зиндагии ману марги ман, барои Худо, он Парвардигори ҷаҳониён аст.
163. ӯро шарике нест. Ба ман чунин амр шудааст ва ман аз нахустин мусалмононам».
164. Бигӯ: «Оё ҷуз Аллоҳ Парвардигоре ҷӯям?» ӯ Парвардигори ҳар чизест ва ҳар кас танҳо ҷазои кори хешро мебинад. Ва касе бори гуноҳи дигареро бар дӯш намекашад. Сипас бозгашти ҳамаи шумо ба назди Парвардигоратон аст ва ӯ шуморо ба он чизҳое, ки дар он ихтилоф меварзидед, огоҳ мекунад.
165. ӯст Худое, ки шуморо халифаҳои замин кард ва баъзеро бар баъзи дигар ба дараҷоте бартарӣ дод, то шуморо дар чизе, ки атоятон кардааст, биёзмояд. Ҳар ойна Парвардигорат зуд ҷазо медиҳад ва ӯ омурзандаву меҳрубон аст!
__________________________________________________________________________________________________________
7
Сураи АЪРОФ 1
(Баландиҳо)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф, лом, мим, сод.
2. Китобест, ки бар ту нозил шуда, дар дили ту аз он шубҳае набошад, то ба он бим диҳӣ ва мӯъминонро панде бошад.
3. Аз он чӣ аз ҷониби Парвардигоратон бароятон нозил шудааст, пайравӣ кунед ва ғайри ӯ аз худоёни дигар пайравӣ макунед! Шумо чӣ андак панд мепазиред!
4. Чӣ басо қарияе , ки мардумашро ба ҳалокат расонидаем ва азоби мо шабҳангом ё он гоҳ, ки ба хоби нимрӯзӣ фурӯ рафта буданд, ба онон даррасид.
5. Чун азоби Мо ба онон даррасид, суханашон ҷуз ин набуд, ки гуфтанд: «Мо ситамкор будем!»
6. Албатта, аз мардуме, ки барояшон паёмбароне фиристода шуда ва низ аз паёмбароне, ки фиристода шудаанд, суол хоҳем кард.
7. Ва аз ҳар чӣ кардаанд, бо огоҳии тамом барояшон ҳикоят хоҳем кард, зеро Мо ҳаргиз ғоиб набудаем!
8. Дар он рӯз2 дар тарозу баркашидан3 ба ҳақ хоҳад буд. Онҳо, ки тарозуяшон (паллаи аъмоли некашон) вазнин аст, растагоранд.
9. Онон, ки тарозуи аъмолашон сабук гаштааст(аз ҳасанот), касоне ҳастанд, ки ба оёти Мо имон наёварда буданд ва аз ин рӯ, ба худ зиён расонидаанд.
10. Дар замин ҷойгоҳатон додем ва роҳҳои маъишататонро дар он қарор додем. Ва чӣ андак шукр мекунед!
11. Ва шуморо биёфаридаем ва сурат бахшидем, он гоҳ ба фариштагон гуфтем: «Одамро саҷда кунед». Ҳама ҷуз Иблис саҷда карданд ва (Иблис) аз саҷдакунандагон набуд.
12. Худо гуфт: «Вақте туро ба саҷда фармон додам, чӣ чиз туро аз он боздошт?» Гуфт: «Ман аз ӯ беҳтарам, маро аз оташ офаридаӣ ва ӯро аз гил».
13. Гуфт: «Аз ин мақом (осмон ё миёни фариштагон) фурӯ рав! Туро чӣ расад, ки дар он гарданкашӣ кунӣ? Берун рав, ки ту аз хоршудагонӣ!»
14. Гуфт: «Маро то рӯзи қиёмат, ки зинда мешаванд, мӯҳлат деҳ».
15. Гуфт: «Ту аз мӯҳлатёфтагонӣ».
16. Гуфт: «Ҳоло, ки маро навмед сохтаӣ, ман ҳам онҳоро аз роҳи рости Ту мунҳариф (бероҳа) мекунам.
17. Он гоҳ аз пешу аз пас ва аз чапу рост бар онҳо метозам. Ва бештаринашонро шукргузор нахоҳӣ ёфт».
18. Гуфт: «Аз ин ҷо берун шав, мазамматшудаву рондашуда! Аз касоне, ки пайравии ту гузинанд ва аз ҳамаи шумо ҷаҳаннамро пур хоҳам кард!
19. Эй Одам, туву ҳамсарат дар биҳишт макон гиред. Аз ҳар ҷо, ки хоҳед, бихӯред, вале ба ин дарахт наздик машавед, ки дар шумори бар хеш ситамкунандагон хоҳед шуд!»
20. Пас шайтон он дуро васваса кард, то шармгоҳашонро, ки аз онҳо пӯшида буд, дар назарашон ошкор кунад. Ва гуфт: «Парвардигоратон шуморо аз ин дарахт манъ кард, то мабодо аз фариштагон ё ҷовидон шавед».
21. Ва барояшон савганд хӯрд, ки хайрхоҳи шумоям.
22. Ва он дуро фиреб дод ва ба пастӣ афканд. Чун аз он (меваи) дарахт хӯрданд, шармгоҳҳояшон ошкор шуд ва баргеро болои барге бар тани худ мечаспонданд (барои сатр) аз баргҳои биҳишт. Парвардигорашон нидо дод: «Оё шуморо аз он дарахт манъ накарда будам ва нагуфта будам, ки шайтон ошкоро душмани шумост?»
23. Гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, ба худ ситам кардем ва агар моро наёмурзӣ ва бар мо раҳмат наёварӣ, аз зиёндидагон хоҳем буд».
24. Гуфт: «Фурӯ равед, бархе душмани бархе дигар ва то рӯзи қиёмат замин қароргоҳ ва ҷои таматтӯъи (баҳрабардории) шумо хоҳад буд».
25. Гуфт: «Дар он ҷо зиндагӣ хоҳед кард ва дар он ҷо хоҳед мурд ва аз он берун оварда шавед».
26.Эй фарзандони Одам, барои шумо ҷомае фиристодем, то шармгоҳатонро бипӯшад ва низ ҷомаи зинат. Ва ҷомаи парҳезгорӣ аз ҳар ҷомае беҳтар аст. Ва ин яке аз оёти Худост, бошад, ки панд гиранд.
27.Эй фарзандони Одам, шайтон шуморо нафиребад, ҳамчунон ки падару модаратонро аз биҳишт берун ронд, либос аз танашон канд, то шармгоҳашонро ба онҳо бинамоёнад. ӯ ва ҳампешагонаш аз ҷое, ки онҳоро намебинед, шуморо мебинанд. Мо шайтонҳоро дӯстони касоне қарор додем, ки имон намеоваранд.
28.Чун кори зиште кунанд, гӯянд: «Падарони худро низ чунин ёфтаем ва Худо моро ба он фармон додааст». Бигӯ: «Худо ба зишткорӣ фармон намедиҳад.Чаро чизҳое ба Худо нисбат медиҳед, ки намедонед?»
29.Бигӯ: «Парвардигори ман ба адл фармон додааст ва ба ҳангоми ҳар намоз рӯй ба ҷониби ӯ доред ва ӯро бо имони холис бихонед. Ва ҳамчунон ки шуморо офаридааст, бозмегардед.
30. Гурӯҳеро ҳидоят карда ва фирқае гумроҳиро лоиқанд. Инҳо шайтонҳоро ба ҷои Худо дӯст гирифтанд ва мепиндоранд, ки ҳидоят ёфтаанд».
31. Эй фарзандони Одам, ба ҳангоми ҳар ибодат либоси худ бипӯшед. Ва низ бихӯреду биёшомед, вале исроф макунед, ки Худо исрофкоронро дӯст намедорад.
32. Бигӯ: «Чӣ касе либосҳоеро, ки Худо барои бандагонаш падид оварда ва хӯрданиҳои хуштаъмро ҳаром кардааст?» Бигӯ: «Ин чизҳо дар ин дунё барои касонест, ки имон овардаанд ва дар рӯзи қиёмат низ хосси онҳо бошад». Оёти Худоро барои доноён инчунин ба тафсил баён мекунем.
33. Бигӯ: «Парвардигори ман, зишткориҳоро, чи ошкор бошанд ва чи пинҳон ва низ гуноҳону афзунӣ ҷустан ба ноҳақро ҳаром кардааст ва низ ҳаром аст, чизеро шарики Худо созед, ки ҳеҷ далеле бар вуҷуди он нозил нашудааст ё дар бораи Худо чизҳое бигӯед, ки намедонед.
34. Ҳар умматеро муддати умрест. Чун аҷалашон бирасад, як соат пешу пас нашаванд».
35. Эй фарзандони Одам, ҳар гоҳ паёмбароне аз худи шумо биёянд ва оёти Маро бар шумо бихонанд, касоне, ки парҳезгорӣ кунанд ва ба салоҳ оянд, тарсе бар онҳо нест ва низ ғамгин намешаванд!
36. Ва онҳо, ки оёти Моро ба дурӯғ нисбат дода ва саркашӣ карданд, аҳли ҷаҳаннаманд ва ҷовидона дар он хоҳанд буд!
37. Кист ситамкортар аз он, ки ба Худо дурӯғ бандад ё оёти ӯро дурӯғ пиндорад? Насибе, ки барояшон муқаррар шуда, ба онҳо хоҳад расид. Он гоҳ, ки фиристодагони мо биёянд, то ҷонашонро бигиранд мепурсанд: «Он чизҳое, ки ба ҷои Худо парастиш мекардед, акнун куҷоянд?» Гӯянд: «Табоҳ шуданд ва аз дасти мо рафтанд!» Ва дар ин ҳол ба зиёни худ шаҳодат диҳанд, ки кофир будаанд.
38. Гӯяд: «ҳамроҳи умматҳое, ки пеш аз шумо будаанд, аз ҷинну инс дар оташ дохил шавед. Ҳар уммате, ки ба оташ дохил шавад, уммати ҳамкеши худро лаънат кунад. То чун ҳамагӣ дар он ҷо гирд оянд, гурӯҳҳое, ки пайрав будаанд, дар бораи гурӯҳҳое, ки пешво будаанд, гӯянд: «Парвардигоро, инҳо моро гумроҳ карданд, дучандон дар оташ азобашон кун». Гӯяд: «Азоби ҳама дучандон аст, вале шумо намедонед!»
39. Пешвоён ба пайравон гӯянд: «Шуморо бар мо ҳеҷ бартарӣ нест, инак, ба ҷазои корҳое, ки карда будед, азобро бичашед!»
40. Дарҳои осмон бар рӯи касоне, ки оёти Моро дурӯғ шуморидаанд ва аз онҳо саркаши кардаанд, кушуда нахоҳад шуд ва ба биҳишт дохил нахоҳанд шуд, то он гоҳ, ки шутур аз сӯрохи сӯзан бигзарад4. Ва муҷримонро инчунин ҷазо медиҳем!
41. Бистаре аз оташи ҷаҳаннам дар зер ва пӯшише аз оташи ҷаҳаннам бар рӯй доранд. Ва ситамкоронро инчунин ҷазо медиҳем!
42. Ба ҳеҷ кас ҷуз андозаи тавонаш таклиф намекунем. Онон, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд, аҳли биҳиштанд ва дар он ҷо ҷовидонанд.
43. Ва ҳар гуна кинаеро аз дилашон бармеканем. Наҳрҳо дар зери пояшон ҷорист. Гӯянд: «Сипос Худойро, ки моро ба ин роҳ раҳбарӣ карда ва агар моро раҳбарӣ накарда буд, роҳи хеш намеёфтем. Расулони Парвардигори мо ба ҳақ омаданд. Ва он гоҳ ононро нидо диҳанд, ки ба подоши корҳое, ки мекардед, ин биҳиштро ба шумо додаанд!»
44. Биҳиштиён дӯзахиёнро овоз диҳанд, ки мо ба ҳақиқат ёфтем он чиро, ки Парвардигорамон ваъда дода буд, оё шумо низ ба ҳақиқат ёфтаед он чиро, ки Парвардигоратон ваъда дода буд? Гӯянд: «Оре». Он гоҳ нидодиҳандае дар он миён овоз диҳад, ки лаънати Худо бар кофирон бод!
45. Онон, ки аз роҳи Худо рӯй бармегардонанд ва онро каҷравӣ мепиндоранд (яъне, мехостанд, ки бо шубҳаҳо роҳи ҳақро ботил созанд) ва ба қиёмат имон надоранд!
46. Ва миёнашон (биҳишт ва дӯзах) деворест (он аъроф аст) ва бар аъроф5 мардоне ҳастанд, ки ҳамаро аз симояшон мешиносанд ва аҳли биҳиштро овоз медиҳанд, ки салом бар шумо бод. Инҳо ҳарчанд умеди биҳишт доранд, вале ҳанӯз ба он дохил нашудаанд.
47. Чун чашм ба ҷониби дӯзахиён гардонанд, гӯянд: «Эй Парвардигори мо, моро дар шумори ситамкорон қарор мадеҳ!»
48. Сокинони аъроф мардонеро, ки аз симояшон мешиносанд, овоз диҳанд ва гӯянд: «Он мол, ки гирд оварда будед ва он ҳама саркашӣ, ки доштед шуморо фоидае набахшид!
49. Оё инҳо6 ҳамон касонанд, ки шумо7 савганд хӯрда будед, ки раҳмати Худованд насибашон намешавад? Дохил дар биҳишт шавед8, на тарсе бар шумост ва на ғамгин мешавед!»
50. Дӯзахиён биҳиштиёнро овоз диҳанд, ки андаке об ё аз чизҳое, ки Худо ба шумо арзонӣ кардааст, бар мо фурӯ резед! Гӯянд «Худо онҳоро бар кофирон ҳаром кардааст!
51. Имрӯз ононро, ки дини хеш лаҳву бозича пиндоштанд ва зиндагии дунё фиребашон дода буд, тарк мекунем онҳоро, ҳамчунон ки онҳо амалкардан барои ин рӯзро тарк карда буданд ва оёти Моро такзиб мекарданд!
52.Барои ҳидояти мӯъминон ва бахшоиш ба онҳо китобе овардем, ки дар он ҳар чизеро аз рӯи дониш ба тафсил баён кардаем.
53.Оё ҷуз далели сидқи ин ваъдаро интизорӣ доранд? Рӯзе ки далели сидқаш падидор шавад, касоне, ки он рӯзро аз ёд бурда буданд, мегӯянд: «Паёмбарони Парвардигори мо ба ҳақ омаданд. Оё шафеъоне ҳастанд, ки моро шафоъат кунанд? Ё он ки касе ҳаст, ки моро бозгардонад, то корҳои дигаре ҷуз он корҳо , ки мекардем, анҷом диҳем?» Ба худ зиён расонданд ва он бутонро, ки ба дурӯғ сохта буданд, инак, аз даст додаанд.
54.Парвардигори шумо Аллоҳ аст, ки осмонҳову заминро дар шаш рӯз офарид. Пас бар Арш муставӣ шуд9. Рӯзро шаб ба мепӯшонад ва шаб шитобон онро металабад (инчунин рӯз ҳам шабро мепӯшонад ва шитобон онро металабад). Ва офтобу моҳ ва ситорагон мусаххари фармони ӯ ҳастанд. Огоҳ бошед, ки ӯрост офаринишу фармонравоӣ. Худо, он Парвардигори ҷаҳониён, бағоят бузург аст!
55.Парвардигоратонро бо тазаррӯъ (зорӣ) ва дар ниҳон бихонед, зеро ӯ аз ҳадгузарандагони саркашро дӯст надорад!
56.Дар замин он гоҳ , ки ба салоҳ омадааст, фасод макунед! Ва Худоро аз рӯи тарсу умед бихонед! Ва раҳмати Худо ба некӯкорон наздик аст.
57.Ва ӯст, ки пешопеши раҳмати10 худ бодҳоро ба башорат мефиристад. Чун бодҳо абрҳои гаронборро бардоранд, Мо онро ба сарзаминҳои мурда равон созем ва аз он борон мефиристем ва бо борон ҳар гуна самареро мерӯёнем. Мурдагонро низ инчунин зинда мегардонем, шояд панд гиранд!
58. Ва сарзамини хуб, гиёҳи он ба фармони Парвардигораш мерӯяд ва замини бад, ҷуз андак гиёҳи бефоидае аз он падид намеояд. Барои мардуме, ки сипос мегӯянд, оёти Худоро инчунин гуногун баён мекунем!
59. Нӯҳро бар қавмаш ба рисолат фиристодем. Гуфт: “Эй қавми ман, Аллоҳро бипарастед, шуморо Худое барҳақ ҷуз ӯ нест, ман аз азоби рӯзи бузург бар шумо бимнокам».
60. Бузургони қавмаш гуфтанд: «Туро ошкоро дар гумроҳӣ мебинем».
61. Гуфт: «Эй қавми ман, гумроҳиро дар ман роҳе нест, ман паёмбаре аз ҷониби Парвардигори ҷаҳониёнам.
62.Паёмҳои Парвардигорамро ба шумо мерасонам ва шуморо панд медиҳам ва аз Худо онро медонам, ки шумо намедонед.
63.Оё аз ин ки бар марде аз худатон, аз ҷониби Парвардигоратон ваҳй нозил шудааст, то шуморо битарсонад ва парҳезгорӣ кунед ва коре кунад, ки мавриди раҳмат қарор гиред, ба шигифт омадаед?»
64.Пас дурӯғгӯ пиндоштанд ӯро ва Мо, ӯ ва касонеро, ки бо ӯ дар киштӣ буданд, раҳонидем ва ононро, ки оёти Моро дурӯғ мепиндоштанд, ғарқ сохтем, ки мардуми кӯрдил буданд!
65.Ва бар қавми Од11 бародарашон Ҳудро фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Аллоҳро бипарастед, ки шуморо ҷуз ӯ Худое барҳақ нест ва чаро намепарҳезед?»
66.Бузургони қавми ӯ, ки кофир шуда буданд, гуфтанд: «Мебинем, ки ба бехирадӣ гирифтор шудаӣ ва пиндорем, ки аз дурӯғгӯён бошӣ».
67.Гуфт: «Эй қавми ман, дар ман нишонае аз бехирадӣ нест, ман паёмбари Парвардигори ҷаҳониёнам.
68.Паёмҳои Парвардигорамро ба шумо мерасонам ва шуморо андарзгӯи аминам.
69.Оё аз ин, ки бар марде аз худатон аз ҷониби Парвардигоратон ваҳй нозил шудааст, то шуморо битарсонад, таъаҷҷуб мекунед? Ба ёд оред он замонро, ки шуморо ҷонишини қавми Нӯҳ сохт ва ба ҷисм фузунӣ дод12. Пас неъматҳои Худоро ба ёд оваред, бошад, ки растагор гардед!»
70.Гуфтанд: «Оё назди мо омадаӣ, то танҳо Аллоҳро бипарастем ва он чиро, ки падаронамон мепарастиданд, раҳо кунем? Агар рост мегӯӣ, он чиро, ки ба мо ваъда медиҳӣ13, биёвар!»
71.Гуфт: «Азобу хашми Парвардигоратон ҳатман бар шумо нозил хоҳад шуд. Оё дар бораи ин бутҳое, ки худ ва падаронатон ба ин номҳо номидаед ва Худо ҳеҷ далеле бар онҳо нозил насохтааст, бо ман ситеза мекунед? Ба интизор бимонед, ман ҳам бо шумо ба интизор мемонам».
72. Ҳуд ва ҳамроҳонашро ба фазлу раҳмати хеш раҳонидем ва касонеро, ки оёти Моро такзиб карданд ва имон наёварда буданд, аз реша баркандем.
73.Бар қавми Самуд14 бародарашон Солеҳро фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Аллоҳро бипарастед, шуморо ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Аз ҷониби Худо барои шумо нишонае ошкор омад. Ин модашутури Худо бароятон нишонаест. Раҳояш кунед, то дар замини Худо бичарад ва ҳеҷ осебе ба ӯ нарасонед, ки азобе дардовар шуморо фаро хоҳад гирифт.
74.Ба ёд оред он замонро, ки шуморо ҷонишинони қавми Од кард ва дар ин замин ҷой дод, то бар рӯи замини нармаш қасрҳо барафрозед ва кӯҳояшро тарошида хонаҳое бисозед. Неъматҳои Худоро ёд кунед ва дар замин табаҳкориву фасод макунед!»
75.Бузургони қавмаш, ки гарданкашӣ мекарданд, ба забуншудагони қавм, ки имон оварда буданд, гуфтанд: «Оё медонед, ки Солеҳ аз ҷониби Парвардигораш омада аст?» Гуфтанд: «Мо ба ойине, ки ба он амр шуда, имон дорем!»
76.Гарданкашон гуфтанд: «Мо ба касе, ки шумо имон овардаед, имон намеоварем».
77.Пас модашутурро қатл карданд ва аз фармони Парвардигорашон саркашӣ карданд ва гуфтанд: «Эй Солеҳ, агар паёмбар ҳастӣ, он чиро ба мо ваъда медиҳӣ, биёвар!»
78.Пас зилзилае сахт ононро фурӯ гирифт ва дар хонаҳои худ ба зону афтода, пас ҳалок шуданд.
79.Солеҳ аз онон рӯй баргардонид ва гуфт: «Эй қавми ман, рисолати Парвардигорамро ба шумо расонидам ва андарзатон додам, вале шумо некхоҳонро дӯст надоред!»
80.Ва Лутро фиристодем. Он гоҳ ба қавми худ гуфт: «Чаро коре зишт мекунед, ки ҳеҷ кас аз мардуми ҷаҳон пеш аз шумо накардааст?
81.Шумо ба ҷои занон бо мардон шаҳват меронед. Шумо мардуми таҷовузкор ҳастед».
82. Ҷавоби қавми ӯ ҷуз ин набуд, ки гуфтанд: «Онҳоро аз қарияи худ биронед, ки онон мардуме ҳастанд, ки аз кори мо безорӣ меҷӯянд»!
83. Лут ва хонадонашро наҷот додем, ҷуз занаш, ки бо дигарон дар шаҳр монд.
84. Бар онҳо бороне боронидем15, бингар, ки оқибати гунаҳкорон чӣ гуна буд?
85.Ва бар мардуми Мадян16 бародарашон Шуъайбро фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Аллоҳро бипарастед, шуморо Худое ҷуз ӯ нест. Аз ҷониби Парвардигоратон нишонае равшан омадааст. Паймонаву тарозуро тамом адо кунед ва ба мардум кам мафурӯшед ва аз он пас, ки замин ба салоҳ омадааст, дар он фасод макунед, ки агар имон овардаед, ин бароятон беҳтар аст!
86.Ва бар сари роҳҳо манишинед, то мӯъминони ба Худоро битарсонед ва аз роҳи Худо боздоред ва ба каҷравӣ водоред. Ва ёд оред он гоҳ, ки андак будед, Худо бар шумори шумо афзуд. Ва бингаред, ки оқибати фасодкорон чӣ гуна будааст!
87.Агар гурӯҳе аз шумо ба он чӣ ман аз ҷониби Худо ба он мабъус шудаам, имон овардаанд ва гурӯҳе ҳанӯз имон наовардаанд, сабр кунед, то Худо миёни мо ҳукм кунад, ки ӯ беҳтарини доварон аст!»
88.Меҳтарони қавмаш, ки саркашӣ пеша карда буданд, гуфтанд: «Эй Шуъайб, туву касонеро, ки ба ту имон овардаанд, аз шаҳри хеш меронем, магар он ки ба ойини мо баргардед». Гуфт: «Ва ҳарчанд аз он бадбинӣ дошта бошем?
89.Пас аз он ки Худо моро аз дини шумо раҳонидааст, агар ба он бозгардем, бар Худо дурӯғ баста бошем ва мо дигар бор ба он кеш бознамегардем, магар он ки Худо, он Парвардигори мо хоста бошад. Зеро илми Парвардигори мо бар ҳама чиз иҳота дорад. Мо бар Худо таваккул мекунем. Эй Парвардигори мо, миёни мову қавми мо ба ҳақ файсала кун, ки Ту беҳтарин файсалакунандагонӣ!»
90.Меҳтарони қавмаш, ки кофир буданд, гуфтанд: «Агар аз Шуъайб пайравӣ кунед, сахт зиён кардаед».
91.Пас зилзилае сахт ононро фурӯ гирифт ва дар хонаҳои худ ба зону афтода, пас ҳалок шуданд.
92.Онон, ки Шуъайбро ба дурӯғгӯӣ нисбат доданд, гӯӣ, ки ҳаргиз дар он диёр набудаанд. Онон, ки Шуъайбро ба дурӯғгӯӣ нисбат доданд, худ зиён карданд.
93.Пас аз онҳо рӯй гардонид ва гуфт: «Эй қавми ман, ҳар ойна паёмҳои Парвардигорамро ба шумо расонидам ва пандатон додам. Чӣ гуна бар мардуме кофир андӯҳгин шавам?»
94.Ва мо ҳеҷ паёмбареро ба ҳеҷ ободӣ ва шаҳре нафиристодем, магар он ки сокинонашро ба фақру беморӣ гирифтор кардем, бошад, ки зорӣ кунанд.
95.Он гоҳ ҷои балову ранҷро ба хушиву хубӣ супурдем, то шуморашон афзун шуд ва гуфтанд: «ҳар ойна расида буд падарони моро сахтиву роҳат». Ногаҳон ононро бехабар фурӯ гирифтем.
96.Агар мардуми шаҳрҳо ва ободиҳо имон оварда ва парҳезгорӣ пеша карда буданд, баракоти осмону заминро ба рӯяшон мекушудем. Вале паёмбаронро ба дурӯғгӯӣ нисбат доданд. Мо низ ба ҷазои кирдорашон муохазаашон (бозхост) кардем.
97. Оё мардуми шаҳрҳо ва ободиҳо аз ин ки азоби мо шабҳангом, ки ба хоб рафтаанд, бар сари онҳо биёяд, дар амонанд?
98. Ва оё мардуми шаҳрҳо ва ободиҳо аз ин ки азоби мо ба ҳангоми чошт, ки ба бозӣ машғуланд, бар сари онҳо биёяд, дар амонанд?
99. Оё, аз азоби (неъмат доданашон ба тадриҷ ва ҳалок карданашон) Худо дар амонанд? Аз тадбири Худо ҷуз зиёнкорон эмин намешаванд.
100. Оё барои онон, ки заминро аз пешиниён ба ирс бурдаанд, баён нанамудааст, ки агар бихоҳем, онҳоро низ ба ҷазои гуноҳонашон ба уқубат мерасонем ва бар дилҳояшон мӯҳр мениҳем, то шунидан натавонанд?
101. Инҳо шаҳрҳое ва ободиҳое ҳастанд, ки мо ахборашонро бар ту ҳикоят мекунем. Паёмбаронашон бо далелҳои равшан омаданд. Ва ба он чизҳо, ки аз он пеш дурӯғ хонда буданд, имон наёварданд. Ва Худо бар дилҳои кофирон инчунин мӯҳр мениҳад!
102. Дар бештаринашон вафое ба аҳд наёфтем ва бештаринро ҷуз нофармонон надидем.
103. Баъд аз онҳо Мӯсоро бо оётамон бар Фиръавну қавмаш фиристодем. Пас кофир шуданд ба оёту муҷизоти мо. Инак, бингар, ки оқибати фасодкорон чӣ гуна будааст!
104. Мӯсо гуфт: «Эй Фиръавн, ман паёмбаре аз ҷониби Парвардигори оламиёнам.
105. Шоиста аст, ки дар бораи Худо ҷуз ба ростӣ сухан нагӯям. Ман ҳамроҳ бо мӯъҷизае аз ҷониби Парвардигоратон омадаам. Бани Исроилро бо ман бифирист».
106. Гуфт: «Агар рост мегӯӣ ва мӯъҷизае ба ҳамроҳ дорӣ, онро биёвар».
107. Асояшро андохт, аждаҳое ростин шуд.
108. Ва дасташро берун овард, дар назари онон, ки медиданд сафеду дурахшон буд.
109. Меҳтарони қавми Фиръавн гуфтанд: «Ин ҷодугарест доно,
110. мехоҳад шуморо аз сарзаминатон берун кунад, чӣ мефармоед?»
111. Гуфтанд: «ӯ ва бародарашро нигаҳ дор ва касонеро ба шаҳрҳо бифирист,
112. то ҳамаи ҷодугарони доноро назди ту биёваранд».
113. Ҷодугарон назди Фиръавн омаданду гуфтанд: «Агар ғалаба кунем, моро мукофоте ҳаст?»
114. Гуфт: «Оре ва шумо аз наздиконам хоҳед буд».
115. Гуфтанд: «Эй Мӯсо, оё нахуст ту меафканӣ ё мо бияфканем?»
116. Гуфт: «Шумо бияфканед». Чун афканданд, дидагони мардумро ҷоду карданд ва онҳоро тарсониданд ва ҷодуе азим оварданд.
117. Ва ба Мӯсо ваҳй кардем, ки асои худро бияфкан. Ба ногаҳ диданд, он моронеро, ки ба дурӯғ зоҳир мекарданд, фурӯ мебарад.
118. Пас ҳақ ба субут расид ва зоҳир шуд корҳои онон ботил шуд.
119. Дар ҳамон ҷо мағлуб шуданд ва хору забун бозгаштанд.
120. Ҷодугарон ба саҷда водор шуданд.
121. Гуфтанд: «Ба Парвардигори ҷаҳониён имон овардем,
122. Парвардигори Мӯсо ва Ҳорун».
123. Фиръавн гуфт: «Оё пеш аз он ки ман ба шумо рухсат диҳам, ба ӯ имон овардед? Ин ҳиллаест, ки дар бораи ин шаҳр андешидаед, то мардумашро берун кунед. Ба зудӣ хоҳед донист!
124. Дастҳову пойҳоятонро ба хилофи якдигар хоҳам бурид17 ва ҳамаатонро бар дор хоҳам овехт!»
125. Гуфтанд: «Мо ба назди Парвардигорамон бозмегардем!
126. Ва Ту айбу инкор намекунӣ бар мо, магар барои он ки чун нишонаҳои Парвардигорамон бар мо ошкор шуд, ба онҳо имон овардем. Эй Парвардигори мо, бар мо шикебоӣ бибор ва моро мусалмон бимирон!
127. Меҳтарони қавми Фиръавн гуфтанд: «Оё Мӯсо ва қавмашро мегузорӣ, то дар замин фасод кунанд ва туву худоёнатро тарк гӯянд?» Гуфт: «Писаронашро хоҳам кушт ва занонашонро зинда хоҳам гузошт. Мо болотар аз онҳоем ва бар онҳо ғалаба меёбем!»
128. Мӯсо ба қавмаш гуфт: «Аз Худо мадад ҷӯед ва сабр пеша созед, ки ин замин аз они Худост ва ба ҳар кас аз бандагонаш, ки бихоҳад, онро ба мерос медиҳад. Ва саранҷоми нек аз они парҳезгорон аст!»
129. Гуфтанд: «Пеш аз он ки ту биёӣ, дар ранҷ будем ва пас аз он ки омадӣ, боз дар ранҷем». Гуфт: «Умед аст, ки Парвардигоратон душманатонро ҳалок кунад ва шуморо дар рӯи замин халифа гардонад. Он гоҳ бингарад, ки чӣ мекунед!»
130. Қавми Фиръавнро ба қаҳту нуқсони ҳосил мубтало кардем, шояд панд гиранд!
131. Чун некие насибашон мешуд, мегуфтанд: «Ҳаққи мост». Ва чун бадие ба онҳо мерасид, мегуфтанд: «Аз шумии Мӯсо ва пайравони ӯст». Огоҳ бошед, он неку бад, ки ба онҳо расад, аз Худост, вале бештаринашон намедонанд!
132. Ва гуфтанд: «Ҳар гуна мӯъҷиза барои мо биёварӣ, ки моро ба он ҷоду кунӣ ба ту имон нахоҳем овард»!
133. Мо низ ба онҳо нишонаҳое ошкор ва гуногун чун тӯфону малах ва шапӯшу қурбоққа ва хун18 фиристодем. Боз саркашӣ карданд, ки мардуме гунаҳгор буданд.
134. Ва чун азоб бар онҳо фурӯд омад, гуфтанд: «Эй Мӯсо, ба он аҳде, ки Худоро бо ту ҳаст, ӯро бихон, ки агар ин азобро аз мо дур кунӣ, ба ту имон меоварем ва бани Исроилро бо ту мефиристем».
135. Чун то он замоне, ки расандаанд ба он, азобро аз онҳо дур кардем, он гоҳ паймони худро шикастанд.
136. Пас аз онҳо интиқом гирифтем ва дар баҳр ғарқашон кардем. Зеро оёти Моро дурӯғ донистанд ва аз онҳо ғафлат варзиданд!
137. Ва ба он мардуме, ки ба нотавонӣ афтода буданд, шарқу ғарби он сарзаминро, ки баракат дода будем, ба мерос додем ва ваъдаи некӯе19, ки Парвардигори ту ба бани Исроил дода буд, ба он сабаб, ки сабр варзида буданд, ба камол расид ва ҳар чиро Фиръавну қавмаш месохтанд ва он чизеро, ки бармеафроштанд, вайрон кардем!
18. ҳамаи обҳои нушиданиашон хун мегашт.
19. Ваъдаи Худованд (ҷ) барои нусрат додани онҳо
138. Ва бани Исроилро аз баҳр гузаронидем. Бар қавме гузаштанд, ки парастиши бутҳои худро пайваста анҷом медоданд. Гуфтанд: «Эй Мӯсо, ҳамон тавр, ки онҳоро худоёнест, барои мо ҳам худое бисоз». Гуфт: «Шумо мардуми бехирад ҳастед.
139. Он чӣ инҳо дар онанд, нобудшаванда ва коре, ки мекунанд, ботил аст».
140. Гуфт: «Оё ҷуз Аллоҳ бароятон худое биҷӯям ва ҳол он ки ӯст, ки шуморо бар ҷаҳониён бартарӣ бахшид?»
141.Ва шуморо аз хонадони Фиръавн раҳонидем: Ба азобҳои сахттарин гирифторатон мекарданд, писаронатонро мекуштанд ва занонатонро зинда мегузоштанд ва дар ин аз ҷониби Парвардигоратон озмоише бузург буд.
142. Сӣ шаб бо Мӯсо ваъда ниҳодем ва даҳ шаби дигар бар он афзудем, то ваъдаи Парвардигораш чиҳил шаби комил шуд. Ва Мӯсо ба бародараш Ҳорун гуфт: «Бар қавми ман, ҷонишини ман бош ва роҳи салоҳ пеш гир ва ба роҳи фасодкорон марав».
143. Чун Мӯсо ба миъодгоҳи (ваъдагоҳи) Мо омад ва Парвардигораш бо ӯ сухан гуфт, гуфт: «Эй Парвардигори ман, худро бинамой, то дар Ту назар кунам». Гуфт: «Ҳаргиз Маро нахоҳӣ дид (дар дунё). Ба он кӯҳ бинигар. Агар ба ҷои худ қарор ёфт, ту низ Маро хоҳӣ дид». Чун Парвардигораш бар кӯҳ таҷаллӣ (зуҳӯр) кард, кӯҳро ба замин яксон кард ва Мӯсо беҳӯш бияфтод. Чун ба ҳӯш омад, гуфт: «Ту покӣ, ба Ту бозгаштам (тавба кардам) ва ман нахустини мӯъминонам».
144. Гуфт: «Эй Мӯсо, Ман туро ба паёмҳоям ва сухан гуфтанам аз миёни мардум баргузидам, пас он чиро ба ту додаам, фаро гир ва аз сипосгузорон бош!»
145. Барои ӯ дар он лавҳаҳо ҳар гуна панд ва тафсили ҳар чизро навиштем. Пас гуфтем: «Онро ба нерӯмандӣ бигир ва қавматро бифармой, то ба беҳтарини он амал кунанд, ба зудӣ ҷойгоҳи нофармононро ба шумо нишон диҳам20».
146. Он касонеро, ки ба ноҳақ дар замин саркашӣ мекунанд, ба зудӣ аз оёти хеш рӯйгардон созам, чунон ки ҳар оятеро, ки бубинанд, имон наёваранд ва агар тариқи ҳидоят бубинанд, аз он нараванд ва агар роҳи гумроҳӣ бубинанд, аз он бираванд. Зеро инҳо оётро дурӯғ бароварданд ва аз он ғафлат варзиданд.
147. Ва аъмоли онон, ки оёти Мо ва дидори қиёматро дурӯғ пиндоштанд, ночиз шуд. Оё ҷуз дар муқобили кирдорашон ҷазо хоҳанд дид?
148. Қавми Мӯсо баъд аз ӯ аз зеварҳояшон шакли гӯсолае сохтанд, ки бонг зад (садои гов дошт). Оё намебинанд, ки он гӯсола бо онҳо сухан намегӯяд ва онҳоро ба ҳеҷ роҳе ҳидоят намекунад?» Онро ба худоӣ гирифтанд ва бар худ ситам карданд.
149. Ва чун аз он кор пушаймон шуданд ва диданд, ки дар гумроҳӣ афтодаанд, гуфтаанд: «Агар Парвардигорамон ба мо раҳм накунад ва моро наёмурзад, дар зумраи зиёнкардагон хоҳем буд».
20. Мурод аз “манзил” дар ин оят манзилҳои касонест, ки Худованд онҳоро гирифторе азоб карда буд. Мисли Фиръавн ва қавмаш ва ин оқибати ашхосе аст, ки мухолифи амри Худо амал мекунанд
150. Чун Мӯсо хашмгину андӯҳнок назди қавми худ бозгашт, гуфт: «Дар набудани ман чӣ бадкороне будед. Чаро бар фармони Парвардигори худ пешӣ гирифтед?» Ва лавҳаҳоро бар замин афканд ва (мӯйи) сари бародарашро гирифту ба сӯи худ кашид. Ҳорун гуфт: «Эй писари модарам, ин қавм маро забун ёфтанд ва наздик буд, ки маро бикушанд, душманонро хурсанд макун ва маро дар шумори ситамкорон маёвар!»
151. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, маро ва бародарамро биёмурз ва моро дар раҳмати хеш дохил кун, ки Ту меҳрубонтарини меҳрубононӣ!»
152. Онон, ки гӯсоларо интихоб карданд, ба зудӣ ба ғазаби Парвардигорашон гирифтор хоҳанд шуд ва дар зиндагонии инҷаҳонӣ ба хорӣ хоҳанд афтод. Дурӯғсозонро инчунин ҷазо медиҳем!
153. Онон, ки муртакиби корҳои бад шуданд, он гоҳ тавба карданд ва имон оварданд, бидонанд, ки Парвардигори ту пас аз тавба омурзандаву меҳрубон аст!
154. Чун хашми Мӯсо фурӯ нишаст, лавҳаҳоро баргирифт.Ва дар навиштаҳои он барои онҳое, ки аз Парвардигорашон бимноканд, ҳидоят ва раҳмат буд.
155. Мӯсо барои ваъдагоҳи Мо аз миёни қавмаш ҳафтод мардро баргузид. Чун зилзила онҳоро фурӯ гирифт, гуфт: «Эй Парвардигори ман, агар мехостӣ онҳоро ва маро пеш аз ин ҳалок мекардӣ. Оё ба хотири аъмоле, ки бехирадони мо анҷом додаанд, моро ба ҳалокат мерасонӣ? Ва ин ҷуз имтиҳони Ту нест. Ҳар касро бихоҳӣ, ба он гумроҳ мекунӣ ва ҳар касро бихоҳӣ, ҳидоят. Ту ёвари мо ҳастӣ, моро биёмурз ва бар мо бибахшой, ки Ту беҳтарини омурзандагонӣ!
156. Барои мо дар дунё ва охират некӣ бинавис! Мо ба сӯи ту бозгаштаем (яъне, тавба кардем). Гуфт: «Азоби худро ба ҳар кас, ки бихоҳам, мерасонам ва раҳмати Ман ҳама чизро дарбар мегирад. Онро барои касоне, ки парҳезгорӣ мекунанд ва закот медиҳанд ва ба оёти Мо имон меоваранд, муқаррар хоҳам дошт,
157. онон, ки аз ин расул, ин паёмбари уммӣ, ки номашро дар Тавроту Инҷили худ навишта меёбанд, пайравӣ мекунанд, он кӣ ба некӣ фармонашон медиҳад ва аз ношоиста бозашон медорад ва чизҳои покизаро бар онҳо ҳалол мекунад ва чизҳои нопокро ҳаром ва бори гаронашонро аз дӯшашон бармедорад ва банду занҷирашонро мекушояд21. Пас касоне, ки ба ӯ имон оварданд ва ҳурматашро нигоҳ доштанд ва ёриаш карданд ва аз он китоб, ки ба ӯ нозил кардаем, пайравӣ карданд, растагоронанд!»
158. Бигӯ: «Эй мардум ман фиристодаи Худо бар ҳамаи шумо ҳастам. Он Худое, ки фармонравоии осмонҳову замин аз они ӯст ва ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Зинда мекунад ва мемиронад. Пас ба Худо ва расули ӯ, он паёмбари уммӣ, ки ба Худову суханони ӯ имон дорад, имон биёваред ва аз ӯ пайравӣ кунед, бошад, ки ҳидоят шавед!»
159. Гурӯҳе аз қавми Мӯсо ҳастанд, ки мардумро ба ҳақ роҳ менамоянд ва ба адолат рафтор мекунанд.
21. Мурод аз ин бори гарон ва машаққатҳо сабук кардани ҳукумҳои вазнини шариъат мебошад.
160. Бани Исроилро ба дувоздаҳ сибт (қабила ва шоха) тақсим кардем. Ва чун қавми Мӯсо аз ӯ об хостанд, ба ӯ ваҳй кардем, ки асоятро бар санг бизан. Аз он санг дувоздаҳ чашма равон шуд. Ва ҳар гурӯҳ ҷои оби хешро бишинохт. Ва абрро соябонашон сохтем ва барояшон «манна ва салво22» нозил кардем. Бихӯред аз ин чизҳои покиза, ки бар шумо рӯзӣ додаем! Ва онон ба мо ситам накарданд, балки ба худашон ситам мекарданд.
161. Ва ба онон гуфта шуд, ки дар ин шаҳр23 сукунат кунед ва ҳар ҷо ҳар чӣ хоҳед, бихӯред ва бигӯед, ки гуноҳони моро бирез ва саҷдакунон (бо фурӯтанӣ) аз дарвоза дохил шавед, то гуноҳонатонро биёмурзем. Ба подоши некӯкорон хоҳем афзуд.
162. Аз миёни онон, он гурӯҳ, ки бар худ ситам карда буданд, суханеро, ки ба онҳо гуфта шуда буд, дигар карданд. Пас ба ҷазои ситаме, ки мекарданд, барояшон аз осмон азоб фиристодем.
163. Дар бораи он қарияи наздик ба баҳр аз онҳо бипурс. Он гоҳ, ки дар рӯзи шанбе аз ҳад (ҳудуд ва муқарароти Худо) таҷовуз мекарданд. Зеро дар рӯзе, ки эҳтироми шанбе мекарданд, моҳиён ошкор бар рӯи об меомаданд ва рӯзе, ки эҳтироми шанбе намекарданд, намеомаданд. Инҳоро, ки мардуме фосиқ буданд, инчунин меозмудем!
164. Ва он гоҳ, ки гурӯҳе аз онон гуфтанд: «Чаро қавмеро панд медиҳед, ки Худо ҳалокашон хоҳад кард ва ба азобе дарднок мубтало хоҳад сохт?» Гуфтанд: «То моро назди Парвардигоратон узре бошад. Ва бошад, ки парҳезгор шаванд.
165. Чун пандеро, ки ба онҳо дода шуда буд, фаромӯш карданд, ононро, ки аз бадӣ парҳез мекарданд, наҷот додем ва гунаҳкоронро ба сабаби гуноҳашон ба азобе сахт фурӯ гирифтем.
166. Ва чун аз тарки чизе, ки аз он манъашон карда буданд, сарпечӣ карданд, гуфтем: «Бузинагоне хоршуда шавед!»
167. Парвардигори ту эълом кард, ки касеро бар онон бифиристад24, ки то ба рӯзи қиёмат ба азобе ногувор азобашон кунад. Ҳаройна Парвардигори ту зуд уқубат мекунад ва низ омурзандаву меҳрубон аст!
168. Ононро гурӯҳ-гурӯҳ дар замин тақсим кардем, баъзе некӯкор ва баъзе ҷуз он. Ва ба некиҳову бадиҳо озмудем, шояд бозгарданд.
169. Баъд аз инҳо гурӯҳе ба ҷояшон нишастанд ва вориси он китоб шуданд, ки ба матоъи дунявӣ дил бастанд (байни ҳалолу ҳаром фарқе намегузоштанд) ва мегуфтанд, ки ба зудӣ омурзида мешавем. Ва агар монанди он боз ҳам матоъе биёбанд, баргиранд. Оё аз онон паймон нагирифтанд, ки дар бораи Худо ҷуз ба ростӣ сухан нагӯянд, ҳол он ки он чӣ дар он китоб омада буд, хонда буданд? Сарои охират барои касоне, ки мепарҳезанд, беҳтар аст. Оё андеша намекунед?
170. Онон, ки ба китоби Худо тамассук (наздикӣ) меҷӯянд ва намоз мегузоранд, бидонанд, ки некӯкоронро табоҳ намесозем.
171. Ва кӯҳро бар фарози сарашон чун соябоне нигоҳ доштем ва мепиндоштанд, ки акнун бар сарашон хоҳад афтод. Китоберо, ки ба шумо додаем, бо нерӯмандӣ бигиред ва ҳар чиро, ки дар он омадааст, ба ёд доред, бошад, ки парҳезгор шавед!
172. Ва Парвардигори ту аз пушти бани Одам фарзандонашро берун овард25. Ва ононро бар худашон гувоҳ гирифт ва пурсид: «Оё Ман Парвардигоратон нестам?» Гуфтанд: «Оре, гувоҳӣ медиҳем». То дар рӯзи қиёмат нагӯед, ки мо аз он бехабар будем.
173. Ё нагӯед, ки падарони мо пеш аз ин мушрик буданд ва мо насле будем баъд аз онҳо ва оё ба сабаби коре, ки гумроҳон карда буданд, моро ба ҳалокат мерасонӣ?
174. Оётро инчунин ба равшанӣ баён мекунем, шояд бозгарданд!
175. Хабари он мардро бар онон бихон, ки оёти хешро ба ӯ ато карда будем ва ӯ аз он илм хориҷ шуд ва шайтон дар паяш афтод ва дар зумраи гумроҳон даромад.
176. Агар хоста будем, ба сабаби он илм, ки ба ӯ дода будем, мартабаи баландаш мебахшидем, вале ӯ дар замин бимонд (майл кард) ва аз паи ҳавою ҳаваси хеш рафт. Масали ӯ чун масали он саг аст, ки агар ба ӯ ҳамла кунӣ, забон аз даҳон берун орад ва агар раҳояш кунӣ, боз ҳам забон аз даҳон берун орад. Мисоли онон, ки оётро дурӯғ шумориданд, низ чунин аст. Қиссаро бигӯй, шояд ба андеша фурӯ раванд!
177. Бад аст масали мардуме, ки оёти Моро дурӯғ шумориданд ва ба худашон ситам мекарданд!
178. Ҳар касро, ки Худой роҳ намояд, роҳи хеш биёбад. Ва ононро, ки гумроҳ созад, зиёнкор шаванд.
179. Барои ҷаҳаннам бисёре аз ҷинну инсро биёфаридем. онҳоро дилҳоест, ки ба он намефаҳманд (ҳақро) ва чашмҳоест, ки ба он намебинанд (ҳақро) ва гӯшҳоест, ки ба он намешунаванд (ҳақро). Инҳо монанди чорпоёнанд, ҳатто гумроҳтар аз онҳоянд. Инҳо худ ғофилонанд.
180. Аз они Худованд аст, некӯтарин номҳо. Ба он номҳояш нидо кунед. Онҳоро, ки ба номҳои Худо каҷравӣ меварзанд, вогузоред. Инҳо ба ҷазои аъмоли худ хоҳанд расид.
181. Аз офаридагони мо гурӯҳе ҳастанд, ки ба ҳақ роҳ менамоянд ва ба адолат рафтор мекунанд.
182. Ва ононро, ки оёти моро дурӯғ шумориданд, аз роҳе, ки худ намедонанд, ба тадриҷ ононро то мавзеъи ҳалокат бикашем.
183. Ва ба онҳо мӯҳлат диҳам, ки тадбири (макри) Ман устувор аст.
184. Оё фикр накардаанд, ки дар ҳамнишинашон26 нишоне аз девонагӣ нест ва ӯ, ошкоро бимдиҳанда аст?
185. Оё дар подшоҳӣ ва тасарруфи осмонҳову замин ва чизҳое, ки Худо офаридааст, намеандешанд? Ва шояд, ки маргашон наздик бошад. Ва баъд аз Қуръон кадом суханро бовар доранд?
186. Ҳар касро, ки Худо гумроҳ кунад, ҳеҷ роҳнамое барояш нест. Ва ононро вомегузорад, то ҳамчунон дар саркашии хеш саргардон бимонанд.
187. Дар бораи қиёмат аз ту мепурсанд (гуё ту аз он бисёр пурсидаи ва вуқуъи онро медонӣ), ки чӣ вақт фаро мерасад? Бигӯ: «Илми он назди Парвардигори ман аст. Танҳо ӯст, ки чун замонаш фаро расад, ошкораш месозад. Фаро расидани он бар осмониёну заминиён пӯшида аст, ҷуз ба ногаҳон бар шумо наёяд». Чунон аз ту мепурсанд, ки гӯӣ ту аз он огоҳӣ? Бигӯ: «Илми он назди Худост, вале бештари мардум намедонанд».
188. Бигӯ: «Ман молики суду зиёни худ нестам. Магар он чӣ Худо бихоҳад. Ва агар илми ғайб медонистам, ба хайри худ басе меафзудам ва ҳеҷ шарре ба ман намерасид. Ман касе ҷуз бимдиҳанда ва муждадиҳандае барои мӯъминон нестам».
189. ӯст, ки ҳамаи шуморо аз як тан биёфарид. Ва аз он як тан занашро низ биёфарид, то ба ӯ оромиш ёбад. Чун бо ӯ даромехт, ба боре сабук бордор шуд27 ва муддате омаду рафт кард. Ва чун бор вазнин гардид, он ду нафар, Аллоҳ, Парвардигори хешро бихонданд, ки агар моро фарзанде шоиста диҳӣ, аз сипосгузорон хоҳем буд!
190. Чун Худо он дуро фарзанди шоистае дод, барои ӯ дар он чӣ ба онҳо ато карда буд, шариконе қоил шуданд, ҳол он ки Худо аз ҳар чӣ бо ӯ шарик месозанд, болотар аст.
191. Оё шарики Худо месозанд чизҳоеро, ки наметавонанд ҳеҷ чиз биёфаринанд ва худ махлуқ ҳастанд?
192. Наметавонанд ёрияшон кунанд ва на ба ёрии худ бархезанд.
193. Агар онҳоро ба роҳи ҳидоят бихонӣ, аз шумо пайравӣ нахоҳанд кард. Бароятон яксон аст, чи даъваташон кунед ва чи хомӯшӣ пеша созед.
194. Онҳоеро, ки ҷуз Аллоҳ ба худоӣ мехонед, бандагоне чун шумоянд. Агар рост мегӯед, онҳоро бихонед, бояд шуморо иҷобат кунанд!
195. Оё онҳоро пойҳое ҳаст, ки бо он роҳ бираванд ё онҳоро дастҳое ҳаст, ки бо он бигиранд ё чашмҳое ҳаст, ки бо он бубинанд ё гӯшҳое ҳаст, ки бо он бишнаванд? Бигӯ: «Шариконатонро бихонед ва бар зидди ман макр кунед ва маро мӯҳлат мадиҳед.
27. Мурод аз “ҳамли сабук” марҳилаи аввалии халқи кӯдак (нутфа, хуни баста ва гӯштпора) мебошад ва “ҳамли вазнин” марҳилаи пеш аз таваллуд аст.
196. Ёвари ман Аллоҳ аст, ки ин китобро нозил карда ва ӯ дӯсти шоистагон аст.
197. Ононро, ки ба ҷои Аллоҳ ба худоӣ мехонед, на шуморо метавонанд ёрӣ кунанд ва на худро.
198. Ва агар онҳоро ба роҳи ҳидоят бихонӣ, намешунаванд ва мебинӣ, ки ба ту менигаранд, вале гӯё, ки намебинанд.
199. Афвро пеша кун ва ба некӣ фармон деҳ ва аз ҷоҳилият рӯй гардон!
200. Ва агар аз ҷониби шайтон дар ту васвасае падид омад, ба Худо паноҳ бибар, зеро ӯ шунаво ва доност!
201. Касоне, ки парҳезгорӣ мекунанд, чун аз шайтон васвасае ба онҳо бирасад, Худоро ёд мекунанд ва ногаҳон (барҳақ) бино шаванд.
202. Ва бародаронашон (яъне, кофирон ва шайтонҳои инсӣ) ононро ба гумроҳӣ мекашанд (шайтонҳои ҷиннӣ) ва аз амали хеш бознамеистанд.
203. Чун ояте барояшон наоварӣ гӯянд: «Чаро аз худ чизе намегӯӣ?» Бигӯ: «Ман пайрави чизе ҳастам, ки аз Парвардигорам ба ман ваҳй мешавад. Ва ин ҳуҷҷатҳоест аз ҷониби Парвардигоратон ва раҳнамуду раҳмат аст барои мардуме, ки имон меоваранд.
204. Чун Қуръон хонда шавад, ба он гӯш диҳед ва хомӯш бошед, то ки шомили раҳмати Худо шавед!
205. Парвардигоратро дар дили худ ба зориву тарс, бе он, ки садои худ баланд кунӣ, ҳар субҳу шом ёд кун ва аз ғофилон мабош!
206. Албатта, онон, ки дар назди Парвардигори ту ҳастанд, аз парастиши ӯ сар наметобанд ва тасбеҳаш мегӯянд ва барояш саҷда28 мекунанд!
28. Дар ин оят саҷдаи тиловат мавҷуд аст.
__________________________________________________________________________________________________________
8
Сураи АНФОЛ1
(Ғаниматҳо)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Туро аз ғаниматҳои ҷангӣ мепурсанд, бигӯ: «Ғаниматҳои ҷангӣ аз они Худову паёмбар аст. Пас агар аз мӯъминон ҳастед, аз Худо битарсед ва бо якдигар ба оштӣ зист кунед ва аз Худову паёмбараш фармон баред!»
2. Мӯъминон касоне ҳастанд, ки чун номи Худо бурда шавад, хавф дилҳошонро фаро гирад ва чун оёти Худо бар онон хонда шавад, имонашон афзун гардад ва бар Парвардигорашон таввакул мекунанд,
3. ҳамон касон, ки намоз мегузоранд ва аз он чӣ рӯзияшон додаем, садақа мекунанд.
4.Инҳо мӯъминони ҳақиқӣ ҳастанд. Дар назди Парвардигорашон соҳиби дараҷот ва мағфирату ризқе некӯ ҳастанд.
5. Ончунон буд, ки Парвардигорат туро аз хонаат2 ба ҳақ берун овард, ҳол он ки гурӯҳе аз мӯъминон нохушнуд буданд.
6. Бо он ки ҳақиқат бар онҳо ошкор шуда, дар бораи он бо ту муҷодала мекунанд, чунон қадам бармедоранд, ки гӯё мебинанд, ки онҳоро ба сӯи марг меронанд.
7. Ва (ба ёд ор) он гоҳро, ки Худо ба шумо ваъда дод, ки яке аз он ду гурӯҳ3 ба дасти шумо афтад ва дӯст доштед, ки он гурӯҳ, ки холӣ аз қудрат аст, ба дасти шумо афтад, ҳол он ки Худо мехост ба суханони хеш ҳақро бар ҷои худ нишонад ва решаи кофиронро қатъ кунад,
8. то ҳақро собит ва ботилро ночиз гардонад, ҳарчанд гуноҳкорон нохушнуд бошанд.
9. Ва (ба ёд оред) он гоҳ, ки аз Парвардигоратон ёрӣ хостед ва Худо бипазируфт, ки Ман бо ҳазор фаришта, ки аз паи якдигар меоянд, ёриатон мекунам!
10. Ва он корро Худо ҷуз барои шодмонии шумо накард ва то дилҳоятон ба он ором гирад. Ва ёрӣ танҳо аз сӯи Худост, ки ӯ пирӯзманду ҳаким аст!
11. Ва (ба ёд оред) он гоҳро, ки Худо чунон эминиатон дода буд, ки хобе сабук шуморо фурӯ гирифт ва аз осмон бароятон бороне борид, то шустушӯятон диҳад ва васвасаи шайтонро аз шумо дур кунад ва дилҳоятонро қавӣ гардонад ва қадамҳоятонро устувор созад.
12. Ва (ба ёд оред) он гоҳро, ки Парвардигорат ба фариштагон ваҳй кард: «Ман бо шумоям. Шумо мӯъминонро ба пойдорӣ водоред. Ман дар дилҳои кофирон бим хоҳам афканд. гарданҳояшонро бизанед ва дасту пояшонро бизанед!»
13. Зеро бо Худову паёмбараш ба мухолифат бархостанд. Ва ҳар кӣ бо Худову паёмбараш мухолифат варзад, бидонад, ки уқубати Худо сахт аст!
14.Уқубатро бичашед ва азоби оташ аз они кофирон аст!
15. Эй касоне, ки имон овардаед, чун кофиронро бисёр дидед, ба гурез пушт макунед,
16. ҷуз онҳо, ки барои ҳамлае бозмегарданд ё онҳо, ки ба ёрии гурӯҳи дигар мераванд, ҳар кас, ки пушт ба душман кунад, мавриди хашми Худо қарор мегирад ва ҷойгоҳи ӯ ҷаҳаннам аст ва ҷаҳаннам бад ҷойгоҳест!
17. Шумо ононро намекуштед (ба тавонои ва қудрати худ), Худо буд, ки онҳоро мекушт (бо ин ки шуморо бар куштани онҳо қодир гардонид). Ва он гоҳ, ки тир меандохтӣ, ту тир намеандохтӣ, Худо буд, ки тир меандохт, то ба мӯъминон неъмате некӯ арзонӣ дорад. Албатта, Худо шунавову доност!
18. Инчунин буд! Ва Худо сусткунандаи ҳилаи кофирон аст.
19. Агар пирӯзӣ хоҳед5, пирӯзиятон фаро расид (яъне, Муҳаммадро бар шумо нусрат додем) ва агар аз куфр бозистед, бароятон беҳтар аст ва агар бозгардед (ба ҷанги зидди Муҳаммад), бозмегардем (боз Муҳаммадро бар шумо нусрат медиҳем) ва сипоҳи шумо ҳарчанд фаровон бошад, бароятон суде нахоҳад дошт, ки Худо бо мӯъминон аст.
20. Эй касоне, ки имон овардаед, аз Худову паёмбараш итоъат кунед ва дар ҳоле, ки сухани ӯро мешунавед, аз ӯ руй бармагардонед.
21. Ва аз онон мабошед, ки гуфтанд, ки шунидем, дар ҳоле, ки намешуниданд.
22. Бадтарини ҷонварон дар назди Худо ин карону (касоне, ки ҳақро намешунаванд) гунгон (касоне, ки ҳақро намегуянд) ҳастанд, ки дарнамеёбанд.
23. Ва агар Худо хайре дар онон меёфт, ҳақро ба онҳо мефаҳмонд ва агар ҳам ба онон ҳақро мефаҳмонд, боз ҳам бармегаштанд ва аз ҳақ рӯй мегардониданд.
24. Эй касоне, ки имон овардаед, чун Худову паёмбараш шуморо ба чизе фаро хонанд, ки зиндагиятон мебахшад (зиндагии маънавӣ, яъне шуморо ба сӯи дини ҳақ ва имон мехонад), даъваташонро иҷобат кунед ва бидонед, ки Худо миёни одамӣ ва қалбаш ҳоил аст6 ва ҳама ба пешгоҳи ӯ гирд оварда шавед!
25. Ва битарсед аз фитнае (бало ва азоб), ки танҳо ситамкоронатонро дар бар нахоҳад гирифт ва бидонед, ки Худо ба сахтӣ уқубат мекунад!
26. Ва (ба ёд оваред) он ҳангомро, ки андак будед ва дар шумори хоршудагони ин сарзамин бими он доштед, ки мардум шуморо аз миён бардоранд ва Худо паноҳатон (ҷоятон) дод (дар Мадина) ва ёрӣ кард ва пирӯз гардонид ва аз чизҳои покиза рӯзӣ дод, бошад, ки шукр гӯед!
27. Эй касоне, ки имон овардаед, медонед, ки набояд ба Худову паёмбар хиёнат кунед ва дар амонат хиёнат варзед.
28. Бидонед, ки дороиҳо ва фарзандон василаи озмоиши шумоянд ва подоши бузург дар назди Худост.
29. Эй касоне, ки имон овардаед, агар аз Худо битарсед, шуморо биноии шинохти ҳақ аз ботил диҳад ва гуноҳонатонро бизудояд ва шуморо биёмурзад, ки соҳиби фазлу караме бузург аст!
30. Ва он ҳангомро (ба ёд овар), ки кофирон дар бораи ту нақша мекашиданд, то дар бандат афкананд ё бикушандат ё аз шаҳр (Макка) берунат созанд. Онон нақша мекашиданд ва Худо низ макру ҳиллаи онҳоро ботил мекард ва Худо беҳтарини тадбиркунандагон аст.
31. Чун оёти Мо бар онҳо хонда шуд, гуфтанд: «Шунидем. Ва агар бихоҳед, монанди он мегӯем, ки ин чизе ҷуз афсонаҳои пешиниён нест!»
32. Ва он ҳангомро (ба ёд овар), ки гуфтанд: «Бор Худоё, агар ин аз ҷониби Ту омадаву ҳақ аст, бар мо аз осмон бороне аз санг бибор ё азобе дардоваре бар мо бифирист».
33. То он гоҳ, ки ту дар миёнашон ҳастӣ, Худо азобашон накунад ва то он гоҳ, ки аз Худо омурзиш металабанд, низ Худо азобашон нахоҳад кард.
34. Чаро Худо азобашон накунад, ҳол он ки мардумро аз Масҷиду-л-ҳаром бозмедоранд ва соҳибони он нестанд? Соҳибони он танҳо парҳезгоронанд, вале бештаринашон намедонанд!
35.Ва дуъояшон дар назди хонаи Каъба ҷуз ҳуштак кашидан ва кафкубӣ ҳеҷ набуд. Пас ба подоши куфратон азобро бичашед!
36.Кофирон амволашонро харҷ мекунанд, то мардумро аз роҳи Худо боздоранд. Молҳояшонро харҷ хоҳанд кард ва ҳасрат хоҳанд бурд, сипас мағлуб мешаванд. Ва кофиронро дар ҷаҳаннам гирд меоваранд!
37.То Худо нопокро аз пок бознамоёнад ва нопоконро баъзеро бо баъзеи дигар даромезад. Он гоҳ ҳамаро гирд оварад ва ба ҷаҳаннам афканад. Инҳо зиёнкоронанд!
38.Ба кофирон бигӯй, ки агар даст бардоранд, гуноҳони гузаштаи онҳо омурзида мешавад ва агар бозгарданд, донанд, ки бо пешиниён чӣ рафторе шудааст.
39.Бо онон набард кунед, то дигар фитнае (ширк) набошад ва дин, ҳама дини Худо гардад. Пас агар бозистоданд (аз ширк), Худо кирдорашонро мебинад.
40.Ва агар сарпечӣ кунанд, бидонед, ки Худо мавлои шумост, ӯ мавло ва ёридиҳандаи некӯст!
41. Ва агар ба Худо ва он чӣ бар бандаи Худ дар рӯзи фурқон7 , ки ду гурӯҳ ба ҳам расиданд (мӯъминон ва кофирон), нозил кардаем, имон овардаед, бидонед, ки ҳар гоҳ чизе ба ғанимат гирифтед, аз панҷ як ҳиссаи он аз они Худову паёмбар ва хешовандон8 ва ятимон ва мискинону дар роҳ мондагон аст. Ва Худо ба ҳар чизе тавоност!
42. Шумо дар каронаи наздиктари биёбон будед ва онҳо дар каронаи дуртар буданд ва он қофила дар маконе фурӯтар аз шумо буд. Агар шумо бо якдигар замони ҷангро таъйин мекардед, боз ҳам аз он хилоф меварзидед, то коре, ки Худо муқаррар кардааст, воқеъ шавад, то ҳар кӣ ҳалок мешавад, ба далеле ҳалок шавад ва ҳар кӣ зинда мемонад, ба далеле зинда монад. Ҳаройна Худо шунавову доност!
43. Дар хоб Худо теъдодашонро ба ту андак нишон дод. Агар теъдоди онҳоро бисёр нишон дода буд, аз тарс нотавон мешудед ва дар тасмим ба ҷанг ба низоъ бармехостед, вале Худованд шуморо аз душманон дар амон дошт, ки ӯ ба он чӣ дар дилҳост, огоҳ аст!
44. Ва он гоҳ, ки чун ба ҳам расидед, ононро дар чашми шумо андак намуд ва шуморо низ дар чашми онон андак, то он кор, ки муқаррар дошта буд, воқеъ гардад. Ва ҳамаи корҳо ба Худо бармегардад!
45. Эй касоне, ки имон овардаед, агар ба гурӯҳе аз душман бархӯрдед, пойдорӣ кунед ва Худоро фаровон ёд кунед, бошад, ки пирӯз шавед.
46. Аз Худову паёмбараш итоъат кунед ва бо якдигар ба низоъ барнахезед, ки нотавон шавед ва шаън (шавкат) аз шумо биравад. Сабр пеша гиред, ки Худо ҳамроҳи собирон аст!
47.Монанди он касон мабошед, ки сармасти ғурур ва барои худнамоӣ аз диёри хеш берун омаданд ва дигаронро аз роҳи Худо боздоштанд. Ва Худо ба ҳар коре, ки мекунанд, иҳота (огоҳии комил) дорад.
48.Шайтон кирдорашонро дар назарашон биёрост ва гуфт: «Имрӯз аз мардум касе бар шумо пирӯз намешавад ва ман паноҳдиҳандаи шумоям». Вале чун ду гурӯҳ рӯ ба рӯ шуданд, ӯ бозгашту гуфт: «Ҳаройна ман аз шумо безорам, дар ҳакикат ман чизҳоеро мебинам (нусратеро, ки иборат аз фавҷи малоика буд), ки шумо намебинед, ман аз Худо метарсам, ки ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад!»
49.Мунофиқон ва он касоне, ки дар дил беморие доранд, гуфтанд: «Инҳоро динашон фирефта аст». Ва ҳар кас, ки ба Худо таваккул кунад, ӯро пирӯзманд ва ҳаким хоҳад ёфт!
50.Агар бубинӣ он замонро, ки фариштагон ҷони кофиронро меситонанд ва ба рӯю пушташон мезананд ва мегӯянд: «Азоби сӯзонро бичашед!»
51.Ин ба ҷазои аъмоле буд, ки пеш аз ин карда будед ва Худо ба бандагонаш ситам раво намедорад.
52.Ва ин ба шеваи хонадони Фиръавн буд ва касоне, ки пеш аз онҳо буданд, онҳо ба оёти Худо кофир шуданд. Пас Худо онҳоро ба ҷазои гуноҳонашон азоб кард, ки Худо нерӯманд ва сахтуқубат аст!
53.Зеро Худо неъматеро, ки ба қавме арзонӣ доштааст, дигаргун насозад, то он қавм худ дигаргун шаванд. Ва Худо шунаво ва доност!
54.Ва ин ба шеваи хонадони Фиръавн буд ва касоне, ки пеш аз онҳо буданд, онҳо оёти Парвардигорашонро дурӯғ шумориданд ва Мо ба ҷазои гуноҳонашон ҳалокашон кардем ва хонадони Фиръавнро ғарқа сохтем, зеро ҳама ситамгор буданд.
55.Албатта, бадтарин ҷунбандагон (инсонҳо) дар назди Худо онҳоянд, ки кофир шудаанд ва имон намеоваранд.
56.Касоне, ки ту аз онон паймон гирифтӣ, сипас паёпай паймони хешро мешикананд ва ҳеҷ парво намекунанд,
57.пас агар онҳоро дар ҷанг биёбӣ, парокандаашон соз (бо куштан), то пайравонашон низ пароканда шаванд, бошад, ки ибрат гиранд.
58.Агар медонӣ, ки гурӯҳе дар паймон хиёнат меварзанд, ба онон эълон кун, ки (байни ману шумо паймоне боқӣ намондааст, яъне ҳар ду гурӯҳ донанд, ки байнашон паймоне намондааст) монанди худашон амал хоҳӣ кард. Зеро Худо хоинонро дӯст надорад!
59.Онон, ки кофир шудаанд, напиндоранд, ки пешдастӣ кардаанд (яъне, аз қудрати Худованд берун шудаанд ва ӯ онҳоро ҷазо дода наметавонад), зеро Худоро нотавон карда наметавонанд.
60.Ва дар баробари онҳо метавонед нерӯ ва аспони саворӣ омода кунед, то душманони Худо ва душманони худ ва ғайри онҳоро, ки шумо онҳоро намешиносед ва Худо мешиносад, битарсонед. Ва он чиро, ки дар роҳи Худо харҷ мекунед, ба тамомӣ ба шумо бозгардонда шавад ва ба шумо ситам нашавад.
61. Ва агар ба сулҳ майл кунанд, ту низ ба сулҳ майл кун ва бар Худо таваккал кун ки ӯст шунаво ва доно!
62. Ва агар хостанд, ки туро бифиребанд, Худо барои ту кофист. ӯст, ки туро ба ёрии хеш ва ёрии мӯъминон қувват додааст.
63.Дилҳояшонро ба якдигар меҳрубон сохт. Агар ту ҳамаи он чиро, ки дар рӯи замин аст, харҷ мекардӣ, дилҳои онҳоро ба якдигар меҳрубон намекардӣ. Вале Худо дилҳояшонро ба якдигар меҳрубон кард, ки ӯ пирӯзманду ҳаким аст!
64.Эй паёмбар, Худо туро ва мӯъминонеро, ки аз ту пайравӣ мекунанд, басанда аст.
65.Эй паёмбар, мӯъминонро ба ҷанг барангез. Агар аз шумо бист тан бошанд ва дар ҷанг пойдорӣ кунанд, бар дусад тан ғалаба хоҳанд ёфт. Ва агар сад тан бошанд, ба ҳазор тан аз кофирон пирӯз мешаванд. Зеро онон мардуме маҳрум аз фаҳманд.
66.Акнун Худо бор аз дӯшатон бардошт ва аз нотавониятон огоҳ шуд. Агар аз шумо сад тан бошанд ва дар ҷанг пой фушуранд, бар дусад тан пирӯз мешаванд. Ва агар аз шумо ҳазор тан бошанд, ба ёрии Худо бар ду ҳазор тан пирӯз мешаванд. Ва Худо бо онҳост, ки пойдорӣ мекунанд!
67.Барои ҳеҷ паёмбаре насазад, ки асирон дошта бошад, то ки дар рӯи замин куштори бисёр кунад. Шумо матоъи ин ҷаҳониро мехоҳед ва Худо маслиҳати охиратро мехоҳад. Ва ӯ пирӯзманду ҳаким аст!7
68.Агар пеш аз ин аз ҷониби Худо ҳукме нашуда буд, ба сабаби он чӣ гирифта будед, азобе бузург ба шумо мерасид.
69.Аз он чӣ ба ғанимат гирифтаед, ки ҳалол асту покиза, бихӯред. Ва аз Худо битарсед. Албатта, Худо омурзандаву меҳрубон аст!
70.Эй паёмбар, ба асироне, ки дар дасти шумо ҳастанд, бигӯ: «Агар Худо дар дилҳоятон нишони имон бубинад, беҳтар аз он чӣ аз шумо гирифта шуда, арзониятон хоҳад дошт ва меомурзадатон ва Худо омурзандаву меҳрубон аст!».
71.Агар қасди хиёнат ба ту дошта бошанд, пеш аз ин ба Худо хиёнат варзидаанд ва Худо туро бар онҳо нусрат додааст, ки донову ҳаким аст!
72.Онон, ки имон овардаанд ва муҳоҷират кардаанд ва бо молу ҷони хеш дар роҳи Худо ҷиҳод кардаанд ва онон, ки ба муҳоҷирон ҷой дода ва ёриашон кардаанд, хешовандони якдигаранд. Ва онон, ки имон овардаанд, ва муҳоҷират накардаанд, хешовандони шумо нестанд, то он гоҳ, ки муҳоҷират кунанд. Вале агар шуморо ба ёрӣ талабиданд, бояд ба ёриашон бархезед, магар он, ки бар зидди он гурӯҳе бошад, ки миёни шумо ва онҳо паймоне баста шуда бошад. Ва Худо ба корҳое, ки мекунед, биност!
73.Кофирон низ хешовандони якдигаранд. Агар муроъоти он накунед, фитнаву фасоде бузург дар ин сарзамин падид хоҳад омад.
74.Онон, ки имон овардаанд ва муҳоҷират карданд ва дар роҳи Худо ҷиҳод кардаанд ва онон, ки ҷояшон додаанд ва ёриашон кардаанд, ба ҳақиқат мӯъминонанд, омурзиш ва рӯзии некӯ аз они онҳост.
75.Ва касоне, ки баъдан имон овардаанд ва муҳоҷират кардаанд ва ҳамроҳи шумо ҷиҳод кардаанд, аз шумо ҳастанд. Ба ҳукми китоби Худо хешовандон ба якдигар сазовортаранд. Ва Худо бар ҳар чизе доност!
__________________________________________________________________________________________________________
9
Сураи ТАВБА1
1. Худову паёмбараш безоранд аз мушриконе, ки бо онҳо паймон бастаед.
2. Пас чаҳор моҳ ба шумо2 мӯҳлат дода шуд, ки дар ин сарзамин сайр кунед ва бидонед, ки аз Худо натавонед гурехт ва ӯст, ки кофиронро расво месозад!
3. Дар рӯзи ҳаҷҷи бузург3 аз ҷониби Худову паёмбараш ба мардум эълон мешавад, ки Худову паёмбараш аз мушрикон безоранд. Пас агар тавба кунед, бароятон беҳтар аст. Вале агар сарпечӣ кунед, бидонед, ки аз Худо натавонед гурехт. Ва кофиронро ба азобе дардовар хабар деҳ.
4. Магар он гурӯҳ аз мушрикон, ки бо онҳо паймон бастаед ва дар паймони худ камбудие наёвардаанд ва бо ҳеҷ кас бар зидди шумо ҳамдаст нашудаанд. Бо инҳо ба паймони хеш то поёни муддаташ вафо кунед, зеро Худо парҳезгоронро дӯст дорад!
5. Ва чун моҳҳои ҳаром4 ба поён расид, ҳар ҷо, ки мушриконро ёфтед, бикушед ва бигиреду ба ҳабс афканед ва дар ҳама ҷо дар каминашон нишинед. Аммо агар тавба карданд ва намоз хонданд ва закот доданд, аз онҳо даст бардоред, зеро Худо омурзандаву меҳрубон аст!
6. Ва ҳар гоҳ яке аз мушрикон ба ту паноҳ овард, паноҳаш деҳ, то каломи Худоро (қуръонро) бишнавад, сипас ба макони амнаш бирасон, зеро инҳо мардуме нодонанд.
7.Чӣ гуна мушриконро бо Худо ва паёмбари ӯ паймоне бошад? Магар онҳое, ки назди Масҷиду-л-ҳаром бо онҳо паймон бастед, агар бар сари паймонашон истоданд, бар сари паймонатон биистед. Худо парҳезгоронро дӯст дорад!
8.Чӣ гуна паймоне бошад, ки агар бар шумо пирӯз шаванд, ба ҳеҷ аҳду савганд ва хешовандӣ вафо накунанд. Бо забон хушнудатон месозанд ва дар дил сар мепечанд ва бештарин исёнгаронанд.
9.Оёти Худоро ба баҳои андак фурӯхтанд ва мардумро аз роҳи Худо боздоштанд ва бадкорӣ карданд.
10.Аҳду савганд ва хешовандии ҳеҷ мӯъминеро риоят намекунанд ва мардуме таҷовузкоранд.
11.Пас агар тавба карданд ва намоз ба ҷой оварданд ва закот доданд, бародарони динии шумо ҳастанд. Мо оёти Худоро барои мардуме, ки аз доноӣ бархӯрдоранд, баён мекунем.
12.Агар пас аз бастани паймон савгандҳои худ шикастанд ва дар дини шумо таън заданд, бо пешвоёни куфр қитол кунед, ки онҳоро расми савганд нигоҳ доштан нест. Бошад, ки аз кирдори худ бозистанд.
13.Оё ба мардуме, ки савганди худро шикастанд ва оҳанги бадарғаи паёмбар карданд ва онҳо бар зидди шумо аввалин шуда душманӣ (азият, озор ва таъаддӣ) оғоз карданд, намеҷангед? Оё аз онҳо метарсед ва ҳол он ки агар имон оварда бошед, сазовортар аст, ки аз Худо битарседу бас.
14.Бо онҳо биҷангед. Худо ба дасти шумо азобашон мекунад ва хорашон месозад ва шуморо пирӯзӣ медиҳад ва дилҳои мӯъминонро шифо мебахшад,
15.ва кина аз дилҳояшон дур кунад ва Худо тавбаи ҳар киро, ки бихоҳад, мепазирад. Ва Худост донову ҳаким!
16. Оё пиндоштаед, ки шуморо ба ҳоли худ вомегузоранд, бе он ки Худо касоне аз шуморо, ки ҷиҳод мекунанд ва ҷуз Худову паёмбараш ва мӯъминонро ба ҳамрозӣ (маҳрами асрор) намегиранд, маълум дорад? Ва Худо ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст!
17.Мушриконро лоиқ нест, ки дар ҳоле, ки ба куфри худ иқрор мекунанд, масҷидҳои Худоро иморат кунанд5. Аъмоли онҳо ночиз шуда ва дар оташ ҷовидонанд!
18.Масҷидҳои Худоро касоне ободон мекунанд, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон овардаанд ва намоз мегузоранд ва закот медиҳанд ва ҷуз аз Худо наметарсанд. Умед аст, ки инҳо аз ҳидоятёфтагон бошанд!
19.Оё об додан ба ҳоҷиён ва сохтани Масҷидулҳаромро бо кардаи касе, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон оварда ва дар роҳи Худо ҷиҳод карда, баробар медонед? Назди Худо баробар нестанд ва Худо ситамкоронро ҳидоят намекунад!
20.Онон, ки имон оварданд ва муҳоҷират карданд ва дар роҳи Худо бо молу ҷони хеш ҷиҳод карданд, дар назди Худо дараҷоте азимтар доранд ва комёфтагонанд.
5. Иморат кардани масҷид, яъне ибодат кардан дар он.
21.Парвардигорашон ба раҳмату хушнудии худ ва ба биҳиште, ки дар он неъматҳои ҷовид бошад, хушхабарашон медиҳад.
22. Дар он биҳишт ҷовидон бимонанд. Зеро аҷру музди бузург дар назди Худованд аст!
23. Эй касоне, ки имон овардаед, агар падарону бародаронатон дӯст доранд, ки куфрро ба ҷои имон интихоб кунанд, онҳоро дӯст магиред ва ҳар кас аз шумо дӯсташон бидорад, аз ситамкорон хоҳад буд.
24.Бигӯ: «Агар падаронатону фарзандонатон ва бародаронатону занонатон ва хешовандонатону амволе, ки касб кардаед ва тиҷорате, ки аз касоди он бим доред ва хонаҳое, ки ба он дилхуш ҳастед, барои шумо аз Худову паёмбараш ва ҷиҳод кардан дар роҳи ӯ маҳбубтар аст, мунтазир бошед, то Худо фармони хеш биёварад». Ва Худо нофармононро ҳидоят нахоҳад кард!
25. Худо шуморо дар бисёре аз ҷойҳо ёрӣ кард. Ва низ дар рӯзи Ҳунайн5 он гоҳ, ки фузунии лашкаратон шуморо ба шигифт оварда буд, вале барои шумо суде надошт ва замин бо ҳамаи фарохияш бар шумо танг шуд ва бозгаштед ва ба душман пушт кардед.
26.Сипас, Худо оромиши хешро бар паёмбараш ва бар мӯъминон нозил кард ва лашкариёне, ки онҳоро намедидед, фурӯ фиристод ва кофиронро азоб кард ва ин аст ҷазои кофирон.
27.Аз он пас Худо тавбаи ҳар касро, ки бихоҳад, мепазирад, ки омурзанда ва меҳрубон аст!
28.Эй касоне, ки имон овардаед, мушрикон палиданд ва аз соли баъд аз ин сол набояд ба Масҷиду-л-ҳаром наздик шаванд. Ва агар аз бенавоӣ метарсед, Худо агар бихоҳад, ба фазли хеш тавонгаратон хоҳад кард. Зеро Худо донову ҳаким аст!
29.Бо касоне ки аз аҳли Китоб, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон намеоваранд ва чизҳоеро, ки Худову паёмбараш ҳаром кардааст, бар худ ҳаром намекунанд ва дини ҳақро намепазиранд, ҷанг кунед, то он гоҳ ки ба дасти худ, дар айни хорӣ ҷизя бидиҳанд (ба ғайри ин ки касеро вакил кунанд).
30.Яҳуд гуфтанд, ки Узайр писари Худост ва насоро гуфтанд, ки Исо писари Худост. Ин суханест, ки асл надорад, монанди гуфтори касонест, ки пеш аз ин кофир буданд. Худо нобудашон кунад. Пас чӣ гуна аз ҳақ баргардонида мешаванд?
31.Олимону обидони хеш ва Масеҳ писари Марямро ба ҷои Аллоҳ ба худоӣ гирифтанд ва ҳол он, ки маъмур буданд, ки танҳо як худоро бипарастанд, ки ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Пок аст аз он чӣ шарикаш месозанд!
32. Мехоҳанд нури Худоро (дини Худо, яъне Ислом) бо даҳони худ (бо суханони дурӯғ ва шубҳаҳояшон) хомӯш кунанд ва Худо намехоҳад магар ба камол расонидани нури худро . Ҳарчанд кофиронро хуш наёяд.
33. ӯ касест, ки паёмбари худро барои ҳидояти мардум фиристод бо дине дурусту барҳақ, то ӯро бар ҳамаи динҳо пирӯз гардонад, ҳарчанд мушриконро хуш наёяд.
34. Эй касоне, ки имон овардаед, бисёре аз олимону обидон амволи мардумро ношоиста мехӯранд ва дигаронро аз роҳи Худо бозмедоранд. Ва касонеро, ки тиллову нуқра захира мекунанд ва дар роҳи Худо харҷаш намекунанд, ба азобе дардовар хабар деҳ,
35.рӯзе, ки дар оташи ҷаҳаннам гудохта шавад ва пешониву паҳлӯ ва пушташонро бо он доғ кунанд. Ин аст он чизе, ки барои худ андӯхта будед. Ҳоло таъми андӯхтаи хешро бичашед!
36.Шумораи моҳҳо дар ҳукм ва тақдири Худо, дар китоби Худо- аз он рӯз, ки осмонҳову заминро биёфарида, -дувоздаҳ аст. Чаҳор моҳ7 моҳҳои ҳароманд. Ин аст шеваи дуруст. Дар он моҳҳо бар хештан ситам макунед (аз фармони Худо сар мепечед). Ва ҳамчунон, ки мушрикон ҳамагӣ ба ҷанги шумо бархостанд, ҳамагӣ ба ҷанги онҳо бархезед. Ва бидонед, ки Худо бо парҳезгорон аст!
7. Муҳаррам, раҷаб, зулқаъда ва зулҳиҷҷа.
37.Ба таъхирандохтани моҳҳои ҳаром афзунӣ дар куфр аст8 ва мӯҷиби гумроҳии кофирон. Онон як сол он моҳро ҳалол мешуморанд ва як сол ҳаром, то бо он шумор, ки Худо ҳаром кардааст, тавофуқ ёбанд, пас он чиро, ки Худо ҳаром карда, ҳалол мешуморанд, кирдори нописандашон дар назарашон ороста гардида ва Худо кофиронро ҳидоят намекунад!
38.Эй касоне, ки имон овардаед, чист, ки чун ба шумо гӯянд, ки дар роҳи Худо шитобон берун оед, гарону беҳавсала ба сӯйи замин майл мекунед? Оё ба ҷои зиндагии ухравӣ ба зиндагии дунё розӣ шудаед? Матоъи ин дунё дар баробари матоъи охират ҷуз андаке нест.
39.Агар ба ҷанг ҷамъ нашавед, Худо шуморо ба шиканҷае дарднок азоб мекунад ва қавми дигареро ба ҷои шумо бармегузинад ва ба Худо низ зиёне намерасонед, ки Худо бар ҳар коре тавоност!
40.Агар шумо ёриаш накунед, он гоҳ, ки кофирон берунаш карданд, Худо ёриаш кард. Яке аз он ду ба ҳангоме, ки дар ғор буданд, ба рафиқаш мегуфт: «Андӯҳгин мабош, Худо бо мост!». Худо ба дилаш оромиш бахшид ва бо лашкарҳое, ки шумо онро намедидед, қувваташ дод. Ва каломи кофиронро паст гардонид, зеро каломи Худо болост ва Худо пирӯзманду ҳаким аст!
8. “Насй”, яъне ба қафо андохтани моҳҳои ҳаром ва тағйир додани мавзеъи онҳост, мисли моҳи муҳаррамро сафар месохтанд ва сафарро муҳаррам ва ҷанги худро давом медоданд. Вақте ки Ислом зуҳӯр кард ин кори онҳоро зиёдаравӣ дар куфр донист.
41.Ба ҷанг шитобон биравед, хоҳ бар шумо осон бошад, хоҳ душвор ва бо молу ҷони хеш дар роҳи Худо ҷиҳод кунед. Агар бидонед, хайри шумо дар ин аст!
42.Агар матоъе даст ёфтанӣ бувад ё сафаре бувад на чандон дароз, аз пайи ту меомаданд, вале акнун, ки роҳ дароз шудааст, паймуданашро душвор меҳисобанд. Ва ба Худо қасам мехӯранд, ки агар метавонистем, ҳамроҳи шумо берун меомадем. Инҳо тан ба ҳалокат месупоранд (бо он савганди дурӯғашон). Худо медонад, ки дурӯғ мегӯянд.
43. Худоят афв кунад, Чаро ба онон рухсати мондан додӣ? Мебоист онҳо, ки рост мегуфтанд, ошкор шаванд ва ту дурӯғгӯёнро ҳам бишносӣ.
44.Онон, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон доранд, ҳаргиз барои ҷиҳод кардан бо молу ҷонашон аз ту рухсат намехоҳанд ва Худо парҳезгоронро мешиносад!
45.Касоне, ки ба Худо ва рӯзи қиёмат имон надоранд ва дилҳояшонро шак фаро гирифтааст ва ин шак онҳоро ба ҳайронӣ афкандааст, аз ту рухсат мехоҳанд.
46.Агар мехостанд, ки ба ҷанг берун шаванд, барои хеш асбоби сафар омода карда буданд, вале Худо сафарбар шудани ононро нохуш дошт ва аз ҷангашон боздошт (бо заиф кардани хоҳиш ва рағбаташон ба ҷанг) ва ба онҳо гуфта шуд, ки ҳамроҳи касоне, ки бояд дар хона бинишинанд, дар хона бинишинед.
47.Агар бо шумо ба ҷанг берун омада буданд, чизе ҷуз фасод миёни шумо намеафзуданд ва албатта маркаб метохтанд (кӯшиш мекарданд, ки дар байни шумо фасод ва фитна ангезанд) миёни шумо фитнаҷуён дар ҳаққи шумо. Ва дар миёни шумо суханчинонест барои онҳо. Ва Худо ба ситамкорон огоҳ аст!
48.Пеш аз ин ҳам фитнагарӣ мекарданд ва корҳоро барои ту вожгуна ҷилва медоданд (яъне, кӯшиш мекарданд, ки ба ҳар роҳ аз пешрафти динат пешгирӣ кунанд) то он гоҳ, ки ҳақ ғолиб омад ва фармони Худованд ошкор шуд, дар ҳоле, ки аз он нописандӣ (нохушнудӣ) доштанд.
49.Баъзе аз онҳо мегӯянд: «Маро рухсат деҳ (боқӣ мондан дар Мадинаро) ва ба гуноҳ маяндоз»9. Огоҳ бош, ки инон худ дар гуноҳ афтодаанд ва ҷаҳаннам бар кофирон иҳота дорад.
50.Агар хайре ба ту расад, андӯҳгинашон созад ва агар ба ту мусибате расад, мегӯянд: «Мо чораи кори хеш пеш аз ин андешидаем». Он гоҳ шодмон бозмегарданд.
51.Бигӯ: «Мусибате ҷуз он чӣ Худо барои мо муқаррар кардааст, ба мо нахоҳад расид. ӯ мавлои мост ва мӯъминон бар Худо таваккул мекунанд».
52.Бигӯ:«Оё ҷуз яке аз он ду некӣ10 чизи дигареро барои мо интизорӣ доред? Вале мо мунтазирем, ки азоби Худо ё аз ҷониби ӯ ё ба дасти мо ба шумо бирасад. Пас шумо мунтазир бошед, мо низ бо шумо мунтазир мемонем».
53.Бигӯ: «Худо аз шумо намепазирад, чӣ аз рӯи ризо харҷ кунед11 чӣ аз рӯи норизоӣ, ҳаройна шумо қавми фосиқ (нофармон ва саркаш) ҳастед».
54.Ҳеҷ чиз монеъи қабули харҷҳояшон нашуда, магар он ки ба Худову паёмбараш имон надоранд ва бо бемайлӣ ба намоз ҳозир мешаванд ва ба норизоӣ инфоқ мекунанд.
55.Дороиву фарзандонашон туро ба ҳайрат наяфканад. Ҷуз ин нест, ки Худо мехоҳад бо онҳо дар ин дунё азобашон кунад ва дар ҳоле, ки ҳанӯз кофиранд, ҷонашон барояд.
56.Ба Худо савганд мехӯранд, ки аз шумоянд ва ҳол он ки аз шумо нестанд, инҳо аз шумо бимноканд.
57.Агар паноҳгоҳ ё ғор ё ниҳонгоҳе меёфтанд, шитобон ба он ҷо рӯй меоварданд.
58.Баъзе аз онҳо туро дар тақсими садақот ба зулм айб мегиранд, агар ба онҳо ато кунанд, хушнуд мешаванд ва агар ато накунанд, хашм мегиранд.
59.Чӣ мешавад, агар ба он чӣ Худову паёмбараш ба онон ато мекунад, хушнуд бошанд ва бигӯянд: «Худо моро басанда аст ва Худову паёмбараш моро аз фазли хеш бенасиб нахоҳанд гузошт ва мо ба Худо рағбат меварзем.»
60.Садақот (закот), барои фақирон асту мискинон ва коргузорони ҷамъоварии он. Ва низ барои ба даст овардани дили мухолифон ва озод кардани бандагону қарздорон ва харҷ дар роҳи Худо ва мусофирони мӯҳтоҷ ва он фаризаест аз ҷониби Худо. Ва Худо донову ҳаким аст!
61.Баъзе аз онҳо паёмбарро озор медиҳанду мегӯянд, ки ӯ ба сухани ҳар кас гӯш медиҳад (суханрав аст). Бигӯ: «ӯ барои шумо шунавандаи сухани хайр аст. Ба Худо имон дорад ва мӯъминонро бовар дорад ва раҳматест барои онҳое, ки аз миёни шумо имон овардаанд. Ва онон, ки Расули Худоро биёзоранд, ба шиканҷае дардовар гирифтор хоҳанд шуд.
62.Дар баробари шумо ба Худо савганд мехӯранд, то хушнудатон созанд ва ҳол он ки агар имон овардаанд, шоистатар аст, ки Худову расулашро хушнуд созанд.
63.Оё намедонанд, ки ҳар кас, ки ба Худову паёмбараш мухолифат мекунад, ҷовидона дар оташи ҷаҳаннам хоҳад буд ва ин расвоии бузургест?
64.Мунофиқон метарсанд, ки мабодо аз осмон дар бораи онҳо сурае нозил шавад ва аз он чӣ дар дил пинҳон кардаанд, бохабарашон созад. Бигӯ: “ҳар қадар мехоҳед масхара кунед, ки Худо он чиро, ки аз он метарсед, ошкор хоҳад сохт».
65.Агар аз онҳо бипурсӣ, ки чӣ мекардед? Мегӯянд: «Мо бо ҳам ҳарф мезадем ва бозӣ мекардем». Бигӯ: «Оё Худо ва оёти ӯ ва паёмбарашро масхара мекардед?»
66Узр маёваред. Пас аз имон кофир шудаед. Агар аз тақсири гурӯҳе аз шумо бигзарем, гурӯҳи дигарро, ки гунаҳкор будаанд, азоб хоҳем кард.
67.Мардони мунофиқ ва занони мунофиқ ҳама монанди якдигаранд. Ба корҳои зишт фармон медиҳанд ва аз корҳои нек манъ мекунанд ва мушти худро аз харҷ дар роҳи Худо мебанданд. Худоро фаромӯш кардаанд12. Худо низ онҳоро фаромӯш кардааст (раҳматашро аз онҳо бурида ва ҳидояташро аз онҳо дареғ доштааст), зеро мунофиқон фармоннопазир ҳастанд.
68.Худо бар мардони мунофиқу занони мунофиқ ва кофирон ваъдаи оташи ҷаҳаннам додааст. Дар он ҷовидонаанд. Ҳамин барояшон бас аст. Лаънати Худо бар онҳо бод ва ба азобе пойдор гирифтор хоҳанд шуд.
12. Мунофиқон тоъату зикри Худоро тарк карданд Худованд (ҷ) онҳоро тарк кард ва онҳоро аз ҳидоят ёфтан маҳрум сохт ва аз раҳматаш бенасиб гардиданд
69.Монанди касоне, ки пеш аз шумо буданд, бо нерӯи бештар ва дороиву фарзандони бештар. Онҳо аз насиби хеш баҳраманд шуданд (дар дунё). Шумо низ аз насиби хеш баҳраманд шудаед, ҳамчунон, ки касоне, ки пеш аз шумо будаанд, аз насиби хеш баҳраманд шуда буданд (дар дунё). Шумо суханони нописанд гуфтед, ҳамчунон, ки онҳо сухани нописанд мегуфтанд. Аъмоли онон дар дунёву охират ночиз гардид ва зиёнманд шуданд.
70. Оё хабари касоне, ки пеш аз онҳо будаанд, чун қавми Нӯҳ ва Оду Самуд ва қавми Иброҳиму асҳоби Мадяну (қавми Шуъайб) муътакифотро13 нашунидаанд, ки паёмбаронашон бо нишонаҳои ошкор ба сӯяшон омаданд. Худо ба онҳо ситам намекард, онон худ бар худ ситам мекарданд!
71.Мардони мӯъмин ва занони мӯъмин дӯстони якдигаранд. Ба некӣ фармон медиҳанд ва аз ношоиста бозмедоранд ва намоз мегузоранд ва закот медиҳанд ва аз Худову паёмбараш фармонбардорӣ мекунанд. Худо инҳоро раҳмат хоҳад кард, Худо пирӯзманду ҳаким аст!
72.Худо бар мардони мӯъмин ва занони мӯъмин биҳиштҳоеро ваъда додааст, ки ҷӯйҳо дар он ҷорист ва биҳиштиён ҳамеша дар он ҷоянд ва низ хонаҳое некӯ дар биҳишти ҷовид. Ва хушнудии Худо аз ҳама бартар аст. Ин аст комёбии бузург (яъне, ноил шудан ба биҳишт ва неъматҳои он ва розигии Худованд)!
73.Эй паёмбар, (бо олоти ҷангӣ) бо кофирону (бо забон) бо мунофиқон биҷанг ва бо онон ба шиддат рафтор кун, ҷойгоҳашон ҷаҳаннам аст, ки бад саранҷомест!
74.Ба Худо савганд мехӯранд, ки нагуфтаанд, вале калимаи куфрро бар забон рондаанд. Ва пас аз он ки Ислом оварда буданд, кофир шудаанд. Ва қасдкорӣ карданд, аммо ба он ноил нашуданд (қасди шикаст ва зарар ба паёмбарро доштанд). Инкор ва айбҷӯи накарданд, магар ин ки Худову паёмбараш аз ғаниматҳо бениёзашон карданд. Пас, агар тавба кунанд, хайрашон дар он аст ва агар рӯй гардонанд, Худо ба азоби дардноке дар дунёву охират азобашон хоҳад кард ва онҳоро дар рӯи замин на дӯстдоре хоҳад буд ва на мададгоре!
75.Баъзе аз онҳо бо Худо паймон бастанд, ки аз фазли худ моле насибамон кунад, закот медиҳем ва дар зумраи солеҳон дармеоем.
76.Чун Худо аз фазли худ моле насибашон кард, бухл варзиданд, сарпечӣ карданд ва рӯй гардонданд.
77.Ва аз он пас, то рӯзе, ки ҳамроҳ бо он хилофи ваъдаи бо Худо ва он дурӯғҳо, ки мегуфтанд, бо ӯ мулоқот мекунанд, нифоқро дар дилҳояшон падидор ва пойдор сохт.
78.Оё намедонанд, ки Худо рози дили онҳоро медонад ва аз зери лаб сухан карданашон огоҳ аст? Зеро ӯст, ки донои ниҳонҳост.
79.Худованд ба масхара мегирад касонеро, ки бар мӯъминоне, ки ба рағбат садақа медиҳанд ва беш аз тавоноии хеш чизе намеёбанд, айб мегиранд ва масхараашон мекунанд. Ва онҳоро азобе дардовар аст14.
14. Ба сабаби ин ки онҳо аз мӯъминон тамасхур карданд, Худованд низ тамасхурашон кард.
80.Мехоҳӣ барояшон омурзиш бихоҳ, мехоҳӣ омурзиш нахоҳ. Агар ҳафтод бор ҳам барояшон омурзиш бихоҳӣ, Худояшон нахоҳад омурзид, зеро ба Худову паёмбараш имон надоранд ва Худо мардуми нофармонро ҳидоят намекунад!
81.Онон, ки дар хона нишастаанд ва аз ҳамроҳӣ бо расули Худо хилоф варзидаанд, хушҳоланд. Ҷиҳод бо молу ҷони хешро дар роҳи Худо нохуш шумурданду гуфтанд: «Дар ҳавои гарм ба ҷанг наравед!» Агар мефаҳманд, бигӯ: «Гармои оташи ҷаҳаннам бештар аст!»
82.Ба сазои аъмоле, ки анҷом додаанд, бояд, ки андак биханданд ва фаровон бигирянд!
83.Агар Худо туро аз ҷанг бозгардонид ва бо гурӯҳе аз онҳо дидор кардӣ ва аз ту хостанд, ки барои ҷанги дигар берун оянд, бигӯ: «Шумо ҳаргиз бо ман ба ҷанг берун нахоҳед шуд ва ҳамроҳи ман бо ҳеҷ душмане набард нахоҳед кард, зеро шумо аз нахуст ба нишастан дар хона хушнуд будаед. Пас акнун ҳам бо онон, ки аз фармон сарпечӣ кардаанд, дар хона бимонед!»
84.Чун бимиранд, бар ҳеҷ як аз онон намоз макун ва бар сари қабрашон маист. Инҳо ба Худо ва расулаш кофир шудаанд ва нофармон мурдаанд!
85.Амволу авлодашон ба ҳайратат наяфкананд, Худо мехоҳад ба сабаби онҳо дар дунё азобашон кунад ва дар айни куфр ҷон бисупоранд.
86.Чун сурае нозил шуд, ки ба Худо имон биёваред ва бо паёмбараш ба ҷанг биравед, тавонгаронашон аз ту рухсат хостанду гуфтанд: «Моро бигзор, то бо онҳое, ки бояд дар хона нишинанд, дар хона бинишинем!»
87. Ба он розӣ шудаанд, ки ҳамроҳи бозмондагон (занони хонанишин, кӯдакон ва пирони барҷомонда) дар хона бимонанд, бар дилҳояшон мӯҳр ниҳода шуда ва намефаҳманд.
88. Вале паёмбар ва касоне, ки бо ӯ имон оварданд, бо молу ҷони худ дар роҳи Худо ҷиҳод карданд. Некиҳо аз они онҳост ва онҳоянд, ки наҷотёфтагонанд!
89. Худо барояшон биҳиштҳое, ки ҷӯйҳо дар он равон аст ва дар он ҷо ҷовидонанд, омода кардааст. Ин аст наҷоти бузург!
90. Гурӯҳе аз арабҳои бодиянишин омаданд ва узр оварданд, то онҳоро рухсат диҳанд, ки ба ҷанг нараванд ва онҳое, ки ба Худову паёмбараш дурӯғ гуфта буданд, дар хона нишастаанд. Ба зудӣ ба кофиронашон азобе дардовар хоҳад расид!
91. Бар нотавонону беморон ва онон, ки маводи ҷангии хеш намеёбанд, ҳар гоҳ дар амал барои Худову паёмбараш ихлос варзанд, гуноҳе нест, агар ба ҷанг наёянд, ки бар некӯкорон ҳеҷ гуна итобе нест ва Худо омурзандаву меҳрубон аст!
92. Ва низ бар онон, ки назди ту омаданд, то маркаб барои набардашон диҳӣ ва ту гуфтӣ, ки маркабе надорам ва онҳо барои харҷ кардан ҳеҷ наёфтанд ва ашкрезону маҳзун бозгаштанд, гуноҳе нест.
93. Хашму азоби Худо бар касонест, ки дар айни тавонгарӣ аз ту рухсат мехоҳанд ва ба он хушнуданд, ки ҳамроҳи бозмондагон (занони хонанишин, кӯдакон ва пирони барҷомонда) дар хона бимонанд. Худо бар дилҳояшон мӯҳр ниҳодааст онҳо намедонанд.
94. Чун шумо ба наздашон бозгардед, меоянду узр меоваранд. Бигӯ: «Узр маёваред, гуфторатонро бовар надорем, ки Худо моро аз ахбори шумо огоҳ кардааст. Ба зудӣ Худову паёмбараш ба аъмоли шумо хоҳанд расид. Он гоҳ шуморо назди он Худованде, ки донои ниҳону ошкор аст, мебаранд, то аз натиҷаи аъмолатон огоҳатон созад!»
95. Чун ба наздашон бозгардед, бароятон савганд мехӯранд, то аз хатояшон даргузаред. Аз онҳо рӯй гардонед, ки мардуме палиданд ва ба хотири аъмолашон ҷой дар ҷаҳаннам доранд!
96. Бароятон савганд мехӯранд, то аз онон хушнуд шавед. Агар шумо ҳам хушнуд шавед, Худо аз ин мардуми нофармон хушнуд нахоҳад шуд!
97. Арабҳои бодиянишин кофиртару мунофиқтар аз дигаронанд ва ба бехабарӣ аз аҳкоме, ки Худо бар паёмбараш нозил кардааст, сазовортаранд. Ва Худо донову ҳаким аст!
98. Баъзе аз арабҳои бодиянишин он чиро ки харҷ мекунанд, чун зиёне мепиндоранд ва мунтазиранд, то ба шумо мусибатҳо бирасад. Мусибати бад бар худашон бод ва Худо шунавову доност!
99. Ва порае аз арабҳои бодиянишин ба Худову рӯзи қиёмат имон доранд ва он чиро, ки харҷ мекунанд, барои наздик шудан ба Худо ва ба хотири дуъои паёмбар харҷ мекунанд. Бидонед, ки ҳамин сабаби наздикияшон ба Худо хоҳад шуд ва Худо ба раҳмати хеш дохилашон хоҳад кард, зеро омурзандаву меҳрубон аст!
100. Аз он гурӯҳи нахустин аз муҳоҷирин ва аҳли Мадина, ки пешқадам шуданд ва онон, ки ба некӣ аз паяшон рафтанд, Худо хушнуд аст ва эшон низ аз Худо хушнуданд. Барояшон биҳиштҳое, ки дар онҳо наҳрҳо ҷорист ва ҳамеша дар он ҷо хоҳанд буд, омода кардааст. Ин аст комёбии бузург!
101. Гурӯҳе аз арабҳои бодиянишин, ки гирди шуморо гирифтаанд, мунофиқанд ва гурӯҳе аз мардуми Мадина низ дар нифоқ исрор меварзанд. Ту онҳоро намешиносӣ, мо мешиносемашон ва ду бор азобашон хоҳем кард (як бор дар дунё бо нобуд шудани молу фарзандонашон ва бори дуюм азоби қабр) ва ба азоби бузург гирифтор мешаванд.
102. Ва гурӯҳе дигар ба гуноҳи худ эътироф карданд, ки аъмоли некӯро бо корҳои зишт омехтанд. Шояд Худо тавбаашонро бипазирад, ҳамоно Худо омурзандаву меҳрубон аст!
103. Аз дороиҳояшон садақа биситон, то ононро поку муназзаҳ созӣ вамартабаашонро аз мартабаи мунофиқон баланд бардорӣ. Барояшон дуъо кун, зеро дуъои ту мояи оромиши онҳост ва Худо шунавову доност!
104. Оё ҳануз надонистаанд, ки Худост, ки тавбаи бандагонашро мепазирад ва садақотро меситонад ва Худост, ки тавбапазиру меҳрубон аст?
105. Бигӯ: «Амал кунед, Худову паёмбараш ва мӯъминон аъмоли шуморо хоҳанд дид ва шумо ба назди донои ниҳону ошкоро бозгардонида мешавед ва ӯ аз аъмолатон огоҳатон хоҳад кард».
106. Ва гурӯҳе дигар ба хости Худованд вогузошта шудаанд, ки ё азобашон мекунад ё тавбаашонро мепазирад. Ва Худо донову ҳаким аст!
107. Худо шаҳодат медиҳад: «Онҳое, ки масҷиде месозанд, то ба мӯъминон зиён расонанд15 ва миёнашон куфру тафриқа андозанд ва то барои касоне, ки мехоҳанд бо Худову паёмбараш ҷанг кунанд, камингоҳе бошад, он гоҳ савганд мехӯранд, ки моро қасде ҷуз некӯкорӣ набудааст, дурӯғ мегӯянд».
108. Ҳаргиз дар он масҷид намоз магузор. Масҷиде, ки аз рӯзи нахуст бар парҳезгорӣ бунёд шуда16, шоистатар аст, ки дар он ҷо намоз кунӣ. Дар он ҷо мардоне ҳастанд, ки дӯст доранд покиза бошанд, зеро Худо покизагонро дӯст дорад.
109. Оё касе, ки бинои масҷидро бар тарс аз Худо ва хушнудии ӯ ниҳода, беҳтар аст ё он касе, ки таҳкурсии масҷидро бар канораи селгоҳе, ки об зери онро шуста бошад, ниҳодааст, то бо ӯ дар оташи ҷаҳаннам сарнагун гардад? Ва Худо мардуми ситамгарро ҳидоят намекунад.
110. Он бино, ки баровардаанд, ҳамвора мояи ташвиш дар дилашон хоҳад буд, то он ҳангом, ки дилашон пора-пора гардад (яъне, бимиранд). Ва Худо донову ҳаким аст!
111. Худо аз мӯъминон ҷонҳову молҳояшонро харид, то биҳишт аз онон бошад. Дар роҳи Худо ҷанг мекунанд, чӣ бикушанд ё кушта шаванд, ваъдае, ки Худо дар Тавроту Инҷил ва қуръон додааст, ба ҳақ бар ӯҳдаи ӯст. Ва чӣ касе беҳтар аз Худо ба аҳди худ вафо хоҳад кард? Ба ин хариду фурӯш, ки кардаед, шод бошед, ки комёбии бузургест!
112.Тавбакунандагонанд, парастандагонанд, ситояндагонанд, рӯзадоронанд, рукӯъкунандагонанд, саҷдакунандагонанд, амркунандагон ба маъруф ва манъкунандагон аз мункаранд ва ҳофизони ҳудуди Худоянд! Ва мӯъминонро хушхабар деҳ!
113. Набояд паёмбар ва касоне, ки имон овардаанд, барои мушрикон, ҳарчанд аз хешовандон бошанд, пас аз он ки донистанд, ки ба ҷаҳаннам мераванд, талаби омурзиш кунанд.
114. Омурзиш хостани Иброҳим барои падараш набуд, магар ба хотири ваъдае, ки ба ӯ дода буд. Ва чун барои ӯ ошкор шуд, ки падараш душмани Худост, аз ӯ безорӣ ҷуст. Зеро Иброҳим бисёр худотарсу бурдбор буд!
115. Худо қавмеро, ки ҳидоят кардааст, гумроҳ намекунад, то барояшон равшан кунад, ки аз чӣ чиз бояд бипарҳезанд, ки Худо бар ҳар чизе доност!
116. Фармонравоии осмонҳову замин аз они Худост! Зинда мекунаду мемиронад ва шуморо ҷуз Худо дӯстдору ёваре нест.
117. Худо тавбаи паёмбару муҳоҷирин ва ансорро, ки дар он соати усрат17 ҳамроҳи ӯ буданд, аз он пас, ки наздик буд, ки гурӯҳеро дил аз ҷанг бигардад, пазируфт. Тавбаашон пазируфт, зеро ба эшон рауфу (мушфиқу) меҳрубон аст!
118. Ва низ Худо пазируфт тавбаи он се танро, ки аз ҷанг хилоф карданд, то он гоҳ, ки замин бо ҳамаи кушодияш бар онҳо танг шуд ва ҷон дар танашон намеғунҷид ва яқин донистанд, ки ҷуз Худованд ҳеҷ паноҳгоҳе, ки ба он рӯй оваранд, надоранд. Пас Худованд тавбаи онон пазируфт, то ба ӯ бозоянд, ки тавбапазиру меҳрубон аст!
119. Эй касоне, ки имон овардаед, аз Худо битарсед ва бо ростгӯён бошед!
120. Аҳли Мадина ва арабҳои бодиянишини атрофи онро нарасад, ки аз ҳамроҳӣ бо паёмбари Худо қафокашӣ кунанд ва набояд, ки аз ӯ ба худ (яъне аз ӯ гузашта ба ҳифзи ҷони худ бошанд), пардозанд. Зеро дар роҳи Худо ҳеҷ ташнагӣ ба онҳо чира (ғолиб) нашавад ё ба ранҷ наафтанд ё ба гуруснагӣ дучор нагарданд ё қадаме, ки кофиронро хашмгин созад, барнадоранд, ё ба душман дастбурде назананд (мисли ғанимат гирифтан аз душманон), магар он ки амали солеҳе барояшон навишта шавад, ки Худо подоши некӯкоронро нобуд намесозад!
121. Ва ҳеҷ моле, чи андаку чи бисёр, харҷ накунанд ва аз ҳеҷ водие нагузаранд, магар он ки ба ҳисобашон навишта шавад, то Худо подошашон диҳад, чун подоши некӯтарин коре, ки мекардаанд.
122. Ва натавонанд мӯъминон, ки ҳамагӣ ба сафар раванд (барои фаро гирифтани улуми исломӣ). Чаро аз ҳар гурӯҳе дастае ба сафар нараванд, то дониши дини хешро биёмӯзанд ва чун бозгаштанд, мардуми худро ҳушдор диҳанд, бошад, ки аз зишткорӣ ҳазар кунанд18 .
18. Маънии дигари оят ин аст, ки шоиста нест, ки мӯъминон ҳамагӣ ба сӯй майдони набард берун бираванд. Аз ҳар гурӯҳе бархе аз онон ба корзор раванд ва бархе дигар дар Мадина ҳамроҳи расули Худо бимонанд ва илм биомӯзанд ва он илме, ки омӯхтаанд ба қавми худ биёмӯзанд, шояд қавмашон ҳам аз нофармонии Худо (ҷ) ҳазар кунанд.
123. Эй касоне, ки имон овардаед, бо кофироне, ки наздики шумоянд, ҷанг кунед, то дар шумо шиддату дуруштӣ ёбанд ва бидонед, ки Худо бо парҳезгорон аст!
124. Ва чун сурае нозил шавад, баъзе мепурсанд: «Ин сура ба имони кадом як аз шумо дарафзуд?» Онон, ки имон овардаанд, ба имонашон афзуда шавад ва худ шодмонӣ мекунанд.
125. Аммо онон, ки дар дилҳояшон маразест, ҷуз шакку нифоқе бар шакку нифоқашон наяфзуд ва ҳамчунон кофир бимурданд.
126. Оё намебинанд, ки дар ҳар сол як ё ду бор мавриди озмоиш воқеъ мешаванд? Вале на тавба мекунанд ва на панд мегиранд.
127. Ва чун сурае нозил шавад, баъзе ба баъзе дигар нигоҳ мекунанд: «Оё касе шуморо мебинад?» Ва бозмегарданд. Худо дилҳояшонро аз имон мунсариф сохта (баргардонда), зеро мардуме нофаҳманд!
128. Албатта, паёмбаре аз худи шумо бар шумо фиристода шуд, ҳар он чӣ шуморо ранҷ медиҳад бар ӯ гарон меояд. Сахт ба шумо дилбаста аст ва бо мӯъминон мушфиқу меҳрубон аст.
129. Агар бозгарданд (аз тоъати Худо ва расулаш), бигӯ: «Худо барои ман кофист, худое барҳақ ҷуз ӯ нест, бар ӯ таваккул кардам ва ӯст Парвардигори Арши бузург!
__________________________________________________________________________________________________________
10
Сураи ЮНУС1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф, лом, ро. Ин аст оёти китоби боҳикмат.
2. Оё мардум дар таъаҷҷубанд, аз ин ки бар марде аз худашон ваҳй кардем, ки мардумро битарсон ва мӯъминонро хушхабар деҳ, ба ин ки дар назди Парвардигорашон пойгоҳе баланд доранд? Кофирон гуфтанд, ки ин мард ошкоро ҷодугарест!
3. Парвардигори шумо Аллоҳ аст, ки осмонҳову заминро дар шаш рӯз биёфарид, сипас ба Арш муставӣ шуд2, тартиби корҳоро аз рӯи тадбир мекунад. Ҷуз ба рухсати ӯ шафоъаткунандае набошад. Ин аст Аллоҳ, Парвардигори шумо. ӯро бипарастед! Чаро панд намегиред?
4. Бозгашти ҳамаи шумо ба сӯи ӯст. Ин ба яқин ваъдаи Худост. ӯ махлуқотро биёфаринад. Боз ононро ба сӯи худ бозгардонад, то касонеро, ки имон оварда ва кори шоиста кардаанд, аз рӯи адл мукофот диҳад. Ва кофиронро ба ҷазои куфрашон шаробест аз оби ҷӯшону азобест дардовар.
5. ӯcт, он, ки хуршедро дурахшанда ва моҳро мунаввар сохт ва барояшон манзилҳое3 муъайян кард, то аз шумори солҳо ва ҳисоб (оиди вақт) огоҳ шавед. Худо ҳамаи инҳоро ҷуз ба ҳақ наёфарид ва оётро барои мардуме, ки медонанд, ба тафсил баён мекунад.
6. Дар рафтуомади шабу рӯз ва он чӣ Худо дар осмонҳову замин офаридааст, барои парҳезгорон ибратҳост!
7. Касоне, ки ба дидори Мо умед надоранд ва ба зиндагии дунявӣ хушнуд шуда ва ба он оромиш ёфтаанд ва онон, ки аз оёти (оятҳои қуръон ва муъҷизаҳо) Мо бехабаранд,
8. ба ҷазои корҳое, ки мекардаанд, ҷойгоҳашон ҷаҳаннам аст.
9. Ононро, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, Парвардигорашон ба сабаби имонашон ба биҳиштҳое пурнеъмат, ки наҳрҳои об дар зери пояшон ҷорист, ҳидоят мекунад.
10. Дар он ҷо дуъояшон ин аст: «Бор Худоё, Ту покӣ”. Ва ба ҳангоми дуруд салом мегӯянд ва поёни дуъояшон ин аст: «Сипос Худоро, он Парвардигори ҷаҳониён».
11. Агар бо ҳамон шитоб, ки мардум барои худ хайр металабанд, Худо барояшон шар мерасонид, маргашон фаро расида буд. Пас ононро, ки ба дидори Мо умед надоранд, вомегузорем, то дар гумроҳии хеш саргардон бимонанд.
12. Чун ба одамӣ зараре расад, чи бар паҳлӯ хуфта бошад ва чи нишаста ё истода, Моро ба дуъо мехонад. Ва чун он зарарро аз ӯ дур созем, чунон мегузарад, ки гӯӣ Моро барои дафъи он зараре, ки ба ӯ расида буд, ҳаргиз нахондааст. Аъмоли исрофкорон инчунин дар назарашон ороста шудааст.
13. Ва Мо мардумеро, ки пеш аз шумо буданд, чун ситам карданд ва ба паёмбаронашон, ки бо далелҳои равшан сӯи онҳо омада буданд, имон намеоварданд, ҳалок кардем. Мардуми табаҳкорро инчунин ҷазо медиҳем.
14. Он гоҳ шуморо дар рӯи замин ҷонишини онҳо гардонидем, то бингарем, ки чӣ гуна амал мекунед.
15. Чун оёти равшани мо бар онон тиловат шуд, онҳо, ки ба дидори Мо умед надоранд, гуфтанд: «Қуръоне ғайри ин Қуръон биёвар ё дигаргунаш кун!» Бигӯ: «Маро нарасад, ки онро аз сӯи худ дигаргун кунам. Ҳар чӣ ба ман ваҳй мешавад, пайрави ҳамон ҳастам. Метарсам, ки агар ба Парвардигорам фармонбар нашавам, ба азоби он рӯзи бузург гирифтор оям».
16. Бигӯ: «Агар Худо мехост, ман онро бар шумо тиловат намекардам ва шуморо Худованд аз он огоҳ намесохт. Ва пеш аз ин дар миёни шумо умре зистаам. Чаро ба ақл дарнамеёбед?»
17. Кист ситамкортар аз он, ки бар Худо дурӯғ мебандад ё оёти ӯро дурӯғ мепиндорад? Ҳаройна кофирон растагор нашаванд!
18. Ғайри Худо чизҳоеро мепарастанд, ки на судашон мерасонад на зиён. Ва мегӯянд : «Инҳо шафеъони мо дар назди Худоянд». Бигӯ: «Оё ба Худо аз чизе хабар медиҳед, ки дар замину осмон аз он суроғе надорад? Худо пок аст ва аз он чӣ бо ӯ шарик месозед, фаротар аст!»
19. Мардум ҷуз як уммат набуданд, миёнашон ихтилоф афтод. Ва агар на он сухане4 буд, ки пеш аз ин аз Парвардигорат содир гашта буд, дар он чӣ ихтилоф мекунанд, ҳукм карда мешуд.
20. Ва мегӯянд: «Чаро аз ҷониби Парвардигораш мӯъҷизае бар ӯ нозил намешавад?» Бигӯ: «(Илми) ғайб аз они Худост. Интизорӣ бикашед! Ман низ бо шумо мунтазир мемонам!»
4. Мурод ин аст ки Худованд (ҷ) касеро азоб намекунад, то ин ки бар ӯ ҳуҷҷатро қоим кунад ва Худованд (ҷ) барои ҳар як уммат вақте ва муҳлате муайян кардааст.
21. ҳар гоҳ пас аз зараре, ки ба мардум расидааст, раҳмате ба онҳо бичашонем, бинӣ, ки дар оёти Мо бадандешӣ мекунанд, бигӯ: «Тадбири Худо зудтар аст». Расулони Мо (малоикаҳо) низ бадандешиҳои шуморо менависанд.
22. ӯст, ки шуморо дар хушкӣ ва дар дарё сайр медиҳад. То он гоҳ, ки дар киштиҳо ҳастанд ва боди мувофиқ ба ҳаракаташон меоварад, шодмонанд. Чун тӯфон фаро расад ва мавҷ аз ҳар сӯ бар онҳо резад, чунон пиндоранд, ки дар муҳосираи мавҷ қарор гирифтаанд, (яқин карданд, ки ҳалок мешаванд), Худоро аз рӯи ихлос ва ягонагӣ бихонанд, ки агар моро аз ин хатар бираҳонӣ, ҳатман, аз шукргузорон хоҳем буд.
23. Чун Худо онҳоро бираҳонад, бинӣ, ки дар замин ба ноҳақ саркашӣ кунанд (ба сӯйи гуноҳ ва фасодкорӣ дар замин бармегарданд). Эй мардум, ин саркашӣ ба зиёни худатон аст. Манфиъат мебаред дар ин зиндагии дунявӣ. Он гоҳ ҳама ба назди Мо бозмегардед, то аз корҳое, ки мекардаед, огоҳатон созем.
24. Масали ин зиндагии дунё чун боронест, ки аз осмон нозил кунем, то ба он ҳар гуна рустаниҳо аз замин бирӯянд, аз он чи, одамиён мехӯранд ва он чи чорпоён мечаранд. Чун замин пирояи хеш баргирифт ва ороста шуд (бо гулу гиёҳ) ва мардумаш пиндоштанд, ки худ қодир бар он ҳама будаанд, фармони Мо шабҳангом ё ба рӯз даррасад ва чунон аз бехаш барканем, ки гӯё дирӯз дар он макон ҳеҷ чиз набудааст. Оётро барои мардуме, ки меандешанд, инчунин тафсил медиҳем.
25. Худованд ба сарои саломат (ҷаннат) даъват менамояд ва ҳар киро бихоҳад ба роҳи рост ҳидоят мекунад!
26. Подоши онон, ки некӣ мекунанд, некист (ҷаннат) ва чизе афзун бар он (дидори Худованд). На сияҳрӯй шаванду на хор. Инҳо аҳли биҳиштанд ва дар он ҷовидонанд.
27. Ва барои онон, ки муртакиби бадиҳо шаванд, подоши ҳар бадӣ монанди он аст ва хорӣ бар онҳо ғолиб мешавад. Касе онҳоро аз хашми Худо нигаҳ намедорад, чунон шаванд, ки гӯё рӯяшон дар порае аз шаби торик пӯшида шудааст. Инҳо аҳли ҷаҳаннаманд ва ҷовидона дар он ҳастанд.
28. Ва рӯзе ҳамаи онҳоро дар маҳшар гирд оварем. Сипас мушриконро гӯем: «Шумо ва шариконатон (онон, ки шарики Худо сохтаед) дар макони худ қарор гиред!» Сипас онҳоро аз якдигар ҷудо мекунем ва шарикҳояшон (ба Худо шарик сохтаҳояшон) мегӯянд: «Шумо ҳаргиз моро намепарастидаед».
29. Худо ба гувоҳӣ миёни мову шумо кофист, ки мо аз парастиши шумо ҳаргиз огоҳ набудаем.
30. Дар он ҷо (рӯзи қиёмат, дар вақти ҳисоб) ҳар кас ҳар чӣ кардааст, подошашро хоҳад дид ва ҳамаро ба сӯи Худо мавлои ҳақиқияшон бозгардонида мешаванд ва ҳамаи он бутон, ки ба ботил мепарастиданд, нобуд мешаванд.
31. Бигӯ: «Чӣ касе аз осмону замин ба шумо рӯзӣ медиҳад? Кист, ки шунавоиву биноиро молик бошад? Ва кист, ки зиндаро аз мурда (ҳамчунон, ки мӯъминро аз кофир ва чӯҷаро аз тухм) падид меорад ва мурдаро аз зинда (кофирро аз мӯъмин ва тухмро аз мурғ) ва кист, ки корҳоро ба сомон меоварад?» Хоҳанд гуфт: «Аллоҳ». Пас, бигӯ: «Оё парҳезгор намешавед?»
32. Пас, он Аллоҳ, Парвардигори ҳақиқии шумост (яъне, ӯ фақат мустаҳиқи ибодат аст), баъд аз ҳақиқат (ибодати Худои ягона) ҷуз гумроҳӣ чист? Пас, чи гуна аз ибодати ӯ рӯй мегардонед? (дар ҳоле ки ӯ мустаҳиқи ибодат аст)
33. Пас сухани Парвардигори ту дар бораи исёнгарон, ки гуфт: «инҳо имон намеоваранд», ба ҳақиқат пайваст!
34. Бигӯ: «Оё аз ин шариконатон (онон, ки ба Худо шарик сохтаед) касе ҳаст, ки чизеро биёфаринад ва боз (пас аз мурдан), зинда кунад?» Бигӯ: «Худои якто махлуқотро меофаринад ва боз (пас аз мурдан), зинда мекунад. Пас чӣ гуна аз ҳақ бероҳаатон мекунанд?»
35. Бигӯ: «Оё аз ин шариконатон (онон, ки ба Худо шарик сохтаед) касе ҳаст, ки ба ҳақ роҳ намояд?» Бигӯ: «Худо ба ҳақ роҳ менамояд. Оё он (зоте), ки ба ҳақ роҳ менамояд ба пайравӣ сазовортар аст ё он касе ки ба ҳақ роҳ намеёбад магар ин ки ба ҳақ ҳидоят карда шавад? Шуморо чӣ шудааст? Чӣ гуна ҳукм мекунед?»
36. Ва бештарашон (мушрикон) фақат тобеъи гумонанд (дар ибодати бутон) ва гумон наметавонад ҷои ҳақро бигирад. Албатта, Худо ба коре, ки мекунанд, огоҳ аст!
37. Ва нашояд, ки ин Қуръонро ҷуз ба Худо нисбат кунанд, балки тасдиқи чизест, ки пеш аз он омадааст ва баёни он китоб аст. Шакке нест, ки аз ҷониби Парвардигори ҷаҳониён аст.
38. Оё мегӯянд, ки онро ба дурӯғ ба Худо нисбат мекунад. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, ҷуз Худо ҳар киро, ки метавонед, ба ёрӣ бихонед ва сурае монанди он биёваред».
39.Балки дурӯғ шумурданд чизеро, ки ба илми он иҳота наёфта буданд ва ҳанӯз аз ҳақиқати он бехабаранд. Касоне, ки пеш аз онон буданд, низ паёмбаронро чунин ба дурӯғ нисбат доданд. Пас бингар, ки оқибати кори ситамгорон чӣ гуна будааст.
40.Ва баъзе аз онҳо ба он имон меоваранд ва баъзе имон намеоваранд. Ва Парвардигори ту ба фасодкорон огоҳтар аст!
41.Ва агар туро ба дурӯғ нисбат карданд, бигӯ: «Амали ман аз они ман аст ва амали шумо аз они шумо. Шумо аз кори ман безоред ва ман аз кори шумо безорам».
42.Ва баъзе аз онҳо (мушрикон) ба ту гӯш медиҳанд. Оё агар дарнаёбанд (нафаҳманд маънои сухани туро), ту метавонӣ каронро шунаво созӣ?
43. Баъзе аз онҳо ба ту менигаранд. Оё агар набинанд, ту метавонӣ кӯрони нобиноро роҳ бинамоӣ ?
44. Худованд ба мардум ҳеҷ ситам намекунад, вале мардум худ ба нафси худ ситам мекунанд!
45. Ва рӯзе, ки Худованд ононро (мушриконро барои ҳисобу китоб) дар маҳшар гирд оварад, чунон пиндорӣ, (эй паёмбар), ки танҳо соате аз рӯз дар дунё истодаанд, (то) якдигарро бишиносанд. Онҳо, ки дидор бо Худоро дурӯғ меҳисобанд, зиёндидаанд ва ҳидоятнаёфтагонанд!
46. Ё баъзе аз чизҳоеро, ки ба онҳо ваъда додаем, ба ту менамоёнем ё туро мемиронем. Бозгашти ҳамаашон ба назди мост ва Худо ба ҳар коре, ки мекунанд, нозир аст.
47. Ва ҳар умматеро паёмбаре буд ва чун паёмбарашон биёмад, корҳо миёнашон ба адолат файсала ёфт ва мавриди ситам воқеъ нашуданд.
48. Ва мегӯянд: «Агар рост мегӯед, пас ин ваъда чӣ вақт хоҳад буд?»
49. Бигӯ: «Ман дар бораи худ, ҷуз он чӣ Худо бихоҳад, молики ҳеҷ суду зиёне нестам. Марги ҳар умматеро замоне муайян аст. Чун замонашон (замони маргашон) фаро расад, на як лаҳза дер кунанд ва на як лаҳза пеш афтанд».
50. Бигӯ: «Чӣ мекунед, агар азоби ӯ ба ногоҳ шабҳангом ё ба рӯз фаро расад? Гунаҳкорон чӣ чизро инчунин ба шитоб металабанд?
51. Оё чун азоб ба вуқӯъ пайвандад, ба он имон меоваред? Акнун ин ҳамон чизест, ки фаро расиданашро ба шитоб мехостед».
52. Он гоҳ ба ситамкорон гуфта шавад: «Азоби ҷовидро бичашед! Оё на чунин аст, ки дар баробари аъмолатон ҷазо мебинед?»
53. Ва аз ту мепурсанд, ки оё он (растохез ва азоби Парвардигор) ҳақ аст? Бигӯ: «Оре, савганд ба Парвардигорам, ки ҳақ аст ва шумо оҷизкунанда нестед (Худоро)!»
54. Ва агар ҳар золиме (кофир) соҳиби ҳамаи (сарвати) рӯи замин бошад, хоҳад, ки худро ба он аз азоб бозхарад ва чун азобро бингаранд, пушаймонии хеш дар дил ниҳон доранд. Миёнашон ба адолат ҳукм шавад ва мавриди ситам воқеъ нагарданд.
55. Бидонед, ки ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст, аз они Худост! Ва огоҳ бошед, ки ваъдаи Худо ҳақ аст, вале бештарашон намедонанд!
56. ӯст, ки зинда мекунаду мемиронад ва ҳама ба сӯи ӯ бозгардонида мешаванд.
57. Эй мардум, барои шумо аз ҷониби Парвардигоратон панде омад ва шифое барои он беморие, ки дар дил доред ва роҳнамоиву раҳмате барои мӯъминон.
58. Бигӯ: «Ба фазли Худову раҳмати ӯ». Шодмон шаванд, зеро ин ду (яъне, фазлу раҳмати Худо) аз ҳар чӣ ҷамъ мекунанд, беҳтар аст.
59. Бигӯ: «Оё ба ризқе, ки Худо бароятон нозил кардааст, нигаристаед? Баъзеро ҳаром шумурдед ва баъзеро ҳалол». Бигӯ: «Худо ба шумо иҷоза додааст ё ба ӯ дурӯғ мебандед?»
60. Онон, ки ба Худо дурӯғ мебанданд, дар бораи рӯзи қиёмат чӣ гумон кардаанд? Худо фазли худро ба мардумон арзонӣ медорад, вале бештаринашон шукр намегӯянд!
61. Дар ҳар коре, ки бошӣ ва ҳар чӣ аз Қуръон бихонӣ ва даст ба ҳар амале, ки бизанед, ҳангоме ки ба он мепардозед, мо нозир бар шумо ҳастем. Ва бар Парвардигори ту ҳатто ба миқдори заррае дар замину осмонҳо пӯшида нест. Ва ҳар чӣ хурдтар аз он ё бузургтар аз он бошад, дар китоби мубин4 навишта шудааст.
62. Огоҳ бошед, ки бар дӯстони Худо биме нест ва ғамгин намешаванд.
63. Касонеро, ки имон оварданд ва парҳезгорӣ мекарданд,
64. хушхабар аст онҳоро дар дунёву охират. Сухани Худо дигаргун намешавад. Ин аст комёбии бузург!
65. Сухани онон туро ғамгин насозад. Иззат ба тамомӣ аз они Худованд аст. ӯст, ки шунавову доност!
66. Огоҳ бошед, ки аз они Худост ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст ва онон, ки ғайри Худоро шарикон мехонанд, аз гумони хеш пайравӣ мекунанд ва дурӯғ мегӯянд.
67. ӯст, ки шабро бароятон падид овард, то дар он биёромед ва рӯзро равшан кард, то дар он бубинед. Албатта, дар инҳо барои мардуме, ки мешунаванд, нишонаҳоест (бар ваҳдонияти Худованд)!
68. Гуфтанд: «Худо фарзанде гирифтааст». Пок аст! Бениёз аст! Аз они ӯст ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст! Шуморо бар он сухан далеле нест. Чаро дар бораи Худо чизҳое мегӯед, ки ба он огоҳ нестед?
69. Бигӯ: «Онҳо, ки ба Худо дурӯғ мебанданд, растагор намешаванд!»
70.Бархӯрдориест дар дунё, он гоҳ бозгашташон ба сӯи Мо. Сипас ба ҷазои куфр варзиданашон азобе сахташон мечашонем.
71. Барояшон достони Нӯҳро бихон, он гоҳ, ки ба қавми худ гуфт: «Эй қавми ман, агар истодани ман дар миёни шумо ва ёдоварии оёти Худо бар шумо гарон меояд, ман бар Худо таваккул мекунам. Пас, дар кори худ ҳамроҳи бутонатон азм кунед, чунон ки ҳеҷ чиз аз коре, ки мекунед, бар шумо пӯшида набошад (яъне, бемалол ва ошкоро якҷоя бо бутҳо кор гиред, ман парвое надорам) ва ба душмании ман қадам ба пеш ниҳед ва маро мӯҳлат мадиҳед!
72. Ва агар эъроз (сарпечӣ) кардед, ман аз шумо ҳеҷ музде нахостаам, ки музди ман бо Худост ва ман амр шудаам, ки аз таслимшудагон бошам!»
73. Дурӯғ пиндоштандаш ва Мо ӯ ва ҳамроҳонашро дар киштӣ бираҳонидем ва ононро ҷонишини пешиниён сохтем ва касонеро, ки оёти Моро дурӯғ мешумурданд, ғарқ кардем. Пас бингар, ки оқибати бимдодашудагон чӣ гуна буд!
74. Он гоҳ пас аз ӯ паёмбароне бар қавмашон фиристодем ва онон далелҳое равшан оварданд, вале мардум ба он чӣ пеш аз он дурӯғ бароварда буданд, имон наоваранда буданд. Бар дилҳои таҷовузкорон инчунин мӯҳр мениҳем!
75. Ва пас аз онҳо Мӯсову Ҳорунро ҳамроҳи оётамон бар Фиръавну бузургони қавмаш фиристодем. Ва онон саркашӣ карданд ва мардуме табаҳкор буданд.
76. Ва чун ҳақ (мӯъҷизаҳои Мӯсо, ки иборат аз асо ва яди байзо аст) аз назди Мо ба сӯи онҳо омад, гуфтанд, ки ин ҷодуе ошкор аст.
77. Мӯсо гуфт: «Оё сухани ҳақро, ки инак, бар шумо нозил шудааст, ҷоду мехонед ва ҳол он ки ҷодугарон наҷот намеёбанд!»
78. Гуфтанд: «Оё пеши мо омадаӣ, то моро аз он дин, ки бар он падарони худро ёфтаем, дур созӣ, то шуморо (Мӯсо ва бародараш ҳорунро) дар замин сарварӣ бошад. Вале мо бовардорандаи шумо нестем!»
79. Ва Фиръавн гуфт: «Ҳамаи ҷодугарони доноро назди ман биёваред!»
80. Пас, чун ҷодугарон омаданд, Мӯсо гуфт: «Бияфканед, ҳар чиро, ки бояд бияфканед!»
81. Чун бияфканданд, Мӯсо гуфт: «Он чӣ шумо овардаед, ҷодуст ва Худо онро ботил хоҳад сохт, зеро Худо кори фасодкоронро ба салоҳ намеоварад!
82. Ва Худованд бо суханони худ ҳақро ба исбот мерасонад, агарчи гунаҳкоронро нохуш ояд».
83. Аз бими озори Фиръавн ва бузургони қавми ӯ, ҷуз гурӯҳе аз онҳо ба Мӯсо имон наёварданд. Ва ҳамоно Фиръавн дар замин бартарӣ меҷуст ва ӯ аз таҷовузкорон буд.
84. Ва Мӯсо гуфт: «Эй қавми ман, агар ба Худо имон овардаед ва таслими фармон ҳастед, ба ӯ таваккул кунед!»
85. Пас, гуфтанд: «Бар Худо таваккул кардем, эй Парвардигори мо, моро мағлуби ин мардуми ситамкор макун (то гумон накунанд, ки онҳо барҳақанд),
86. ва ба раҳмати худ моро аз ин кофирон раҳоӣ бахш!»
87. Ба Мӯсо ва бародараш ваҳй кардем, ки барои қавми худ дар шаҳри Миср хонаҳо бигиред ва хонаҳои худро ибодатгоҳ созед ва намоз гузоред ва мӯъминонро мужда деҳ.
88. Мӯсо гуфт: «Эй Парвардигори мо, ба Фиръавну бузургони қавмаш дар ин ҷаҳон зинату (қасрҳо, хидматгорон, маркабҳо ва дигар моли дунё) амвол додаӣ, эй Парвардигори мо, то дигаронро аз роҳи Ту гумроҳ кунанд. Эй Парвардигори мо, амволашонро нобуд соз ва бар дилҳояшон муҳр неҳ, пас имон наёранд, то он гоҳ, ки азоби дардоварро бубинанд».
89. Гуфт: «Хости Шумо иҷобат шуд, собитқадам бошед ва аз тариқаи нодонон пайравӣ макунед».
90. Мо бани Исроилро аз баҳр гузаронидем. Фиръавну лашкариёнаш ба қасди ситаму таҷовуз ба таъқибашон пардохтанд. Чун Фиръавн ғарқ мешуд, гуфт : «Имон овардам, ки ҳеҷ худованде ҷуз он ки бани Исроил ба он имон овардаанд, нест ва ман аз таслимшудагонам».
91. Оё акнун? Ва ту пеш аз ин исён мекардӣ ва аз муфсидон будӣ.
92. Имрӯз ҷисми туро (аз амвоҷ ва моҳиёни дарё) наҷот медиҳем (ба берун меафканем), то барои онон, ки пас аз ту мемонанд, ибрате бошӣ ва ҳол он ки бисёре аз мардум аз оёти Мо ғофиланд!
93. Албатта, бани Исроилро дар маконе некӯ ҷой додем ва аз покиҳо рӯзияшон додем ва то он ҳангом, ки соҳиби дониш нашуда буданд, ихтилофе надоштанд. Парвардигори ту дар рӯзи қиёмат дар он чӣ ихтилоф мекарданд, миёнашон ҳукм хоҳад кард!
94. Агар дар он чӣ бар ту нозил кардаем, дар шубҳа ҳастӣ, аз онҳое, ки китоби осмонии пеш аз туро мехонанд, бипурс. Ҳаройна ҳақ аст он чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту нозил шудааст. Пас набояд дар шумори шубҳакунандагон бошӣ!
95. Ва аз онон, ки оёти Худоро дурӯғ мешуморанд, мабош, ки дар зумраи зиёнкунандагон бошӣ.
96. Касоне, ки сухани Парвардигори ту (ҳукми Худованд бар лаънат ва ғазаб бар онҳо) дар бораи онон собит шуд, имон намеоваранд,
97. Агарчи бар онҳо ҳар нишона ва мӯъҷизае биёяд, то он гоҳ, ки азоби дардоварро бубинанд.
98. ҳеҷ қавм ва миллате (ки дар қаряҳо ва ободиҳо дар гузашта зиндагӣ мекарданд, ба таври дастаҷамъӣ дар баробари паёмбарони илоҳӣ ба мавқеъ) имон наёварданд, то имонашон барояшон судманд бошад, магар қавми Юнус, ки чун имон оварданд азоби хоркунандаро дар дунё аз онон ба дур доштем ва эшонро то замони муайяне (ки хостаем бимонанд, аз зиндагӣ бархурдор кардем) .
99. Агар Парвардигори ту бихоҳад, ҳамаи касоне, ки дар рӯи заминанд, имон меоваранд. Оё ту мардумро маҷбурӣ вомедорӣ, ки имон биёваранд?
100. Бе хости Худо ҳеҷ касро нарасад, ки имон биёварад. Ва азобро бар касоне, ки хиради хеш ба кор намебаранд, муқаррар мекунад.
101. Бигӯ: «Бингаред, ки чӣ чизҳое дар осмонҳову замин аст!» Ва ин оёту ҳушдорҳо қавмеро, ки имон намеоваранд, суд намекунад!
102. Оё ҷуз ин аст, ки интизории рӯзеро мекашанд, монанди рӯзҳое, ки пешиниёнашон мунтазираш буданд? Бигӯ: «Интизорӣ бикашед, ки ман низ бо шумо мунтазирам!»
103. Он гоҳ паёмбаронамон ва касонеро, ки имон овардаанд, мераҳонем. Зеро бар Мо лозим аст (аз фазлу карами Худо), ки мӯъминонро бираҳонем.
104. Бигӯ: «Эй мардум, агар шумо дар дини ман шак доред, ман чизҳоеро, ки ба ҷои Аллоҳ мепарастед, намепарастам. Ман Аллоҳро мепарастам, ки шуморо мемиронад ва амр шудаам, ки аз мӯъминон бошам!»
105. Ва ба дини холис ва яктопарастӣ рӯй овар ва аз мушрикон мабош!
106. Ба ҷои Аллоҳ онеро (касеро ё чизеро), ки ба ту на суд мерасонад ва на зиён, махон. Агар чунин кунӣ, аз ситамкорон хоҳӣ буд.
107. Ва агар Худо ба ту зиёне бирасонад, ҷуз ӯ касе дафъи он натавонад кард. Ва агар барои ту хайре бихоҳад, ҳеҷ кас фазли ӯро бознатавонад дошт. Худованд фазли худро ба ҳар кас аз бандагонаш, ки бихоҳад, мерасонад (ва касе наметавонад монеъи он гардад) ва ӯ омурзандаву меҳрубон аст!
108. Бигӯ: «Эй мардум (мардуми саросари ҷаҳон, чӣ ҳамасрону чӣ ояндагон), паёми ростин (ки қуръон аст) аз ҷониби Парвардигоратон тавассути паёмбари содиқи охирзамон бароятон омадааст. Пас ҳар кас, ки ба роҳи рост (бо имон овардан ба шариъати Худо) ҳидоят ёбад, ҳидоят (нафъи имон) ба суди ӯст . Ва ҳар кӣ гумроҳ гардад (бо пайравӣ аз куфр ва васвасаҳои шайтонӣ), ба зиёни хеш ба гумроҳӣ афтодааст (ва зиёни куфру бединӣ гиребонгири худаш мегардад ва кори ман танҳо таблиғи фармудаҳои Худо аст). Ва ман ӯҳдадори (муроқиби аъмол ва масъули назорат бар афъоли) шумо нестам (ва қудрати онро надорам, ки шуморо аз куфр боздорам ва ба пазириши имон водор созам)».
109. Аз он чи, ки бар ту ваҳй мешавад, пайравӣ кун ва сабр кун (дар баробари азият ва озоре, ки дар роҳи таблиғи рисолати осмонӣ ба ту мерасад), то он ки Худо (миёни ту ва дигарон) доварӣ ва файсала кунад (ва фармони худро содир намояд) ва ӯ беҳтарини ҳукмкунандагон аст!
__________________________________________________________________________________________________________
11
Сураи ҲУД 1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Алиф, лом, ро. (ин қуръон) китобест бо оёте устувору равшан, аз ҷониби ҳакиме огоҳ (Худованди ҷаҳон, ки корҳояш аз рӯйи кордонӣ ва фарзонагӣ анҷом мепазирад),
2.(эи паёмбар, ба онҳо бигӯ), ки ҷуз Худои якторо напарастед, ман аз ҷониби ӯ бимдиҳандаи шумо (кофирон ба азоби дӯзах) ва низ муждадиҳандае барои шумо (мӯъминон ба неъмати биҳишт) ҳастам!
3.Ва низ аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед ва ба даргоҳаш тавба кунед, то шуморо (ба сабаби истиғфори содиқона ва тавбаи мухлисона) аз ризқе некӯ, то он гоҳ ки муқаррар аст (то омадани аҷал), бархурдорӣ диҳад (аз неъматҳои ин дунё). Ва (дар охират баробари адлу доди хеш) ҳар шоистаи неъматро неъмат диҳад. Ва агар (аз имон ба Худо ва тоъату ибодати ӯ) рӯй гардонед, бар шумо аз азоби рӯзи бузург (ки рӯзи қиёмат аст) бимнокам.
4. Бозгаштатон ба Худост ва ӯ ба ҳар коре тавоност!
5. Огоҳ бош, ки инҳо мепечанд синаҳои худро (андешаҳои носавоб меронанд), то рози дили хеш пинҳон доранд, ҳол он ки ба он ҳангом, ки ҷомаҳои худ дар сар мекашанд, Худо ошкору ниҳонашонро медонад, зеро ӯ ба рози дилҳо огоҳ аст.
6. Ҳеҷ ҷунбандае дар рӯи замин нест, ҷуз он ки рӯзии ӯ бар ӯҳдаи Худост ва мавзеъу (мисли хона) маконашро (маҳали зист ва маҳали дафн) медонад, зеро ҳама дар китоби мубин (лавҳи маҳфуз) омадааст.
7. ӯст, ки осмонҳову заминро дар шаш рӯз офарид ва арши ӯ бар рӯи об буд. То биёзмояд, кадом як аз шумо ба амал некӯтар аст. Ва агар бигӯӣ, ки баъд аз марг зинда мешавед, кофирон гӯянд, ки ин ҷуз ҷодуи ошкор нест!
8. Ва агар муддати муайяне азобашонро ба дер бияфканем, мепурсанд: «Чӣ чиз монеъи он шудааст?» Огоҳ бошед, чун азобашон фаро расад, онро бознагардонанд ва он чиро масхара мекарданд (азоби Худовандро), ононро (он азоб) дар бар хоҳад гирифт .
9.Агар инсонро раҳмате бичашонем, пасон аз ӯ бозаш гирем, бисёр ноумед мешавад ва ношукрӣ мекунад.
10. Ва агар пас аз сахтиву ранҷ неъмату осоише ба ӯ бичашонем, мегӯяд: «Ногувориҳо аз ман дур шудааст». Ва дар ин ҳол шодмон аст ва худситоӣ мекунад,
11. магар касоне, ки сабр варзиданд ва корҳои некӯ карданд, омурзиш ва музди бузург аз они онҳост!
12. Мабодо, баъзе аз чизҳоеро, ки ба ту ваҳй кардаем, вогузорӣ ва ба он дилтанг бошӣ, ки мегӯянд: «Чаро ганҷе бар ӯ фурӯ фиристода намешавад? Ва чаро фариштае ҳамроҳи ӯ намеояд?» Ҷуз ин нест, ки ту бимдиҳандае беш нестӣ ва Худост, ки корсози ҳар чизест.
13. Ё он ки мегӯянд, ки аз худ бармебофад ва ба дурӯғ ба Худо нисбаташ мекунад. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, ҷуз Худо ҳар киро, ки тавонед, ба ёрӣ биталабед ва даҳ сура монанди он ба ҳам барбофта, биёваред.
14. Пас агар шуморо иҷобат накарданд, бидонед, ки Қуръон ба илми Худо нозил шуда ва низ ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Пас оё шумо мусалмон (фармонбардори Худо) ҳастед?»
15. Онон, ки (танҳо) зиндагиву зинати ин дунёро бихоҳанд, пас ҳамаи музди кирдорашонро дар ин ҷаҳон пурра медиҳем ва дар он нуқсоне намебинанд.
16. Инҳо касоне ҳастанд, ки дар охират ҷуз оташ насибе надоранд ва ҳар чӣ дар дунё кардаанд, ночиз шавад ва ҳар чӣ ба ҷой овардаанд, ботил аст!
17. Оё он кас, ки аз ҷониби Парвардигори хеш далеле равшан дорад ва дунболи вай гувоҳе аз ҷониби Парвардигори ӯ меояд ва пеш аз ин китоби Мӯсо, ки худ пешвову раҳмате будааст, ба он гувоҳӣ дода, бо он кас, ки далеле надорад, баробар аст? Онҳо ба он китоби равшан (қуръон) имон меоваранд. Ва ҳар гурӯҳи дигаре, ки ба он (қуръон) кофир шавад, ҷойгоҳаш дар оташ аст. Дар он шак макун, ки ҳақ аст ва аз ҷониби Парвардигорат омадааст. Вале бештари мардум имон намеоваранд!
18.Чӣ кас ситамкортар аз он касест, ки ба Худо дурӯғ мебандад? Инҳоро ба Парвардигорашон арза хоҳанд дошт (оварда мешаванд) ва шоҳидон гувоҳӣ хоҳанд дод, ки инҳо ҳастанд, ки бар Парвардигорашон дурӯғ мебастаанд. Лаънати Худо бар ситамкорон бод;
19. онон, ки мардумро аз роҳи Худо бозмедоранд ва роҳи каҷро мехоҳанд ва ба охират имон надоранд,
20. инҳо наметавонанд дар рӯи замин аз Худо бигурезанд ва ҷуз ӯ ҳеҷ ёваре надоранд, азобашон дучандон мешавад. На тавони шунидан доштаанд (ҳақро) ва на тавони дидан (ба сабаби шиддати нохушии онҳо аз шунидан ва дидани ҳақ).
21. Инҳо ба хештан зиён расониданд ва он чиро, ки ба дурӯғ мебофтанд, аз даст додаанд.
22. ҳатман, онон дар охират зиёнкортаранд.
23. Касоне, ки имон оварданд ва корҳои шоиста кардаанд ва дар баробари Парвардигорашон сар хам намудаанд, аҳли биҳиштанд ва дар он ҷовидонанд.
24. Масали ин ду гурӯҳ (мӯъминон ва кофирон) масали кӯру кар ва бинову шунавост. Оё ин ду ба масал бо ҳам баробаранд? Чаро панд намегиред?
25. Ва Нӯҳро бар мардумаш ба паёмбарӣ фиристодем. Гуфт: «Ман барои шумо бимдиҳандае ошкорам,
26. ки ҷуз Худои барҳақро напарастед! Зеро аз азоби рӯзи сахти қиёмат бар шумо бимнокам!»
27. Бузургони қавмаш, ки кофир буданд, гуфтанд: «Мо туро ҷуз инсоне монанди хеш намебинем. Ва намебинем, ки ҷуз бечораҳолони мо (фақиру, бемақом), аз ту пайравӣ кунанд. Ва намебинем, ки шуморо бар мо фазилате бошад, балки пиндорем, ки дурӯғ мегӯед».
28. Гуфт: «Эй қавми ман, чӣ мегӯед, агар аз Парвардигорам яқин дошта бошам (ин ки ман барҳақ ҳастам) ва ӯ ба ман раҳмати хеш (яъне, нубувват ва рисолат) арзонӣ карда бошад. Пас, ҳақиқати он (раҳмати илоҳӣ ба сабаби таваҷҷӯҳи шумо ба моддиёт ва ғафлат аз маънавиёт) бар шумо пинҳон монда бошад, оё дар ҳоле, ки худ намехоҳед, шуморо ба зӯрӣ ба қабули ӯ водорем?
29. Эй қавми ман, дар баробари таблиғи рисолати хеш моле аз шумо наметалабам. Музди ман танҳо ба Худост. Онҳоеро, ки имон овардаанд, аз худ намеронам, онон бо Парвардигори хеш дидор хоҳанд кард. Вале мебинам, ки шумо мардуме нодон ҳастед.
30. Эй қавми ман, агар онҳоро (мӯъминонро)аз худ биронам, чӣ касе дар баробари (муҷозоти шадиди) Худо маро ёрӣ хоҳад кард? Оё ҳақиқатро дарнамеёбед?
31. Ба шумо намегӯям, хазинаҳои Худо дар назди ман аст. Ва илми ғайб ҳам намедонам. Ва намегӯям, ки фаришта ҳастам. Ва намегӯям, ки Худо ба онон, ки шумо ба ҳақорат дар онҳо менигаред, хайри худро ато накунад. Худо ба он чӣ дар дилҳои онҳост, огоҳтар аст. Агар чунин кунам, аз ситамкорон хоҳам буд».
32. Гуфтанд: «Эй Нӯҳ, бо мо ҷидол (баҳс, ситеза ва пархош) кардӣ ва бисёр ҳам ҷидол кардӣ. Агар рост мегӯӣ, ҳар ваъдае ки ба мо додаӣ, биёвар!»
33. Гуфт: «Худост, ки агар бихоҳад, он ваъдаро меорад ва шумо оҷизкунанда (Худоро) нестед.
34. Ва агар Худо хоста бошад, ки гумроҳатон созад, агар ман бихоҳам шуморо панд диҳам, пандам суд нахоҳад кард. ӯст Парвардигори шумо ва ҳама ба сӯйи ӯ бозгардонида мешавед».
35. Ё мегӯянд, ки онро ба Худо дурӯғ бастааст. Бигӯ: «Агар онро ба Худо дурӯғ баста бошам, гуноҳаш бар ман аст ва ман аз гуноҳе, ки мекунед, мубарро (пок) ҳастам».
36. Ва ба Нӯҳ ваҳй расид, ки аз қавми ту ҷуз он гурӯҳ, ки имон овардаанд, дигар имон нахоҳанд овард. Аз кирдори онон андӯҳгин мабош.
37. Киштиро зери назар ва таълиму тавҷеҳи Мо бисоз ва дар бораи он ситамкорон бо ман сухан магӯй (дар бораи ғарқ нашудан ва наҷот доданашон), ҳамоно, онҳо ғарқ шавандагонанд.
38. Нӯҳ киштӣ месохт ва ҳар бор, ки бузургони қавмаш бар ӯ мегузаштанд, масхарааш мекарданд. Мегуфт: « Агар шумо моро масхара мекунед, ба зудӣ мо ҳам монанди шумо масхараатон хоҳем кард.
39.Ба зудӣ хоҳед донист, онро ки азоб расад ( дар дунё), хораш созад ва азоби ҳамешагӣ (дар охират) бар вай фурӯд ояд!»
40. Чун фармони Мо (ба ҳалоки онҳо) дар расид ва танӯр ҷӯшид (танури пухтупази нон, ки ҷӯшидани об аз он далолат бар омадани азоб мекунад), гуфтем: «Аз ҳар нару мода дуто ва низ хонадони худро дар киштӣ биншон, ғайри он касе (ғайри ҳамсар ва яке аз писаронат), ки сухан бар ҳалок дар борааш аз пеш содир шуда бошад ва низ (ҳамроҳ гир) онҳоеро, ки ба ту имон овардаанд. Ва ҷуз андаке ба ӯ имон наёварда буданд».
41. Гуфт: «Бар он (киштӣ) савор шавед, ки ба номи Худо ба роҳ афтад ва ба номи Худо лангар бияндозад. Зеро Парвардигори ман омурзандаву меҳрубон аст!»
42. Киштӣ ононро дар миёни мавҷҳое чун кӯҳ мебурд. Нӯҳ писарашро, ки дар гӯшае истода буд, нидо дод: «Эй писаракам, бо мо савор шав ва бо кофирон мабош!»
43. Гуфт: «ман бар сари кӯҳе, ки маро аз об нигаҳ дорад, паноҳ хоҳам бурд». Гуфт: «Имрӯз ҳеҷ нигаҳдорандае аз азоби Худо нест, магар касеро, ки (Худо) бар ӯ раҳм оварад». Ногаҳон мавҷ миёни он ду парда гашт ва ӯ аз ғарқшудагон буд.
44. Ва гуфта шуд: «Эй замин, оби худ фурӯ бар ва эй осмон, бозист». Об фурӯ шуд ва кор ба поён омад ва киштӣ бар кӯҳи Ҷудӣ қарор гирифт ва нидо омад, ки ҳалокат бод бар мардуми ситамкор!
45. Нӯҳ Парвардигорашро нидо дод: «Эй Парвардигори ман, писарам аз хонадони ман буд ва ваъдаи Ту ҳақ аст ва нерӯмандтарини ҳукмкунандагон Ту ҳастӣ!»
46. Гуфт: «Эй Нӯҳ, ҳаройна, ӯ аз хонадони ту нест (яъне, ӯ аз ҷумлаи касоне нест, ки онҳоро наҷот медиҳем), албатта, пурсидани ту наҷоти писаратро амали солеҳ нест (зеро писараш кофир буд). Аз сари ноогоҳӣ аз Ман чизе махоҳ. Панд медиҳам туро, ки аз мардуми нодон набошӣ».
47. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, паноҳ мебарам ба Ту, агар аз сари ноогоҳӣ чизе бихоҳам ва агар маро наёмурзӣ ва ба ман раҳмат наёварӣ, аз зиёнкардагон хоҳам буд».
48. Гуфта шуд: «Эй Нӯҳ, ҳаройна ба саломат ва баракоте, ки бар туву онҳо, ки ҳамроҳи туанд, арзонӣ доштаем, фурӯд ой (аз киштӣ). Ва умматҳое ҳастанд аз зурияи ҳамроҳони ту, ки онҳоро (аз неъматҳои дунё) бархурдор месозем, он гоҳ мерасад онҳоро азоби дардовари Мо (дар охират)».
49. Инҳо аз хабарҳои ғайб аст, ки бар ту ваҳй мекунем. Пеш аз ин на ту онҳоро медонистӣ ва на қавми ту. Пас сабр кун, зеро оқибати нек аз они парҳезгорон аст!
50. Ва бар қавми Од бародарашон Ҳудро фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Худои барҳақро бипарастед, шуморо ҳеҷ маъбуди барҳақе ҷуз ӯ нест ва шумо дурӯғсозоне беш нестед.
51. Эй қавми ман, дар баробари паёми худ аз шумо музде наметалабам. Музди ман танҳо бо он касест, ки маро офаридааст. Чаро аз рӯи хирад намеандешед?
52. Ва эй қавми ман, аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед, он гоҳ бар остони ӯ тавба кунед, то боронро пай дар пай бар шумо фурӯ резад ва бар нерӯятон бияфзояд! Ва чун гунаҳкорон рӯй барматобед!»
53. Гуфтанд: «Эй Ҳуд, ту барои мо далели равшане наёвардаӣ ва мо ба гуфтори ту худоёни хешро тарк намекунем ва ба ту имон намеоварем.
2. Дар бораи қавми Од, руҷӯъ кунед ба сураи Аъроф, ояти 65.
54. Ҷуз ин нагӯем, ки баъзе аз худоёни мо ба ту озоре расондаанд (мисли беақлӣ ва девонагӣ)». Гуфт: «Худоро гувоҳ мегирам ва шумо низ гувоҳ бошед, ки ман аз он чӣ ҷуз Худои барҳақ ба ширк мепарастед, безорам.
55. Ҳамагӣ (шумо ҳамроҳи бутҳоятон), ба ҷуз Худо, бо ҳилагарӣ бар зидди ман бархезед (барои зарар расонидан) ва маро мӯҳлат мадиҳед.
56. Ман бар Худои якто, ки Парвардигори ман ва Парвардигори шумост, таваккул кардам. Ҳеҷ ҷунбандае, нест магар он ки зимоми ихтиёрашро ӯ гирифтааст. Албатта, Парвардигори ман бар роҳи рост аст (ҳаким ва одил аст)!
57. Пас, агар ҳам рӯй бигардонед, ман рисолати хешро ба шумо расонидам ва Парвардигори ман мардуми дигареро ҷонишини шумо хоҳад сохт ва ҳеҷ ба ӯ зиёне намерасонед (ба сабаби куфр ва исёнатон). Зеро Парвардигори ман нигаҳбони ҳамаи чизҳост!»
58. Ва чун фармони Мо даррасид, ба бахшоиши хеш Ҳуд ва касонеро, ки ба ӯ имон оварда буданд, наҷот додем ва онҳоро аз азоби сахт раҳонидем.
59. Ва инҳо қавми Од буданд, ки оёти Парвардигорашонро инкор карданд ва паёмбаронашро нофармонӣ карданд ва ба фармони ҳар ҷаббори саркаш гардан ниҳоданд.
60. Ва дар ин дунёву рӯзи қиёмат гирифтори лаънат шуданд. Огоҳ бошед, ки қавми Од ба Парвардигорашон кофир шуданд, огоҳ бошед, ки нафрин бод бар Од, қавми Ҳуд!
61. Ва бар қавми Самуд3 бародарашон Солеҳро фиристодем, Гуфт: «Эй қавми ман, Худои барҳақро бипарастед! Шуморо ҷуз ӯ маъбуди барҳақе нест. ӯст, ки шуморо аз замин падид овардааст ва хост, ки ободонаш доред. Пас омурзиш хоҳед ва ба даргоҳаш тавба кунед. Албатта, Парвардигори ман наздик аст ва дуъоҳоро иҷобат мекунад!»
62. Гуфтанд: «Эй Солеҳ, пеш аз ин ба ту умед медоштем. Оё моро аз парастиши он чӣ падаронамон мепарастиданд, бозмедорӣ? Мо аз он чӣ моро ба он мехонӣ, дар шаккем ки моро дар шубҳаи бузург меандозад».
63. Гуфт: «Эй қавми ман, хабар диҳед маро агар аз Парвардигорам ҳуҷҷате ба ҳамроҳ дошта бошам ва ӯ ба ман раҳмати хеш (яъне, нубувват) арзонӣ карда бошад, чӣ касе маро ёрӣ мекунад, агар аз фармонаш сарпечӣ кунам? Агар аз шумо фармон барам, ҷуз ба зиёни ман нахоҳед афзуд.
64. Ва эй қавми ман, ин модашутури Худованд аст ва нишонаест барои шумо. Бигзоредаш, то дар замини Худо бичарад ва ӯро макушед, ки ба зудӣ азоб шуморо фурӯ гирад».
65. Пас модашутурро сар буриданд. Гуфт: «Се рӯз дар хонаҳои худ аз зиндагӣ насибадор шавед ва ин ваъдаест холӣ аз дурӯғ».
66. Чун амри Мо (ба ҳалоки онҳо) фаро расид, Солеҳро бо касоне, ки ба ӯ имон оварда буданд, ба раҳмати хеш аз хории он рӯз наҷот бахшидем. Зеро Парвардигори ту тавонову пирӯзманд аст!
67. Ва ситамгоронро сайҳае (садои ваҳшатноки оташак) фурӯ гирифт пас субҳ карданд дар хонаҳои худ ба зону афтода, мурданд.
68. Чунон ки гӯӣ ҳаргиз дар он диёр набудаанд. Огоҳ бошед, ки қавми Самуд ба Парвардигорашон кофир шуданд, Огоҳ бошед, ки нобуди бод бар қавми Самуд!
69. Ба таҳқиқ расулони4 Мо барои Иброҳим мужда оварданд. Гуфтанд: «Салом!» Гуфт: «Салом!» Ва лаҳзае баъд гӯсолае бирён (ҳаниз, яъне гӯшти бирёншуда бар болои санги тасфон) ҳозир овард.
70. Ва чун дид, ки ба он даст дароз намекунанд, ононро написандид ва дар дил аз онҳо бимнок шуд, гуфтанд: «Матарс, мо бар қавми Лут фиристода шудаем».
71. Ва занаш, ки истода буд, пас хандид. Пас, ӯро ба Исҳоқ хушхабар додем ва пас аз Исҳоқ ба Яъқуб.
72. Зан гуфт: «Вой бар ман, оё дар ин пиронсолӣ мезоям ва ин шавҳари ман низ пир аст? ҳамоно, ин чизи аҷибест!»
73. Гуфтанд: «Оё аз қудрати Худо таъаҷҷуб мекунӣ? Раҳмату баракати Худо бар шумо, аҳли ин хона арзонӣ бод. ҳаройна, ӯ сутуданитар ва воломақомтар аст!
74. Чун ваҳшат аз Иброҳим бирафт ва ӯро хушхабар омад, бо Мо дар бораи қавми Лут ба мубоҳаса бархост.
75. Албатта, Иброҳим бурдбору раҳмдил ва ҳалиму фармонбардор аст!
76. Эй Иброҳим, аз ин сухан рӯй гардон! Фармони Парвардигорат омадааст ва бар онҳо азобе, ки ҳеҷ баргаштан надорад, фурӯд хоҳад омад.
77. Ва чун расулони Мо назди Лут омаданд, Лут аз омадани онҳо нохуш ва андӯҳгину дилтанг шуд ва (аз рӯи нотавонӣ), гуфт: «Имрӯз, рӯзи сахтест».
78. Ва қавмаш шитобон назди ӯ омаданд ва онон пеш аз ин муртакиби корҳои зишт мешуданд. Лут гуфт: «Эй қавми ман, инҳо духтарони ман (духтарони уммати ман) ҳастанд (пас, никоҳ кунед онҳоро5). Барои Шумо (барои издивоҷ) покизатаранд. Аз Худо битарсед ва маро дар баробари меҳмононам хиҷил макунед. Оё марди хирадманде дар миёни шумо нест?»
79. Гуфтанд: «Ту худ медонӣ, ки моро ба духтарони ту ниёзе нест ва низ медонӣ, ки чӣ мехоҳем (яъне, мо ба занҳо эҳтиёҷ надорем ва мо мардҳоро мехоҳем)».
80. Лут гуфт: «Кош дар баробари шумо қудрате медоштам ва метавонистам ба такягоҳе устувор паноҳ бибарам (яъне, ба қабилаи қудратманде, ки маро дар муқобили шумо нусрат медоданд)!»
81. Гуфтанд: «Эй Лут, мо расулони Парвардигори ту ҳастем! Инҳо ҳаргиз ба ту даст нахоҳанд ёфт. Чун посе аз шаб бигзарад, хонадони хешро берун бибар. Ва ҳеҷ як аз шумо ба қафо нангарад, ҷуз занат, ки ба ӯ низ он чӣ ба онҳо расад, хоҳад расид. Ваъдаи онҳо субҳгоҳ аст. Оё субҳ наздик нест?»
5. Мурод аз духтарони Паёмбар духтарони қавмаш аст, зеро Паёмбари ҳар уммат барои занҳо ва духтарони он ба манзалаи падар мебошад.
82. Чун фармони Мо (бар ҳалоки онҳо) фаро расид, он ҷоро зеру забар кардем ва бар он шаҳр бороне аз сангҳое аз сиҷҷил6 пай дар пай фурӯ боридем,
83. ки бар онҳо нишони Парвардигорат буд ва чунин азобе аз ситамкорон дур нест.
84. Ва бар Мадян бародарашон Шуъайбро фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Худои якторо бипарастед, шуморо ҳеҷ маъбуди барҳақе ҷуз ӯ нест! Ва дар паймонаву тарозу нуқсон макунед! Инак, шуморо дар неъмат мебинам. Ва аз рӯзе, ки азобаш шуморо фурӯ гирад, бимнокам.
85. Ва эй қавми ман, паймонаву тарозуро аз рӯи адл комил адо кунед ва ба мардум чизҳояшонро кам мадиҳед ва чун табаҳкорон дар замин фасод макунед.
86. Агар имон овардаед, он чӣ Худо боқӣ мегузорад (фоидаҳое, ки ба сабаби вафо карданатон бар паймона ва тарозу мегиред), бароятон беҳтар аст. Ва ман нигаҳбону муроқиби шумо нестам».
87. Гуфтанд: «Эй Шуъайб, оё намозат ба ту фармон медиҳад, ки мо он чиро падаронамон мепарастиданд, тарк гӯем ё дар амволи худ ончунон, ки худ мехоҳем, тасарруф накунем? Ба ростӣ ту марде бурдбору хирадманд ҳастӣ (лек аз ин сухан мақсадашон истеҳзо буд, яъне гуфтанд, ки ту беақл ҳастӣ)».
88. Гуфт: «Эй қавми ман, чӣ мегӯед, агар бо ман аз ҷониби Парвардигорам ҳуҷҷате бошад ва ӯ маро ризқе некӯ ато карда бошад? Агар шуморо аз чизе манъ мекунам, барои он нест, ки худ муртакиби он бишавам. То он ҷо, ки битавонам, қасде ҷуз ба ислоҳ оварданатонро надорам. Тавфиқи ман танҳо бо Худост. Ба ӯ таваккул кардаам ва ба даргоҳи ӯ рӯй меоварам».
89. Ва эй қавми ман, зиддият бо ман шуморо ба коре вонадорад, то он чӣ бар қавми Нӯҳ ё қавми Ҳуд ё қавми Солеҳ, ё дар ҳамин наздикӣ ба қавми Лут расид, ба шумо низ бирасад.
90. Аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед. Ба даргоҳаш тавба кунед, ки албатта, Парвардигори ман меҳрубону дӯстдоранда аст (барои тавбакунандагон)!»
91. Гуфтанд: «Эй Шуъайб, бисёре аз чизҳоеро, ки мегӯӣ, намефаҳмем, туро дар миёни худ нотавон мебинем, агар ба хотири қабилаат набуд, сангсорат мекардем ва ту назди мо арзиш ва эҳтироме надорӣ».
92. Гуфт: «Эй қавми ман, оё қабилаи ман дар назди шумо аз Худои барҳақ болотару гиромитар аст? Оё Худоро пушти сар қарор медиҳед (ва ба қудрат ва иззати вай эътиное намекунед)? Ва ҳол он ки Парвардигори ман бар ҳар коре, ки мекунед, иҳота дорад (ҳамаи амалҳои бандагонашро медонад ва мувофиқи он ҷазо медиҳад)!
93. Ва эй қавми ман, шумо ҳамчунон, ки ҳастед, ба кори хеш машғул бошед ва ман ҳам ба кори хеш машғул мешавам. Ба зудӣ хоҳед донист, ки он азоби хоркунанда бар чӣ касе фурӯд меояд ва чӣ касе дурӯғгӯст. Мунтазир бимонед, ман низ бо шумо мунтазир мемонам!»
94. Ва чун замони азоби Мо (бар ҳалоки онҳо) фаро расид, Шуъайб ва касонеро, ки ба ӯ имон оварда буданд, ба раҳмати хеш раҳонидем. Ва ситамкоронро наъраи (ваҳшатангези азоб) фурӯ гирифт ва дар хонаҳои хеш ба зону афтода, мурданд,
95. чунон ки гӯӣ ҳаргиз дар он диёр набудаанд. Огоҳ бош, дурӣ (аз раҳмати Худо) ва ҳалок бар мардуми Мадян бод, ҳамчунон ки дурӣ (аз раҳмати Худо) ва ҳалок бар қавми Самуд буд!
96. Ва ҳаройна, Мо Мӯсоро ҳамроҳ бо оёту ҳуҷҷати ошкори хеш фиристодем,
97. ба назди Фиръавн ва бузургони қавмаш. Аммо онон (қавми Фиръавн) пайрави фармони Фиръавн шуданд. Ва фармони Фиръавн ба роҳи савоб роҳ наменамуд.
98. Дар рӯзи қиёмат пешопеши қавми худ биёяд ва ҳамаро ба оташ дароварад, ки дохилшудагонро бад ҷойгоҳест!
99. Лаънати инҷаҳонӣ ва лаънати рӯзи қиёматро аз пайи азоб бар онҳо фиристода шуд ва чӣ бад атое ба онон дода шудааст!
100. Инҳо ахбори қарияҳоест (қарияҳое, ки гирифтори азоби Худованд шуданд), ки барои ту ҳикоят мекунем; деҳаҳое, ки баъзе ҳанӯз барпоянд (деҳаҳое, ки мардумаш ҳалок шуда хонаҳояшон боқӣ монданд) ва баъзе вайрон (деҳаҳое, ки бо сокинонаш ҳамагӣ нобуд шуданд).
101. Мо ба онҳо ситам накардаем, балки худ ба нафси худ ситам мекарданд. Ва чун амри Парвардигори ту фаро расид (бар ҳалоки онҳо), маъбудоне, ки ба ҷои Худои барҳақ мепарастиданд, ҳеҷ ба корашон наёмаданд ва ҷуз зиёнкорӣ чизе бар онон наяфзуданд.
102. Ва инчунин аст ба азоб гирифтани Парвардигори ту, вақте ки бихоҳад қаряҳои ситамкорро ба азоб кашад. ҳамоно, ба азоб гирифтани ӯ, азобе сахт дардовар аст!
103. Албатта, дар инҳо (қисса ва ахбори гузаштагон) барои касоне, ки аз азоби охират бимноканд, ибратест. Дар он рӯз (рӯзи қиёмат), ки мардум (барои ҳисобу китоб ва подоши аъмол) гирд оварда шаванд ва он рӯз, ки мардумро (аз аввалин то охирин) дар он ҳозир оваранд!
104. Ва ҷуз то андак муддати муайяне (рӯзи қиёматро) ба дераш намеандозем.
105. Рӯзе, ки чун биёяд, ҳеҷ кас ҷуз ба фармони ӯ сухан нагӯяд ва мардумон баъзе бадбахт бошанд ва баъзе некбахт.
106. Аммо бадбахтон дар оташанд ва ононро дар он ҷо (дӯзах) нолае зору фарёде сахт бувад (яъне, монанди овози хар).
107. Абадӣ бошанд дар дӯзах (кофирон) ба муддати бақо осмонҳо ва замин, магар он чи Парвардигорат бихоҳад (яъне, баровардани муваҳҳидон аз дӯзах), албатта, Парвардигори ту ҳар чӣ хоҳад, ҳамон кунад!
108. Ва аммо ононе, ки некбахт гардонида шудаанд, то осмонҳову замин боқӣ ҳастанд, дар биҳишт ҷовидон бимонанд; магар он чӣ Парвардигорат бихоҳад (дохил кардани гунаҳкорони муваҳҳидро ба ҷаннат, баъд аз пок шуданашон аз гуноҳ). Атои ӯ ҳеҷ қатъ намешавад.
109. Пас, аз он чӣ инҳо (мушрикон) мепарастанд, ба шакку шубҳа мабош. Намепарастанд (худоёнашонро) ҷуз ба он гуна, ки падаронашон пеш аз ин мепарастиданд. Ва албатта, Мо насиби ононро (аз азоб) бе ҳеҷ каму костӣ адо хоҳем кард!
110. Ба Мӯсо китоб додем. Дар он китоб ихтилоф шуд (яъне, баъзеҳо имон оварданд ва баъзеашон инкор карданд). Агар на ҳукме буд, ки пеш аз ҷониби Парвардигорат содир шуда буд (дар таъхири азоби онҳо), миёнашон доварӣ мешуд (дар азоб додани онҳо дарҳол). Ва онҳо (куффори қавмат) албатта, дар он китоб (қуръон) сахт дар шубҳаанд.
111. Ва қасам, ки албатта, Парвардигори ту ҷазои аъмоли ҳамаро ба тамомӣ хоҳад дод ва Худо ба корҳое, ки мекунанд, огоҳ аст!
112. Ҳамроҳ бо онон, ки тавба карданд ва бо ту рӯ ба Худо оварданд, ҳамчунон ки амр шудаӣ, собитқадам бош. Ва аз ҳад нагузаред, ки ӯ ба ҳар коре, ки мекунед, биност!
113. Ва ба ситамкорон майл макунед, ки азоби оташ шуморо бирасад. Шуморо ҷуз Худо ҳеҷ дӯсте нест ва касе ёриатон накунад!
114. Ва намоз бигузор дар оғозу анҷоми рӯз ва чанд соате аз шаб. ҳамоно, некиҳо бадиҳоро аз миён мебаранд. Ин пандест барои пандпазирон.
115. Сабр кун, зеро Худованд музди некӯкоронро табоҳ намесозад!
116. Чаро дар миёни умматҳое, ки пеш аз шумо буданд, ғайри андаке, ки аз он миён наҷоташон додем, хирадмандоне набуданд, то мардумонро аз фасод кардан дар замин боздоранд? Золимон аз паи осудагиву лаззоти дунявӣ рафтанд ва гунаҳкор буданд.
117. Парвардигори ту ҳеҷ деҳотеро, ки мардумаш некӯкор бошанд, ба ситам ҳалок нахоҳад сохт.
118. Ва (эй паёмбаре, ки орзуманди имон овардани қавми худ ва мутаассиф бар рӯй гардондани онҳо аз даъвати осмонӣ астӣ, бидон, ки) агар Парвардигори ту хоста буд, ҳамаи мардумро (ҳамчун фариштагон дар як тариқа ва бар як низом қарор медод ва) як уммат карда буд (ва пайрави дини ягонае менамуд ва онҳо дар моддиёту маънавиёт ва интихоби ҳаққу ботил ихтиёр ва ихтилофе намедоштанд, он гоҳ ҷаҳон ба шакли дигаре дармеомад), вале (Худо мардумро соҳибихтиёр офаридааст ва онҳо) ҳамеша (дар ҳама чиз, ҳатто интихоби дин ва усули ақоиди он) гуногун хоҳанд буд,
119. магар онҳое, ки Парвардигорат бар онҳо раҳмат оварда (ки дар роҳи ҳақ ҳамеша муттафиқанд) ва онҳоро барои ҳамин гуногун (яъне, гурӯҳе некбахт ва гурӯҳе бадбахт, гурӯҳе дар биҳишт ва гурӯҳе дар дӯзах) биёфаридааст. Ва сухани Парвардигори ту бар ин муқаррар (лозим ва тамом) шуда, ки албатта, ҷаҳаннамро аз ҳамаи ҷинну инс пур мекунам.
120. Ҳар хабаре аз ахбори паёмбаронро бароят ҳикоят мекунем, то туро қавидил гардонем. Ва дар ин сура бар ту сухани ҳақ (мурод аз сухани ҳақ қиссаҳоест, ки пештар дар ин сура зикр шудаанд) ва барои мӯъминон мавъизаву панд ва ёдоварӣ омадааст (яъне, нозил шудааст).
121. Ба касоне, ки имон намеоваранд, бигӯ: «Шумо ба ҳар сон, ки хоҳед, амал кунед, мо низ амал мекунем.
122. Ва шумо интизорӣ бикашед (оқибати моро ), мо низ мунтазир мемонем (ки баробари ваъдаи Худо, даъвати илоҳӣ пирӯз шавад ва Ислом бар шумо ва бар ҳамаи душманони дин ғалаба кунад)!»
123. Ва аз они Худост илми ғайби (илми он чизе, ки аз мардум пинҳон аст) осмонҳову замин ва ба ӯ бозгардонда мешавад ҳамаи корҳо (рӯзи қиёмат). ӯро бипараст ва бар ӯ таваккул кун, ки Парвардигори ту аз он чӣ ба ҷой меоваред (аз амалҳои неку бадатон, ки мувофиқи он шуморо ҷазо медиҳад), ғофил нест !
__________________________________________________________________________________________________________
12
Сураи ЮСУФ1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф, лом, ро. Инҳост оёти китоби равшангар (барои касоне, ки аз он роҳнамоӣ ва ҳидоят талабанд).
2. Мо Қуръонро (ба забони) арабӣ нозил кардем, то ин ки шумо (онро) бифаҳмед (ва он чиро, ки дар он аст ба дигарон бирасонед)!
3. Бо ин Қуръон, ки ба ту ваҳй кардаем, беҳтарин достонҳоро бароят ҳикоят мекунем (ва туро бар онҳо мутталеъ мегардонем), ки ту пеш аз ин (аз аҳволи қавмҳои гузашта) аз бехабарон будаӣ .
4. (Эй паёмбар, ба ёд ор), он гоҳро, ки Юсуф ба падари худ гуфт: «Эй падар, ман дар хоб ёздаҳ ситора ва хуршед ва моҳро дидам. Онҳоро дидам, ки саҷдаам мекунанд».
5. Гуфт: «Эй писаракам, хобатро барои бародаронат ҳикоят макун, ки туро ҳилае меандешанд. Зеро шайтон одамиёнро душмане ошкор аст!
6. Ва ба ин сон Парвардигорат туро бармегузинад ва таъбири хоб меомӯзад ва ҳамчунон, ки неъмати худро пеш аз ин бар падарони ту Иброҳиму Исҳоқ комил карда буд, бар туву хонадони Яъқуб ҳам комил мекунад, ки Парвардигорат донову ҳаким аст!»
7. Дар достони Юсуф ва бародаронаш барои онон, ки аз он мепурсанд, ибратҳост.
8. Он гоҳ, ки гуфтанд: «Юсуф ва бародараш (бинёмин, ки аз як падару як модаранд) назди падарамон маҳбубтар аз мо ҳастанд, ҳол он ки мо худ як ҷамоъатем. Албатта, падарамон дар иштибоҳи ошкорест2»
9.«Юсуфро бикушед ё дар сарзамини номаълуме биандозед, то (таваҷҷӯҳи) падар хосси шумо гардад ва аз он пас (аз гуноҳатон пушаймонӣ карда, тавба мекунед) мардуме шоиста ба шумор меоед (зеро, ки Худо тавбапазир аст ва падар ҳам узратонро қабул менамояд)».
10. Яке аз онҳо гуфт: «Юсуфро макушед, дар қаъри чоҳи торик биафканедаш, то мусофироне ӯро бигиранд агар кунандагонед (яъне, агар Юсуфро аз падар дур карданиед)».
11. Гуфтанд: «Эй падар, чист, ки моро бар Юсуф амин намешуморӣ, ҳол он ки мо хайрхоҳи ӯ ҳастем?
12. Фардо ӯро бо мо бифирист, то сайру гашту бозӣ кунад ва ҳамоно, мо нигаҳбони ӯ ҳастем».
13. Гуфт: «Агар ӯро бибаред, ғамгин мешавам ва метарсам, ки аз ӯ ғофил шавед ва гург ӯро бихӯрад».
14. Гуфтанд: «Бо ин ҷамоъате, ки мо ҳастем, агар гург ӯро бихӯрад, ҳамоно, мо аз зиёнкорон хоҳем буд».
2. қуртуби гуфтааст: Манзури онҳо гумроҳии падар аз дин набуд, вагарна кофир мешуданд, балки манзурашон ин буд, ки падарашон иштибоҳ мекунад бар ин ки ду нафарро бар даҳ нафар тарҷеҳ медиҳад.
15. Пас, чун ӯро бурданд ватасмим гирифтанд, ки дар қаъри чоҳи торик бияфканандаш, ба ӯ ваҳй кардем, ки албатта, онҳоро (дар оянда) аз ин корашон огоҳ хоҳӣ сохт ва онҳо туро намешиносанд.
16. Ва шабҳангом гирён назди падарашон боз омаданд.
17. Гуфтанд: «Эй падар, ҳамоно, мо ба мусобиқа (давидан ва тирандозӣ) рафта будем ва Юсуфро назди матоъи худ (либосҳоямон) гузошта будем, пас гург ӯро хӯрд. Ва ҳарчанд рост бигӯем ҳам, ту суханони моро бовар надорӣ».
18. Ва ҷомаашро, ки ба хуни дурӯғин оғӯшта буд, оварданд, гуфт: «Нафси шумо кореро дар назаратон биёростааст. Акнун барои ман сабри ҷамил (сабре, ки шикоят надошта бошад) беҳтар аст ва Худост, ки дар бораи он чи мегӯед аз ӯ ёрӣ бояд хост».
19.Ва мусофироне омаданд. Обоварашонро фиристоданд. Сатил фурӯ кард3. Гуфт: «Муждагонӣ ин навҷавонест». ӯро чун матоъе пинҳон сохтанд ва Худо ба коре, ки мекарданд, огоҳ буд.
20. Ва ӯро ба баҳои андак, ба чанд дирҳам фурӯхтанд, ки ҳеҷ рағбате ба ӯ надоштанд (яъне, Юсуфро бародаронаш фурӯхтанд).
21. Ва касе аз мардуми Миср (яъне азизи Миср), ки ӯро харида буд, ба занаш гуфт: «То дар ин ҷост, гиромияш бидор, шояд ба мо суде бирасонад ё ӯро ба фарзандӣ бипазирем». Ва ба ин сон Юсуфро дар замин мартабаи баланд додем (ӯро молики хазинаҳои Миср гардонидем), то ба ӯ таъбири хоб омӯзем. Ва Худо бар кори хеш ғолиб аст. Вале бештари мардум намедонанд!
22. Ва чун ҷавони нерӯманд ва хирадманд шуд, ҳикмату донишаш додем ва некӯкоронро ба ин сон подош медиҳем.
3. Муфассирон гуфтаанд: Вақте обовар сатилашро дар чоҳ андохт, Юсуф (а) дар гушае аз қаъри чоҳ қарор дошт, пас худро ба таноби сатил овезон кард, вақте соҳиби сатил ӯро дид зебоиаш ӯро ба таъаҷҷуб овард ва бонг бардошт.
23. Ва он зан, ки Юсуф дар хонааш буд, аз Юсуф талаб кард, ки бо ӯ амали фаҳш анҷом диҳад. Ва дарҳоро басту (хост дилашро ба даст овараду бо ӯ ҳамбистар шавад) гуфт: «Биё ба сӯи ман». Гуфт: «Паноҳ мебарам ба Худо, аз он чи ки маро ба он даъват кардӣ (зино), ӯ (яъне, шавҳари ту) парварандаи ман аст ва маро обрӯи некӯ дода. Албатта, ситамкорон наҷот намеёбанд».
24. Ва ҳамоно, он зан оҳанги ӯ кард. Ва агар на бурҳони Парвардигорашро дида буд, ӯ низ оҳанги он зан мекард. Чунин кардем, то бадӣ (хиёнати сайид ё мавло) ва беҳаёиро аз вай бозгардонем. Зеро ӯ аз бандагони покдили Мо буд!
25. Ва ҳарду ба ҷониби дар давиданд (Юсуф ба сӯи дар гурехт ва ҳамсари азиз аз пушти ӯ давид, то ӯро баргардонад) ва зан ҷомаи ӯро аз пас бидарид. Ва шӯи он занро наздики дар ёфтанд (тасодуфан). Зан гуфт: «Ҷазои касе, ки бо зани ту қасди баде дошта бошад (қасди зино), чист, ҷуз ин ки ба зиндон афтад ё ба азобе дардовар гирифтор ояд?»
26. Юсуф гуфт: «ӯ аз ман талаби зино кард ва маро ба худ хонд». Ва яке аз касони зан гувоҳӣ дод (шоҳид кӯдаки ширхорае буд дар гаҳвора), ки агар ҷомааш аз пеш даридааст, пас зан рост мегӯяд ва ӯ аз дурӯғгӯён аст.
27. Ва агар ҷомааш аз пас даридааст, пас зан дурӯғ мегӯяд ва ӯ аз ростгӯён аст.
28. Пас, чун дид (шавҳари зан) ҷомааш аз пас даридааст, гуфт: «Ин аз макри шумо занон аст, ҳамоно, макри шумо занон макре бузург аст!
29. Эй Юсуф, забони хеш нигоҳ дор ва эй зан, аз гуноҳи худ омурзиш бихоҳ, ки ҳамоно, ту аз хатокоронӣ».
30. Занони шаҳр гуфтанд: «Зани Азиз4 (воломақом, сарвазири Миср) талаби зино кардааст аз ғуломи худ ва албатта, шефтаи ӯ гаштааст. Мо албатта, вайро дар гумроҳии ошкоро мебинем».
4. Ибни Аббос гуфтааст: Номи Азиз, қитфир буд ва масъулияти хазинаҳои мисрро дошт.
31. Пас, чун ғайбат ва суханони бадашонро шунид, наздашон кас фиристод ва меҳмоние тартиб дод ва (барои пуст кардани мева) ба ҳар яке корде дод ва гуфт: «Берун ой, то туро бингаранд». Чун ӯро диданд, бузургаш шумурданд (аз сабаби ҳусну ҷамоли Юсуф) ва дасти хеш бибуриданд ва гуфтанд: «Маъозаллоҳ, ин одамизода нест, балки фариштае бузургвор аст!»
32. Гуфт: «Ин ҳамон аст, ки маро дар боби (дӯст доштани) ӯ маломат мекардед. Ва ҳамоно, ман дар талаби зино аз ӯ будам ва ӯ хештан нигоҳ дошт. Агар он чӣ фармонаш медиҳам, накунад, ба зиндон хоҳад афтод ва хор хоҳад шуд».
33. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, барои ман зиндон дӯстдоштанитар аст аз он чӣ маро ба он мехонанд ва агар макри ин занонро аз ман нагардонӣ, ба онҳо майл мекунам ва дар шумори нодонон дармеоям (ҳар мӯъмине, ки гуноҳе содир мекунад аз ҷаҳолат ва нодонии ӯст)».
34. Пас, Парвардигораш дуъояшро иҷобат кард ва макри занонро аз ӯ дур кард. Албатта, Худо шунавову доност!
35. Пас бо он нишонаҳо, ки бар Азиз ва ҷамоъаташ зоҳир шуд, тасмим гирифтанд, ки муддати номаълуме ба зиндонаш бияфкананд.
36. Ва ду ҷавон низ бо ӯ ба зиндон афтоданд. Яке аз он ду гуфт: «Дар хоб худро дидам, ки ангур мефишорам (то шароб гардад)». Дигаре гуфт: «Худро дидам, ки нон бар сар ниҳода мебарам ва паррандагон аз он мехӯрданд. Моро аз таъбири он огоҳ кун, ки ҳамоно, аз некӯкоронат мебинем (ибодати Худоро ба хубӣ анҷом медиҳӣ ва некӯкорӣ)».
37.Гуфт (Юсуф): « Ба шумо ҳеҷ нав таъоме, ки (дар хоб) дода мешавед нахоҳад омад, магар хабардор кунам шуморо ба таъбири он, пеш аз он ки (далели сидқи ин таъбир дар бедорӣ) ба шумо биёяд, чунон, ки Парвардигорам ба ман омӯзонидааст. ҳамоно, ман дини мардумеро, ки ба Худои якто имон надоранд ва ба рӯзи қиёмат кофиранд, тарк кардаам.
38. Ва ман пайрави дини падаронам Иброҳиму Исҳоқу Яъқуб ҳастам ва моро насазад, ки ҳеҷ чизро шарики Худо қарор диҳем. Ин фазилатест, ки Худо бар мову бар мардуми дигар арзонӣ доштааст, вале бештари мардум ношукрӣ мекунанд.
39. Эй ду рафиқи зиндонии ман, оё ибодати худоёни пароканда беҳтар аст ё ибодати Худованди яктои ғолиб бар ҳамагон?
40. Намепарастед ғайри Худои якто, магар бутонеро, ки худ ва падаронатон онҳоро ба номҳое хондаед (яъне, он бутҳоро маъбудони худ хондаед) ва Худо ҳуҷҷате бар исботи онҳо нозил накардааст. Ҳукм ҷуз ҳукми Худо нест. Фармон додааст, ки ҷуз ӯро напарастед. Ин аст дини росту устувор, вале бештари мардум намедонанд.
41.Эй ду рафиқи зиндонии ман, аммо яке аз шумо барои хоҷаи хеш шароб резад, аммо дигареро кушта, бар чубе овезон кунанд ва паррандагон аз сари ӯ бихӯранд. Коре, ки дар бораи он мепурсед (қабул кунед ё накунед), фармони Худо муқаррар шудааст».
42.Ва ба яке аз он ду, ки медонист, раҳо мешавад, гуфт: «қиссаи маро назди хоҷаи худ ёд кун!» Аммо шайтон аз хотираш дур кард, ки пеши мавлояш аз қиссаи ӯ ёд кунад ва (Юсуф (а) чанд сол дар зиндон бимонд.
43.Ва подшоҳ гуфт: «Дар хоб ҳафт гови фарбеҳро дидам, ки онҳоро ҳафт гови лоғар мехӯранд ва ҳафт хӯшаи сабз дидам ва ҳафт хӯшаи хушк. Эй хосагони ман, хоби маро таъбир кунед, агар таъбири хоб медонед».
44. Гуфтанд: «Инҳо хобҳои парешон аст (дарҳаму барҳаманд, ки таъбир карда намешаванд) ва моро ба таъбири ин хобҳо огоҳӣ нест4».
45. Ва яке аз он ду, ки раҳо шуда буд ва пас аз муддате ба ёдаш омада буд, гуфт: «Ман шуморо аз таъбири он хабар медиҳам. Пас, маро назди ӯ (Юсуф) бифиристед».
46.«Эй Юсуф, эй марди (бисёр) ростгӯй (ва росткор), барои мо таъбир кун, ки ҳафт гови фарбеҳро ҳафт гови лоғар мехӯранд ва ҳафт хӯшаи сабзу ҳафт хӯшаи хушк. Бошад, ки ман назди мардум бозгардам ва онон огоҳ гарданд».
47. Гуфт: «Ҳафт сол пай дар пай бо ҷиддият бикоред ва ҳар чӣ медаравед, ҷуз андаке, ки мехӯред, бо хӯша анбор кунед, (то ки то дер бипояд ва зуд вайрон нашавад).
48. Аз он пас ҳафт сол қаҳтӣ ва сахтӣ меояд ва дар он ҳафт сол он чӣ барояшон ҷамъ кардаед, бихӯранд магар андаке, аз онро бо эҳтиёт нигоҳ медоред.
49. Пас аз он соле ояд, ки мардумонро борон дода шавад ва дар он сол афшурданиҳоро мефишуранд».
50. Ва подшоҳ гуфт: «Назди манаш биёваред». Чун фиристода назди ӯ омад, Юсуф гуфт: «Назди хоҷаат бозгард ва бипурс: Ҳикояти он занон, ки дастҳои худро буриданд, чӣ буд, албатта, Парвардигори ман ба макрашон огоҳ аст!»
51. Гуфт: «Эй занон, ҷараёни кори шумо он гоҳ ки хостори комҷӯи аз Юсуф будед, чӣ буд?» Гуфтанд: «Маъозаллоҳ (паноҳ бар Худо)! Надидем аз ӯ ҳеҷ хиёнате». Зани Азиз гуфт: «Акнун ҳақ ошкор шуд. Ман дар талаби зино аз ӯ будам (вале, ӯ худро аз ин амал боз дошт) албатта, ӯ дар зумраи ростгӯён аст (дар суханоне, ки мегӯяд)!»
52. «Чунин шуд,5 то бидонад, ки ман дар ғайбаташ ба ӯ хиёнат накардаам ва ҳамоно, Худо ҳилаи хоинонро ба мақсад намерасонад.
53. Ва ман (яъне, зани Азиз) хештанро бегуноҳ намедонам, ҳамоно, нафс одамиро ба бадӣ (фаҳш ва гуноҳ) фармон медиҳад. Магар касе, ки Парвардигори ман ӯро нигоҳ дорад, албатта, Парвардигори ман омурзандаву меҳрубон аст!»
54. Ва подшоҳ гуфт: «ӯро назди ман биёваред то ҳамнишини хоси худ гардонам». Ва чун бо ӯ дар сухан шуд, гуфт: «ҳамоно, ту аз имрӯз назди мо соҳибқадр ва амонатдор ҳастӣ».
55. Гуфт: «Маро бар хазинаҳои (хӯрок ва амвол) ин сарзамин муқаррар кун, ҳамоно, ман муҳофизаткунандаам (хазинаҳоро) ва доноям (ба сарфи дурусти он)».
56. Ва инчунин Юсуфро дар он сарзамин (Миср) обрӯ додем. Ҳар ҷо, ки мехост, ҷой мегирифт. Раҳмати худро ба ҳар кас, ки бихоҳем, арзонӣ медорем ва подоши некӯкоронро барбод намекунем.
57. Ва албатта, подоши онҷаҳонӣ барои касоне, ки имон овардаанд ва парҳезгорӣ мекунанд, беҳтар аст.
58.Ва бародарони Юсуф омаданд ва бар ӯ дохил шуданд, онҳоро шинохт ва онҳо нашинохтандаш.
59. Ва чун борҳояшонро (як шутур бор аз таъом ва ғалла) муҳайё сохт, гуфт: «Бародари падариятонро низ назди ман биёваред, оё намебинед, ки паймонаро комил адо мекунам ва беҳтарин мизбонам?
60. Пас, агар ӯро назди ман наёваред, паймонае (яъне, таъом ва ғалла) назди ман нахоҳед дошт ва ба ман наздик машавед».
61.Гуфтанд: «Мо ӯро ба исрор аз падар хоҳем хост ва ин корро албатта, хоҳем кард».
62.Ва ба ходимони худ гуфт: «Сармояашонро (яъне, пуле, ки ба ивази озуқа дода буданд) дар борҳояшон биниҳед, бошад, ки чун назди хонаводаашон бозгарданд ва онро (сармояашонро) бишиносанд, боз оянд».
63.Пас, чун назди падар бозгаштанд, гуфтанд: «Эй падар, паймона бар мо манъ карда шуд (дар оянда). Бародарамонро бо мо бифирист, то паймона бозгирем. Ва ҳамоно, мо нигаҳдори ӯ ҳастем».
64. Гуфт (Яъқуб): “Шуморо дар ҳаққи ӯ амин намебинам, магар ҳамон гуна, ки пеш аз ин шуморо бар бародари вай (Юсуф) амин гардонида будам. Пас, Худо беҳтарин нигаҳдор аст ва ӯст меҳрубонтарини меҳрубонон!
65. Ва чун бори худро кушоданд, диданд, ки сармояашонро пас додаанд. Гуфтанд: «Эй падар, дар талаби чӣ ҳастем (беш аз ин)? Ин сармояи мост, ки ба мо пас додаанд. Барои касони худ хӯрока биёварем ва бародарамонро ҳифз кунем ва барои ӯ бору паймонаи шутуре афзун гирем, он паймонаи андак ва осон аст бар Юсуф (яъне, дар баробари саховати Юсуф бори як уштур чизи андаке аст)».
66. Гуфт: «Ҳаргиз ӯро бо шумо намефиристам, то бо ман ба номи Худо паймоне бибандед, ки ба назди манаш бозмеоваред. Магар он ки ҳама гирифтор шавед (ва тавоноии аз ӯ халосшуданро надошта бошед)». Пас, чун аҳди хешро доданд гуфт (Яъқуб): «Худо бар он чӣ мегӯем, гувоҳ аст!»
67. Ва гуфт: «Эй писарони ман, аз як дарвоза дохил машавед, аз дарвозаҳои гуногун дохил шавед6. Ва ман қазои Худоро аз сари шумо дафъ натавонам кард ва ҳеҷ фармоне ҷуз фармони Худо нест. Бар ӯ таваккул кардам ва таваккулкунандагон бар ӯ таваккул кунанд».
68. Ва чун аз ҷое, ки падар фармон дода буд, дохил шуданд, ин кор қазо ва ҳукми Худоро (бар онҳо бартарф накард). Танҳо ниёзе дар замири Яъқуб буд (метарсид, ки ба фарзандонаш чашм нарасад ), ки онро ошкор сохт, ва ҳамоно, ӯро илме буд, ки Худ ба ӯ омӯхта будем, вале бештари мардум намедонанд.
69. Ва чун бар Юсуф дохил шуданд, бародарашро назди худ ҷой дод. Гуфт: “ҳамоно, ман бародари ту ҳастам. Аз коре, ки инҳо кардаанд, андӯҳгин мабош».
6. Яъқуб (а) метарсид, ки мабодо, ба фарзандонаш чашм расад, зеро онҳо ҷавонони зебову тануманд буданд, аз ин рӯ амр кард, ки ҳангоми ворид шудан ба шаҳр аз дарвозаҳои гуногун дохил шаванд.
70. Пас, чун борҳояшонро (таъом ва ғалла) муҳайё кард, ҷомро (зарфи обнӯшии подшоҳ) дар бори бародараш ниҳод. Он гоҳ мунодӣ (садодиҳанда) нидо дод: «Эй корвониён, ҳамоно, шумо дуздонед».
71. Корвониён назди онҳо бозгаштанд ва гуфтанд: «Чӣ гум кардаед?»
72. Гуфтанд: « Ҷоми подшоҳро (зарфи обнӯшии подшоҳро, ки бо он вазн мекард, гум кардаем). Ва ҳар ки биёварадаш, ӯро бори шутурест ва ман кафилӣ мекунам».
73. Гуфтанд: «қасам ба Худо, шумо худ медонед, кӣ мо барои фасодӣ кардан дар ин сарзамин наёмадаем ва дузд набудаем».
74. Гуфтанд: «Агар дурӯғ гуфта бошед, ҷазои дузд чист?»
75.Гуфтанд: «Ҷазояш ҳамон касест, ки дар бори ӯ ёфта шавад, пас ӯ худ ҷазои амали худ аст ва мо гунаҳкоронро чунин ҷазо диҳем».
76. Пеш аз бори бародар бар бори онҳо пардохт, он гоҳ аз бори бародараш берун овард. Тадбире ин сон ба Юсуф омӯхтем. Дар ойини он подшоҳ гирифтани бародар ҳаққи ӯ набуд, магар ин ки Худо мехост. Ҳар касро, ки бихоҳем, ба дараҷоте боло мебарем ва болои ҳар доное донотарест.
77. Гуфтанд: «Агар ӯ дуздӣ карда, бародараш низ пеш аз ин дуздӣ карда буд». Юсуф ҷавоби он сухан дар дил пинҳон дошт ва ҳеҷ изҳор накард ва гуфт: «Шумо дар вазъе бадтар ҳастед ва Худо ба бӯҳтоне, ки мезанед, огоҳтар аст!»
78. Гуфтанд: «Эй азиз, ӯро падарест солхӯрда. Яке аз моро ба ҷои ӯ бигир, ки аз некӯкоронат мебинем».
79. Гуфт: «Худо накунад, ки ҷуз он касро, ки бори хеш назди ӯ ёфтаем, бигирем. Агар чунин кунем, аз ситамкорон хоҳем буд».
80. Чун аз ӯ навмед шуданд, барои машварат ба каноре рафтанд ва бузургтаринашон гуфт: «Оё намедонед, ки падаратон аз шумо ба номи Худо паймон гирифта ва пеш аз ин низ дар ҳаққи Юсуф кӯтоҳӣ кардаед? Ман аз ин сарзамин берун намеоям, то падар маро рухсат диҳад ё Худо дар бораи ман доварӣ кунад, ки ӯ беҳтарини доварон аст.
81.Назди падар бозгардед ва бигӯед: «Эй падар, писарат дуздӣ кард ва мо ҷуз ба он чӣ медонистем, шаҳодат надодем ва аз ғайб низ огоҳ нестем.
82. Аз шаҳре, ки дар он будаем ва аз корвоне, ки ҳамроҳаш омадаем, бипурс, ки мо рост мегӯем».
83. Гуфт: «На, нафси шумо кореро дар назаратон биёрост ва маро сабри ҷамил беҳтар аст. Шояд Худо ҳамаро ба ман бозгардонад, ки ӯ донову ҳаким аст!
84. Рӯи худ аз онҳо бигардониду гуфт: «Эй вой бар ман, (бар дурӣ) аз Юсуф». Ва чашмонаш аз ғам сапедӣ гирифт ва ҳамчунон андӯҳи худ фурӯ мехӯрд.
85. Гуфтанд: «Ба Худо савганд, пайваста Юсуфро ёд мекунӣ, то бемор гардӣ ё бимирӣ».
86. Гуфт: «Ҷуз ин нест, ки шарҳи андӯҳи хеш танҳо бо Худо мегӯям. Зеро он чӣ ман аз Худо медонам, шумо намедонед!
87. Эй писарони ман, бираведу Юсуф ва бародарашро биҷӯед ва аз раҳмати Худо ноумед машавед. Зеро танҳо кофирон аз раҳмати Худо маъюс мешаванд».
88. Чун бар Юсуф дохил шуданд, гуфтанд: «Эй азиз, мову хонаводаамон ба гуруснагӣ афтодаем ва бо сармояи андак омадаем, паймонаи моро комил адо кун ва бар мо садақа бидеҳ, зеро Худо садақадиҳандагонро дӯст дорад!»
89. Гуфт: «Медонед, ки аз рӯи нодонӣ бо Юсуф ва бародараш чӣ кардед?»
90. Гуфтанд: «Оё ба ҳақиқат ту Юсуфӣ?» Гуфт: «Ман Юсуфам ва ин бародари ман аст ва Худо ба мо неъмат дод. Зеро ҳар кас, ки парҳезгорӣ кунад ва сабрро пеша кунад, Худо муздашро нобуд намесозад».
91. Гуфтанд: «Ба Худо савганд, ки худо туро бар мо фазилат дод ва мо хатокор будем».
92. Гуфт: «Имрӯз шуморо сарзаниш набояд кард; Худо шуморо мебахшояд, ки ӯ меҳрубонтарини меҳрубонон аст!
93. Ин ҷомаи маро бибаред ва бар рӯи падарам андозед, то бино гардад. Ва ҳамаи касони худро назди ман биёваред».
94. Чун корвон ба роҳ афтод, падарашон гуфт: «Агар маро девона нахонед, бӯи Юсуф ҳис мекунам».
95. Гуфтанд: «Ба Худо савганд, ки ту дар ҳамон гумроҳии деринаи хеш ҳастӣ!»
96. Чун муждадиҳанда омад ва ҷома бар рӯи ӯ андохт, бино гашт. Гуфт: «Оё ба шумо нагуфтам, ки он чӣ ман аз Худо медонам, шумо намедонед?»
97. Гуфтанд: «Эй падар барои гуноҳони мо омурзиш бихоҳ, ки мо хатокор будаем».
98. Гуфт: «Аз Парвардигорам барои шумо омурзиш хоҳам хост, ӯ омурзандаву меҳрубон аст!»
99 . Чун бар Юсуф дохил шуданд, падару модарро ба оғӯш кашиду гуфт: «Ба Миср дароед, ки агар Худо бихоҳад, дар амон хоҳед буд!»
100. Падару модарро бар тахт баровард ва ҳама дар баробари ӯ ба саҷда даромаданд (барои таъзим на ибодат). Гуфт: «Эй падар, ин аст таъбири он хоби ман, ки инак, Парвардигорам онро рост баровард. Ва чӣ қадар ба ман некӣ кардааст, он гоҳ, ки маро аз зиндон бираҳонид ва пас аз он, ки шайтон миёни ману бародаронам фасод карда буд, шуморо аз бодия ба ин ҷо овард. Парвардигори ман ба ҳар чӣ ирода кунад, дақиқ аст, ки ӯ донову ҳаким аст!
101. Эй Парвардигори ман, маро фармонравоӣ додӣ ва маро илми таъбири хоб омӯхтӣ. Эй офаринандаи осмонҳову замин, ту дар дунёву охират корсози манӣ. Маро мусалмон бимирон ва қарини шоистагон соз!»
102. Инҳо хабарҳои ғайб аст, ки ба ту (эй Муҳаммад) ваҳй мекунем. Ва он ҳангом, ки бо якдигар гирд омада буданд ва машварат мекарданд ва ҳила месохтанд, ту назди онҳо набудӣ!
103. Ҳарчанд ту ба имонашон ҳарис бошӣ, бештари мардум имон намеоваранд!
104. Ва ту дар муқобили паёмбарият аз онҳо музде наметалабӣ ва ин китоб ҷуз панде барои мардуми ҷаҳон нест!
105. Чӣ бисёр нишонаҳое дар осмонҳову замин аст, ки бар он мегузаранд ва аз он рӯй барметобанд!
106. Ва бештарашон ба Худо имон наёваранд, балки ҳамчунон мушриканд!
107. Оё пиндоранд, эминӣ ёфтаанд аз ин, ки уқубате умумӣ аз азоби Худо онҳоро фурӯ гирад ё қиёмат ба ногоҳ фаро расад, бе он ки хабардор шаванд?
108. Бигӯ: «Ин роҳи ман аст. Ману пайравонам ҳамагонро бо далелу ҳуҷҷат ба сӯи Худо мехонем. Пок аст Худо ва ман аз мушрикон нестам!»
109. Ва Мо пеш аз ту ба пайғамбарӣ нафиристодем, магар мардонеро аз мардуми шаҳрҳо ва ободиҳо, ки ба онҳо ваҳй мекардем. Оё дар рӯи замин намегарданд, то бингаранд, ки поёни кори пешиниёнашон чӣ будааст? Ва сарои охират парҳезгоронро беҳтар аст, чаро намеандешед?
110. Чун паёмбарон навмед шуданд ва чунон пиндоштанд, ки онҳоро дурӯғ мебароранд, ёриашон кардем ва ҳар киро, ки хостем, наҷот додем ва азоби Мо аз мардуми гунаҳкор бозгардонида нашавад!
111. Дар достонҳояшон хирадмандонро ибратест. Ин достоне сохта нест, балки тасдиқи сухани пешиниён ва тафсили ҳар чизест ва барои онҳо, ки имон овардаанд, ҳидоят асту раҳмат.
__________________________________________________________________________________________________________
13
Сураи РАЪД1
(тундар)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Алиф, лом, мим, ро. Инҳо оёти ин китоб аст ва он чӣ аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ҳақ аст, вале бештари мардум имон намеоваранд.
2.Аллоҳ- ҳамон Худовандест, ки осмонҳоро бе ҳеҷ сутуне, ки онро бубинед, барафрошт. Сипас ба арш истиво2 ёфт ва офтобу моҳро, ки ҳар як то замоне муайян дар сайранд, ром кард. Корҳоро мегардонад ва оётро баён мекунад, бошад, ки ба дидори Парвардигоратон яқин кунед!
3.ӯст, ки заминро бигустурд ва дар он кӯҳҳову рӯдҳо қарор дод ва аз ҳар мева ҷуфт-ҷуфт падид овард ва шабро дар рӯз мепӯшонад. Дар инҳо ибратҳост барои мардуме, ки меандешанд!
4.Ва бар рӯи замин қитъаҳоест дар канори якдигар ва боғҳои ангуру киштзорҳо ва нахлҳое, ки ду тана аз як реша руста аст ё як тана аз як реша ва ҳама ба як об сероб мешаванд ва дар (таъм ва маззаи) мева баъзеро бар дигаре бартарӣ ниҳодаем. Албатта дар инҳо барои хирадмандон ибратҳост!
5.Агар ту дар ҳайрат меоӣ, таъаҷҷуб дар сухани онҳост, ки оё он ҳангом, ки хок шавем, аз нав моро биёфаринад? Инҳо ба Парвардигорашон имон надоранд, бар гарданҳошон тавқҳо бошад ва аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонанд.
6.Ба шитоб аз ту, пеш аз хайру омурзиш, азоб металабанд. Пеш аз онҳо азобҳое будааст ва Парвардигори ту мардумро, бо он ки ситам кардаанд, меомурзад ва низ Парвардигори ту ба сахтӣ уқубат мекунад.
7.Кофирон мегӯянд: «Чаро аз ҷониби Парвардигораш мӯъҷизае бар ӯ нозил намешавад?» Ҷуз ин нест, ки ту бимдиҳандае ҳастӣ ва ҳар қавмеро раҳбарест!
8.Худо медонад, ҳар зане (моддинае) он чӣ (дар шиками худ) мебардорад ва он чӣ раҳмҳо коҳад ва он чӣ раҳмҳо афзояд. Ва ҳар чизро дар назди ӯ миқдоре муъайян аст.
9.Донои ниҳону ошкор, (Худои) бузургвору баландмартаба аст!
10.Барои ӯ яксон аст аз шумо ҳар кӣ сухан пинҳон гӯяд ё ошкоро. Ва он ки дар пардаи шаб пинҳон мешавад ва он ки дар рӯз ошкоро меравад.
11.Одамиро фариштагонест, ки паёпай ба амри Худо аз рӯбарӯву пушти сараш меоянд ва нигаҳбонияш мекунанд. ҳаройна, Худо чизеро, ки аз они мардумест, дигаргун накунад, то он мардум худ дигаргун шаванд. Чун Худо барои мардуме бадӣ хоҳад, ҳеҷ чиз монеъи ӯ натавонад шуд ва онҳоро ҷуз Худо ҳеҷ корсозе нест!
12.ӯст, ки барқро гоҳ барои тарсонидан ва гоҳ барои умед бахшидан ба шумо менамоёнад ва абрҳои гаронборро падид меоварад.
13.Раъд ба ситоиши ӯ ва фариштагон аз бими ӯ тасбеҳ мегуянд. Ва соъиқаҳоро (оташакҳоро) мефиристад ва ҳар киро бихоҳад, бо он осеб мерасонад. Боз ҳам дар бораи Худо баҳсу ҷидол мекунанд. Ва ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад!
14. Дуъову илтиҷои ростин хоси ӯст. Онон, ки ҷуз ӯро илтиҷо мекунанд, ҳеҷ посухашон намегӯянд. Монанди касе, ки ду даст ба сӯи об барад, то об ба даҳон расонад ва натавонад,ки об ба даҳон расонад. Ва дуъои кофирон ҷуз ба гумроҳӣ нест!
15. Хоҳу нохоҳ (бо иҷбору икроҳ) барои Худованд саҷда мекунанд ҳамаи онҳо , ки дар осмонҳову заминанд ва сояҳояшон низ бомдодону шомгоҳон ба саҷда меоянд.
16. Бигӯ: «Кист Парвардигори осмонҳову замин?» Бигӯ: «Аллоҳ». Бигӯ: «Оё ғайри ӯ худоёне баргузидаед, ки қодир ба суду зиёни хеш нестанд? Бигӯ: «Оё нобинову бино баробаранд? Ё торикиву равшанӣ яксонанд? Ё шариконе, ки барои Худо қоил шудаанд, чизҳое офаридаанд, монанди он чӣ Худо офаридааст ва онон дар бораи офариниш ба иштибоҳ афтодаанд?» Бигӯ: «Аллоҳ офаринандаи ҳар чизест ва ӯ ягонаву қаҳҳор аст!»
17. Аз осмон об фиристод ва ҳар рӯдхона баандозаи хеш ҷорӣ шуд ва оби равон кафк бар сар овард, Ва аз он чӣ бар оташ мегудозанд, то зевару матоъе созанд, низ кафке бар сар ояд. Худо барои ҳаққу ботил чунин масал мезанад. Аммо кафк ба каноре афтад ва нобуд шавад ва он чӣ барои мардум судманд аст, дар замин пойдор бимонад. Худо инчунин мисол меорад.
18. Барои онон, ки даъвати парвардигорашонро пазируфтанд, мукофоти некӯест. Ва касоне, ки даъвати ӯро напазируфтаанд, агар ҳар он чиро, ки бар рӯи замин аст ва монанди онро дошта бошанд, онро фидя кунанд, онон ба сахтӣ бозхост хоҳанд шуд ва маконашон ҷаҳаннам аст ва (он) бад ҷойгоҳест!
19. Оё касе, ки медонад он чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту нозил шуда ҳақ аст, монанди касест, ки нобиност? Танҳо хирадмандон панд мегиранд:
20. касоне, ки ба аҳди Худо вафо мекунанд ва худ паймон намешикананд;
21. Онон, ки он чиро Худо ба пайвастани3 он фармон дода, мепайванданд ва аз Парвардигорашон метарсанд ва аз сахтии бозхости Худованд бимноканд;
22. онон, ки ба талаби савоби Парвардигори хеш сабр пеша карданд ва намоз гузориданд ва дар ниҳону ошкор аз он чӣ ба онҳо рӯзӣ додаем, хайр карданд ва бадиро бо некӣ дафъ мекунанд, сарои охират хосси онҳост.
23. Биҳиштҳои ҷовидон; онҳо ва ҳар ки некӯкор будааст аз падарону ҳамсарон ва фарзандонашон, ба он дохил шаванд ва фариштагон аз ҳар дар ба наздашон оянд.
24. Салом бар шумо ба хотири он ҳама сабре, ки варзидаед. Сарои охират чӣ сарое некӯст!
25. Ва онон, ки паймони Худоро пас аз устувор карданаш мешикананд ва он чиро, ки Худо ба пайвастани он (силаи раҳм) фармон дода, қатъ мекунанд ва дар замин фасод мекунанд, лаънат (дурӣ аз раҳмати Худо) бар онҳост ва бадиҳои он ҷаҳон (дӯзахи сузон) насибашон.
26. Худо ҳар киро хоҳад, рӯзии бисёр диҳад ё рӯзии андак. Ва мардум ба зиндагии дунё хушнуданд, ҳол он ки зиндагии дунё дар баробари зиндагии охират ҷуз андак матоъе нест.
27. Кофирон мегӯянд: «Чаро аз ҷониби Парвардигораш мӯъҷизае бар ӯ нозил намешавад?» Бигӯ: «Худо ҳар киро бихоҳад, гумроҳ мекунад. Ва ҳар киро ба даргоҳи ӯ рӯй кунад, ҳидоят мекунад».
28. Онон, ки имон овардаанд ва дилҳояшон ба ёди Худо оромиш меёбад, огоҳ бошед, ки дилҳо ба ёди Худо оромиш меёбанд!
3. Аз қабили робитаи инсон бо офаринандаи ҷаҳон, ҷомеъаи инсоният ва ҳамнавъони худ, ба хусус хешовандон ва наздикон.
29. Зиндагии хуш ва бозгаштангоҳи некӯ аз они касонест, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд.
30. Ҳамчунин туро ба миёни уммате, ки пеш аз онҳо умматҳое дигар будаанд, ба пайғамбарӣ фиристодаем, то он чиро, ки бар ту ваҳй кардаем, барояшон тиловат кунӣ ва онҳо ба Раҳмон кофир мешаванд. Бигӯ: «ӯ Парвардигори ман аст. Худое ҷуз ӯ нест. Бар ӯ таваккул кардаам ва тавбаи ман ба даргоҳи ӯст!»
31. Агар Қуръоне мебуд, ки ба сабаби он кӯҳҳо равон карда мешуд ё ба сабаби он замин пора-пора мешуд ё ба сабаби он мурдагон ба сухан дароварда шаванд (низ имон намеоваранд), балки Худорост ҳамаи корҳо. Оё мӯъминон ҳанӯз надонистаанд, ки агар Худо мехост, ҳамаи мардумро ҳидоят мекард? Ва кофиронро пайваста ба сабаби аъмолашон ҳодисае расад ё он ҳодиса дар наздикии хонаҳояшон фурӯд ояд, то он гоҳ, ки ваъдаи Худо фароз ояд, зеро Худо хилофи ваъда намекунад!
32. Паёмбароне ҳам, ки пеш аз ту буданд, ба масхара гирифта шуданд. Ман ба кофирон мӯҳлат додам, он гоҳ ҳамаро фурӯ гирифтам ва он уқубати ман чӣ сахт буд!
33. Оё он ки бар ҳамаи мардум ва аъмолашон нозир аст, монанди бутон аст? Барои Худо шариконе қоил шуданд. Бигӯ: «Онҳоро ном бибаред. Шояд мехоҳед ӯро аз чизе дар рӯи замин огоҳ кунед, ки намедонад, ё суханони беҳуда мегӯянд?» Дар назари кофирон макрашон ороста омад ва аз роҳи рост бероҳа шуданд. Ва ҳар киро Худо гумроҳ кунад, ҳеҷ роҳнамое надорад!
34. Дар ин зиндагии дунё ба азобе гирифтор оянд ва азоби охират сахттар аст ва онҳоро ҳеҷ нигаҳдорандае аз азоби Худо нест!
35. Сифати биҳиште, ки ба парҳезгорон ваъда шуда: об аз зери дарахтонаш равон аст ва меваҳову сояаш ҳамешагист. Ин саранҷоми касонест, ки парҳезгоранд ва саранҷоми кофирон оташ аст.
36. Аҳли китоб аз он чӣ бар ту нозил шуда, шодмонанд. Ва аз он ҷамоъат касоне ҳастанд, ки порае аз онро инкор мекунанд. Бигӯ: «Ман амр шудаам, ки Худои якторо бипарастам ва ба ӯ ширк наёварам. Ба сӯи ӯ даъват мекунам ва бозгашти ман ба сӯи ӯст!
37. Ҳамчунин Қуръонро ба забони арабӣ нозил кардем. Агар пас аз донише, ки ба ту расида, аз пайи хоҳишҳои онон биравӣ, дар баробари азоби Худо корсозу нигаҳорандае нахоҳӣ дошт.
38. Ба таҳқиқ пеш аз ту паёмбароне фиристодаем ва барояшон ҳамсарону фарзандон қарор додаем. Ва ҳеҷ паёмбареро ҳаққи он набуд, ки ҷуз ба фармони Худо ояте (мӯҷизае) биёварад ва ҳар амреро (мӯҷизаеро) замони муайяне аст.
39. Худо ҳар чиро бихоҳад, маҳв ё исбот мекунад ва уммулкитоб4 назди ӯст.
40. Агар порае аз он чиро ки ба онҳо ваъда кардаем, ба ту бинамоёнем, ё туро пеш аз вақт бимиронем, дар ҳар ҳол он чӣ бар ӯҳдаи туст, таблиғ аст ва он чӣ бар ӯҳдаи мост, ҳисоб кардан!
41. Оё ҳанӯз надонистаанд, ки мо аз атрофи ин сарзамин5 кам мекунем ва Худо ҳукм мекунад ва ҳеҷ чиз ҳукми ӯро рад намекунад ва ӯ зуд ба ҳисоби ҳама мерасад?
42. Касоне, ки пеш аз инҳо буданд, макрҳо карданд, вале ҳамаи тадбирҳо назди Худованд аст. Медонад, ки ҳар касе чӣ мекунад. Ва кофирон ба зудӣ хоҳанд донист, ки сарои охират аз они кист!
43. Кофирон мегӯянд, ки ту (Муҳаммади мустафо) паёмбар нестӣ. Бигӯ: « Худо ва ҳар кас, ки аз китоб6 огоҳӣ дошта бошад, ба шоҳидӣ миёни ману шумо кофист (яъне ҳамин бас, ки Худо медонад, ки ман фиристодаи ӯ ҳастам ва касоне, ки аз мазмуну мундариҷаи қуръони маҷид огоҳ ҳастанд ва эъҷози беназири қуръонро мӯшикофона дарк мекунанд, хоҳанд донист, ки ин китоб сохта ва пардохтаи одамизода нест. Балки аз ҷониби офаридгори якто тавассути фариштаи амини ваҳй, яъне, ҷабраил бар бандаи баргузидааш Муҳаммад, нозил гардидааст)!»
__________________________________________________________________________________________________________
14
Сураи ИБРОҲИМ1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф, лом, ро. (Ин қуръон) китобест, ки бар ту нозил кардем, то мардумро (дар партави таълимоти он) ба фармони Парвардигорашон аз торикӣ (гумроҳии куфр ва нодонӣ) ба рӯшноӣ (нури имон) ва ба роҳи Худои пирӯзманди сутуданӣ роҳ намоӣ.
2. Худое, ки ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст, азони ӯст! Пас вой бар кофирон аз азобе сахт (ва муҷозоти шадид).
3. Онон, ки зиндагии дунёро аз охират дӯсттар доранд ва дигаронро аз роҳи Худо бозмедоранд ва онро (роҳи Худоро ба сабабу воситаи шубҳаҳо) мунҳариф (каҷравӣ) нишон доданашро мехоҳанд, сахт дар гумроҳӣ ҳастанд.
4. (Эй Муҳаммад) ҳеҷ паёмбареро ҷуз ба забони мардумаш (сухангӯ) нафиристодем, то битавонад паёми Худоро барояшон баён кунад (ва ҳақоиқро табйин ва ташреҳ кунад). Пас Худо ҳар киро (ки ба фармони илоҳӣ гӯш накардааст) бихоҳад, гумроҳ мекунад ва ҳар киро (ки мувофиқи дастури илоҳӣ амал намудааст) бихоҳад, ҳидоят мекунад ва ӯст пирӯзманду ҳаким!
5. Мӯсоро бо оёти худ фиристодем, ки қавми худро аз торикӣ ба рӯшноӣ берун ор ва рӯзҳои Худоро ба ёдашон биёвар ва дар ин (ки баёни саргузашти некон ва бадони пешгузашта аст) барои ҳар сабркунандаи (бар мусибатҳо ва балоҳҳои илоҳӣ) шукргузор (бар инъом ва атоҳои илоҳӣ) ибратҳоест!
6. Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ба ёд оваред, он гоҳ ки шуморо аз фиръавниён бираҳонид. Ба сахтӣ озоратон мекарданд ва писаронатонро мекуштанд ва занонатонро зинда мегузоштанд ва дар ин аз ҷониби Парвардигоратон барои шумо озмоише бузург буд».
7. Ва Парвардигоратон эълом кард, ки агар Маро шукр гӯед, бар неъмати шумо меафзоям ва агар ношукрӣ кунед, бидонед, ки азоби Ман сахт аст!
8. Ва Мӯсо гуфт: «Агар шумо ва ҳамаи мардуми рӯи замин кофир шавед, Худо бениёз ва сазовори ситоиш аст!»
9. Оё хабари касоне, ки пеш аз шумо будаанд, чун қавми Нӯҳ ва Од ва Самуд2 ва низ касоне, ки баъд аз онҳо будаанд, ба шумо нарасидааст? Ҷуз Худо касеро аз онон огоҳӣ нест. Паёмбаронашон ҳамроҳ бо далелҳои равшан омаданд ва онҳо даст бар даҳон бурданду (аз ниҳояти тааҷҷуб ва инкор ангуштони худро газиданд) гуфтанд: «Мо ба он чӣ ба он амр шудаед, имон намеоварем ва дар чизе, ки моро ба он мехонед, сахт дар шубҳа ҳастем».
10. Паёмбаронашон гуфтанд: «Оё дар Худо, он офаринандаи осмонҳову замин- шакке ҳаст? Шуморо фаро мехонад, то гуноҳонатонро биомурзад ва то муддате муайян шуморо зинда гузорад». Гуфтанд: «Шумо ҷуз мардумоне монанди мо нестед. Мехоҳед моро аз он чӣ падаронамон мепарастиданд, боздоред. Барои мо далеле равшан биёваред!»
11. Паёмбаронашон гуфтанд: мо ҷуз мардумоне монанди шумо нестем, вале Худо ба ҳар яке аз бандагонаш, ки бихоҳад, неъмати фаровон медиҳад. Моро насазад, ки барои шумо далеле, ҷуз ба фармони Худо, биёварем ва мӯъминон бар Худо таваккул мекунанд.
12. Чаро бар Худо таваккул накунем ва ҳол он ки ӯ роҳи моро ба мо бинамуд? Ва мо бар озоре, ки ба мо мерасонед, сабр хоҳем кард ва таваккулкунандагон бар Худо тавваккул мекунанд».
13. Кофирон ба паёмбаронашон гуфтанд: «Ё шуморо аз сарзамини худ меронем ё ба дини мо бозгардед». Пас Парвардигорашон ба паёмбарон ваҳй кард, ки ситамкоронро, ҳатман, ҳалок хоҳем кард.
14. Ва шуморо пас аз эшон дар он сарзамин ҷой хоҳем дод. Ин (ваъда) барои касест, ки аз истодан дар пешгоҳи Ман ва аз ваъдаи азоби Ман битарсад!
15. Пирӯзӣ хостанд (паёмбарон) ва ҳар ҷаббори саркаше навмед шуд.
16. Пушти сараш (сари кофир) ҷаҳаннам аст, то дар он ҷо ӯро аз оби чирку хунаш бихӯронанд.
17. Ҷуръа-ҷуръа онро менӯшад ва ҳеҷ гуворои ӯ нест ва марг аз ҳар сӯ бар ӯ метозад, аммо намемирад, ва азобе сахт дар интизори ӯст.
18. Масали аъмоли касоне, ки ба Худо кофир шудаанд, чун хокистарест, ки дар рӯзе тӯфонӣ боде сахт бар он бивазад. Тавони нигоҳ доштани он чиро, ки ба даст оварданд, надоранд. Ин аст гумроҳии беохир!
19. Оё надидаӣ, ки Худо осмонҳову заминро бар ҳақ офаридааст? Агар бихоҳад, шуморо аз байн мебарад ва махлуқе нав меоварад.
20. Ва ин бар Худо душвор нест.
21. Ҳама дар пешгоҳи Худо ҳозир оянд. Нотавонон ба онон, ки гарданкашӣ мекарданд, гӯянд: «Мо пайрави шумо будем. Оё акнун метавонед моро ба кор оед ва андаке аз азоби Худоро аз мо дафъ кунед?» Гӯянд: «Агар Худо моро ҳидоят карда буд, мо низ шуморо ҳидоят мекардем. Ҳоло моро роҳи халосӣ нест. Барои мо яксон аст, чӣ бетобӣ кунем, чӣ сабр варзем».
22. Чун кор ба поён ояд, шайтон гӯяд: «Худо ба шумо ваъда дод ва ваъдаи ӯ дуруст буд ва ман низ ба шумо ваъда додам, вале ваъдаи худ хилоф кардам. Ва бароятон ҳеҷ далелу бурҳоне наёвардам, ҷуз он ки даъвататон кардам, шумо низ даъвати ман иҷобат кардед, пас маро маломат макунед, худро маломат кунед. На ман фарёдраси шумоям, на шумо фарёдраси ман. Аз ин ки маро пеш аз ин шарики Худо карда будед, безорам». Зеро барои ситамкорон азобест дардовар!
23. Касонеро, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, ба биҳиштҳое, ки наҳрҳо дар он ҷорист, дароваранд, ба фармони Парвардигорашон дар он ҷо ҷовидона бимонанд ва ба салом якдигарро таҳийят (салом) гӯянд.
24. Оё надидаӣ, ки Худо чӣ гуна масал зад? Сухани пок чун дарахте пок аст, ки решааш дар замин устувор ва шохаҳояш дар осмон аст.
25. Ба фармони Худо ҳар замон меваи худро медиҳад. Худо барои мардум мисолҳо меоварад, бошад, ки панд гиранд!
26. Ва мисоли сухани нопок чун дарахте нопок аст, ки реша дар замин надорад ва барпо натавонад монд.
27. Худо мӯъминонро ба сабаби эътиқоди устуворашон дар дунёву охират пойдор медорад. Ва золимонро гумроҳ месозад ва ҳар чӣ хоҳад, Худо ҳамонро мекунад.
28. Оё надидаӣ он касонро, ки неъмати Худоро ба куфр иваз сохтанд ва мардуми худро ба диёри ҳалокат бурданд?
29. Ба ҷаҳаннам, ба он қароргоҳи бад, дохил мешаванд!
30. Барои Худо ҳамтоёне қарор доданд, то мардумро аз роҳи ӯ гумроҳ созанд. Бигӯ: «Акнун баҳраманд гардед, ки саранҷоматон оташ аст».
31. Ба бандагони Ман, ки имон овардаанд, бигӯ, то намоз бигузоранд ва аз он чӣ рӯзияшон додаем, ниҳону ошкоро инфоқ (харҷ) кунанд, пеш аз он, ки рӯзе фаро расад, ки дар он на хариду фурше бошад ва на ҳеҷ дӯстие ба кор ояд.
32. Худост, ки осмонҳову заминро офарид ва аз осмон борон нозил кард ва ба он борон барои рӯзии шумо меваҳо рӯёнид ва киштиҳоро роми шумо кард, то ба фармони ӯ дар дарё равон шаванд ва рӯдҳоро мутеъи шумо сохт.
33. Ва офтобу моҳро, ки ҳамвора дар ҳаракатанд, роми шумо кард ва шабу рӯзро фармонбари шумо гардонид.
34. Ва ҳар чӣ аз ӯ хостед, ба шумо арзонӣ доштааст ва агар хоҳед, ки неъматҳояшро шумор кунед, натавонед, ки одамӣ ситамкор ва ношукри неъмат аст!
35. Ва Иброҳим гуфт: «Эй Парвардигори ман, ин сарзаминро эмин гардон ва марову фарзандонамро аз парастиши бутон дур бидор.
36. Эй Парвардигори ман, инҳо (бутҳо) бисёре аз мардумро гумроҳ кардаанд, пас ҳар кас, ки аз ман пайравӣ кунад, аз ман аст ва ҳар кас фармони ман набарад, ту омурзандаву меҳрубонӣ!
37. Эй Парвардигори мо, баъзе аз фарзандонамро ба водии бе ҳеҷ киштае, наздики хонаи гиромии ту ҷой додам, эй Парвардигори мо, то намоз бигузоранд. Дилҳои мардумонро чунон кун, ки таваҷҷӯҳи ба онҳо кунанд ва аз ҳар самаре рӯзиашон деҳ, бошад, ки сипос гузоранд!
38. Эй Парвардигори мо, ҳар чиро пинҳон медорем, ё ошкор месозем, Ту ба он огоҳӣ. Ва бар Худо ҳеҷ чиз дар замину осмон пӯшида нест!
39. Сипос Худоеро, ки дар ин пирӣ Исмоилу Исҳоқро ба ман ато кард. Парвардигори ман дуъоҳоро мешунавад!
40. Эй парвардигори ман, маро ва фарзандони маро барпойдорандагони намоз гардон. Эй Парвардигори мо, дуъои маро бипазир.
41.Эй Парвардигори мо, маро ва падару модарам ва ҳамаи мӯъминонро дар рӯзи шумор биёмурз!
42.Ва мапиндор, ки Худо аз кирдори ситамкорон ғофил аст. Азобашонро то он рӯз, ки чашмҳо дар он хира мемонанд, ба дер меафканад!
43. Мешитобанд, сарҳоро боло гирифтаанд, чашм бар ҳам намезананд (яъне мижа намезананд) ва дилҳояшон холӣ аз хирад аст.
44. Мардумро аз он рӯз, ки азоб фаро мерасад, битарсон. Ситамкорон мегӯянд: «Бор Худоё, моро андаке мӯҳлат деҳ, то даъвати Туро иҷобат кунем ва аз паёмбарони Ту пайравӣ кунем». Оё шумо пеш аз ин савганд намехӯрдед, ки ҳаргиз завол (фано) намеёбед?
45. Дар хонаҳои касоне, ки худ бар хештан ситам мекарданд, ҷой гирифтед ва донистед бо онон чӣ гуна рафтор кардем ва бароятон мисолҳо овардем.
46. Онон найрангҳои худ намуданд ва Худо аз найрангҳояшон огоҳ буд. Ҳарчанд, ки аз найрангҳояшон кӯҳ аз пой меафтод.
47. Мапиндор, ки Худо ваъдаеро, ки ба паёмбаронаш додааст, хилоф мекунад. Худованд пирӯзманд ва интиқомгиранда аст.
48. Он рӯз, ки замин ба замине ғайри ин замин бадал шавад ва осмонҳо ба осмоне дигар ва ҳама дар пешгоҳи Худои воҳиди қаҳҳор ҳозир оянд!
49. Гунаҳкоронро дар он рӯз бо занҷирҳо, дасту по ба гардан, баста бубинӣ.
50. Ҷомаҳошон аз қатрон3 аст ва оташ суратҳошонро фурӯ пӯшидааст.
51. То Худо ҳар касро баробари амалаш ҷазо диҳад, ҳаройна Худо сареъулҳисоб аст!
52. Ин паёмест барои мардум то ба он бимнок шаванд ва бидонанд, ки ӯст Худои якто ва то хирадмандон панд гиранд!
__________________________________________________________________________________________________________
15
Сураи ҲИҶР1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Алиф, лом, ро. Ин оёти китоби илоҳӣ ва Қуръони равшан аст.
2. Борҳо, кофирон орзу мекунанд (дар дунёи дигар), ки эй кош (дар ин дунё) мусалмон мебуданд.
3. (Эй паёмбар) бигузорашон, то бихӯранд ва баҳравар шаванд ва орзу ба худ машғулашон дорад, ба зудӣ (натиҷаи аъмолашонро) хоҳанд донист.
4.Ҳеҷ шаҳреро ҳалок накардаем, магар он ки замоне маълум2 дошт.
5.Ҳеҷ уммате аз аҷали хеш на пеш меафтад ва на пас мемонад.
6.Ва гуфтанд: «Эй марде, ки Қуръон ба ту нозил шуда, ҳаққо, ки ту девонаӣ!
7.Агар рост мегӯӣ, чаро фариштагонро барои мо намеоварӣ?»
8.Мо фариштагонро нозил намекунем, ҷуз ба ҳақ ва (агар ба он эмон наёваранд) дар он ҳангом дигар мӯҳлаташон надиҳанд (ва фавран азоби илоҳӣ гиребонгирашон мегардад).
9.Мо Қуръонро худ нозил кардаем ва худ нигаҳбонаш ҳастем.
10. Ва мо расулони худро пеш аз ту ба миёни ақвоми пешин фиристодаем.
11. Ҳеҷ паёмбаре бар онҳо фиристода нашуд, магар ки масхарааш мекарданд.
12. Роҳашро3 дар дили гунаҳгорон инчунин мекушоем (ва аз ҳақ онҳоро меогоҳонем, то барояшон итмоми ҳуҷҷат шавад)!
13. Ба он (қуръон) имон намеоваранд ва суннати пешиниён чунин будааст.
14.Агар барояшон аз осмон даре бикушоем, ки аз он боло раванд,
15. Албатта, гӯянд: «Чашмони моро ҷоду карданд, балки мо мардуме ҷодузада ҳастем!»
16. Ва ҳаройна, дар осмон бурҷҳое4 офаридем ва барои бинандагонашон биёростем.
17. Ва аз ҳар шайтони раҷиме ҳифзашон кардем.
18. Магар он ки дуздона гӯш медод ва шиҳобе (оташпорае) равшан таъқибаш кард.
19. Ва заминро густурдем ва дар он кӯҳҳои азиме афкандем. Ва аз ҳар чиз ба шевае санҷида дар он рӯёнидем.
20. Ва маъишати шумо ва касонеро, ки шумо рӯзидеҳашон нестед, дар он ҷо қарор додем.
21. Ҳар чӣ ҳаст, хазинаҳои он назди Мост ва Мо ҷуз ба андозае муъайян онро фурӯ намефиристем.
22. Ва бодҳои обистанкунандаро фиристодем ва аз осмон обе нозил кардем ва шуморо бо он сероб сохтем ва шумо наметавонед, ки захиракунандаи он бошед.
23. Албатта, Мо ҳастем, ки зинда мекунем ва мемиронем ва баъд аз ҳама боқӣ мемонем.
24. Ва медонем чӣ касоне аз шумо аз ин пеш рафтаанд ва чӣ касоне вопас мондаанд.
25. Ва Парвардигори ту ҳамаро зинда карда, ҷамъ мегардонад, зеро ӯст, ки ҳакиму доност!
26. Мо одамиро аз гили хушк, аз лойи сиёҳи мутағайир офаридем.
27. Ва ҷинро пеш аз он аз оташи сӯзандаи бедуд офарида будем.
28. Ва Парвардигорат ба фариштагон гуфт: «Мехоҳам башаре аз гили хушк, аз лойи сиёҳи мутағайир биёфаринам.
29. Чун офаринишашро ба поён бурдам ва аз рӯҳи Худ дар он дамидам, дар баробари ӯ ба саҷда бияфтед».
30. Фариштагон ҳамагӣ саҷда карданд,
31. магар Иблис, ки саркашӣ кард, ки бо саҷдакунандагон бошад.
32. Гуфт: «Эй Иблис, чаро ту аз саҷдакунандагон набудӣ?»
33. Гуфт: «Ман барои башаре, ки аз гили хушк, аз лойи сиёҳи мутағайир офаридаӣ, саҷда намекунам».
34. Гуфт: «Аз он ҷо берун шав, ки ту рондашуда ҳастӣ.
35. То рӯзи қиёмат бар ту лаънат бод!»
36. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, маро то рӯзе, ки дубора зинда мешаванд, мӯҳлат деҳ”.
37. Гуфт: «Ту дар шумори мӯҳлатёфтагонӣ,
38. то он рӯзе, ки вақташ маълум аст».
39. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, чун маро навмед кардӣ, дар рӯи замин бадиҳоро дар назарашон биёроям ва ҳамагонро гумроҳ кунам,
40. магар онҳо, ки бандагони боихлоси Ту бошанд».
41. Гуфт: «Роҳи ихлос, роҳи ростест, ки ба Ман мерасад.
42. Туро бар бандагони Ман ғолибияте нест, магар бар он гумроҳоне, ки туро пайравӣ кунанд.
43. Ва ҷаҳаннам ваъдагоҳи ҳамаи онон аст.
44. Ҳафт дар дорад ва барои ҳар дар гурӯҳе аз онон муъайян шудаанд.
45. Парҳезгорон дар биҳиштҳо, канори чашмасоронанд.
46. Ба саломату эминӣ ба он дохил шавед.
47. Ҳар кинаеро аз дилашон баркандаем, ҳама бародаранд, бар тахтҳо рӯ ба рӯи ҳамдигаранд.
48. Ҳеҷ ранҷе ба онҳо намерасад ва аз он ҷо берунашон наронанд.
49. Ба бандагонам хабар деҳ, ки ман омурзандаву меҳрубонам.
50. Ва азоби Ман азобе дардовар аст!
51. Ва аз меҳмонони Иброҳим5 хабардорашон кун».
52. Он гоҳ, ки бар ӯ дохил шуданд ва гуфтанд: «Салом!» Иброҳим гуфт: «Мо аз шумо метарсем!»
53. Гуфтанд: «Матарс, мо туро ба писаре доно мужда медиҳем».
54. Гуфт: «Оё маро мужда медиҳед, бо он ки пир шудаам? Ба чӣ чиз муждаам медиҳед?»
55. Гуфтанд: «Ба ҳақ хушхабарат додем, аз навмедон мабош!»
56. Гуфт: «Ҷуз гумроҳон чӣ касе аз раҳмати Парвардигораш навмед мешавад?»
57. Гуфт: «Эй расулон, пас хабари шумо чист?»
58. Гуфтанд: «Мо ба сари мардуме гунаҳкор фиристода шудаем, (ва ҳамагонро нобуд мекунем),
59. магар хонадони Лутро, ки ҳамаашонро наҷот медиҳем,
60. ҷуз занашро, ки муқаррар кардаем, ки аз боқимондагон бошад».
61. Чун расулон назди хонадони Лут омаданд,
62. Лут гуфт: «Шумо ношиносед».
63. Гуфтанд: «Балки, он чизеро (азоберо), ки дар он шак мекарданд, овардаем.
64. Мо туро хабари рост овардаем ва мо ростгӯёнем.
65. Чун посе аз шаб бигзарад, хонадони худро берун бибар ва худ аз паи онҳо рав ва набояд ҳеҷ як аз шумо ба ақиб бингарад. Ва ҳар ҷо, ки фармонатон додаанд, биравед».
66. Ва барои ӯ ҳодисаро ҳикоят кардем, ки чун субҳ фаро расад, решаи онҳо барканда шавад.
67. Аҳли шаҳр (аз дидани меҳмонон (фариштагон)) шодикунон омаданд.
68. Гуфт: «Инҳо меҳмонони мананд, маро расво макунед.
69. Аз Худованд битарсед ва маро шармсор масозед».
70. Гуфтанд: «Магар туро аз (меҳмондорӣ ва паноҳ додани) мардум манъ накарда будем?»
71. Гуфт: «Агар қасде (барои издивоҷ ва баровардани хоҳишоти шаҳвонӣ) доред, инҳо, духтарони (уммати) ман ҳастанд (никоҳ кунед)».
72. (Эй паёмбар) ба ҷони ту савганд, ки онҳо дар мастии (шаҳват ва ҷаҳолати) хеш саргашта буданд.
73. Чун субҳ бидамид, ононро наърае сахт (садои ваҳшатноке) фурӯ гирифт (ва нобудашон кард).
74. Шаҳрро зеру забар кардем ва бороне аз сиҷҷил (гили сангшуда) бар онон боронидем.
75. Дар ин ибратҳост барои ибратгирандагон.
76. Ва он шаҳр акнун дар сари роҳи корвониён аст.
77. Ва мӯъминонро дар он ибратест.
78. Ва мардуми Айка6 низ ситамкор буданд.
79. Аз онон интиқом гирифтем ва шаҳрҳои он ду қавм ошкоро бар сари роҳанд.
80. Мардуми Ҳиҷр7 низ паёмбаронро ба дурӯғ нисбат доданд.
81. Оёти Хешро бар онон расонидем, вале аз он рӯй гардониданд.
82. Хонаҳои худро, то эмин бошанд, дар кӯҳҳо меканданд.
83. Субҳгоҳон ононро наъраи сахте (садои ваҳшатноке) гирифт.
84. Чизе, ки касб карда буданд (аз ҷамъоварии мол ва сохтани қасрҳо) аз онон дафъи бало накард.
85. Осмонҳову замин ва он чиро, ки миёни онҳост, ҷуз ба ҳақ наёфаридаем. Ва бешак, қиёмат, ҳатман, фаро мерасад. Пас (эй паёмбар, аз беодобиҳои эшон) гузашт кун, гузаште некӯ (ва бузургворона ва ҳакимона ба даъвати худ идома бидеҳ ва дар баробари азият ва озори куффор, бурдбору шикебо бош).
86. Ҳаройна Парвардигори ту офаринандае доност!
87. Мо сабъаммасонӣ8 ва Қуръони бузургро ба ту додем.
88. Агар баъзе эшонро (кофиронро) ба чизе баҳравар сохтаем, ту ба он нигоҳ макун. Ва ғами ононро (кофиронро) махӯр (ки чаро ба ту имон намеоваранд). Ва дар баробари мӯъминон хоксор бош.
89. Ва (ба кофирон) бигӯ: «Ман бимдиҳандаи ошкорам».
90. (Фуруд хоҳем овард азобро) монанди азобе, ки бар тақсимкунандагон (касоне, ки ба таҷзия ва тақсими аҳкоми илоҳӣ даст мезаданд ва қисматеро, ки ба суди эшон буд мепазируфтанд ва қисматеро, ки ба хости эшон набуд тарк мекарданд (мурод яҳуд ва насоро)) нозил кардем:
91. онон, ки Қуръонро ба қисмҳо тақсим карда буданд (қисматеро ҳақ ва қисматеро ботил медонистанд ва ё онро шеър, сеҳр, кизб ва асотир меномиданд).
92. Ба Парвардигорат савганд, ки ҳамаро, ҳатман, (дар рӯзи қиёмат аз он чи мардум дар дунё анҷом медиҳанд) бозхост кунем,
93. ба хотири корҳое, ки мекарданд!
94. Ба ҳар чӣ амр шудаӣ (даъват ба сӯйи ҳақ), сареҳу баланд бигӯ ва аз мушрикон рӯйгардон бош (ва аҳамият надеҳ, ки чӣ мегӯянд ва чӣ мекунанд)!
95. Мо (макру азият ва озори) масхаракунандагонро аз ту бозмедорем,
96. онон (масхаракунандагон), ки бо Аллоҳ маъбуде дигар қоил мешаванд (ва бутонро бо Худо мепарастанд). Пас, ба зудӣ (он гоҳ ки азоби дардноки дӯзах онҳоро фаро мегирад, натиҷаи ширкашонро) хоҳанд донист.
97. Ва медонем, ки ту аз гуфторашон дилтанг мешавӣ (ва аз истеҳзо, таҳқир ва алфози ширколудашон дилат ба дард меояд).
98. Пас, ба поки ёд кун Парвардигоратро (ҳангоми ҳуҷуми ғаму андӯҳ) ва аз (зумраи) саҷдакунандагон (ва намозгузорон) бош!
99. Ва Парвардигоратро бипараст, то лаҳзаи маргат фаро расад (ва сарои фониро видоъ мегӯӣ ва сарои боқӣ оғоз мегардад ва пардаҳо бардошта шуда, ҳақиқатро мебинӣ)!
__________________________________________________________________________________________________________
16
Сураи НАҲЛ1
(занбӯри асал)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. (Эй мушрикон, он чи Худованд ба шумо дар рӯзи қиёмат ваъда додааст чун ҳатмӣ ва қарибулвуқӯъ аст инак барои вуқӯъи он) фармони Худованд даррасид, пас, ба шитобаш махоҳед (ва масхаракунон нагӯед, ки агар рост мегӯед, ки қиёмате ҳаст аз Худо бихоҳед ҳар чи зудтар азоби онро бинамояд). ӯ пок аст (аз сифатҳое, ки мушрикон дар бораи ӯ ба забон меронанд) ва аз ҳар чӣ, ки шарики ӯ месозанд, бартар аст.
2. Фариштагонро ҳамроҳи ваҳй, ки фармони ӯст, бар ҳар як аз бандагонаш, ки бихоҳад, фурӯ мефиристад, то бим диҳанд (ба ин мазмун Худо мефармояд), ки ҷуз Ман, ҳеҷ маъбуди барҳақе нест, пас аз Ман битарсед.
3. Осмонҳову заминро бар ҳақ биёфарид, аз ҳар чӣ бо ӯ шарик месозанд, бартар аст.
4. Одамиро аз нутфа биёфарид. Ва акнун ӯст (одамӣ), ки ошкоро душманӣ меварзад (бо офаридгори худ).
5. Чаҳорпоёнро (чун гову, бузу, шутуру гусфанд) бароятон биёфарид, шуморо аз (пашм ва пусти) онҳо василаи гармо (дар баробари сармо аз қабилаи пӯшидани густурданӣ) дигар судҳост (чун насл гирифтан ва ширу саворӣ дарёфт кардан). Ва аз (гӯшти ҳалоли) онҳо мехӯред.
6. Ва чун шабҳангом бозмегардонед ва бомдодон берун мефиристед, нишони зинату обрӯи шумоянд;
7. Борҳоятонро ба шаҳрҳое, ки ҷуз ба ранҷи тан ба онҳо натавонед расид, ҳамл мекунанд, зеро Парвардигоратон мушфиқу меҳрубон аст!
8. Ва аспону уштурону харонро барои он офаридааст, ки саворашон шавед ва низ зинати шумо бошанд. Ва Худо чизҳое офарида, ки шумо намедонед.
9. (ҳидояти мардум) бар Худост, ки роҳи ростро бинамояд (роҳе, ки ба хайру ҳақ мерасад). Аз миёни роҳҳо низ роҳе каҷ (ҳаст, ки ба хайр ё ҳақ намерасад). Агар Худо мехост, ҳамаи шуморо ҳидоят мекард.
10. ӯст, ки аз осмон бароятон борон нозил кард. Аз он менӯшед ва аз он гиёҳ ва дарахт мерӯяд ва чорпоёнро дар он мечаронед.
11. Ва бо он (борон) бароятон киштзор ва зайтуну нахлҳо ва токзорҳо ва ҳар навъ мева бирӯёнад. Албатта, дар ин (кори овардани борон ва рӯёнидани гиёҳ) ибратест барои мардуме, ки меандешанд.
12. Ва мусаххари (тобеъи) шумо кард шабу рӯзро ва хуршеду моҳро ва ситорагон ҳама фармонбардори амри ӯ ҳастанд. Албатта дар ин (кори офаридан ва мутеъ сохтан), ки хирадмандон меандешанд, ибратҳост.
13.Дар замин чизҳое бо рангҳои гуногун офарид, дар ин ибратест барои мардуме, ки панд мегиранд!
14. ӯст, ки дарёро ром кард, то аз он гӯшти тоза бихӯред ва зеварҳое берун оред ва хештан бо он биёроед ва киштиҳоро бинӣ, ки баҳрро мешикофанд ва пеш мераванд, то аз фазли Худо рӯзӣ биталабед, бошад, ки шукр гӯед!
15. Ва бар замин кӯҳҳои бузург афканд, то шуморо наларзонад. Ва рӯдҳову роҳҳо падид овард. Шояд ҳидоят ёбед!
16. Ва (дар рӯз) нишонаҳо ниҳод (чун рудҳо ва кӯҳҳо) ва (дар шаб) ба ситорагон роҳ меёбанд.
17. Оё он ки меофаринад, монанди касест, ки намеофаринад? Оё панд намегиред?
18. Агар бихоҳед неъматҳои Худоро шумор кунед, ҳисобидан натавонед. Албатта Худо омурзандаву меҳрубон аст!
19. Он чиро, ки пинҳон мекунед ё ошкор месозед, Худо ба он огоҳ аст.
20. Онҳоеро, ки ба ҷои Аллоҳ маъбуд мехонанд, наметавонанд чизе биёфаринанд ва худ махлуқанд.
21. Мурдагонанд, на зиндагон ва надонанд, ки чӣ вақт онҳоро дубора зинда мекунанд.
22. Худои шумо Маъбудест ягона. Ва онон, ки ба охират имон надоранд, дилҳояшон инкор кунад ва худ кибр кунанд.
23. Ба ростӣ, ки Худо медонад, ки чи дар дил пинҳон медоранд ва чи чизро ошкор месозанд ва ӯ мутакаббиронро дӯст надорад!
24. Чун ба онҳо гуфта шавад: «Парвардигоратон чӣ чиз нозил кардааст?» Гӯянд: «Афсонаҳои гузаштагон».
25. То дар рӯзи қиёмат ҳамаи бори гуноҳи хеш ва бори гуноҳи касонеро, ки ба нодонӣ гумроҳашон карда буданд, бардоранд. Огоҳ бош, ки бори баде бармедоранд!
26. Пешиниёнашон ҳила сохтанд. Фармони Худо даррасид ва он биноро аз поя вайрон сохт ва сақф бар сарашон фурӯд омад ва аз сӯе, ки нафаҳмиданд, азоб ононро фурӯ гирифт.
27. Он гоҳ дар рӯзи қиёмат расвояшон созад ва гӯяд: «Бутоне, ки шарики Ман мехондед ва бар сари онҳо бо якдигар ихтилоф мекардед, акнун куҷоянд?» Донишмандон гӯянд: «Имрӯз насиби кофирон расвоиву ранҷ аст!»
28. Касоне ҳастанд, ки бар худ ситам раво доштаанд, чун фариштагон ҷонашонро биситонанд, сари таслим фуруд оранд ва гӯянд: «Мо ҳеҷ кори баде намекардем». Оре, Худо аз корҳое, ки мекардед, огоҳ аст.
29. Ба ҷаҳаннам дохил шавед ва то абад дар он ҷо бимонед. Бад ҷойгоҳест, ҷойгоҳи гарданкашон!
30. Аз парҳезгорон пурсанд: «Парвардигори шумо чӣ чиз нозил кардааст?» Гӯянд: «Беҳтаринро». Ба онон, ки дар ин дунё некӣ кунанд, некӣ подош диҳанд ва сарои охират некӯтар аз он аст ва ҷойгоҳи парҳезгорон чӣ ҷойгоҳи хубест!
31. Ба биҳиштҳои ҷовидон дохил мешаванд. Дар он ҷӯйҳо равон аст. Ҳар чӣ бихоҳанд, барояшон муҳайёст. Худо парҳезгоронро инчунин подош медиҳад,
32. онон, ки чун фариштагонашон поксират бимиронанд, мегӯянд: «Салом бар шумо! Ба подоши корҳое, ки мекардаед, ба биҳишт дароед».
33. Оё чашм ба роҳанд, ки фариштагон наздашон биёянд, ё фармони Парвардигорат фаро расад? Гурӯҳе низ, ки пеш аз онҳо буданд, чунин мекарданд ва Худо ба онон ситам накард, балки онон худ ба худ ситам мекарданд.
34. Ба ҷазои кирдори бадашон расиданд ва ҳамон чизҳое, ки ба масхара мегирифтанд, бар сарашон омад.
35. Мушрикон (аз рӯи истеҳзо ва тамасхур на аз рӯи эътиқоди қаблӣ) гуфтанд: «Агар Худо мехост, мову падаронамон ҳеҷ чиз ҷуз ӯро намепарастидем ва он чиро ҳаром кардаем, ҳаром намекардем». Мардуме ҳам, ки пеш аз онҳо буданд, чунин мекарданд (ва бо ин гуна баҳонаҳо ва ҳаром гардонидани чизҳо аз пеши худ идома медоданд). Бар паёмбарон ҷуз таблиғи ошкоро вазифаи дигаре нест.
36. Дар миёни ҳар миллате паёмбаре фиристодем, ки Худоро бипарастед ва аз бут дурӣ ҷӯед. Баъзеро Худо ҳидоят кард ва бар баъзе гумроҳӣ муқаррар гашт. Пас дар замин бигардед, ки оқибати кори касоне, ки паёмбаронро ба дурӯғ нисбат медоданд, чӣ гуна будааст.
37. Ва агар ту ба ҳидояти онҳо ҳарис бошӣ, Худо онро, ки гумроҳ кардааст, ҳидоят намекунад ва ин гумроҳонро ҳеҷ ёридиҳандае нест.
38. То он ҷо, ки метавонистанд, ба Худо қасам хӯрданд, ки Худо касонеро, ки мемиранд, ба қиёмат зинда намекунад. Оре, ин ваъдаест (дубора зинда кардани Худованд мурдагонро), ки (бешубҳа), анҷом додани он бар ӯҳдаи ӯст, вале бештари мардум намедонанд.
39. То он чиро, ки дар он ихтилоф мекарданд, барояшон ошкор кунад ва кофирон бидонанд, ки дурӯғ мегуфтанд.
40. Фармони Мо ба ҳар чизе, ки иродаашро бикунем, ин аст, ки мегӯем: «Мавҷуд шав!» Ва мавҷуд мешавад.
41. Ба онон, ки мавриди ситам воқеъ шуданд ва дар роҳи Худо муҳоҷират карданд, дар ин ҷаҳон ҷойгоҳе некӯ медиҳем. Ва агар бидонанд, аҷри охират бузургтар аст,
42. онон, ки сабр пеша карданд ва бар Парвардигорашон таваккул мекунанд.
43. Агар худ намедонед, аз (уламои) аҳли Зикр (мӯъминони аҳли китоб) бипурсед, ки Мо пеш аз ту ба пайғамбарӣ нафиристодем, ғайри мардоне (на фариштагон), ки ба онҳо ваҳй мефиристодем,
44. ҳамроҳ бо далелҳои равшан (мӯъҷизаҳо) ва китобҳо ва бар ту низ Қуръонро нозил кардем, то он чиро барои мардум нозил шудааст, барояшон баён кунӣ ва бошад, ки бияндешанд.
45. Оё онон, ки муртакиби бадиҳо мешаванд, магар эминанд аз ин, ки замин ба фармони Худо онҳоро фурӯ барад ё азоб аз ҷое, ки намедонанд, бар сарашон фуруд ояд?
46. Ё ба ҳангоми омаду рафт фурӯ гирадашон,пас нестанд (Худоро) оҷизкунанда?
47. Ё ин ки дар ҳоли бим ва ҳаросе (аз марг, беморӣ, тангдастӣ ва дигар балову мусибатҳо) гирадашон? Ҳаройна Парвардигоратон мушфиқу меҳрубон аст!
48. Оё чизҳоеро, ки Худо офаридааст, наменигаранд, ки барои саҷда ба даргоҳи ӯ сояҳояшон аз росту чап ҳаракат доранд ва дар баробари ӯ хошеъанд (тобеъанд).
49. Ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст аз ҷунбандагону фариштагон Худоро саҷда мекунанд ва такаббур намеварзанд.
50. Аз Парвардигорашон, ки ҳоким бар онҳост, метарсанд, ва ба ҳар чӣ амр шудаанд, ҳамон мекунанд.
51. Худо гуфт: «Ду Худоро мапарастед (маъбуди дугона нагиред) ва ҷуз ин нест, ки ӯст Маъбуди ягона. Пас аз Ман битарсед!»
52. Ҳар чи дар осмонҳову замин аст, аз они ӯст ва парастиш хоси ӯст. Оё аз ғайри Худо метарсед?
53. ҳар неъмате, ки шуморост, аз ҷониби Худованд аст ва чун ранҷе ба шумо расад, ба пешгоҳи ӯ зорӣ мекунед.
54. Ва боз чун ранҷро ба поён орад, гурӯҳе аз шумо ба Парвардигорашон мушрик мешаванд,
55. то неъматеро, ки ба онҳо додаем, ношукрӣ кунанд. Акнун баҳраманд шавед, ба зудӣ хоҳед донист!
56. Он гоҳ аз он чӣ рӯзиашон додаем, насибе барои бутоне, ки ҳеҷ намедонанд, муъайян мекунанд. Ба Худо савганд ба сабаби дурӯғе, ки мебандед, бозхост мешавед!
57. Барои Худованде, ки аз ҳар гуна олоиш ва ниёзе пок аст духтароне қоил мешаванд2 ва барои худ ҳар чӣ дӯст доранд (мурод писарон аст).
58. Ва чун ба якешон муждаи духтар диҳанд, сияҳрӯй шавад ва хашмгин гардад.
59. Аз шарми ин мужда аз мардум пинҳон мешавад. Оё бо хорӣ (хориро пазируфта) нигоҳаш дорад ё дар хок ниҳонаш кунад? Огоҳ бошед, ки бад доварӣ мекунанд.
60. Сифати бад аз они касонест, ки ба қиёмат имон намеоваранд ва сифати бартар аз они Худованд аст. Ва ӯст пирӯзманду ҳаким!
61. Агар Худованд бихоҳад, ки мардумро ба гуноҳашон ҳалок кунад, бар рӯи замин ҳеҷ ҷунбандае боқӣ нагузорад, вале азобашро то муддате муъайян ба таъхир меафканад. Ва чун аҷалашон фаро расад, як лаҳза пасу пеш нашаванд.
62. Он чиро намеписанданд, ба Худо нисбат мекунанд ва забонашон ба дурӯғ гӯяд, ки хубиҳо аз они онҳост, на, бешак насиби онҳо оташ аст ва онҳоро ба шитоб ба сӯи он баранд!
63. Ба Худо савганд, ки барои мардуме ҳам, ки пеш аз ту будаанд, паёмбароне фиристодаем. Вале шайтон аъмолашонро дар чашмашон биёрост. Ва дар он рӯз шайтон дӯсташон хоҳад буд ва онҳорост азобе дардовар!
64. Мо ин китобро (қуръонро) бар ту нозил кардаем, барои он ки ҳар чиро, ки дар он ихтилоф доранд, барояшон баён кунӣ. Ва низ роҳнамову раҳмате барои мӯъминон бошад.
65. Ва Худо аз осмон борон фиристод ва замини мурдаро бо он зинда кард. Барои мардуме, ки гӯши шунаво доранд, дар ин ибратест!
66. Барои шумо дар чорпоён пандест. Аз шири холис, ки аз шикамашон, аз миёни саргину хун, берун меояд, серобатон мекунем. Шире, ки коми нӯшандагонаш гуворост.
67. Ва аз меваҳои хурмоҳову токҳо шаробе мастиовар (қабл аз таҳрими хамр) ва ризқе некӯ ба даст меоваред ва хирадмандонро дар ин ибратест.
68. Парвардигори ту ба занбӯри асал илҳом кард, ки аз кӯҳҳову дарахтон ва дар биноҳое, ки месозанд, лонае интихоб кун.
69. Он гоҳ аз ҳар самарае бихӯр ва фармонбардор ба роҳи Парвардигорат бирав. Аз шиками ӯ шаробе рангоранг берун меояд, ки дар он шифо аст барои мардум. Ва соҳибони андешаро дар ин ибратест.
70. Худо шуморо биёфарид, он гоҳ мемиронад ва аз миёни шумо касеро ба пирӣ мерасонад, то ҳар чиро, ки омӯхтааст, аз ёд бибарад, зеро Худо донову тавоност!
71. Худо рӯзии баъзе аз шуморо аз баъзе дигар афзун кардаст. Пас онон, ки фузунӣ ёфтаанд, аз рӯзии худ ба бандагони хеш намедиҳанд, то ҳама дар рӯзӣ яксон шаванд. Оё неъмати Худоро инкор мекунед?
72. Худо барои шумо аз миёни худатон ҳамсароне қарор дод ва аз ҳамсаронатон фарзандон ва фарзандзодагон падид овард ва аз чизҳои хушу пок рӯзиятон дод. Оё ҳанӯз ба ботил имон меоваранд ва неъмати Худоро куфрон мекунанд?
73. Ғайри Худо чизҳоеро мепарастанд, ки нотавонанд ва ёрои он надоранд, ки аз осмонҳову замин рӯзияшон диҳанд.
74. Барои Худо чизеро мисол (шабеҳ, назир , анбоз) наёваред; Худо медонад ва шумо намедонед.
75. Худо ғуломи зархаридеро мисол меорад, ки ҳеҷ қудрате надорад ва касеро, ки аз ҷониби хеш ризқи некӯяш додаем ва дар ниҳону ошкоро нафақа мекунад. Оё ин ду баробаранд? Сипос (ситоиш) хоси Худост, балки бештарашон намедонанд.
76. Ва Худо мисоли ду мардро баён мекунад, ки яке гунг асту тавони ҳеҷ чиз надорад ва бори дӯши хоҷаи худ аст, ҳар ҷо, ки ӯро бифиристад, ҳеҷ фоидае ҳосил намекунад. Оё ин мард бо он кас, ки мардумро ба адл фармон медиҳад ва худ бар роҳи рост меравад, баробар аст?
77. Аз они Худост ниҳони осмонҳову замин. Ва фаро расидани қиёмат танҳо як чашм барҳам задан (як мижа задан) ё наздиктар аз он аст. Зеро Худо бар ҳар коре тавоност!
78. Худо шуморо аз батни модаронатон берун овард ва ҳеҷ чизро намедонистед. Ва бароятон чашму гӯшу дил биёфарид, то ки шукргузорӣ кунед!
79. Оё он паррандагони ромшуда дар фазои осмонро намебинанд? Ҳеҷ кас ҷуз Худо онҳоро дар ҳаво нигоҳ натавонад дошт. Ва дар ин барои мардуме, ки имон меоваранд, ибратҳост.
80. Худо хонаҳоятонро ҷои оромишатон қарор дод ва аз пӯсти чаҳорпоён бароятон хаймаҳо сохт, ки ба ҳангоми сафар ва ҳангоми иқомат сабукашон меёбед (ва аз бардоштани онҳо дар ранҷ намеафтед). Ва аз пашму курку мӯяшон то рӯзи қиёмат бароятон асоси хона ва асбоби зиндагӣ сохт.
81. Худо барои шумо аз чизҳое, ки офаридааст, сояҳо падид овард. Ва дар кӯҳҳо бароятон ғорҳо сохт. Ва ҷомаҳо, ки шуморо аз гармо ҳифз мекунад, ва либосҳое, ки дар ҷанг нигаҳдори шумост. Худо неъматҳои худро инчунин бар шумо комил мекунад. Бошад, ки таслими фармони ӯ шавед.
82. Агар рӯй гардонанд, ҷуз ин нест, ки вазифаи ту таблиғи ошкор аст (ва онро ҳам ба ҷой овардаи).
83. Неъматҳои Худоро мешиносанд, боз ҳам мункири он мешаванд, зеро бештарашон кофиронанд.
84. Рӯзе, ки (қиёмат фаро мерасад) аз ҳар уммате гувоҳе барангезем, сипас ба кофирон рухсати сухан гуфтан дода нашавад ва узрашон пазируфта нашавад.
85. Ва ситамкорон азобро бингаранд, азобе, ки ҳеҷ сабукӣ наёбанд ва ҳеҷ мӯҳлат дода нашаванд.
86. Ва чун мушрикон ононро, ки шарики Худо месохтанд, бубинанд, мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, инҳо шарикони мо ҳастанд, ки мо ба ҷои Ту онҳоро мехондем». Онон посух мегӯянд, ки шумо дурӯғ мегӯед!
87. Ва дар ин рӯз (ҳамаи ситамгорон баъд аз такаббур ва саркашиҳои дунявӣ) ба бандагӣ хештанро таслими Худо мекунанд ва он дурӯғҳо, ки мебофтанд, нобуд шавад.
88. Онон, ки кофир шуданд ва дигаронро аз роҳи Худо боздоштанд, ба ҷазои фасоде, ки мекарданд, азобе бар азобашон хоҳем афзуд.
89. Ва рӯзе бошад, ки аз ҳар уммате шоҳиде аз худашон бар худашон барангезем ва туро биёварем, то бар онон шаҳодат диҳӣ. Ва мо Қуръонро, ки баёнкунандаи ҳар чизест ва ҳидояту раҳмат ва хушхабар барои мусалмонон аст, бар ту нозил кардаем.
90. Худо бар адлу эҳсон ва бахшиш ба хешовандон, фармон медиҳад. Ва аз фаҳшову зишткорӣ ва ситам, наҳй мекунад. Шуморо панд медиҳад, бошад, ки пазирои панд шавед!
91. Чун бо Худо паймон бастед, ба он вафо кунед ва чун савганд хӯрдед, онро машканед, ки Худоро зомини хеш кардаед ва ӯ медонад, ки чӣ мекунед!
92. Ва монанди он зан, ки риштаеро, ки маҳкам тофта буд, аз ҳам кушуд ва қитъа-қитъа кард, мабошед, то савгандҳои худро василаи фиреби якдигар созед, ба ин баҳона, ки гурӯҳе бештар аз гурӯҳи дигар аст3. Худо шуморо ба он (фармони вафо ба аҳду паймон) меозмояд ва дар рӯзи қиёмат чизеро, ки дар он ихтилоф мекардед, бароятон баён мекунад.
93. Агар Худо мехост, ҳамаи шуморо як уммат карда буд, вале ҳар киро бихоҳад, гумроҳ месозад ва ҳар киро бихоҳад, ҳидоят мекунад ва аз ҳар коре, ки мекунед, ҳатман, бозхост мешавед.
94. Савгандҳои худро василаи фиреби якдигар масозед, то қадамеро, ки устувор сохтаед, билағжад ва ба сабаби рӯйгардонӣ аз роҳи Худо гирифтори бадӣ шавед ва ба азобе бузург гирифтор оед.
95. Паймони Худоро ба баҳои андак мафурӯшед, зеро агар бидонед, он чӣ дар назди Худост, бароятон беҳтар аст!
96. Он чӣ назди шумост, фано мешавад ва он чӣ назди Худост, боқӣ мемонад. Ва ононро, ки сабр варзиданд, подоше беҳтар аз кирдорашон хоҳем дод.
97. ҳар зану марде, ки коре некӯ анҷом диҳад, агар имон оварда бошад, зиндагии хушу покизае ба ӯ хоҳем дод ва подоше беҳтар аз кирдорашон ато хоҳем кард.
98. Ва чун Қуръон бихонӣ, аз шайтони раҷим ба Худо паноҳ бубар.
99. Шайтонро бар касоне, ки имон оварданд ва бар Худо таваккул мекунанд, ғолибияте нест.
100. Ғолибияти ӯ танҳо бар касонест, ки дӯсташ медоранд ва касоне, ки ба Худо ширк меоваранд.
101. Чун оятеро ҷонишини ояти дигар кунем, Худо беҳтар медонад, кӣ чӣ чиз нозил кунад. Гуфтанд, ки ту дурӯғ мебофӣ, на, бештаринашон нодонанд!
102. Бигӯ: «Онро руҳулқудс (Ҷабраил) бар ҳақ аз ҷониби Парвардигорат нозил кардааст, то мӯъминонро (дар масирашон) устуворӣ арзонӣ дорад ва мусалмононро ҳидояту хушхабар бошад».
103. Медонем, ки мегӯянд: «Ин Қуръонро башаре ба ӯ меомӯзад». Забони касе (ҷабри румӣ) , ки ба ӯ нисбат мекунанд, аҷамист, ҳол он ки ин забони арабии равшанест (ки, ҳатто шумо арабҳо ҳам дар фасоҳати он ҳайрон ва аз сохтани як сурааш нотавон ва дармондаед).
104. Худо касонеро, ки ба оёташ имон намеоваранд, ҳидоят намекунад ва барояшон азобе дардовар муҳайёст.
105. Танҳо касоне дурӯғ мебофанд, ки ба оёти Худо имон надоранд. Инҳо худ дурӯғгӯянд.
106. Касе, ки пас аз имон ба Худо кофир мешавад,4 на он ки ӯро ба зӯр водоштаанд, то изҳори куфр кунад ва ҳол он, ки дилаш ба имони хеш оромгирандаву осуда аст (қалбаш лабрези имон аст). Вале онон, ки дари дилро ба рӯи куфр мекушоянд, мавриди хашми Худоянд ва азобе бузург барояшон муҳайёст.
107. Ва ин (хашми Худо ва азоби бузург) ба он сабаб аст, ки инҳо зиндагии дунёро бештар аз зиндагии охират дӯст доранд ва Худо мардуми кофирро ҳидоят намекунад.
108. Худо бар дилу гӯшҳо ва чашмонашон мӯҳр ниҳодааст ва худ бехабаранд.
109. Шак нест, ки дар охират ҳам аз зиёндидагон бошанд.
110. Сипас Парвардигори ту барои касоне, ки пас аз ранҷҳо, ки диданд, ҳиҷрат карданд ва (баъд аз он) ба ҷиҳод (дар роҳи Худо) рафтанд ва (дар баробари сахтиҳо ва гирифториҳои ҳифзи дин ва таблиғи оинашон) сабр ва шикебои варзиданд, албатта Парвардигорат омурзандаву меҳрубон аст.
4. Ин оят тағлиз ва шиддатро дар муқобили гуноҳи аз дин баргаштан нишон медиҳад, зеро муртад дар аввал бо имон ошно шуда, лаззати имонро чашидааст. Сипас, ба хотири тарҷеҳ додани ҳаёти дунё бар охират муртад мешавад.
111. Рӯзи қиёмат ҳар кас ба дифоъ аз худ ба муҷодала мепардозад ва ҷазои ҳар кас, чунон ки ҳаққи ӯст, дода мешавад ва ба касе ситам раво надоранд.
112. Худо деҳаеро мисол меорад, ки амну ором буд, рӯзии мардумаш ба фаровонӣ аз ҳар ҷо мерасид, аммо ношукрии неъмати Худо карданд ва Худо ба ҷазои аъмолашон ба гуруснагиву ваҳшат мубталояшон сохт.
113. Паёмбаре аз худашон ба наздашон омад, дурӯғгӯяш номиданд ва азоб он ситамкоронро фурӯ гирифт.
114. Аз ин чизҳои ҳалолу покиза, ки Худо ба шумо рӯзӣ додааст, бихӯред ва шукри неъматашро ба ҷой оваред, агар Худоро мепарастед !
115. Худо ҳаром кардааст бар шумо мурдору хун ва гӯшти хук ва ҳар чиро, ки ҷуз ба номи Худои барҳақ забҳ карда бошанд. Аммо касе, ки ночор шавад, (ба хотири ҳифзи ҷон аз чизи ҳаром бихӯрад), ҳар гоҳ бемайлӣ ҷӯяд (дилбастагӣ надошта бошад) ва аз ҳад (аз андозае, ки миқдори зиндамонданашро ҳифз мекунад) нагузаронад, пас Худо омурзандаву меҳрубон аст.
116. То бар Худо дурӯғ бофед, барои ҳар дурӯғ, ки бар забонатон меояд, нагӯед, ки ин ҳалол асту ин ҳаром. Касоне, ки ба Худованд дурӯғ мебанданд, растагор намешаванд!
117. Андак баҳрае мебаранд ва дар иваз ба азобе дардовар гирифтор мешаванд.
118. Ва бар яҳудиён он чиро, ки пеш аз ин барои ту ҳикоят кардем, ҳаром карда будем. Мо ба онҳо ситам накардаем, онон худ ба хештан ситам кардаанд.
119. Парвардигори ту барои касоне, ки аз рӯи нодонӣ кунандаи коре зишт шаванд, сипас тавба кунанд ва ислоҳ шаванд, омурзандаву меҳрубон аст!
120. Дар ҳақиқат Иброҳим (уммате) бузургвор пешвое, мутиъ ва фармонбари Худо ва соҳиби дини ҳаниф (ҳақгаро) буд. Ва аз мушрикон набуд,
121. ва шукргузори неъматҳои ӯ буд, Худовандаш баргузид ва ба роҳи рост ҳидоят кард.
122. Дар дунё ба ӯ некӣ иноят кардем ва дар охират аз солеҳон аст.
123. (Сипас эй Муҳаммад) Ба ту низ ваҳй кардем, ки аз дини ҳанифи Иброҳим пайравӣ кун, ки ӯ аз мушрикон набуд.
124. (Бузург доштани рӯзи) шанбе5 барои касоне, ки дар он ихтилоф карда буданд, лозим карда шуд ва Парвардигори ту дар рӯзи қиёмат дар бораи он чӣ ихтилоф мекарданд, ҳукм хоҳад кард!
125. Мардумро бо ҳикмату панди некӯ ба роҳи Парвардигорат бихон ва бо беҳтарин тарз бо онон муҷодала кун. Зеро Парвардигори ту ба касоне, ки аз роҳи ӯ каҷрав шудаанд, огоҳтар аст ва ҳидоятёфтагонро беҳтар мешиносад!
126. Агар уқубат мекунед, чунон уқубат кунед, ки шуморо уқубат кардаанд. Ва агар сабр кунед, собиронро сабр некӯтар аст.
127. (Эй паёмбар) сабр кун, ки сабри ту ҷуз ба тавфиқи Худо нест ва барояшон (барои имон наёвардани кофирон) ғамгин мабош ва аз макрашон дилтангӣ нанамой,
128. зеро, ҳаройна, Худо бо касонест, ки мепарҳезанд ва некӣ мекунанд!
__________________________________________________________________________________________________________
17
Сураи ИСРО1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон
1. Пок аст он Худое, ки бандаи худро шабе аз Масҷиду-л-ҳаром2 ба Масҷиду-л-ақсо,3 ки гирдогирдашро баракат додаем, сайр дод, то баъзе аз оёти худро ба ӯ бинамоем, албатта, ӯ шунавову биност!
2. Ва китобро (тавротро) ба Мӯсо додем ва онро (китобро) роҳнамои бани Исроил гардонидем, ки ҷуз Ман корсозе интихоб накунед.
3. Эй фарзандони мардуме, ки бо Нӯҳ дар киштияшон нишонидем (мо падарони шуморо аз ғарқ шудан наҷот додем. Пас Худоро дар муқобили неъматҳояш шукургузор бошед), бидонед, кӣ ӯ (Нӯҳ) бандае сипосгузор буд.
4. Ва бани Исроилро дар он китоб (таврот) хабар додем, ки ду бор дар замин фасод хоҳед кард ва низ саркашӣ хоҳед кард, саркашӣ кардане бузург.
5. Чун аз он ду бор ваъдаи нахустин даррасид, гурӯҳе аз бандагони хешро, ки ҷанговароне зӯрманд буданд, бар сари шумо фиристодем. Онон ҳатто даруни хонаҳоро ҳам тафтиш мекарданд ва ин ваъда (ғалаба ва интиқом) ба анҷом расид.
6. Бори дигар (чун ислоҳ шудед) шуморо бар онҳо ғалаба додем ва ба молу фарзанд мадад кардем ва бар шумораатон афзудем.
7. Агар некӣ кунед, ба худ мекунед ва агар бадӣ кунед, ба худ мекунед. Ва чун ваъдаи дуввум фаро расид, касонеро бар саратон фиристодем, то шуморо (бо изову алам расонидан) ғамгин созанд ва чун бори аввал, ки ба масҷид даромада буданд, ба масҷид дароянд ва ба ҳар чӣ даст ёбанд, нобуд созанд.
8. Шояд Парвардигоратон бар шумо раҳмат оварад, (агар аз гуноҳ тавба кунед). Ва агар бозгардед (ба гуноҳ кардан), бозмегардем, (ба азоб карданатон дар ин ҷаҳон) ва ҷаҳаннамро зиндони кофирон сохтаем.
9. Ин Қуръон ба дурусттарини ойинҳо роҳ менамояд ва мӯъминонеро, ки корҳои шоиста ба ҷой меоваранд, хушхабар медиҳад, ки аз музде некӯ баҳраманд хоҳанд шуд.
10. Ва барои касоне, ки ба охират имон надоранд, азобе дардовар муҳайё кардаем.
11. Ва одамӣ ба дуъо бадиеро металабад, чунон, ки гӯӣ ба дуъо хайреро меҷӯяд. Ва одамӣ то буда, шитобзада будааст.
12. Шабу рӯзро ду нишона қарор додем. Нишонаи шабро торикӣ гардонидем ва аломати рӯзро равшанӣ, то ба талаби ризқе, ки Парвардигоратон муқаррар дошта аст, бархезед ва шумори солҳову ҳисобро бидонед ва мо ҳар чизро ба тафсил баён кардаем.
13. Кирдори неку бади ҳар инсонеро чун тавқе ба гарданаш овехтаем. Ва дар рӯзи қиёмат барои ӯ номаи кушода берун оварем, то дар он бингарад.
14. (Гуем:)«Бихон номаатро (номаи аъмолатро). Имрӯз ту худ барои ҳисоб кардан (амалҳоятро), басандаӣ!»
15. Ҳар кӣ ҳидоят шавад, ба суди худ ҳидоят шуда ва ҳар кӣ гумроҳ гардад, ба зиёни худ гумроҳ шудааст ва ҳеҷ кас бори дигареро барнадорад ва Мо ҳеҷ қавмеро азоб намекунем то он гоҳ, ки паёмбаре бифиристем.
16. Чун бихоҳем деҳаеро ҳалок кунем, сарватмандони ғарқ дар шаҳавоташро амир ва сардор гардонем, то дар он ҷо табаҳкорӣ кунанд, ва он гоҳ азоб бар онҳо воҷиб гардад ва онро (қарияро) дарҳам фурӯ кӯбем.
17. Баъд аз Нӯҳ чӣ бисёр мардумеро ҳалок кардаем. Ва Парвардигори ту, огоҳӣ ёфтан ва дидани гуноҳони бандагонашро кофист.
18.Ҳар кас, ки хоҳони ин ҷаҳон бошад, ҳар чӣ бихоҳем ва ба ҳар кас ки салоҳ медонем, зудаш арзонӣ дорем, он гоҳ ҷаҳаннамро ҷойгоҳи ӯ созем, то сарзанишуда (аз тарафи Худо, фариштагон ва мардум) ва рондашуда (аз раҳмати Худо) ба он дарафтад.
19. Ва ҳар кӣ хоҳони охират бошад ва дар талаби он саъй кунад ва мӯъмин бошад, ҷазои саъйаш дода хоҳад шуд.
20. Ҳамаро: чи он гурӯҳро (ки охиратро талаб доранд) ва чи ин гурӯҳро (ки дунёро талаб доранд) аз атои Парвардигорат пай дар пай хоҳем дод, зеро атои Парвардигорат ҳаргиз (аз касе) мамнӯъ нагаштааст.
21. Бингар, ки чӣ гуна баъзеяшонро бар баъзе дигар бартарӣ ниҳодаем ва дар охират дараҷоту бартариҳо болотар аст.
22. Бо Худои барҳақ худои дигареро ба худоӣ магир, ки накӯҳидаву хор хоҳӣ монд.
23. Парвардигорат ҳукм кард, ки ҷуз ӯро напарастед ва ба падару модар некӣ кунед. Ҳар гоҳ то ту зинда ҳастӣ, ҳар ду ё яке аз он ду солхӯрда шаванд, ононро маёзор ва ба дуруштӣ хитоб макун ва бо онон ба икром сухан бигӯй.
24. Дар баробарашон аз рӯи меҳрубонӣ боли хоксорӣ (киноя аз тавозуъи фаровон ва фурӯтании бисёр) фуруд овар ва бигӯ: «Эй Парвардигори ман, ҳамчунон ки маро дар хурдӣ парвариш доданд, бар онҳо раҳмат овар».
25. Парвардигоратон аз ҳар каси дигар ба он чӣ дар дилҳоятон мегузарад, донотар аст ва агар аз солеҳон бошед, пас ӯ албатта тавбакунандагонро меомурзад.
26. Ҳаққи хешованду мискин ва дар роҳмондаро адо кун ва ҳеҷ исрофкорӣ макун.
27. Исрофкорон ба шаётин бародаранд ва шайтон нисбат ба Парвардигораш носипос буд.
28. Ва агар ба интизори кушоише, ки аз ҷониби Парвардигорат умед дорӣ, аз онҳо рӯйгардонӣ мекунӣ, пас ба онҳо бо нармӣ сухан бигӯй4.
29. На дасти хеш аз рӯи хасисӣ (бухл ва исроф) ба гардан бубанд ва на ба саховат якбора бикшой, ки дар ҳар ду ҳол маломатзадаву ҳасратхӯрда бинишинӣ.
30. Парвардигори ту дар ризқи ҳар кас, ки бихоҳад, кушоиш медиҳад ё танг мегирад, зеро ӯ ба бандагонаш огоҳу биност!
31. Фарзандони худро аз бими тангдастӣ макушед. Мо, ҳам шуморо рӯзӣ медиҳем ва ҳам онҳоро. Албатта куштани онҳо хатои бузургест.
32. Ва ба зино наздик машавед. Зино коре зишт ва шевае нописанд аст!
33. Касеро, ки Худо куштанашро ҳаром кардааст, макушед, магар бар ҳақ. Ва ҳар кас, ки ба ситам кушта шавад, ба талабкунандаи хуни ӯ қудрате додаем, вале дар интиқом аз ҳад нагузарад, ки ӯ пирӯзманд аст.
34. Ҷуз ба ваҷҳе некӯтар ба моли ятим наздик нашавед, то он гоҳ, ки ба ҳадди балоғат бирасад. Ва ба аҳди хеш вафо кунед, ки (аз аҳд) бозхост хоҳед шуд.
35. Чун чизеро (бо паймона) чен кунед, паймонаро комил гардонед ва бо тарозуи дуруст баркашед, ки ин беҳтар ва саранҷомаш некӯтар аст.
36. Аз паи он чӣ надонӣ, ки чист, марав, зеро гӯшу чашму дил, ҳамаро ба он бозхост кунанд.
37. Ба худписандӣ бар замин роҳ марав, ки заминро нахоҳӣ шикофт ва ба баландии кӯҳҳо нахоҳӣ расид.
38. Ҳамаи ин корҳо (ки Худованд наҳй кардааст) нописанд аст ва Парвардигори ту онҳоро нохуш дорад.
39.Ин ҳикматест, ки Парвардигорат ба ту ваҳй кардааст. Бо Худои барҳақ худои дигареро мапиндор, ки маломатшудаву рондашуда ба ҷаҳаннамат андозанд.
40. Оё Парвардигоратон барои шумо писарон интихоб кард ва худ фариштагонро ба духтарӣ ихтиёр кард? Ҳаққо, ки суханест бузург (сухани бисёр зишт), ки бар забон меоваред.
41. Мо суханони гуногун дар ин Қуръон овардем, то ин ки панд гиранд, вале ҷуз ба рамиданашон наяфзоянд.
42.(Эй паёмбар ба мушрикон) Бигӯ: «Ҳамчунон, ки мегӯянд, агар бо ӯ маъбудони дигаре ҳам буданд, пас ба сӯи соҳиби арш роҳе ҷуста буданд».
43. ӯ пок аст ва аз он чӣ дар борааш мегӯянд, бартару болотар аст.
44. Ҳафт осмону замин ва ҳар чӣ дар онҳост, тасбеҳашро мегӯянд ва ҳеҷ чизе нест, магар ки ӯро ба покӣ меситояд, вале шумо зикри тасбеҳашонро намефаҳмед. ӯ, бурдбор ва омурзанда аст.
45. Чун ту Қуръон бихонӣ, миёни туву онон, ки ба қиёмат имон намеоваранд, пардае ғафс қарор медиҳем.
46. Ва бар дилҳошон парда афканем, то онро (қуръонро) дарнаёбанд ва гӯшҳошон сангин кунем. Ва чун Парвардигоратро дар қуръон ба ягонагӣ ёд кунӣ, бозмегарданду мераманд.
47. Мо беҳтар медонем, ки чун ба ту гӯш медиҳанд, чаро гӯш медиҳанд ё вақте ки бо ҳам наҷво5 мекунанд, чӣ мегӯянд. Вақте ки золимони (куфрпеша) мегӯянд: «Шумо дар паи марди ҷодушудае ба роҳ афтодаед».
48. Бингар, ки чӣ гуна барои ту масалҳо заданд. Гумроҳ шудаанд ва роҳ ба ҷое намебаранд.
49. Гуфтанд: «Оё агар аз мо устухоне бимонаду хоке, боз ҳам бо офаринише нав, аз қабр бармехезем?»
50. Бигӯ: «Санг бошед ё оҳан,
51. ё махлуқе, ки дар хотиратон (аз ин ду ҳам сахттар) менамояд». Хоҳанд гуфт: «Чӣ касе моро бозмегардонад?» Бигӯ: «Он кас, ки бори нахуст шуморо офарид». Он гоҳ дар баробари ту (аз рӯи истеҳзо) сар меҷунбонанд ва мегӯянд: «Чӣ вақт?» Бигӯ: «Шояд, ки наздик бошад».
52. Рӯзе, ки шуморо фаро мехонад ва шумо ситоишгӯён посух медиҳед ва мепиндоред (дар дунё), ки андаке орамидаед.
53. Ва ба бандагони ман бигӯ, ки бо якдигар ба беҳтарин ваҷҳ сухан бигӯянд, ки шайтон дар миёни онҳо ба фитнагарист, зеро шайтон одамиро душмане ошкор аст!
54. Парвардигоратон ба шумо огоҳтар аст. Агар бихоҳад, бар шумо раҳмат меоварад ва агар бихоҳад, азобатон мекунад ва мо туро муҳофизи (имон овардани) онҳо (ва муроқиби аҳволи онон) нафиристодаем6.
55. Ва Парвардигори ту ба касе, ки дар осмонҳову замин аст, огоҳтар аст. Баъзе аз паёмбаронро бар баъзе дигар бартарӣ ниҳодем ва ба Довуд Забурро додем.
56. Бигӯ: «Онҳоеро, ки ҷуз Худои барҳақ (маъбуд) мепиндоред, бихонед. Наметавонанд балоро аз шумо дур созанд ё онро насиби дигарон кунанд!»
57. Онҳоеро, ки кофирон ба худоӣ мехонанд, дар садади онанд, ки худ ба даргоҳи Парвардигорашон василае биёбанд ва муқаррабтар шаванд ва ба раҳмати ӯ умед мебанданд ва аз азоби ӯ метарсанд, зеро азоби Парвардигорат тарснок аст!
58. Ҳеҷ қарияе набошад, магар ин ки мо пеш аз фаро расидани рӯзи қиёмат ҳалокаш мекунем ё ба азобе сахт гирифтораш месозем. Ва ин дар он китоб (лавҳи маҳфуз) навишта шудааст.
6. Мурод ин аст, ки вазифаи паёмбар ва ҳар даъваткунандае, танҳо таблиғи равшану ошкор ва талоши лозим дар амри даъват ба сӯи ҳақ мебошад.
59. Моро аз нузули мӯъҷизот бознадошт, магар ин ки пешиниён (пас аз мушоҳида) дурӯғаш мепиндоштанд . Ба қавми Самӯд ба унвони мӯъҷизае равшан модашутурро7 додем. Бар он ситам карданд ва Мо ин мӯъҷизотро ҷуз барои тарсонидан намефиристем.
60. Ва (ба ёд ор) он гоҳ ки туро гуфтем: «Парвардигорат бар ҳамаи мардум иҳота (огоҳии комил) дорад». Ва он дидореро, ки (дар шаби меъроҷ) барои ту муяссар кардем ва достони дарахти малъун,8 ки дар Қуръон омадааст, чизе ҷуз озмоиши мардум набуд. Мо мардумро метарсонем, вале танҳо ба куфру саркашияшон афзуда мешавад.
61. Ва ба фариштагон гуфтем: «Одамро саҷда кунед». Ҳамагон ҷуз Иблис саҷда карданд. Гуфт: «Оё барои касе, ки аз гил офаридаӣ, саҷда кунам?»
62. Ва (шайтон) гуфт: «Ба ман бигӯй, чаро инро бар ман бартарӣ ниҳодаӣ? Агар маро то рӯзи қиёмат мӯҳлат диҳӣ, фарзандони ӯро ҷуз андакеашон, (ба гумроҳи кашонида) реша канам» (ва нобудашон созам).
63.(Худованд) Гуфт: «Бирав, ҷазои ту ва ҳар кас, ки пайрави ту гардад, ҷаҳаннам аст, ки ҷазое комил аст!»
64. Бо фарёди хеш ҳар киро тавонӣ, аз ҷой барангез ва бо ёрии саворону пиёдагонат бар онон битоз ва дар молу фарзанд бо онон ширкат ҷӯй ва ба онҳо ваъда бидеҳ. Ва ҳол он ки шайтон ҷуз ба фиребе ваъдаашон надиҳад!
65. Туро бар бандагони Ман ҳеҷ ғолибияте набошад ва Парвардигори ту барои нигаҳбониашон кофист!»
66. Парвардигори шумост, ки киштиро дар баҳр меронад, то аз фазли ӯ рӯзии худ ба даст оред. Зеро бо шумо меҳрубон аст.
67. Чун дар дарё шуморо озоре расад, ҳамаи онҳое, ки мепарастед, аз назаратон маҳв шаванд, ғайри ӯ. Ва чун шуморо ба соҳили наҷот бирасонад, аз ӯ рӯй мегардонед, зеро одамӣ носипос аст!
68. Оё эмин ҳастед аз ин, ки ногаҳон шуморо дар гӯшае аз замин фурӯ барад, ё тундбоде регбор бар шумо биянгезад ва барои худ ҳеҷ нигаҳбоне наёбед?
69. Ё эмин ҳастед аз ин, ки бори дигар шуморо ба дарё бозгардонад ва тӯфоне саҳмноку киштишикан бар шумо бифиристад ва ба хотири куфроне (ношукргузорие), ки варзидаед ғарқатон созад ва касеро, ки моро аз корамон бозхост кунад, наёбед?
70. Мо фарзандони Одамро каромат бахшидем ва бар баҳру хушкӣ (бар савориҳои гуногун) савор кардем ва аз чизҳои хушу покиза рӯзӣ додем ва бар бисёре аз махлуқоти хеш бартариашон ниҳодем.
71. Рӯзе, ки ҳар гурӯҳе аз мардумро бо пешвоёнашон бихонем, номаи (аъмоли) ҳар кӣ ба дасти росташ дода шавад, чун бихонад, бинад, ки ба андозаи риштаи борике, ки даруни донаи хурмост (киноя аз чизи кам), ба ӯ ситам нашудааст.
72. Ва ҳар кӣ дар ин дунё нобино (курдил ва гумроҳ) бошад, дар охират низ нобино ва гумроҳтар аст.
73. Наздик буд туро аз он чӣ бар ту ваҳй карда будем, бероҳа созанд, то чизи дигаре ҷуз онро (ҳукми қуръонро) ба дурӯғ ба мо нисбат кунӣ, он гоҳ бо ту дӯстӣ кунанд.
74. Ва агар на он буд, ки пойдорият дода будем, наздик буд, ки андаке ба онон майл кунӣ.
75. Он гоҳ туро дучандон дар дунё ва дучандон дар охират азоб мекардем ва барои худ дар баробари Мо ёваре намеёфтӣ.
76. Ва наздик буд, ки туро аз ин сарзамин (Макка) баркананд, то овораат созанд. Ва худ пас аз ту ҷуз андак замоне намемонанд.
77. Суннати (шеваи) Худо дар бораи паёмбароне, ки пеш аз ту фиристодаем, низ чунин аст ва суннати моро тағйирпазир наёбӣ.
78. Аз ҳангоми заволи хуршед, то он гоҳ, ки шаб фаро мерасад, намозро барпой дор ва низ намози субҳгоҳро. Ва намози субҳгоҳро ҳамагон (фариштагони шаб ва фариштагони рӯз) ҳозир шаванд.
79. Порае аз шабро ба намоз хондан зинда бидор. Ин нофила (намози шаб) хоси ту аст. Бошад, ки Парвардигорат туро ба мақоме писандида бирасонад.
80. Бигӯ: «Эй Парвардигори ман, маро ба ростиву некӯӣ (ба ҳар коре) дохил кун ва ба ростиву некӯӣ берун бар ва маро аз ҷониби худ пирӯзиву ёрӣ ато кун!
81. Бигӯ: «Ҳақ омад ва ботил нобуд шуд. Ҳаққо, ки ботил нобудшаванда аст».
82. Ва ин Қуръонро, ки барои мӯъминон шифову раҳмат аст, нозил мекунем, вале кофиронро ҷуз зиён наяфзояд.
83. Чун ба инсон неъмат (маъмурият) додем, рӯй гардонд ва хештан ба як сӯ кашид ва чун зараре ба ӯ расад, ноумед мегардад.
84. Бигӯ: «Ҳар кас ба тариқи хеш амал мекунад ва Парвардигоратон беҳтар медонад, ки кадом якеатон ба ҳидоят наздиктаред».
85. Туро (Эй паёмбар) аз рӯҳ мепурсанд. Бигӯ: «Рӯҳ ҷузъе аз фармони Парвардигори ман аст ва шуморо ҷуз андак донише надодаанд».
86. Агар бихоҳем ҳамаи он чиро, ки бар ту ваҳй кардаем, бозмеситонем ва ту барои худ дар баробари Мо мададгоре намеёбӣ.
87.Лекин (боқӣ гузоштанаш), ба сабаби раҳмате аз ҷониби Парвардигорат, ки воқеъан инъоми ӯ дар бораи ту бисёр аст.
88.Бигӯ: «Агар ҷину инс гирд оянд, то монанди ин Қуръон биёваранд, наметавонанд монанди онро биёваранд, ҳарчанд, ки якдигарро ёрӣ диҳанд».
89.Мо дар ин Қуръон барои мардум ҳар масалеро гуногун баён кардем, вале бештари мардум ҷуз ношукрӣ ҳеҷ коре накарданд.
90. Гуфтанд: «Ба ту имон намеоварем, магар ин ки барои мо аз замин чашмае равон созӣ,
91.ё туро боғе бошад аз дарахтони хурмову ангур, ки дар мобайнаш наҳрҳоро ҷорӣ гардонӣ,
92.ё чунон ки гуфтаӣ, осмонро пора-пора бар сари мо афканӣ ё Худову фариштагонро пеши мо ҳозир оварӣ,
93.ё туро хонае аз тилло бошад ё ба осмон боло равӣ. Ва мо ба осмон рафтанатро ҳам бовар намекунем, магар ин ки барои мо китобе, ки аз он бихонем, биёварӣ». Бигӯ: «Парвардигори ман пок аст. нестам ман магар инсоне ҳастам , ки ба рисолат фиристода шудаам»
94.Ҳеҷ чиз мардумро аз имон овардан он гоҳ ки ҳидояташон омад, бознадошт, магар ин ки мегуфтанд: «Оё Худо инсонеро ба рисолат (пайғамбарӣ ) фиристодааст?»
95.Бигӯ: «Агар дар рӯи замин (ба ҷои инсонҳо) фариштагон (мезистанд ва бо пойи худ мисли инсонҳо) ба оромӣ роҳ мерафтанд, барояшон ба паёмбарӣ фариштае аз осмон нозил мекардем».
96.Бигӯ: «Худо миёни (сидқи) ману (саркаши аз ҳаққи) шумо шаҳодатро кофист, зеро ӯ ба бандагонаш огоҳу биност!»
97. Ва ҳар киро Худо ҳидоят кунад, ҳидоятшуда аст. Ва ҳар касонеро гумроҳ созад, ҷуз Худои барҳақ барои онҳо сарпарасте наёбӣ ва дар рӯзи қиёмат, дар ҳоле ки чеҳраҳояшон рӯ ба замин аст, кӯру гунг ва кар зинда ва ҷамъашон мекунем ва ҷаҳаннам ҷойгоҳи онҳост ҳар вақте ки шӯълаи он фурӯ нишинад, бештар меафрӯземаш.
98. Ин ҷазои онҳост, зеро ба оёти Мо имон наёварданд ва гуфтанд: «Оё чун мо устухон шудему хок, моро ба сурати тозае зинда мекунанд?»
99. Оё намедонанд, ки Худое, ки осмонҳову заминро офаридааст, қодир аст, ки монанди онҳоро биёфаринад ва барояшон муддати умре ниҳода, ки дар он шакке нест? Аммо золимон ҷуз куфр ва инкор (чизи дигареро ихтиёр) накунанд.
100. Бигӯ: “Агар шумо молики ҳамаи хазинаҳои раҳмати Парвардигори ман мебудед, аз бими тангдастӣ бахилӣ пеша мекардед, зеро одамӣ бисёр бахил (ва тангназар) аст!”
101. Аз бани Исроил бипурс, ки чун Мӯсо назди онон омад, ба ӯ нӯҳ нишонаи ошкоро дода будем. Ва Фиръавн ба ӯ гуфт: «Эй Мӯсо, пиндорам, ки туро ҷоду карда бошанд».
102. (Мӯсо ба Фиръавн) Гуфт: «Ба ҳақиқат медонӣ, ин нишонаҳои ошкорро ҷуз Парвардигори осмонҳову замин нафиристодааст. Ва ман, эй Фиръавн, туро ба яқин ҳалокшуда мебинам».
103. Фиръавн қасди он дошт, ки онҳоро аз он сарзамин (Миср) барканад, вале Мо, ӯ ва ҳамаи ҳамроҳонашро ғарқ сохтем.
104. Ва пас аз ӯ ба бани Исроил гуфтем: «Дар он сарзамин сокин шавед ва чун ваъдаи охират расад, ҳамаи шуморо бо ҳам зиндаву ҷамъ мекунем».
105. Ин Қуръонро ба ҳақ нозил кардаем ва ба ҳақ нозил шудааст ва туро нафиристодем, магар он ки мужда диҳӣ ва бим диҳӣ.
106. Ва Қуръонро кам-кам (дар муддати бисту се сол ба гунаи оятҳо ва бахшҳои ҷудогона) нозил кардем, то ту онро оҳиста-оҳиста ва андак-андак бар мардум бихонӣ (ва ба ин васила ҷазби дилҳо ва андешаҳо шавад ва дар амал ҷорӣ гардад) ва нозил кардем,нозил кардане ба камол.
107. Бигӯ (эй кофирон): «Хоҳ ба он имон биёваред ё имон наёваред (ихтиёри хушбахтӣ ва бадбахтии худатонро доред, вале бидонед, ки эъҷоз ва ҳақиқати қуръон равшан аст ), онон, ки аз ин пеш дониш омӯхтаанд (ва бо таврот ва инҷили ростин сару кор доштаанд), чун Қуръон барояшон тиловат шавад, саҷдакунон бар рӯй меафтанд (ва сари таслим дар баробари Худо фурӯд меоваранд ва ӯро сипос мегӯянд, ки онҳоро бо неъмати имон навохтааст),
108. ва мегӯянд: «Пок аст Парвардигори мо. Ваъдаи Парвардигори мо анҷом ёфтанист».
109. Ва ба рӯй меафтанд ва мегирянд ва бар хушӯъашон (фурӯтаниашон) афзуда мешавад.
110. Бигӯ: «Чӣ Аллоҳро бихонед, чӣ Раҳмонро бихонед (фарқе намекунад), ҳар кадомро (ки аз асмои ҳусно), ки бихонед (монеъ надорад), номҳои некӯ аз они ӯст». (Эй паёмбар, ҳангоме ки ба намоз истодӣ) дар намоз садоятро баланд макун ва низ паст ҳам махон ва миёни ин ду роҳе интихоб кун.
111. Бигӯ: «Сипос Худойро, ки фарзанде ихтиёр накардааст ва ӯро шарике дар мулк нест ва ба нотавонӣ наяфтад, ки ба ёрӣ мӯҳтоҷ шавад. Пас ӯро такбир гӯй, такбире шоиста!
__________________________________________________________________________________________________________
18
Сураи КАҲФ1
(Ғор)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Сипос Худовандеро, ки бар бандааш (Муҳаммад) китоб (қуръонро) фуруд овард ва ҳеҷ каҷӣ дар он наниҳод.
2. (Китобест) собит ва устувор (ва Худованд онро нозил кардааст), то мардумро аз азоби шадиди (дунявӣ ё ухравии) худ битарсонад ва мӯъминонро, ки корҳои шоиста мекунанд, хабари хуш диҳад, ки мукофоте некӯ (биҳишти барин) доранд,
3. ҷовидона дар он (биҳишти барин, ки неъмати хуби Худованди карим ҳаст) хоҳанд монд.
4. Ва (аз азоби шадиди ӯ) касонеро, ки мегӯянд: «Худо фарзанде ихтиёр кардааст»2, битарсонад,
5. на худ ба он донише доранд ва на падаронашон доштаанд. Чӣ бузург аст сухане, ки аз даҳонашон берун меояд ва дурӯғ мегӯянд!
6. Пас агар ба ин сухан (қуръон) имон наёваранд, худатро ба хотири онҳо аз андӯҳ ҳалок созӣ?
7. Мо ҳар чӣ дар рӯи замин аст, зинати он қарор додем, то имтиҳонашон кунем, ки кадомашон ба амал беҳтаранд.
8. Ва низ мо ҳастем, ки рӯи заминро чун биёбоне хушк хоҳем кард.
9. Оё пиндоштаӣ, ки Асҳоби Каҳф ва Рақим2 аз нишонаҳои аҷибу ғариби Мо будаанд?
10. Чун он ҷавонмардон ба ғорҳо паноҳ бурданд ва гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, моро аз сӯи худ раҳмат иноят кун ва кори моро ба роҳи растагорӣ андоз».
11. Чанд соле дар он ғор ба хобашон кардем.
12. Сипас бедорашон кардем, то бидонем кадом як аз он ду гурӯҳ ҳисоботи муддати орамиданашонро доштаанд.
13. Мо хабарашонро ба ростӣ барои ту ҳикоят мекунем: онҳо ҷавонмардоне буданд, ки ба Парвардигорашон имон оварда буданд ва Мо низ бар ҳидояташон афзудем.
14. Бар дилҳояшон нерӯ бахшидем. Он гоҳ, ки бархостанд ва гуфтанд: «Парвардигори мо, Парвардигори осмонҳову замин аст. Ҷуз ӯ касеро Маъбуди барҳақ нахонем, ки ҳар гоҳ чунин кунем, сухане сахт куфромез гуфта бошем.
15. Инҳо, ки қавми мо ҳастанд, ба ғайри ӯ маъбудоне ихтиёр кардаанд. Чаро барои исботи худоии онҳо далели равшане намеоваранд? Кист ситамкортар аз касе, ки ба Худо дурӯғ мебандад?
16. Агар аз онҳо канора ҷӯстаед ва ҷуз Худои барҳақ худои дигареро намепарастед, ба ғор паноҳ баред ва Худо раҳмати хеш бар шумо арзонӣ дорад ва неъмататонро дар он муҳайё дорад.
17. Ва хуршедро мебинӣ, ки чун бармеояд, аз ғорашон ба ҷониби рост майл мекунад ва чун ғуруб кунад, онҳоро вогузорад ва ба чап гардад. Ва онон дар саҳнаи ғоранд. Ва ин аз оёти Худост. Ҳар киро Худо ҳидоят кунад, ҳидоят ёфтааст ва ҳар киро гумроҳ созад, ҳаргиз корсозе роҳнамо барои ӯ нахоҳӣ ёфт.
18. Мепиндоштӣ, ки бедоранд, ҳол он ки дар хоб буданд ва Мо ононро ба дасти росту дасти чап мегардонидем ва сагашон бар остонаи ғор ду дасти хеш дароз карда буд. Агар аз ҳоли онҳо огоҳ мешудӣ , гурезон бозмегаштӣ ва аз онҳо сахт метарсидӣ.
19. Ҳамчунин бедорашон кардем, то бо якдигар гуфтугӯ кунанд. Яке аз онҳо пурсид: «Чанд вақт аст, ки орамидаед?» Гуфтанд: «Як рӯз ё порае аз рӯзро орамидаем». Гуфтанд: «Парвардигоратон беҳтар донад, ки чанд вақт орамидаед. Якеро аз худ бо ин пулатон ба шаҳр бифиристед, то бингарад, ки ғизои покиза кадом аст ва бароятон аз он, рӯзиятонро биёварад. Ва бояд, ки ба ҳушёрӣ (эҳтиёт) рафтор кунад, то касе ба шумо огоҳӣ наёбад.
20. Зеро агар шуморо биёбанд, сангсор хоҳанд кард ё ба дини хеш дароваранд. Ва агар чунин шавад, то абад растагор нахоҳед шуд».
21. Ба ин сон мардумро ба ҳолашон огоҳ кардем, то бидонанд, ки ваъдаи Худо рост аст ва ҳаройна, дар (вуқӯъи) қиёмат шубҳае нест. Он гоҳ дар бораи онҳо бо якдигар ба гуфтугӯ пардохтанд ва гуфтанд: «Бар рӯи онҳо биное бароваред, Парвардигорашон ба корашон огоҳтар аст». Ва онон, ки бар ҳолашон огоҳтар шуда буданд, гуфтанд: «Албатта, бар ғорашон масҷиде бисозем».
22. Хоҳанд гуфт: «Се тан буданд ва чаҳорумашон сагашон буд » ва мегӯянд: «Панҷ тан буданд ва шашуминашон сагашон буд ба хаёли ғоибона». ва мегӯянд: «Ҳафт тан буданд ва ҳаштуминашон сагашон буд». Бигӯ: «Парвардигори ман ба адади онҳо донотар аст ва шумори онҳоро ҷуз андак касон намедонанд». Ва ту дар бораи онҳо ҷуз ба зоҳир муҷодала макун ва мапурс дар бораашон аз кофирон касеро.
23. Ҳаргиз магӯй: «Фардо чунин мекунам»,
24. магар Худованд бихоҳад. Ва чун фаромӯш кунӣ, Парвардигоратро ба ёд ор ва бигӯ: «Шояд Парвардигори ман маро аз наздиктарин роҳ ҳидоят кунад».
25. Ва онон дар ғори худ сесад сол оромиданд ва нӯҳ сол ба он афзудаанд.
26. Бигӯ: «Худованд донотар аст, ки чанд сол орамиданд. Ғайби осмонҳову замин аз они ӯст. Чӣ қадар биносту чӣ қадар шунавост! Ҷуз ӯ дӯсте надоранд ва касро дар фармони худ шарик насозад».
27. Аз китоби Парвардигорат ҳар чӣ бар ту ваҳй шудааст, тиловат кун. Сухани ӯро тағйирдиҳандае нест. Ва ту ҷуз ӯ, ҳаргиз, паноҳгоҳе намеёбӣ.
28. Ва ҳамроҳ бо касоне, ки ҳар субҳу шом Парвардигорашонро мехонанд ва хушнудии ӯро меҷӯянд, худро ба сабр водор. Ва набояд чашмони ту барои ёфтани зебу зиннатҳои ин зиндагии дунявӣ аз инҳо як сӯ гардад. Ва аз он, ки дилашро аз зикри худ бехабар сохтаем ва аз паи ҳавои нафси худ меравад ва дар корҳояш исроф меварзад, пайравӣ макун.
29. Бигӯ: «Ин сухани ҳақ аз ҷониби Парвардигори шумост. Ҳар кӣ бихоҳад, имон биёварад ва ҳар кӣ бихоҳад, кофир шавад». Мо барои кофирон оташе, ки он ҳамаро дар бар мегирад, омода кардаем ва чун ба истиғоса (додхоҳӣ) об хоҳанд, аз обе чун миси гудохта, ки аз ҳарораташ чеҳраҳо кабоб мешавад, бихӯронандашон, чӣ оби баде ва чӣ оромгоҳе бад!
30. Касоне, ки имон овардаанд ва корҳое шоиста кардаанд, бидонанд, ки Мо подоши некӯкоронро барбод намекунем.
31. Барояшон биҳиштҳое ҷовид аст. Аз зери пойҳошон наҳрҳо ҷорист. Биҳиштиёнро ба дастбандҳое зар меороянд ва ҷомаҳое сабз аз дебои нозуку дебои захим (ғафс) мепӯшанд ва дар он ҷо бар тахтҳо такя мезананд. Чӣ подоши некӯе ва чӣ оромгоҳи некӯе!
32. Барояшон достони ду мардро баён кун, ки ба яке ду токзор дода будем ва бар гирди онҳо дарахтони хурмо ва дар миёнашон киштзор карда будем.
33. Он ду токзор меваи худро медоданд бе ҳеҷ каму кост. Ва наҳре байни он ду ҷорӣ гардонидем.
34. Ҳосил аз они ӯ буд. Ба дӯсташ, ки бо ӯ гуфтугӯ мекард, гуфт: «Ман ба мол аз ту бештар ва ба афрод пирӯзтарам».
35. Ва он мард ситам бар хештан карда, ба боғи худ даромад ва гуфт: «Напиндорам, ки ин боғ ҳаргиз аз миён биравад.
36. Ва напиндорам, ки қиёмат ҳам биёяд. Ва агар ҳам маро назди Худо баранд, ҷойгоҳе беҳтар аз ин боғ хоҳам ёфт”?.
37. Дӯсташ, ки бо ӯ гуфтугӯ мекард, гуфт: «Оё бар он кас, ки туро аз хок ва сипас аз нутфа биёфарид ва боз туро марде комил сохт, кофир шудаӣ?
38. Вале, ӯ Худои барҳақ, Парвардигори ман аст ва ман ҳеҷ касро шарики Парвардигорам намесозам.
39. Чаро он гоҳ, ки ба боғи худ даромадӣ, нагуфтӣ: «Ҳар чӣ Худованд хоҳад ва ҳеҷ нерӯе ҷуз нерӯи Худо нест?» Агар мебинӣ, ки дороиву фарзанди ман камтар аз ту аст,
40. шояд Парвардигори ман маро чизе беҳтар аз боғи ту диҳад. Шояд бар он боғ соъиқае (оташаке) бифиристад ва онро ба замине софу лағжанда бадал созад.
41. Ё оби он бар замин фурӯ равад ва ҳаргиз ба ёфтани он қудрат наёбӣ.
42. Ба самараш офат расид ва бомдодон дасти пушаймонӣ бар даст месоид, ки чӣ хазинае карда буд ва акнун ҳамаи биноҳояш фурӯ рехтааст. Ва мегӯяд: «Эй кош, касеро шарики Парвардигорам насохта будам!»
43. Ҷуз Худо гурӯҳе, ки ба ёриаш бархезанд, набуд ва худ қудрат надошт.
44. Он ҷо ёрӣ кардан Худои барҳақро сазовор аст. Подоши ӯ беҳтар ва саранҷомаш некӯтар аст.
45. Барояшон зиндагии дунёро мисол ор, ки чун боронест, ки аз осмон фурӯд оварем ва бо он гиёҳони гуногун ба фаровонӣ бирӯяд. Ногоҳ хушк шавад ва бод ба ҳар сӯ парокандааш созад ва Худо бар ҳар коре тавоност!
46. Дороиву фарзанд зебу зинатҳои ин зиндагонии дунёст ва кирдорҳои нек, ки ҳамвора барҷой мемонанд, назди Парвардигорат беҳтар ва умед бастан ба онҳо некӯтар аст.
47. Рӯзе, ки кӯҳҳоро сайр медиҳем ва заминро бинӣ, ки ҳар чӣ андарун дорад, берун афкандааст ва ҳамаро барои ҳисоб гирд меоварем ва як тан аз ононро ҳам раҳо намекунем.
48. Ҳама дар як саф ба Парвардигорат арза мешаванд. Акнун назди Мо омадед, ҳамчунон ки нахустин бор шуморо биёфаридем. Оё мепиндоштед, ки ҳаргиз бароятон ваъдагоҳе қарор нахоҳем дод?
49. Дафтари аъмол кушода шавад. Гунаҳкоронро бинӣ, ки аз он чӣ дар он омадааст, бимноканд ва мегӯянд: «Вой бар мо, ин чӣ дафтарест, ки ҳеҷ гуноҳи хурду бузургеро ҳисоб ношуда раҳо накардааст». Он гоҳ аъмоли худро дар муқобили худ биёбанд ва Парвардигори ту ба касе ситам намекунад.
50. Ва он гоҳ, ки ба фариштагон гуфтем, ки одамро саҷда кунед, ҳама ҷуз Иблис, ки аз ҷин буд ва аз фармони Парвардигораш сар битофт, саҷда карданд. Оё шайтон ва фарзандонашро ба ҷои ман ба дӯстӣ мегиред, ҳол он, ки душмани шумоянд? Золимон чизи бадеро ба ҷои Худо интихоб кардаанд.
51. Он гоҳ, ки осмонҳову замин ва худашонро меофаридам, онҳоро ҳозир накарда будам. Зеро Ман гумроҳкунандагонро ба ёрӣ намегирам.
52. Ва рӯзе, ки мегӯяд: «Онҳоеро, ки мепиндоштед шарикони Мананд, садо кунед». Садо кунанд ва шарикон ҷавоб надиҳанд. Он гоҳ ҳалокатгоҳро миёнашон қарор диҳем.
53. Чун гунаҳкорон оташро бубинанд, бидонанд, ки дар он хоҳанд афтод ва роҳи раҳоӣ аз он нест.
54. Дар ин Қуръон барои мардум ҳар гуна достоне баён кардаем, вале одамӣ беш аз ҳама ба ҷадал (хусумат) бармехезад.
55. Мардумонро чун ба роҳи ҳидоят фаро хонданд, ҳеҷ чиз аз имон овардану омурзиш хостан бознадошт, магар он, ки мебоист ба шеваи пешиниён гирифтори азоб шаванд ё он ки азоби рӯшоду ошкоро бар онон фурӯд ояд.
56. Ва Мо паёмбаронро нафиристодем, ҷуз он ки ба мардум мужда диҳанд ё бим. Ва кофироне, ки мехоҳанд ба нерӯи ботил ҳақро аз миён бибаранд, ҷидол мекунанд ва оёту ҳӯшдорҳои Маро ба масхара мегиранд.
57. Кист ситамкортар аз он, ки оёти Парвардигорашро барояш бихонанд ва ӯ рӯй гардонад ва корҳое, ки аз пеш карда, фаромӯш кунад? Бар дили онҳо парда афкандем, то оётро дарнаёбанд ва гӯшҳояшонро кар сохтем, ки агар ба роҳи ҳидояташон даъват кунӣ, ҳаргиз роҳ наёбанд.
58. Парвардигорат омурзандаву меҳрубон аст. Агар мехост, ба сабаби кирдорашон дар ин ҷаҳон бозхосташон кунад, бо шитоб ба азобашон месупурд. Аммо азобро замоне муъайян аст, ки чун фаро расад, ҳаргиз, паноҳгоҳе наёбанд.
59. Ва он шаҳрҳоро (яъне, мардуми он шаҳрҳо), чун кофир шуданд, ба ҳалокат расонидем ва барои ҳалокаташон ваъдае ниҳодем.
60. Ва Мӯсо ба шогирди худ гуфт: «Ман ҳамчунон хоҳам рафт, то он ҷо, ки ду баҳр ба ҳам расидаанд. Ё биравам муддатҳои дароз”
61. Чун он ду ба он ҷо, ки ду баҳр ба ҳам расида буданд, расиданд, моҳияшонро фаромӯш карданд ва моҳӣ роҳи баҳр гирифт ва дар об шуд.
62. Чун аз он ҷо гузаштанд, ба шогирди худ гуфт: «Хӯроки чоштамонро биёвар, ки дар ин сафарамон ранҷи фаровон дидаем».
63. Гуфт: «Оё ба ёд дорӣ он гоҳро, ки дар канори санг макон гирифта будем? Ман моҳиро фаромӯш кардам (он ҷо). Ва ин шайтон буд, ки сабаб шуд фаромӯш кунам, хабардодани қиссаашро (ки чи гуна) моҳӣ (зинда шуд ва) ба тариқи таъаҷҷубовар ба баҳр рафт».
64. Гуфт: «Он ҷо ҳамон ҷоест, ки дар талабаш будаем». Ва ба нишони қадамҳои худ ҷустуҷӯкунон бозгаштанд.
65. (Дар он ҷо) бандае аз бандагони Моро, (яъне, Хизр) ки раҳмати хеш ба ӯ арзонӣ дошта будем ва худ ба ӯ дониш омӯхта будем, биёфтанд.
66. Мӯсо гуфташ: «Оё бо ту биёям, то аз он чӣ ба ту омӯхтаанд, ба ман ба ҳадди камол биёмӯзӣ?»
67. (Хизр) Гуфт: «Туро сабри ҳамроҳӣ бо ман нест.
68. Ва чӣ гуна дар баробари чизе, ки ба он огаҳӣ наёфтаӣ, сабр хоҳӣ кард?»
69.(Мӯсо) Гуфт: «Агар Худо бихоҳад, маро собир хоҳӣ ёфт, он чунон ки дар ҳеҷ коре туро нофармонӣ накунам».
70. (Хизр) Гуфт: «Агар аз паи ман меоӣ, набояд, ки аз ман чизе бипурсӣ, то ман худ туро аз он огоҳ кунам».
71. Пас ба роҳ афтоданд, то ба киштӣ савор шуданд. Киштиро сӯрох кард. Гуфт: «Киштиро сӯрох мекунӣ, то мардумашро ғарқ созӣ? Коре, ки мекунӣ, коре сахт бузург (зишт) аст!»
72. (Хизр) Гуфт: «Нагуфтам, ки туро сабри ҳамроҳӣ бо ман нест?»
73. (Мӯсо) Гуфт: «Фаромӯш кардам, маро бозхост макун ва ба ин андоза бар ман сахт магир».
74. Ва рафтанд, то ба писаре расиданд, ӯро кушт. Мӯсо гуфт: «Оё шахси бегуноҳе, бе он ки қатле карда бошад, мекушӣ? Муртакиби коре зишт гардидӣ».
75. Гуфт: «Нагуфтам, ки туро сабри ҳамроҳӣ бо ман нест?»
76. Гуфт: «Агар аз ин пас аз ту чизе бипурсам, бо ман ҳамроҳӣ макун, ки аз ҷониби ман маъзур бошӣ».
77. Пас бирафтанд, то ба шаҳре расиданд. Аз мардуми он шаҳр таъоме хостанд. Аз мизбониашон сар бартофтанд. Он ҷо деворе диданд, ки наздик буд, фурӯ резад. Деворро рост кард. Мӯсо гуфт: «Кош дар баробари ин кор музде мехостӣ».
78. Гуфт: «Акнун замони ҷудоӣ миёни ману туст ва туро аз сирри он корҳо, ки таҳаммулашонро надоштӣ, огоҳ мекунам.
79. Аммо он киштӣ аз они бенавоёне буд, ки дар баҳр кор мекарданд. Хостам маъюбаш (нуқсондор) кунам, зеро дар пеши рӯяшон подшоҳе буд, ки киштиҳоро ба зӯрӣ мегирифт.
80. Аммо он писар падару модараш мӯъмин буданд. Тарсидем, ки он дуро ба исёну куфр дарандозад.
81. Хостем то дар ивази ӯ Парвардигорашон чизе насибашон созад ба покии беҳтар аз ӯ ва ба меҳрубонии наздиктар аз ӯ.
82. Аммо девор аз они ду писари ятим аз мардуми ин шаҳр буд, дар зераш ганҷе буд аз они писарон. Падарашон марде солеҳ буд. Парвардигори ту мехост он ду ба ҳадди балоғат расанд ва ганҷи худро берун оранд. Ва ман ин корро ба майли худ накардам. Раҳмати Парвардигорат буд. Ин аст рози он сухан, ки гуфтам: «Туро сабри он нест».
83. Ва аз ту дар бораи Зулқарнайн мепурсанд. Бигӯ: «Барои шумо аз ҳоли ӯ хабаре хоҳам дод».
84. Мо ӯро дар замин қудрат додем ва роҳи расидан ба ҳар чизеро ба ӯ нишон додем.
85. ӯ низ роҳро пай гирифт.
86. То ба ғурубгоҳи хуршед расид. Дид, ки дар чашмае гилолуду сиёҳ ғуруб мекунад ва дар он ҷо мардуме ёфт. Гуфтем: «Эй Зулқарнайн, мехоҳӣ уқубаташон кун ва мехоҳӣ бо онҳо ба некӣ рафтор кун».
87. Гуфт: «Аммо ҳар кас, ки ситам кунад, мо уқубаташ хоҳем кард. Он гоҳ ӯро назди Парвардигораш баргардонида шавад, то ӯ низ ба сахтӣ азобаш кунад.
88. Ва аммо ҳар кас, ки имон овард ва корҳои шоиста кунад, аҷре некӯ дорад. Ва дар бораи ӯ фармонҳои осон хоҳем ронд».
89. Боз ҳам роҳро пай гирифт.
90. То ба макони баромадани офтоб расид. Дидаш, ки бар қавме тулӯъ мекунад, ки ғайр аз партави он барояшон ҳеҷ пӯшише қарор надодаем.
91. Чунин буд. Ва мо бар аҳволи ӯ хабар дорем.
92. Боз ҳам роҳро пай гирифт.
93. То ба миёни ду кӯҳ расид. Дар паси он ду кӯҳ мардумеро дид, ки гӯӣ ҳеҷ суханеро намефаҳманд.
94. Гуфтанд: «Эй Зулқарнайн, Яъҷуҷу Маъҷуҷ дар замин фасод мекунанд. Пас, оё барои ту хироҷе муқаррар кунем, то ту миёни мову онҳо садде (деворе) бисозӣ?»
95. Гуфт: «Он чӣ Парвардигори ман маро ба он тавоноӣ додааст, беҳтар аст. Маро ба нерӯи хеш мадад кунед, то миёни шумову онҳо садде (деворе) бисозам.
96. Барои ман тиккаҳои оҳан биёваред». Чун миёни он ду кӯҳ ҷамъ карда шуд, гуфт: «Бидамед!». То он оҳанро бигудохт. Ва гуфт: «Миси гудохта биёваред, то бар он резам».
97. Натавонистанд (Яъҷуҷу Маъҷуҷ )аз он боло раванд ва на дар он сӯрох кунанд.
98. Гуфт: «Ин раҳмате буд аз ҷониби Парвардигори ман ва чун ваъдаи Парвардигори ман даррасид, онро зеру забар кунад ва ваъдаи Парвардигори ман рост аст».
99. Ва дар он рӯз баъзе онҳоро вогузорем, то (чун мавҷ) дарҳам омезанд ва чун дар сур дамида шавад, ҳамаро як ҷо гирд оварем.
100. Ва дар он рӯз ҷаҳаннамро ба кофирон, чунон ки бояд, нишон хоҳем дод.
101. Он касон (кофирон), ки чашмонашон аз ёди ман дар парда буда ва тавони шунидан надоштаанд.
102. Оё кофирон пиндоранд, ки ба ҷои Ман бандагони Маро ба худоӣ гиранд? Мо ҷаҳаннамро омода сохтаем, то манзилгоҳи кофирон бошад.
103. Бигӯ: «Оё шуморо огоҳ кунем, ки кирдори чӣ касоне беш аз ҳама ба зиёнашон буд?
104. Онҳое, ки кӯшиданашон дар зиндагии дунё табоҳ шуд ва мепиндоштанд, коре некӯ мекунанд.
105. Онон ба оёти Парвардигорашон ва ба мулоқот бо ӯ имон наёварданд, пас аъмолашон ночиз шуд ва Мо дар рӯзи қиёмат барояшон вазне қоил нестем.
106. Ҳамчунин ҷазои онон ба сабаби куфрашон ва низ ба он сабаб, ки оёту паёмбарони Маро масхара мекарданд, ҷаҳаннам аст.
107. Касоне, ки имон оварданд ва корҳое шоиста карданд, меҳмонсарояшон боғҳои фирдавс аст.
108. Дар он ҷо ҷовидонанд ва ҳаргиз ҳаваси кӯчидан накунанд.
109. Бигӯ: «Агар баҳр барои навиштани калимоти (суханон, илму ҳикмат) Парвардигори ман ранг шавад, баҳр ба поён мерасад ва калимоти Парвардигори ман ба поён намерасад, ҳарчанд баҳри дигаре ба мадади он биёварем».
110. Бигӯ: «Ман инсоне ҳастам монанди шумо. Ба ман ваҳй мешавад. Албатта, Худои шумо, худоест якто. Ҳар кас дидори Парвардигори хешро умед мебандад, бояд кирдори шоиста дошта бошад ва дар парастиши Парвардигораш ҳеҷ касро шарик насозад».
__________________________________________________________________________________________________________
19
Сураи МАРЯМ1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Коф, ҳо, ё, айн, сод.
2. Баёни бахшоиши Парвардигорат бар бандаи худ Закариёст.
3. Он гоҳ, ки Парвардигорашро дар ниҳон нидо дод.
4. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, устухони ман суст гашта ва сарам аз пирӣ сафед шудааст ва ҳаргиз дар дуъо ба даргоҳи ту, эй Парвардигори ман, бебаҳра набудаам.
5. Ман пас аз марги хеш аз хешовандонам бимнокам ва занам зоянда нест. Маро аз ҷониби Худ фарзанде ато кун,
6. ки меросбари ман ва меросбари хонадони Яъқуб бошад ва ӯро, эй Парвардигори ман, шоиставу писандида гардон».
7. «Эй Закариё, Мо туро ба писаре ба номи Яҳё мужда медиҳем. Аз ин пеш касеро ҳамноми ӯ насохтаем».
8.Гуфт: «Эй Парвардигори ман, маро аз куҷо писаре бошад, ҳол он ки занам зоянда аст ва ман худ дар пирӣ ба фартутӣ расидаам».
9.Гуфт: «Парвардигорат инчунин гуфтааст: «Ин барои Ман осон аст ва туро, ки пеш аз ин чизе набудаӣ, биёфаридаам»
10Гуфт: «Эй Парвардигори ман, ба ман нишоне бинамой». Гуфт: «Нишонаи ту ин аст, ки се шабу2 се рӯз бо мардум дар ҳоли тандурустӣ (дар ҳоле ки на гунг ҳастиву на кар) сухан натавонӣ гуфт».
11.Аз меҳроб ба миёни қавми худ берун омад ва ба онон эълон кард, ки субҳу шом тасбеҳ гӯед.
12.«Эй Яҳё, китобро (Тавротро) ба қувват (ба қасд ва фаҳми маъонияш ва амал кардан ба ӯ) бигир». Ва дар кӯдакӣ ба ӯ доноӣ (нубуввату фаҳми Таврот) ато кардем.
13.Ва ба ӯ шафқат кардем ва покизааш сохтем ва ӯ парҳезгор буд.
14.Ба падару модар некӣ мекард ва ҷаббору (золим) гарданкаш набуд.
15.Салом бар ӯ, рӯзе, ки зода шуд ва рӯзе, ки мемирад ва рӯзе, ки дигар бор хезонида мешавад!
16.Дар ин китоб Марямро ёд кун, он гоҳ, ки аз хонадони хеш ба маконе рӯ ба сӯи баромадани офтоб яксӯ шуд.
17.Миёни худ ва онон пардае кашид ва Мо Рӯҳи3 Худро наздаш фиристодем ва чун инсоне тамом бар ӯ намудор шуд.
18.Марям гуфт: «Аз ту ба Худои Раҳмон паноҳ мебарам, агар парҳезгор бошӣ».
19.Гуфт: «Ман фиристодаи Парвардигори ту ҳастам, то туро писаре покиза бибахшам».
20.Гуфт: “Аз куҷо маро фарзанде бошад, ҳол он ки ҳеҷ инсоне ба ман даст назадааст ва ман бадкора ҳам набудаам».
21.Гуфт: «Парвардигори ту инчунин гуфтааст: «Ин барои ман осон аст. Мо он писарро барои мардум оятеву бахшоише кунем ва ин корест ҳатмӣ ва поёнёфта».
22.Пас ба ӯ ҳомила шуд ва ӯро бо худ ба маконе дурафтода бурд.
23.Дарди зоидан ӯро ба сӯи танаи дарахти хурмое кашонид. Гуфт: «Эй кош, пеш аз ин мурда будам ва аз ёдҳо фаромӯш шуда будам».
24.Аз зери ӯ (поёни Марям) нидо дод (ҷибрил ё Исо): «Ғамгин мабош, Парвардигорат аз зери пои ту ҷӯи обе равон сохт».
25. Дарахтро биҷунбон, то хурмои тоза бароят фурӯ резад.
26. Пас, эй зан, бихӯру биёшом ва шодмон бош ва агар аз одамиён касеро дидӣ, бигӯй: «Барои Худои раҳмон рӯза назр кардаам ва имрӯз бо ҳеҷ инсоне сухан намегӯям».
27. Кӯдакро бардошт ва назди қавми худ овард. Гуфтанд: «Эй Марям, коре қабеҳ кардаӣ.
28. Эй хоҳари Ҳорун, на падарат марди баде буд ва на модарат зане бадкора».
29. Ба фарзанд ишора кард. Гуфтанд: «Чӣ гуна бо кӯдаке, ки дар гаҳвора аст, сухан бигӯем».
30. (Исо) гуфт: «Ман бандаи Худоям, ба ман китоб дода ва маро паёмбар гардонидааст.
31. Ва ҳар ҷо, ки бошам, маро баракат дода ва то зиндаам, ба намозу закот васият кардааст.
32. Ва низ некӣ кардан ба модарам. Ва маро гарданкашу бадбахт насохтааст.
33. Салом бар ман, рӯзе, ки зода шудам ва рӯзе, ки мемирам ва рӯзе, ки дигар бор зинда карда мешавам!»
34. Ин аст Исо ибни Марям, ба сухани ҳақ, ҳамон ки дар бораи ӯ дар шакку шубҳа буданд.
35. Насазад Худовандро, ки фарзанде баргирад. Пок аст. Чун иродаи коре кунад, мегӯяд: «Мавҷуд шав!» Пас мавҷуд мешавад.
36. Ва Аллоҳ Парвардигори ману Парвардигори шумост, пас ӯро бипарастед, ки роҳи рост ин аст!
37. Гурӯҳҳо бо ҳам ихтилоф карданд, пас вой бар касоне, ки кофир шуданд ба ҳангоми ҳузур дар он рӯзи бузург.
38. Чӣ хуб шунаво бошанд ва чӣ хуб бино бошанд, он рӯз, ки назди Мо меоянд, вале ситамкорон имрӯз дар гумроҳии ошкоре ҳастанд.
39. Ононро аз рӯи пушаймонӣ, ки кор ба поён омада ва онон ҳамчунон дар ҳоли ғафлату беимонӣ ҳастанд, битарсон.
40. Албатта, Мо замин ва ҳар киро бар рӯи он аст, ба мерос мебарем ва ҳама ба назди Мо бозгардонида мешаванд.
41. Ва дар ин китоб Иброҳимро ёд кун, ки ӯ паёмбари ростгӯ буд.
42. Он гоҳ, ки падарашро гуфт: «Эй падар, чаро чизеро, ки на мешунавад ва на мебинад ва на ҳеҷ эҳтиёҷи туро бармеоварад, мепарастӣ?
43. Эй падар, маро донише додаанд, ки ба ту надодаанд. Пас аз ман пайравӣ кун, то туро ба роҳи рост ҳидоят кунам.
44. Эй падар, шайтонро мапараст, зеро шайтон Худои Раҳмонро фармоннабаранда аст.
45. Эй падар, метарсам азобе аз ҷониби Худои Раҳмон ба ту расад ва ту дӯстдори шайтон бошӣ!»
46. Гуфт: «Эй Иброҳим, оё аз худоёни ман безор ҳастӣ? Агар бознаистӣ, албатта, сангсорат мекунам. Акнун замоне дароз аз ман дур бош!»
47. Гуфт: «Салом бар ту бод! Аз Парвардигорам бароят омурзиш хоҳам хост. Зеро ӯ бар ман меҳрубон аст».
48. Аз шумо ва аз он чизҳое, ки ба ҷои Худои барҳақ ибодат мекунед, канора мегирам ва Парвардигорамро ибодат мекунам. Умед аст, ки ба сабаби парастиши Парвардигори худ бадбахт набошам».
49. Чун аз онҳо ва он чӣ ҷуз Худои барҳақ мепарастиданд, канора гирифт, Исҳоқ ва Яъқубро ба ӯ бахшидем ва ҳамаро паёмбарӣ додем,
50. ва раҳмати Хешро ба онҳо арзонӣ доштем ва барояшон забони ростгӯй ва баландмартаба додем.
51. Ва дар ин китоб Мӯсоро ёд кун. ҳаройна вай бандаи мухлис ва фиристодашудаву набӣ буд.
52. Ва ӯро аз ҷониби рости кӯҳи Тӯр нидо додем ва наздикаш сохтем, то бо ӯ роз гӯем.
53.Ва аз раҳмати худ бародараш Ҳоруни паёмбарро ба ӯ бахшидем.
54. Ва дар ин китоб Исмоъилро ёд кун. ӯ дурустқавл ва фиристодашудаву паёмбар буд.
55. Ва хонадони худро ба намозу закот амр мекард ва назди Парвардигораш шоиставу писандида буд.
56. Ва дар ин китоб Идрисро ёд кун. ӯ паёмбаре ростгуфтор буд.
57. ӯро ба маконе баланд фаро бурдем.
58. Инҳо гурӯҳе аз паёмбарон буданд, ки Худо ба онон инъом карда буд, аз фарзандони Одам ва фарзандони онон, ки бо Нӯҳ дар киштӣ шинондем ва фарзандони Иброҳиму Исроил4 ва онҳо, ки ҳидояташон кардем ва баргузидемашон. Ва чун оёти Худои Раҳмон бар онон тиловат шавад, гирён ба саҷда меафтоданд5.
59.Сипас касоне ҷойнишини инҳо шуданд, ки намозро зоеъ гузоштанд (тарк карданд) ва пайрави шаҳавот гардиданд ва ба зудӣ ба Ғай6 хоҳанд афтод,
60. ғайри он кас, ки тавба кард ва имон овард ва корҳое шоиста кард. Инҳо ба биҳишт дохил мешаванд ва ҳеҷ мавриди ситамқарор намегиранд.
61. Биҳиштҳои ҷовид, ки Худои Раҳмон дар ғайб ба бандагони хеш ваъда кардааст ва ваъдаи ӯ фаро хоҳад расид.
62. Дар он ҷо сухани беҳуда намешунаванд ба ҷуз салом. Ва рӯзияшон ҳар субҳу шом омода аст.
63. Ин ҳамон биҳиштест, ки ба бандагонамон, ки парҳезгорӣ кардаанд, ато мекунем.
64. Ва мо ҷуз ба фармони Парвардигори ту фурӯд намеоем7. Он чӣ дар пеши рӯи мо ва пушти сари мо ва миёни ин ду қарор дорад, аз они ӯст. Ва Парвардигори ту фаромӯшкор нест.
4. Номи дигари Яъқуб аст. Исро, дар забони ибронӣ, дӯст ва Ил, Худо аст.
5. Дар ин оят саҷдаи тиловат вуҷуд дорад.
6. Водиест дар ҷаҳаннам.
7. Мурод фариштагон аст.
65. Парвардигори осмонҳову замин ва он чӣ миёни он ду ҳаст. ӯро бипараст ва дар парастиш босабр бош. Оё ҳамноме барои ӯ мешиносӣ?
66. Одамӣ (кофир) мегӯяд: «Оё замоне, ки бимирам, зинда аз гӯр берун оварда хоҳам шуд?»
67. Ва одамӣ (кофир) ба ёд надорад, ки ӯро пеш аз ин офаридаем ва ӯ ҳеҷ чизе набуд?
68. Ба Парвардигорат савганд, онҳоро бо шайтонҳо гирд меоварем, он гоҳ ҳамаро (кофирону шаётинро) дар атрофи ҷаҳаннам ҳозир кунем ва ба зону менишонем.
69. Он гоҳ аз ҳар гурӯҳ касонеро, ки дар баробари Худои Раҳмон бештар саркашӣ кардаанд, ҷудо мекунем.
70. Ва Мо албатта, онҳоеро, ки сазовортар ба дохил шудан дар оташ ва сӯхтан дар он бошанд, беҳтар мешиносем.
71. Ва ҳеҷ як аз шумо нест, ки вориди ҷаҳаннам нашавад ва ин ҳукмест ҳатмӣ аз ҷониби Парвардигори ту.
72. Он гоҳ парҳезгоронро наҷот медиҳем ва ситамкоронро ҳамчунон ба зону нишаста дар он ҷо вомегузорем.
73. Чун оёти равшангари моро бар онон бихонанд, кофирон ба мӯъминон мегӯянд: «Кадом як аз ду фирқаро ҷойгоҳи беҳтар ва маҳфили некӯтар аст?»
74. Пеш аз онҳо чӣ басо мардумеро ба ҳалокат расонидаем, ки аз ҳайси хонаву ҷой ва сурату намуд беҳтар аз онҳо буданд.
75. Бигӯ: «Ҳар кас, ки дар гумроҳӣ бошад, Худои Раҳмон ӯро ба фузунӣ мадад мерасонад (дар дароз кардани мӯҳлат, то ҳуҷҷат шавад бар ӯ бинобар дарозии умр ва имон наёварданаш)», то он гоҳ, он чиро ба ӯ ваъда дода шудааст, бингарад: ё азоб ва ё (вуқӯъи) қиёмат. Он гоҳ хоҳанд донист, ки чӣ касеро ҷойгоҳ бадтару сипоҳ нотавонотар аст.
76. Ва Худо бар роҳнамоии онон, ки ҳидоят ёфтаанд, меафзояд ва назди Парвардигори ту мукофот ва натиҷаи кирдорҳои шоистае, ки боқӣ монданианд, беҳтар аст.
77. Оё он касеро, ки ба оёти Мо кофир буд, дидӣ, ки мегуфт: «Албатта, ба ман молу фарзанд дода хоҳад шуд!»
78. Оё аз ғайб огаҳӣ дошт, ё аз Худои Раҳмон паймон гирифта буд?
79. Чунин нест. Он чӣ мегӯяд, хоҳем навишт ва албатта, бар азобаш хоҳем афзуд.
80. Он чиро, ки мегӯяд, аз ӯ меситонем, то танҳо назди мо биёяд.
81. Ва ба ғайр аз Аллоҳ худоёне ихтиёр карданд, то сабаби иззаташон гарданд.
82. Чунин нест. Ба зудӣ ибодаташонро инкор кунанд ва ба мухолифаташон (бар зидди онҳо) бархезанд.
83. Оё надидаӣ, ки Мо шаётинро ба сӯи кофирон фиристодем, то онҳоро ташвиқ кунанд (ба гуноҳу куфр).
84. Пас ту бар онон шитоб макун, ки Мо рӯзҳояшонро ба диққат мешуморем.
85. Рӯзе, ки парҳезгоронро назди Худои Раҳмон савора (яъне, мавриди эҳтиром) гирд оварем,
86. ва гунаҳкоронро ташнаком ба ҷаҳаннам биронем.
87. Аз шафоъат бенасибанд, магар он кас, ки бо Худои Раҳмон паймоне баста бошад.
88. Гуфтанд: «Худои Раҳмон соҳиби фарзандест».
89. Ҳаройна сухане зишт овардаед.
90. Наздик аст, ки аз ин сухан осмонҳо бишикофанд ва замин шикофта шавад ва кӯҳҳо фурӯ афтанд ва дарҳам резанд,
91. зеро барои Худои Раҳмон фарзанде қоил шудаанд.
92. Худои Раҳмонро сазовор нест, ки соҳиби фарзанде бошад.
93. Ҳеҷ чиз дар осмонҳову замин нест, магар он ки ба бандагӣ сӯи Худои Раҳмон биёяд.
94. ӯ ҳамаро ҳисоб карда ва як-як шумурда аст.
95. Ва ҳамаашон дар рӯзи қиёмат танҳо назди ӯ меоянд.
96. Худои Раҳмон касонеро, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, маҳбуби ҳама гардонад.
97. Ин Қуръонро ба забони ту (ки арабӣ аст) осон кардем, то парҳезгоронро (ба ризо ва неъмати Худованди меҳрубон) мужда диҳӣ ва саркашонро (ки душмани ҳақ ва тарафдори ботил ҳастанд, аз нохушнудӣ ва азоби дардноки Худованд) битарсонӣ.
98. Ва чӣ бисёр мардумеро пеш аз онҳо (ки бо ту, эй Паёмбар, инод ва душманӣ доранд бар асари куфр ва гуноҳонашон) ҳалок кардаем. Оё ҳеҷ як аз онҳоро меёбӣ ё ҳатто андак овозе аз онҳо мешунавӣ8?
__________________________________________________________________________________________________________
20
Сураи ТОҲО1
(То, Ҳо)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.То, Ҳо.
2.Қуръонро бар ту нозил накардаем, ки дар ранҷ афтӣ.
3.Танҳо ҳӯшдорест барои касе, кӣ метарсад.
4.Аз ҷониби касе, ки замину осмонҳои баландро офарида, нозил шудааст.
5.Худои Раҳмон бар Арш истиво дорад2.
6.Аз они ӯст он чи дар осмонҳову замин ва миёни онҳост ва он чӣ дар зери замин аст.
7.Ва агар сухани баланд гӯӣ, ӯ ба рози ниҳон ва ниҳонтар огоҳ аст.
8.Аллоҳ, он ки ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест, номҳои хуб аз они ӯст.
9.Оё хабари Мӯсо ба ту расидааст?
10.Чун оташе дид ва ба хонаводаи худ гуфт: «Ин ҷо бошед, ки ман аз дур оташе мебинам, шояд бароятон шӯълаеро биёварам ё дар рӯшноии он роҳе биёбам».
11.Чун назди оташ омад, нидо дода шуд: «Эй Мӯсо!
12.Ман Парвардигори ту ҳастам. Пойафзоратро берун кун, ки инак, дар водии муқаддаси Туво3 ҳастӣ.
1.Номи сура аз аввалин ояти он гирифта шудааст ва яке аз номҳои шарифи Паёмбар аст. Хитоб бо Паёмбар аст, ки дар ибодат хештанро ба машаққат меафканд. Ин сура дар Макка нозил шуда ва яксаду сиву панҷ оят дорад.
2. Барои фаҳмидани шарҳи маънои “Истиво” нигаред ба сураи Юнус ояти 3-юм.
3.Номи водиест. Номи дигараш Водии Эмин ё арзи муқаддас аст.
13.Ва ман туро интихоб кардам (ба пайғамбарӣ). Пас ба он чӣ ваҳй мешавад, гӯш дор.
14.ҳаройна, Худои якто Ман ҳастам. Ҳеҷ Худое барҳақ ҷуз ман нест. Пас маро бипараст ва то Маро ёд кунӣ, намоз бигзор.
15. Албатта, қиёмат омаданӣ аст. Мехоҳам замони онро пинҳон дорам, то ҳар кас дар муқобили коре, ки кардааст, ҷазо бубинад.
16. Он кас, ки ба он (вуқӯъи қиёмат) имон надорад ва пайрави ҳавои хеш аст, туро аз он (имони ба қиёмат) рӯйгардон накунад, то ба ҳалокат афтӣ.
17. Эй Мӯсо, он чист ба дасти ростат?
18. Гуфт: «Ин асои ман аст. Бар он такя мекунам ва барои гӯсфандонам бо он барг мерезонам. Ва маро бо (асо) он корҳои дигар аст».
19. Гуфт: «Эй Мӯсо, онро бияфкан».
20. Бияфкандаш. Ногаҳон море шуд, ки мехазид.
21. Гуфт: «Бигираш ва матарс. Бори дигар онро ба сурати нахустинаш бозмегардонем.
22. Дасти хеш дар бағал кун, бе ҳеҷ айбе сафед берун ояд. Ин ҳам мӯъҷизаест дигар,
23. то оятҳои бузургтари худро ба ту бинамоёнем.
24. назди Фиръавн бирав, ки саркашӣ кардааст».
25. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, синаи маро барои ман кушода гардон.
26. Ва кори маро осон кун.
27. Ва гиреҳ аз забони ман бикушой,
28. то гуфтори маро бифаҳманд.
29. Ва ёваре аз хонадони ман барои ман қарор деҳ,
30. Бародарам Ҳорунро.
31. Ба сабаби ӯ нотавонии маро бипӯшон.
32. Ва дар кори ман шарикаш гардон,
33. То Туро фаровон ситоиш кунем.
34. Ва Туро фаровон ёд кунем,
35. ки албатта, Ту бар ҳоли мо огоҳ ҳастӣ».
36. Гуфт: «Эй Мӯсо, ҳар чӣ хостӣ, ба ту дода шуд.
37. Ва Мо бори дигар ба ту миннат ниҳодем (неъмати фаровон додем).
38.Он гоҳ, ки бар модарат он чиро, ки ваҳй шуданӣ буд, ваҳй кардем,
39.ки ӯро дар сандуқе бияфкан, сандуқро ба дарё афкан, то дарё ба соҳилаш андозад ва яке аз душманони Ман ва душманони ӯ сандуқро баргирад. Муҳаббати хеш бар ту арзонӣ доштам, то зери назари Ман парвариш ёбӣ.
40.(Ба ёд ор) он гоҳ, ки хоҳарат мерафт ва мегуфт: «Мехоҳед шуморо ба касе, ки нигаҳдорияш кунад, роҳ бинамоям?» Мо туро назди модарат бозгардонидем, то чашмонаш равшан гардад ва ғам нахӯрад. Ва ту якеро бикуштӣ ва Мо аз ғам озодат кардем ва борҳо туро биёзмудем. Ва соле чанд миёни мардуми Мадян зистӣ. Ва акнун, эй Мӯсо, дар ин ҳангом, ки тақдир карда будем, омадаӣ.
41.Туро барои Худ баргузидем.
42.Ту ва бародарат оёти Маро бибаред ва дар рисолати Ман сустӣ макунед!
43.Ба сӯи Фиръавн биравед, ки ӯ аз ҳад гузаштааст.
44.Бо ӯ ба нармӣ сухан гӯед, шояд панд гирад ё битарсад».
45.Гуфтанд: «Эй Парвардигори мо, бим дорем, ки бар мо зулму ситам кунад ё дар саркашӣ аз ҳад бигузаронад».
46.Гуфт: «Матарсед. Ман бо шумо ҳастам. Мешунаваму мебинам.
47.Пас, назди ӯ раведу гӯед: «Мо расулони Парвардигори туем. Бани Исроилро бо мо бифирист ва озорашон мадеҳ. Мо нишонае аз Парвардигорат бароят овардаем. Ва салом бар он кас, ки аз пайи ҳидоят қадам ниҳад.
48.Ҳаройна, ба мо ваҳй шудааст, ки азоб барои он касест, ки ростро дурӯғ шуморад ва аз он рӯй бартобад».
49.Гуфт: «Эй Мӯсо, Парвардигори шумо кист?»
50.Гуфт: «Парвардигори мо ҳамон касест, ки офариниши (сурату шакли) ҳар чизеро арзонӣ дошта, сипас ҳидояташ кардааст».
51.Гуфт: «Ҳоли қавмҳое, ки аз ин пеш мезистанд, чист?»
52.Гуфт: «Илми он дар китобест назди Парвардигори ман, Парвардигори ман на хато мекунад ва на фаромӯш».
53.Касест, ки заминро оромгоҳи шумо сохт ва бароятон дар он (замин) роҳҳое падид овард ва аз осмон борон фиристод, то бо он анвоъе гуногун аз наботот бирӯёнем.
54.Бихӯред ва чорпоёнатонро бичаронед. Дар ин барои хирадмандон ибратҳост!
55.Шуморо аз замин офаридем ва ба он бозмегардонем ва бори дигар аз он берун меоварем.
56.Албатта ҳамаи оёти Худоро ба ӯ (Фиръавн) нишон додем, вале дурӯғ баровард ва саркашӣ кард.
57.Гуфт: «Эй Мӯсо, оё назди мо омадаӣ, то бо сеҳрат моро аз сарзаминамон ҷудо кунӣ?
58.Мо низ дар баробари ту ҷодуе чун ҷодуи ту меоварем. Байни мову худ ваъдагоҳе дар замини ҳамвор бигузор, ки на мо ваъдаро хилоф кунем ва на ту».
59.Гуфт: « Ваъдагоҳи шумо рӯзи зинат (рӯзи иди бузурге, ки бахшида ба наҳри Нил аст ва мардум худро дар он меоростаанд) аст ва ҳамаи мардум ба он ҳангом, ки офтоб баланд гардад, гирд оянд.
60.Фиръавн баргашт ва ёрони ҳилагари хешро гирд овард ва боз омад.
61.Мӯсо гуфташон (ҷодугаронро): «Вой бар шумо, бар Худо дурӯғ мабандед, ки ҳамаи шуморо ба азобе ҳалок кунад ва ҳар ки дурӯғ бандад, навмед шавад».
62.Пас ба якдигар дар кори худ ба машварат пардохтанд. Ва пинҳон розҳо гуфтанд.
63.Гуфтанд: «Ин ду ҷодугароне ҳастанд, ки мехоҳанд ба ҷодуи хеш шуморо аз сарзаминатон биронанд ва дини бартари шуморо маҳв кунанд.
64.Шумо тадбирҳои худ гирд оваред ва дар як саф биёед. Касе, ки имрӯз пирӯз шавад, растагорӣ ёбад».
65.Гуфтанд: «Эй Мӯсо, оё ту меафканӣ ё мо нахуст бияфканем?»
66.Гуфт: «Шумо бияфканед». Ногаҳон аз ҷодуе, ки карданд, чунон дар назараш омад, ки он бандҳо ва асоҳо ба ҳар сӯ медаванд.
67.Мӯсо хештанро тарсон ёфт.
68.Гуфтем: «Матарс, ки ту бартар ҳастӣ.
69.Он чӣ дар дасти рост дорӣ, бияфкан, то ҳар чиро, ки сохтаанд, фурӯ барад. Онон ҳилаи ҷодувон сохтаанд ва ҷодугар ҳеҷ гоҳ пирӯз намешавад».
70.Соҳирон ба саҷда водор шуданд. Гуфтанд: «Ба Парвардигори Ҳоруну Мӯсо имон овардем».
71.Фиръавн гуфт: «Оё пеш аз он, ки шуморо рухсат диҳам, ба ӯ имон овардед? ӯ бузурги шумост, ки ба шумо ҷодугарӣ омӯхтааст. Дастҳову поҳотонро аз чапу рост мебурам ва бар танаи дарахти хурмо ба доратон меовезам, то бидонед, ки азоби кадом як аз мо сахттару пояндатар аст».
72.Гуфтанд: «Савганд ба он зоте, ки моро офаридааст, ки туро бар он нишонаҳои равшан, ки дидаем, тарҷеҳ намедиҳем (беҳтар намешуморем), ба ҳар чӣ хоҳӣ, ҳукм кун, ки ривоҷи ҳукми ту дар зиндагии инҷаҳонист.
73.Инак ба Парвардигори хеш имон овардем, то аз хатоҳои мо ва он ҷодугарӣ, ки моро ба он водоштӣ, даргузарад, ки Худо беҳтару пойдортар аст.
74.Албатта, ҳар кас, ки гунаҳкор назди Парвардигораш биёяд, ҷаҳаннам ҷойгоҳи ӯст, ки дар он ҷо на мемирад ва на зинда мешавад.
75.Ва онон, ки бо имон назди ӯ (Парвардигор) оянд ва корҳои шоиста кунанд, соҳиби дараҷоте баланд бошанд.
76.(Барои онҳост) биҳиштҳои ҷовидон, ки дар он наҳрҳо равон аст ва абадӣ дар он ҷо бошанд. Ва ин аст подоши покон.
77.Ба Мӯсо ваҳй кардем, ки бандагони Моро шабҳангом берун бибар ва барояшон (бо мӯъҷиза) дар баҳр гузаргоҳе хушк биҷӯй ва матарс, ки бар ту даст ёбанд ва тарс ба дил роҳ мадеҳ!
78.Фиръавн бо лашкарҳояш аз паяшон равон шуд. Ва баҳр чунон, ки бояд, ононро дар худ фурӯ гирифт.
79.Фиръавн қавмашро гумроҳ кард, на раҳнамоӣ.
80.«Эй банӣ Исроил, шуморо аз душманатон раҳонидем ва бо шумо дар ҷониби рости кӯҳи Тур ваъда ниҳодем ва бароятон манна (ширинӣ) ва салво (бедона) нозил кардем.
81.Аз чизҳои покиза, ки шуморо рӯзӣ додаем, бихӯред ва аз ҳад магузаронедаш, то мабодо хашми Ман ба шумо расад, ки ҳар кас, ки хашми Ман ба ӯ бирасад, дар оташ афтад.
82.Ҳар кас, ки тавба кунад ва имон оварад ва кори шоиста кунад ва ба роҳи ҳидоят равад, ҳаройна, Ман тавба пазирам.
83.Эй Мӯсо, чӣ чиз туро водошт, то бар қавмат пешӣ гирӣ?»
84.Гуфт: «Онҳо ҳамонҳоянд, ки аз пайи ман равонанд. Эй Парвардигори ман, ман ба сӯи Ту шитофтам, то хушнуд гардӣ».
85.Гуфт: «Мо қавми туро пас аз ту озмоиш кардем ва Сомирӣ гумроҳашон сохт».
86.Мӯсо хашмгин ва пурандӯҳ назди қавмаш бозгашту гуфт: «Эй қавми ман, оё Парвардигоратон шуморо ваъдаҳои некӯ надода буд? Оё дер кардани ман ба дароз кашид ё хостед, ки хашми Парвардигоратон ба шумо фурӯд ояд, ки ваъдаи маро хилоф кардед?»
87.Гуфтанд: «Мо ба ихтиёри хеш ваъдаи ту хилоф накардем. Аз зару зевари он қавм бардоштем. Онҳоро дар оташ андохтем. Ва Сомирӣ низ андохт.
88.Ва барояшон пайкараи гӯсолае, ки садои говонро дошт, бисохт ва гуфтанд: «Ин Худои шумо ва Худои Мӯсост. Ва Мӯсо фаромӯш кардааст».
89.Оё намедонанд, ки ҳеҷ посухе ба суханашон намедиҳад ва ҳеҷ суду зиёне барояшон надорад?
90.Ҳорун низ пеш аз ин ба онҳо гуфта буд: «Эй қавми ман, шуморо ба ин гӯсола озмудаанд. Парвардигори шумо Худои Раҳмон аст. Аз паи ман биёед ва фармонбардори ман бошед!»
91.Гуфтанд: «Мо ҳамвора ба парастиши ӯ менишинем, то Мӯсо ба назди мо бозгардад».
92.Гуфт: «Эй Ҳорун, ҳангоме ки дидӣ гумроҳ мешаванд, чи туро боздошт?
93.Чаро аз пайи ман наомадӣ? Оё ту низ аз фармони ман сарпечӣ карда будӣ?»
94.Гуфт: «Эй писари модарам, чанг бар ришу сари ман маяндоз. Ман тарсидам, ки бигӯӣ: «Ту миёни бани Исроил ҷудоӣ афкандӣ ва гуфтори маро риъоят накардӣ».
95.Гуфт: «Ва ту, эй Сомирӣ, ин чӣ коре буд, ки кардӣ?»
96.Гуфт: «Ман чизе дидам, ки онҳо намедиданд. Муште аз хоке, ки нақши пои расул (Ҷабраил) бар он буд, баргирифтам ва дар он қолаб афкандам ва нафси ман ин корро дар чашми ман биёрост».
97.Гуфт: «Бирав, дар зиндагии ин дунё чунон шавӣ, ки пайваста бигӯӣ: «Ба ман наздик машав». Ва низ туро ваъдаест, ки аз он раҳо нашавӣ ва инак, ба худоят, ки пайваста ибодаташ мекардӣ, бингар, ки месӯзонемаш ва ба дарё меафшонемаш.
98.Ҷуз ин нест, ки худои шумо Аллоҳ аст, ки ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест ва илмаш ҳама чизро дар бар гирифтааст».
99.Инчунин хабарҳои гузаштаро барои ту ҳикоят мекунем. Ва ба ту аз ҷониби Худ Қуръонро ато кардем.
100. Ҳар кас, ки аз он рӯй бартобад, рӯзи қиёмат бори гуноҳ бар дӯш мекашад.
101. Дар он кор ҳамвора бимонад. Ва бори рӯзи қиёмат барояшон бори бадест!
102. Рӯзе, ки дар сур дамида шавад ва гунаҳкоронро дар он рӯз кабудчашм гирд оварем.
103. Оҳиста бо ҳам сухан мегӯянд, ки даҳ рӯз беш дар дунё наистодаед.
104. Мо бар гуфтори онон огоҳтарем, он гоҳ ки некӯравиштарини онҳо мегӯяд: « Ҷуз як рӯз наистодаед»,
105. Туро аз кӯҳҳо мепурсанд. Бигӯ: «Парвардигори ман ҳамаро пароканда месозад.
106. ва онҳоро ба замини ҳамвор бадал мекунад;
107. дар он ҳеҷ каҷиву пастиву баландӣ намебинӣ».
108. Дар он рӯз аз пайи он доъӣ (Исрофил), ки ҳеҷ каҷиро дар ӯ роҳ нест, равон гарданд. Ва садоҳо дар баробари Худои Раҳмон паст мешаванд ва аз ҳеҷ кас ҷуз садои пое нахоҳӣ шунид.
109. Дар он рӯз шафоъат суд надиҳад, магар онро, ки Худои Раҳмон иҷозат диҳад ва суханашро биписандад.
110. Ҳар чиро дар пеши рӯи онҳост ва ҳар чиро дар пушти сарашон аст, медонад ва илми онон ӯро дарбар нагирад.
111. Ва чеҳраҳо дар баробари Худои зиндаи поянда мутеъ мешавад ва ҳар кӣ бори куфр бар дӯш мекашад, навмед мегардад.
112. Ва ҳар кас, ки корҳои шоиста кунад ва мӯъмин бошад, набояд аз ҳеҷ ситаме ва шикасте битарсад.
113. Инчунин онро Қуръоне арабӣ нозил кардем ва дар он (ба шеваҳои) гуногун ҳӯшдор додем, шояд битарсанд ё панде тоза гиранд.
114. Пас бартар аст Худои барҳақ, он подшоҳи ростин! Ва пеш аз он ки ваҳй ба поён расад, дар хондани Қуръон шитоб макун. Ва бигӯ: «Эй Парвардигори ман, ба илми ман бияфзой».
115. Ва мо пеш аз ин бо Одам паймон бастем, вале фаромӯш кард ва босабраш наёфтем.
116. Ва он гоҳ, ки ба фариштагон гуфтем: «Одамро саҷда кунед». Ҳама ғайри Иблис, ки сарпечӣ кард, саҷда карданд.
117. Гуфтем: «Эй Одам, ин душмани ту ва ҳамсари туст, шуморо аз биҳишт берун накунад, ки бадбахт шавӣ,
118. ки албатта, ту дар биҳишт на гурусна мешавӣ ва на бараҳна мемонӣ
119. ва на ташна мешавӣ ва на дучори тобиши офтоб».
120. Шайтон васвасааш карду гуфт: «Эй Одам, оё туро ба дарахти ҷовидонӣ ва мулки заволнопазир роҳ бинамоям?»
121. Аз он дарахт хӯрданд ва шармгоҳашон дар назарашон падидор шуд. Ва ҳамчунон барги дарахтони биҳишт бар онҳо мечаспониданд. Одам ба Парвардигори хеш осӣ шуд ва роҳ гум кард.
122. Сипас Парвардигораш ӯро баргузид ва тавбаашро бипазируфт ва ҳидояташ кард.
123. Гуфт: «Ҳамагӣ аз он ҷо поин равед, душманони якдигар! Агар аз ҷониби Ман шуморо роҳнамоӣ омад, ҳар кас аз он роҳнамоии ман пайравӣ кунад, на гумроҳ мешавад ва на тирабахт.
124. Ва ҳар кас, ки аз ёди Ман рӯй гардонад, зиндагиаш танг шавад ва дар рӯзи қиёмат нобино зиндааш созем».
125. Гӯяд: « Эй Парвардигори ман, чаро маро нобино зинда кардӣ ва ҳол он ки ман бино будам?»
126. Гӯяд: «Ҳамчунон ки ту оёти Моро фаромӯш мекардӣ, имрӯз худ фаромӯш гаштаӣ.
127. Инчунин исрофкорон ва касонеро, ки ба оёти Парвардигорашон имон намеоваранд, ҷазо медиҳем. Албатта, азоби охират сахттару пойдортар аст!
128. Оё он ҳама мардуме, ки пеш аз ин дар масокини инҳо роҳ мерафтанд ва Мо ҳамаро ҳалок кардем, сабаби ҳидояташон нашуд? Инҳо нишонаҳоест барои хирадмандон!
129. Агар на сухане буд, ки Парвардигорат пеш аз ин гуфта ва замонро муъайян карда буд, азобашон дар ин ҷаҳон ҳатмӣ мебуд.
130. Барои он чӣ мегӯянд, бо сабр бош ва Парвардигоратро пеш аз тулӯъи хуршед ва пеш аз ғуруби он ба покӣ ва ҳамд ёд кун. Ва дар соати шаб ва аввалу охири рӯз тасбеҳ гӯй. Шояд хушнуд гардӣ.
131. Агар занону мардоне аз онҳоро (кофиронро) аз як зиндагии хуш баҳраманд сохтаем, ту ба онҳо манигар. Ин барои он аст, ки имтиҳонашон кунем. Ризқи Парвардигорат беҳтару пойдортар аст!
132. Касони худро ба намоз фармон деҳ ва худ дар он кор пойфишорӣ кун. Аз ту рӯзӣ намехоҳем. Мо ба ту рӯзӣ медиҳем. Ва оқибати хайр аз они парҳезгорон аст.
133. Ва гуфтанд: «Чаро мӯъҷизае аз Парвардигораш барои мо намеоварад?» Оё далелҳои равшане, ки дар саҳифаҳои пешин омада, ба онҳо нарасидааст?
134. Агар пеш аз омадани паёмбаре азобашон мекардем, мегуфтанд: «Эй Парвардигори мо, чаро расуле бар мо нафиристодӣ, то пеш аз он ки ба хориву расвоӣ афтем, аз оёти ту пайравӣ мекардем?»
135. Бигӯ: «Ҳама мунтазиранд, шумо низ мунтазир бимонед. Ба зудӣ хоҳед донист, онҳо, ки ба роҳи рост мераванд ва онҳо, ки ҳидоят ёфтаанд, чӣ касоне ҳастанд».
__________________________________________________________________________________________________________
21
Сураи АНБИЁ1
(Паёмбарон)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Рӯзи ҳисоби мардум наздик шуд ва онон ҳамчунон ба ғафлат рӯй гардонанд.
2.Аз сӯи Парвардигорашон барояшон ҳеҷ панди тозае наёмад, ҷуз он ки онро ба шӯхӣ мешунаванд ва ба бозӣ мегиранд.
3.Дилҳояшон ғофил шудааст. Ва он ситамкорон сар гӯши якдигар ниҳоданду пинҳонӣ гуфтанд: «Оё ин мард ҷуз ин аст, ки инсоне монанди шумост? Оё бо он ки ба чашми худ мебинед, ҳамчунон аз паи ҷоду меравед?»
4.Гуфт: «Парвардигори ман аз ҳар сухане дар осмону замин огоҳ аст ва ӯ шунавову доност».
5.Гуфтанд: «На, хобҳои парешон аст ё дурӯғест, ки мебандад ё шоирест. Пас барои мо аз он гуна, ки ба паёмбарони пешин дода шуда буд, мӯъҷизае биёварад».
6.Пеш аз онҳо мардуми шаҳреро, ки ҳалок кардем, имон наёварда буданд. Оё инҳо имон меоваранд?
7.Мо пеш аз ту ба пайғамбарӣ нафиристодем, магар мардонеро, ки ба онҳо ваҳй мекардем ва агар худ намедонед, аз аҳли зикр (мӯъминон ва олимони аҳли китоб) бипурсед.
8.Онҳоро ҷасадҳое накардем, ки ба таъом мӯҳтоҷ набошанд ва умри ҷовидон ҳам надоштанд.
9.Сипас ҳар ваъдае, ки ба онҳо кардем, баровардем ва онҳову ҳар касро, ки хостем, раҳонидем ва аз ҳад гузарандагонро ҳалок кардем.
10.Китобе бар шумо нозил кардаем, ки дар он панди шумост. Оё ба ақл дарнамеёбед?
1.Аз он ҷиҳат, ки дар ин сура сухан аз паёмбарон рафтааст, сурату-л-анбиё (Паёмбарон) ном гирифтааст. Ин сура дар Макка нозил шуда ва яксаду дувоздаҳ оят дорад.
11.Ва чӣ бисёр ситамкор мардумеро, ки ҳалок кардем ва ба ҷояшон мардуме дигар биёфаридем.
12.Чун азоби моро ҳис мекарданд, ба ногоҳ аз он ҷо мегурехтанд.
13.Магурезед! Ба (зиндагонии) нозу ишрат ва хонаҳои хеш (ва ба он фахр мекардед) бозгардед, то бозхост шавед!
14.Гуфтанд: «Вой бар мо, мо ситамкор будем!»
15.Ва ҳамеша суханашон ин буд, то ҳамаро чун киштаи даравида ва оташи хомӯшгашта гардонидем.
16.Мо ин осмону замин ва он чиро миёни он ду ҳаст, барои шӯхӣ ва бозӣ наофаридаем.
17.Агар хостори бозича мебудем, Худ онро меофаридем.
18.Балки ҳақро бар сари ботил мезанем, то онро дар ҳам кӯбад ва ботил нобудшаванда аст. Ва вой бар шумо аз он чӣ ба Худо нисбат медиҳед.
19.Аз они ӯст, ҳар кӣ дар осмонҳову замин аст. Ва онон, ки дар назди ӯ ҳастанд, аз ибодаташ ба такаббур сар наметобанд ва хаста намешаванд.
20.Шабу рӯз, бе он ки сустие дар онон падид ояд, тасбеҳ мегӯянд.
21.Оё дар замин худоёне интихоб кардаед, ки мурдагонро аз гӯр бармеангезанд?
22.Агар дар замину осмон худоёне ҷуз Аллоҳи барҳақ мебуд, ҳар ду (замину осмон) табоҳ мешуданд. Пас Аллоҳ, Парвардигори Арш аз ҳар чӣ ба васфаш мегӯянд, пок аст.
23.ӯ дар баробари ҳеҷ як аз корҳое, ки мекунанд, бозхост намешавад, вале мардум бозхост мешаванд.
24.Оё ба ҷуз ӯ (Худои барҳақ) худоёнеро интихоб кардаед? Бигӯ: «Ҳуҷҷати хеш биёваред. Дар ин китоб сухани касонест, ки бо ман ҳастанд ва сухани касоне, ки пеш аз ман будаанд», На, бештаринашон чизе аз ҳақ намедонанд, пас, аз он рӯй мегардонанд.
25.Мо пеш аз ту ҳеҷ паёмбаре нафиристодем, ҷуз он ки ба ӯ ваҳй кардем, ки ҷуз Ман худое барҳақ нест. Пас, Маро бипарастед.
26.Ва гуфтанд, ки Худои Раҳмон фарзанд ихтиёр кардааст. Пок аст ӯ. Балки онон (фариштагон) бандагоне гиромӣ ҳастанд2.
27.Дар сухан бар ӯ пешӣ намегиранд ва ба фармони ӯ кор мекунанд.
28.Медонад ҳар чӣ дар баробари онҳост ва ҳар чӣ пушти сари онҳост. Ва онон ҷуз касонеро, ки Худо аз онҳо хушнуд аст (ва иҷозаи шафоъатро додааст), шафоъат намекунанд ва аз бими ӯ ларзонанд.
29.Ҳар кас аз онҳо, ки бигӯяд: «Ман ғайри ӯ (Худои барҳақ) худоям», ҷазои чунин касеро ҷаҳаннам медиҳад ва золимонро чунин ҷазо медиҳем.
30.Оё кофирон намедонанд, ки осмонҳову замин баста буданд, Мо онҳоро кушудем3 ва ҳар чизи зиндаеро аз об падид овардем? Чаро имон намеоваранд?
31.Ва бар замин кӯҳҳо биёфаридем, то (замин қарор гирад ва) онҳоро наларзонад. Ва дар он (куҳҳо) роҳҳои фарох сохтем, бошад, ки роҳи хеш биёбанд.
32.Ва осмонро сақфе нигоҳдошташуда кардем ва боз ҳам аз ибратҳои он рӯй мегардонанд.
33.ӯст, ки шабу рӯз ва офтобу моҳро, ки ҳар як дар фалаке шиноваранд, биёфарид.
34.Мо пеш аз ту ҳеҷ башареро ҷовидон насохтаем. Чӣ сон агар ту низ бимирӣ, онҳо ҷовидон бимонанд?
35.Ҳар кас таъми маргро мечашад. Ва шуморо ба хайру (осудагӣ) шар (сахтӣ) меозмоем. Ва ҳама ба назди Мо бозмегардед.
36.Кофирон чун туро бубинанд, бешак масхараат хоҳанд кард, ки оё ин ҳамон мардест, ки аз худоёнатон ба бадӣ ёд мекунад? Ва инҳо худ ёди Худои Раҳмонро мункиранд.
37.Одамӣ, шитобкор офаридашудааст. Оёти худро ба шумо нишон хоҳам дод, шитоб макунед.
38.Мегӯянд: «Агар рост мегӯед, пас он ваъда куҷост?»
39.Кофирон он гоҳ, ки натавонанд оташро аз чеҳраву пушти хеш боздоранд ва касе ба ёриашон барнахезад, хоҳанд донист.
40.Аммо (қиёмат) ногаҳон биёяд ва ҳайронашон созад ва аз ӯҳдаи бозгардонидани он барнаёянд ва мӯҳлаташон дода намешаванд.
41.Паёмбаронеро, ки пеш аз ту буданд, низ ба масхара гирифта буданд, вале азобе, ки масхарааш мекарданд, бар сари масхаракунандагон фурӯд омад.
42.Бигӯ: «Кист, он ки шуморо шабу рӯз аз қаҳри Худои Раҳмон ҳифз мекунад?» Бо ин ҳама аз ёд кардани Парвардигорашон рӯйгардонӣ мекунанд.
43.Ё он ки худоёне доранд, ки ба ҷои мо ононро аз ҳодисаҳо нигоҳ медоранд? На, он худоён ёрии хештан натавонанд ва на дар баробари мо паноҳида шаванд.
44.Балки мо онҳо ва падаронашонро баҳраманд кардем, то умрашон ба дарозо кашид. Оё намебинанд, ки қасди ин сарзамин мекунем ва аз атрофи он мекоҳем? Оё боз ҳам онҳо пирӯзанд?
45.Бигӯ: «Ман шуморо бо ваҳй бим медиҳам», вале каронро чун бим диҳанд, намешунаванд.
46.Ва агар андаке аз азоби Парвардигорат ба онҳо бирасад, хоҳанд гуфт: «Вой бар мо, ки ситамкор будаем!»
47.Барои рӯзи қиёмат тарозуҳои адлро омода мекунем ва ба ҳеҷ кас чизе (камтарин) ситам намешавад. Агар чи амале ба вазни як хардал ҳам бошад, ба ҳисобаш меоварем, ки мо ҳисобро басандаем!
48.Ба Мӯсо ва Ҳорун китобе додем, ки ҳаққу ботилро аз якдигар ҷудо мекунад ва равшаниву панд аст барои парҳезгорон.
49.Онон, ки аз Худои хеш дар ниҳон метарсанд ва аз рӯзи қиёмат ҳаросноканд.
50.Ин Қуръони муборак аст. ки нозил кардаем. Оё мункири он ҳастед?
51.Пеш аз ин ба Иброҳим нерӯи шинохташро ато кардем ва ба ӯ огоҳ будем.
52.Он гоҳ, ки ба падараш ва қавмаш гуфт: «Ин суратҳо, ки ба парастиши онҳо дил ниҳодаед, чистанд?»
53.Гуфтанд: «Падаронамонро дидем, ки онҳоро мепарастиданд».
54.Гуфт: «Албатта, шумо ва падаронатон дар гумроҳии ошкоро будаед».
55.Гуфтанд: «Барои мо сухани ҳаққе овардаӣ ё моро ба бозӣ гирифтаӣ?»
56.Гуфт: «На, Парвардигори шумо, Парвардигори осмонҳову замин аст. Он, ки онҳоро биёфаридааст. Ва ман бар ин сухан, ки мегӯям, гувоҳӣ медиҳам.
57.Ва ба Худо савганд, ки чун шумо биравед, чораи ин бутонатонро хоҳам кард».
58.Онҳоро пора –пора кард. Магар бузургтаринашонро, шояд, бар он руҷӯъ кунанд.
59.Гуфтанд: «Чӣ кас ба худоёни мо чунин кардааст? Албатта, ӯ аз ситамкорон аст!»
60.Гуфтанд: «Шунидаем, ки ҷавоне ба номи Иброҳим (мухолифати) аз онҳо сухан мегуфтааст».
61.Гуфтанд: «ӯро ба назди мардум биёваред, то шаҳодат диҳанд».
62.Гуфтанд: «Эй Иброҳим, оё ту бо худоёни мо чунин кардаӣ?»
63.Гуфт: «Балки бузургтаринашон чунин кардааст. Агар сухан мегӯянд, аз онҳо бипурсед».
64.Бо худашон гуфтугӯ карданд ва гуфтанд: «Шумо худ ситамкор ҳастед».
65.Он гоҳ ба ҳайрат сар фурӯ доштанд ва гуфтанд: «Ту худ медонӣ, ки инҳо сухан намегӯянд».
66.Гуфт: «Оё ғайри Аллоҳ чизеро мепарастед, ки шуморо на суд мерасонад, на зиён.
67.Безорам аз шумо ва аз он чизҳое, ки аз ғайри Аллоҳ мепарастед. Оё ба ақл дарнамеёбед?
68.Гуфтанд: «Агар мехоҳед коре бикунед, бисӯзонедаш ва худоёни худро нусрат диҳед».
69.Гуфтем: «Эй оташ, бар Иброҳим сард ва саломат бош!»
70.Мехостанд барои ӯ (Иброҳим) макре бияндешанд, вале мо зиёнкорашон гардонидем.
71.ӯ ва Лутро раҳонидаем ва ба сарзамине, ки онро баракати ҷаҳониён қарор додаем, бурдем.
72.Ва ба ӯ Исҳоқ ва фарзандзодае чун Яъқубро бахшидем. Ва ҳамаро аз шоистагон гардонидем.
73.Ва ҳамаро пешвоёне сохтем, ки ба амри Мо ҳидоят мекарданд. Ва анҷом додани корҳои нек ва барпой доштани намоз ва додани закотро ба онҳо ваҳй кардем ва ҳама парастандаи Мо буданд.
74.Ва ба Лут ҳукму илм додем ва аз он ободӣ ва шаҳре, ки мардумаш корҳои палид мекарданд, наҷоташ бахшидем. ҳаройна, онҳо мардуме баду фосиқ буданд!
75.ӯро дар раҳмати хеш дохил кардем, ки бе шак, ӯ аз шоистагон буд.
76.Ва Нӯҳро (ёд кун), ки пеш аз он Моро нидо дод ва Мо ба ӯ посух додем ва ӯву хонадонашро аз ранҷи бузург раҳонидем.
77.Ва ӯро бар мардуме, ки оёти Моро дурӯғ мебароварданд, пирӯзӣ додем. Онон мардуми бад буданд ва Мо ҳамаро ғарқ сохтем.
78.Ва Довуду Сулаймонро (ёд кун), он гоҳ ки дар бораи киштзоре доварӣ карданд, ки гӯсфандони он қавм шабона дар он ҷо мечариданд. Ва Мо шоҳиди доварии онҳо будем.
79.Ва ин шеваи довариро ба Сулаймон омӯхтем ва ҳар якеро ҳукму илм додем ва кӯҳҳоро мутеъи Довуд гардонидем, ки онҳо ва паррандагон бо ӯ тасбеҳ мегуфтанд ва ин ҳамаро Мо кардем.
80.Ва ба ӯ омӯхтем, то бароятон зиреҳ бисозад. То шуморо ба ҳангоми ҷангиданатон ҳифз кунад. Оё сипосгузорӣ мекунед?
81.Ва тундбодро фармонбардори Сулаймон кардем, ки ба амри ӯ дар он сарзамин, ки баракаташ дода будем, ҳаракат мекард. Ва мо ба ҳар чизе огоҳем.
82.Ва гурӯҳе аз шайтонҳо (девон) барояш дар баҳр шиноварӣ мекарданд ва ҷуз он ба корҳои дигар машғул буданд ва Мо ҳофизи онҳо будем.
83.Ва Айюбро (ёд кун), он гоҳ, ки Парвардигорашро нидо дод: «Ба ман беморӣ ва ранҷ расидааст ва Ту меҳрубонтарини меҳрубононӣ».
84.Дуъояшро иҷобат кардем. Ва озор аз ӯ дур кардем ва хонадонашро ва монанди онҳоро бо онҳо ба ӯ бозгардонидем. Ва ин раҳмате буд аз ҷониби Мо, то худопарастон ҳамеша ба ёд дошта бошанд.
85.Ва Исмоил ва Идрис ва Зулкифлро (ёд кун), ки ҳама аз собирон буданд.
86.Ононро сазовори бахшоиши хеш гардонидем ва ҳама аз шоистагон буданд.
87. Ва Зуннунро4 (ёд кун) он гоҳ, ки хашмнок бирафт ва пиндошт, ки ҳаргиз бар ӯ танг намегирем. Ва дар торикӣ нидо дод: «Ҳеҷ худое барҳақ ҷуз Ту нест. Ту пок ҳастӣ ва ман аз ситамкорон ҳастам».
88.Дуъояшро мустаҷоб кардем ва ӯро аз андӯҳ раҳонидем ва мӯъминонро инчунин мераҳонем.
89.Ва Закариёро (ёд кун), он гоҳ ки Парвардигорашро нидо дод: «Эй Парвардигори ман, маро танҳо магузор. Ва Ту беҳтарини ворисонӣ!»
90.Дуъояшро мустаҷоб кардем ва ба ӯ Яҳёро бахшидем ва занашро барояш шоиста гардонидем. Инҳо дар корҳои нек шитоб мекарданд ва ба биму умед Моро мехонданд ва дар баробари Мо фурӯтан буданд.
91.Ва он занро (ёд кун), ки шармгоҳи худро нигоҳ дошт ва Мо аз рӯҳи Худ дар ӯ дамидем, ӯ ва фарзандашро барои ҷаҳониён ибрате гардонидем.
92.Ин миллати шумост, миллати ягона. Ва Ман Парвардигори шумоям, Маро бипарастед!
93.Ва дар дини хеш фирқа-фирқа шуданд. Ҳама ба назди Мо бозмегарданд!
94.Ҳар кас, ки коре шоиста кунад ва имон оварда бошад, кӯшиши ӯро носипосӣ нест ва Мо аъмолашонро менависем.
95.Ва ободӣ ва шаҳреро, ки ба ҳалокат расонидаем (мардумашро), муҳол аст, ки бозгашт дошта бошанд5.
96.То он гоҳ, ки Яъҷуҷу Маъҷуҷ кушуда шаванд ва онон аз баландиҳо ба шитоб фароянд.
97.Ва он ваъдаи ростин наздик гардад ва чашмони кофирон ҳамчунон хира монад: «Вой бар мо, дар ҳақиқат мо аз ин ҳол ғофил будем. Балки ситамкор будем!»
98. Шумо ва он чизҳое, ки ғайри Аллоҳ мепарастидед, ҳезумҳои ҷаҳаннамед. Шумо ба ҷаҳаннам хоҳед рафт!
99.Агар инҳо худоён мебуданд, ба ҷаҳаннам намерафтанд ва ҳол он ки ҳама дар ҷаҳаннам ҷовидонанд.
100. Онон (бутпарастон) дар ҷаҳаннам фарёд мекашанд ва ҳол он ки онҳо дар он ҷо ҳеҷ намешунаванд (фарёди якдигарашонро).
101. Касоне, ки пеш аз ин муқаррар кардаем, ки ба онҳо некӯӣ кунем, аз ҷаҳаннам барканоранд.
5. Яъне ба ин дунё бозгаште надоранд, набозгашти миъодӣ.
102. Инҳо садои дӯзахро намешунаванд ва дар биҳишт, ки ҳар чӣ хоҳад, муҳайёст, ҷовидонаанд.
103. Он ваҳшати бузург ғамгинашон накунад ва фариштагон ба дидорашон оянд, ки ин ҳамон рӯзест, ки ба шумо ваъда дода буданд.
104. Рӯзе, ки осмонро чун тӯморе навишта дар ҳам печонем. Ва чунон ки нахустин бор биёфаридем, офариниш аз сар гирем. Ин ваъдаест, ки бароварданаш бар ӯҳдаи Мост ва Мо чунон хоҳем кард.
105. Ва пас аз Таврот, мо дар Забур, навиштаем, ки ин заминро бандагони солеҳи Ман6 ба мерос хоҳанд бурд.
106. Ва дар ин китоб таблиғест барои мардуми худопараст!
107. Ва нафиристодем туро ҷуз он, ки ба мардуми ҷаҳон раҳмате арзонӣ дорем.
108. Бигӯ: «Ба ман ваҳй шуда, ки Худои шумо Худоест якто, оё ба он гардан мениҳед?»
109. Пас агар рӯй гардониданд, бигӯ: «Шуморо хабар додам, то ҳама дар огоҳӣ яксон бошед. Ва ман намедонам, он чӣ шуморо ваъда кардаанд, наздик аст ё дур.
110. ӯст, ки медонад ҳар суханеро, ки ба овози баланд гӯед ё дар дил пинҳон доред.
111. Ва намедонам шояд ин озмоише барои шумо ва баҳрамандӣ, то ба ҳангоми марг бошад».
112. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, ба ҳақ доварӣ кун. Ва Парвардигори мо бахшоянда аст ва бо вуҷуди он чӣ мегӯед, ҳама аз ӯ ёрӣ меҷӯянд».
6. Яъне, дар охирзамон паёмбаре мабъус шавад ва уммати ӯ бар замин ғолиб шавад.
__________________________________________________________________________________________________________
22
Сураи ҲАҶ1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Эй мардум, аз Парвардигоратон битарсед, ки албатта, зилзилаи қиёмат ҳодисаи бузургест!
2.Он рӯз, ки бубинедаш, ҳар ширдиҳандае ширхораашро аз ёд бибарад ва ҳар ҳомилае бори худро бар замин гузорад ва мардумро чун мастон бинӣ, ҳол он ки маст нестанд, балки азоби Худо сахт аст.
3.Баъзе аз мардум бе ҳеҷ донише дар бораи Худо баҳс мекунанд ва аз ҳар шайтони саркаше пайравӣ мекунанд.
4.Бар шайтон чунин муқаррар шуда, ки ҳар касро, ки дӯсташ бидорад, гумроҳ кунад ва ба азоби оташи сӯзонаш кашонад.
5.Эй мардум, агар аз рӯзи қиёмат (рӯзи растохез) дар шубҳа ҳастед, Мо шуморо аз хок ва сипас аз нутфа, он гоҳ аз лахтаи хуне ва сипас аз порагӯште тамом офарида, гоҳ нотамом биёфаридаем, то қудрати худро бароятон ошкор кунем. Ва то замоне муъайян ҳар чиро хоҳем, дар раҳмҳо нигаҳ медорем (сипас берун меоварем шуморо кӯдаке). Он гоҳ шумо, то ба ҳадди зӯрмандии худ расед. Баъзе аз шумо мемиранд ва баъзе ба солхӯрдагӣ бурда мешаванд, то он гоҳ ки ҳар чӣ омӯхтаанд, фаромӯш кунанд. Ва ту заминро хушкида мебинӣ. Чун борон бар он бифиристем, дар ҷунбиш ояд ва нумӯъ кунад ва аз ҳар гуна гиёҳи боравнақ бирӯёнад.
6.Ва инҳо далел бар онанд, ки Худо ҳақ аст, мурдагонро зинда месозад ва бар ҳар коре тавоност.
7.Ва низ қиёмат хоҳад омад, шубҳае дар он нест. Ва Худо ҳамаи касонеро, ки дар қабрҳо ҳастанд, зинда мекунад.
8.Ва аз миёни мардум касест, ки бе ҳеҷ донише ва ҳеҷ роҳнамоӣ ва ҳеҷ китоби равшанибахше дар бораи Худо баҳс мекунад.
9.Гарданро ба такаббур ба як сӯ мепечонад, то мардумро аз роҳи Худо гумроҳ созад. Насиби ӯ дар дунё хорист ва дар рӯзи қиёмат азоби оташро ба ӯ мечашонем.
10.Ин ҷазои корҳоест, ки пеш аз ин кардаӣ ва Худо ба бандагонаш ситам намекунад.
11.Ва аз миёни мардум касест, ки Худоро бо шубҳа мепарастад. Агар хайре ба ӯ расад, дилаш ба он ором гираду мутмаин шавад ва агар озмоише пеш ояд, рӯй бартобад. Дар дунёву охират зиён бинад ва он зиёне ошкор аст.
12.Ғайри Худо касеро мехонад, ки на зиёне ба ӯ мерасонад ва на суде ва ин гумроҳиест беинтиҳо.
13.Касеро мехонад, ки зиёнаш наздиктар аз суди ӯст. Чӣ бад дӯстдорест ва чӣ бад ҳамсӯҳбат (мурод аз ин бутҳояшон аст).
14.Худо касонеро, ки имон оварда ва корҳои шоиста кардаанд, ба биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо ҷорист, дохил месозад ва Худо ҳар чӣ хоҳад, ҳамон мекунад.
15.Касе мепиндорад, ки Худо дар дунёву охират, ҳаргиз, ёриаш нахоҳад кард, хештанро бо ресмоне аз сақф биёвезад, то худро хафа кунад ва бингарад, ки оё ин ҳила хашмашро аз миён хоҳад бурд.
16.Ба ин сон Қуръонро нозил кардем бо оёте равшан. Ва Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ҳидоят мекунад.
17.Худо миёни онон, ки имон овардаанд ва инҳо, ки дини яҳуд ё собиён2 ё насоро ё маҷусият баргузидаанд ва онон, ки мушрик шудаанд, дар рӯзи қиёмат ҳукм мекунад. Зеро ӯ ба ҳар коре нозир аст!
18.Оё надидаӣ, ки ҳар кас дар осмонҳову ҳар кас, ки дар замин аст ва офтобу моҳ ва ситорагону кӯҳҳо ва дарахтону ҷунбандагон ва бисёре аз мардум Худоро саҷда мекунанд Ва бар бисёре азоб муқаррар шуда ва ҳар киро Худо хор созад, ҳеҷ кас гиромиаш намедорад?. Зеро Худо ҳар чӣ бихоҳад, ҳамон мекунад.
19.Ин ду гурӯҳ дар бораи Парвардигорашон ба хусумат бархостаанд. Барои онон, ки кофиранд, ҷомаҳое аз оташ бурида (ва духтаанд) ва аз боло бар сарашон оби ҷӯшон мерезанд.
20.Ба он (оби ҷӯшон) ҳар чӣ дар даруни шикам доранд ва низ пӯстҳояшон гудохта мешавад.
21.Ва низ барои онҳост гурзҳое оҳанин.
22.Ҳар гоҳ, ки хоҳанд аз он азоб, аз он андӯҳ берун оянд, бори дигар ононро ба он бозгардонанд, ки бичашед азоби оташи сӯзандаро.
23.Худо касонеро, ки имон оварда ва корҳои шоиста кардаанд, ба биҳиштҳое, ки дар он наҳрҳо ҷорист, дохил месозад. Дар он ҷо бо дастбандҳое аз тиллову марворид ороста шаванд ва либосашон дар он ҷо аз ҳарир (абрешим) аст.
24.Онон ба сӯи сухани пок (тавҳид) ва ба сӯи роҳи Худо (ислом) роҳнамоӣ шудаанд (дар дунё).
25.Онҳое, ки кофир шудаанд ва мардумро аз роҳи Худо ва Масҷиду-л-ҳаром, ки барои мардуми чи муқиму чи ғариб яксон аст, бозмедоранд ва низ ҳар киро дар он ҷо қасди каҷравӣ ё ситамкорӣ дошта бошад, азоби дардовар мечашонем.
26.Ва макони хонаро барои Иброҳим ошкор кардем ва гуфтем: «Ҳеҷ чизро шарики Ман масоз ва хонаи Маро барои тавофкунандагон ва ба намоз истодагон ва рукуъкунандаву саҷдакунандагон покиза бидор».
27.Ва мардумро ба ҳаҷ даъват кун, то пиёда ё савор бар шутурони лоғар (ки асари заҳмати сафар онҳоро хаста кардааст) аз роҳҳои дур назди ту биёянд.
28.То судҳоеро, ки аз они онҳост, бубинанд ва номи Худоро дар рӯзҳое муъайян ба ҳангоми забҳи чорпоёне, ки Худо ризқи онҳо сохта, ёд кунанд. Пас аз онҳо бихӯреду бенавоёни фақирро низ таъом диҳед.
29.Сипас чиркро (олудагиҳо ва чизҳои зиёдатии бадан, мисли нохун ва мӯй) аз худ дур кунанд ва назрҳои хешро адо кунанд ва бар он хонаи кӯҳансол тавоф кунанд.
30.Ин аст ҳукми (он чи гузашт) ва ҳар кас даст аз ҳаром бидорад, дар назди Парвардигораш барояш беҳтар аст. Ва чорпоён бар шумо ҳалоланд, магар онҳое, ки бароятон хонда шуда. Пас аз бутҳои палиду сухани ботилу дурӯғ парҳез кунед.
31.Рӯйовардагон ба Худо бошед ва ширкнаёвардагон ба ӯ ва ҳар кас, ки ба Худо ширк оварад, чун он касест, ки аз осмон фурӯ афтад ва паррандае ӯро бирабояд ё бодаш ба маконе дур андозад.
32.Оре, касоне, ки шиъорҳои Худоро бузург мешуморанд, корашон нишони парҳезгории дилҳояшон бошад.
33.Аз он шутурони қурбонӣ то замоне муъайян бароятон судҳост, сипас ҷои қурбониашон дар он хонаи кӯҳансол аст.
34.Барои ҳар уммате расми қурбонӣ кардане ниҳодем, то ба он сабаб, ки Худо аз чорпоён рӯзиашон додааст, номи ӯро бар забон ронанд. Пас Худои шумо яктост, дар баробари ӯ таслим шавед. Ва ибодаткунандагонро хушхабар деҳ,
35.онон, чун номи Худо бурда шавад, дар дил битарсанд ва ба он ҳангом, ки ба онҳо мусибате расад, собиранд ва намозгузоранд ва аз он чӣ рӯзиашон додаем, харҷ мекунанд.
36.Шутурони қурбониро барои шумо аз шаъоири Худо қарор додем. Шуморо дар он хайрест. Ва ҳамчунон ки бар пой истодаанд, номи Худоро бар онҳо бихонед ва чун паҳлӯяшон бар замин расид, аз онҳо бихӯред ва фақирони қонеъу гадоёнро бихӯронед. Инҳоро барои шумо ром кардем. Бошад, ки сипосгузорӣ кунед!
37.Гӯшту хуни ин шутурон ба Худо намерасад. Он чӣ ба ӯ мерасад, парҳезгории шумост. Ҳамчунин онҳоро роми шумо сохт, то Худоро ба шукронаи он, ки ҳидоятатон кардааст, ба бузургӣ ёд кунед. Ва некӯкоронро мужда деҳ!
38.Худо аз касоне, ки имон овардаанд, дифоъ мекунад ва Худо хиёнаткорони носипосро дӯст надорад!
39.Ба касоне, ки ба ҷанг ба сарашон тохт овардаанд ва мавриди ситам қарор гирифтаанд, рухсат дода шуд ва Худо бар пирӯз гардониданашон тавоност.
40.Онҳое, ки ба ноҳақ аз диёрашон ронда шудаанд, гуноҳашон танҳо ин буда, ки мегуфтанд: «Парвардигори мо Худои яктост?» Ва агар Худо баъзеро ба василаи баъзе дигар дафъ накарда буд, дайрҳову калисоҳо ва куништҳову масҷидҳое, ки номи Худо ба фаровонӣ дар он бурда мешавад, вайрон мегардид. Ва Худо ҳар касро, ки ёриаш кунад, ёрӣ мекунад ва Худо тавонову пирӯзманд аст!
41.Ҳамон касон, ки агар дар замин қудраташон диҳем, намоз мегузоранд ва закот медиҳанд ва амр ба маъруфу наҳй аз мункар мекунанд. Ва саранҷоми ҳамаи корҳо бо Худост!
42.Агар инҳо туро дурӯғгӯ баровардаанд, пеш аз онҳо қавми Нӯҳу Од ва Самуд низ такзиб кардаанд,
43.ва низ қавми Иброҳим ва қавми Лут,
44.ва мардуми Мадян ва Мӯсоро низ дурӯғгӯ шумориданд. Ман ба кофирон мӯҳлат додам, он гоҳ онҳоро фурӯ гирифтам. Ва уқубати Ман чӣ гуна буд?
45.Чӣ бисёр деҳаҳои золимро ҳалок кардем ва сақфҳояшон фурӯ рехт ва чӣ бисёр чоҳҳо, ки бекор монд ва қасрҳои баланди гаҷкоришуда бесоҳиб.
46.Оё дар замин сайр намекунанд, то соҳиби дилҳое гарданд, ки ба василаи онҳо хирадмандона биандешанд ва гӯшҳое, ки ба он бишнаванд? Зеро чашмҳо нестанд, ки кӯр мешаванд, балки дилҳое, ки дар синаҳо ҷой доранд, кӯр мешаванд.
47.Аз ту ба шитоб азоб металабанд ва Худо ҳаргиз ваъдаи худро хилоф намекунад. Ва як рӯз аз рӯзҳои Парвардигори ту баробар бо ҳазор сол аст, аз он сон, ки мешуморед.
48.Чӣ бисёр деҳаҳое, ки золим буданд ва Ман мӯҳлаташон додам, он гоҳ онҳоро вайрон кардам. Ва бозгашти ҳама назди Ман аст!
49.Бигӯ: «Эй мардум, ман барои шумо бимдиҳандае ошкорам».
50.Пас ононро, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, омурзишу ризқе бузург аст.
51.Ва онон, ки дар радди оёти Мо мекӯшанд ва мехоҳанд Моро оҷиз кунанд, аҳли ҷаҳаннаманд.
52.Мо пеш аз ту ҳеҷ расул ё набиеро нафиристодаем, магар он, ки чун ба хондани оёт машғул шуд, шайтон дар сухани ӯ чизе (шубҳа) афканд. Ва Худо он чиро, ки шайтон афканда буд, насх (рад) кард, сипас оёти хешро устуворӣ бахшид ва Худо донову ҳаким аст!
53.Чунин шавад, то он чӣ шайтон дар сухани ӯ афканда, барои касоне, ки дар қалбҳояшон беморист ва низ сахтдилонро озмоише бошад ва ситамкорон дар ихтилофе бузург гирифторанд!
54.Ва то донишёфтагон бидонанд, ки Қуръон ба ростӣ аз ҷониби Парвардигори туст ва ба он имон биёваранд ва дилҳояшон ба он ором гирад. Ва Худо касонеро, ки имон овардаанд, ба роҳи рост ҳидоят мекунад.
55.Ҳамеша кофирон дар он шак мекунанд, то он гоҳ, ки қиёмат ногаҳон бар сарашон фаро расад ё ба азоби рӯзи наҳс гирифтор оянд.
56.Фармонравоӣ дар он рӯз аз они Худост. Миёнашон ҳукм мекунад. Пас касоне, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд, дар биҳиштҳои пурнеъматанд.
57.Ва касоне, ки куфр варзидаанд ва оёти Моро дурӯғ шумурдаанд, барояшон азобест хоркунанда!
58.Ва касонеро, ки дар роҳи Худо муҳоҷират кардаанд, сипас кушта шуданд ё худ мурданд, Худо ба ризқе некӯ рӯзӣ медиҳад. Зеро Худо ҳаройна, ӯ беҳтарин рӯзидиҳандагон аст.
59.Ононро ба ҷое дароварад, ки аз он хушнуд бошанд. Ва албатта, Худо донову бурдбор аст!
60.Ҳукм ин аст, ҳар кас уқубат кунад, ҳамчунон ки ӯро уқубат кардаанд, он гоҳ бар ӯ (дубора) ситам кунанд, Худо ёриаш хоҳад кард. Зеро Худо афвкунанда ва омурзанда аст.
61.Ин ба он сабаб аст, ки Худо аз шаб мекоҳад ва ба рӯз меафзояд ва аз рӯз мекоҳад ва ба шаб меафзояд. Ва Худо шунаво ва биност.
62.Ин ба он сабаб аст, ки Худо ҳақ аст ва он чӣ ҷуз ӯ ба худоӣ мехонанд, ботил аст ва ӯ баландмартабаву бузург аст.
63.Оё надидаӣ, ки Худо аз осмон борон фиристод ва замин пурсабза гардид? Албатта, Худо борикбину огоҳ аст!
64.Аз они ӯст он чӣ дар осмонҳо ва он чӣ дар замин аст. ӯст бениёз ва сазовори ситоиш!
65.Оё надидаӣ, ки Худо ҳар чиро дар рӯи замин ҳаст, роми шумо кардааст ва киштиҳоро, ки дар баҳр ба фармони ӯ мераванд. Ва осмонро нигоҳ дошта, ки ҷуз ба фармони ӯ бар замин наафтад. Зеро Худо бар мардум раъуфу раҳим аст.
66.ӯст, он кӣ шуморо зиндагӣ бахшид ва сипас бимиронд ва боз зинда месозад. Ва одамӣ ношукр аст.
67.Барои ҳар уммате дине ниҳодем, то бар он дин бошад. Пас дар ин кор бо ту муҷодала накунад ва мардумро ба Парвардигори худ даъват кун, зеро ту ба ростӣ бар роҳи рост қадам мениҳӣ.
68.Ва агар бо ту муҷодала карданд, бигӯ: «Худо бар ҳар коре, ки мекунед, огоҳтар аст.
69.Дар он чӣ мавриди ихтилофи шумост. Худо дар рӯзи қиёмат ҳукм хоҳад кард».
70.Оё надонистаӣ, ки Худо ҳар чиро, ки дар осмонҳову замин аст, медонад. Ва ин дар китобе навиштааст ва корест бар Худо осон.
71.Ва ғайри Аллоҳ чизеро мепарастанд, ки ҳеҷ далеле бар вуҷудаш нозил нашудааст ва ҳеҷ донише ба он надоранд. Ва ситамкорон ёваре надоранд.
72.Чун оёти равшангари Мо бар онон хонда шавад, нишони инкорро бар чеҳраи кофирон мешиносӣ; чунон ки наздик бошад бар онон, ки оётро мехонанд, ҳамлавар шаванд. Бигӯ: «Оё шуморо бар чизе бадтар аз ин огоҳ кунам? Оташ. Худо онро бар касоне, ки имон наовардаанд, ваъда додааст ва оташ, бад саранҷомест!»
73.Эй мардум, мисоле оварда шуд. Ба он гӯш диҳед. Касоне, ки онҳоро ба ҷои Аллоҳ ба худоӣ мехонед, агар ҳама гирд оянд, магасеро нахоҳанд офарид ва агар магасе чизе аз онҳо бирабояд, бозситонданашро натавонанд. Толибу матлуб ҳарду нотавонанд!
74.Худоро, чунонки лоиқи ӯст, нашинохтанд. Ҳароина Худо нерӯманду пирӯз аст!
75.Худо аз миёни фариштагону мардумон расулоне ихтиёр мекунад. Албатта, Худо шунавову биност!
76.Он чиро, ки дар пеши рӯяшон аст ва он чиро, ки пӯшти сарашон аст, медонад. Ва ҳамаи корҳо ба ӯ бозмегарданд.
77.Эй касоне, ки имон овардаед, рукӯъ ва саҷда кунед ва Парвардигоратонро бипарастед ва корҳои нек ба ҷой оваред, то, ки наҷот ёбед3.
78.Дар роҳи Худованд, чунонки бояд ҷиҳод кунед. ӯ шуморо баргузид. Ва бароятон дар дин ҳеҷ тангное падид наёварад. Дини падаратон Иброҳим аст. ӯ пеш аз ин (дар китобҳои пешин) ва дар ин (вопасин китоби осмионӣ, қуръон) шуморо мусалмонон номид. То паёмбар бар шумо гувоҳ бошад ва шумо бар дигар мардум гувоҳ бошед. Пас намоз бигузоред ва закот бидиҳед ва ба Худо ибодат кунед! ӯст мавлои шумо. Чӣ мавлое некӯ ва чӣ ёваре некӯ!
__________________________________________________________________________________________________________
23
Сураи МӯЪМИНУН1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Дар ҳақиқат наҷот ёфтанд мӯъминон:
2.онон, ки дар намозашон тарсу умед мекунанд
3.ва онон, ки аз беҳуда рӯй мегардонанд
4.ва онон, ки закотро мепардозанд
5.ва онон, ки шармгоҳи худро нигоҳ медоранд,
6.ҷуз ба ҳамсарон ё канизони хеш, ки дар наздикӣ бо онон мавриди маломат қарор намегиранд
7.ва касоне, ки ғайр аз ин (ду роҳи машрӯъро) биҷӯянд, аз ҳадди хеш таҷовуз кардаанд
8.ва онон, ки амонатҳо ва паймонҳои худ риоя мекунанд
9.ва онон, ки бар намозҳои худ давомдиҳандаанд (пойдоранд),
10.инҳо меросбарон ҳастанд,
11.ки ҷаннатро, ки ҳамеша дар он ҷовидонанд, ба мерос мебаранд.
12.Албатта, Мо инсонро аз гили холис офаридем,
13.Сипас ӯро нутфае дар ҷойгоҳе устувор қарор додем,
14.он гоҳ аз он нутфа лахтахуне офаридем ва аз он лахтахун порагӯште ва аз он порагӯшт устухонҳо офаридем ва устухонҳоро ба гӯшт пӯшонидем; бори дигар ӯро офаринише дигар додем. Сазовори таъзим аст Худованд, он беҳтарини офаринандагон!
15.Ва баъд аз ин ҳамаи шумо хоҳед мурд.
16.Боз дар рӯзи қиёмат зинда мегардед.
17.Ва бар болои саратон ҳафт осмон биёфаридем, ҳол он ки аз ин махлуқ ғофил набудаем.
18.Ва аз осмон ба андозаи ниёз об фиристодем ва онро дар замин ҷой додем ва Мо бар нобуд карданаш тавоно ҳастем.
19.Бо он об бароятон боғҳое аз хурмову ангур падид овардем. Шуморо дар он боғҳо меваҳои бисёрест, ки аз онҳо мехӯред.
20.Ва дарахтест, ки дар Тӯри Сино мерӯяд2. Равған медиҳад ва он равған барои хӯрандагон нонхӯришест.
21.Шуморо дар чорпоён ибратест. Аз шире, ки дар шикамашон ҳаст, серобатон мекунем ва аз онҳо судҳои бисёр мебаред ва аз онҳо мехӯред.
22.Ва бар онҳо ва бар киштиҳо савор мешавед.
23.Ба таҳқиқ, Нӯҳро бар қавмаш фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман, Худои якторо бипарастед. Шуморо Худованде ҷуз ӯ нест. Оё наметарсед?»
24.Бузургони қавмаш, ки кофир буданд, гуфтанд: «Ин мард инсонест монанди шумо, мехоҳад бар шумо бартарӣ ҷӯяд. Агар Худо мехост, фариштагонеро мефиристод. Мо ҳаргиз чунин чизе дар рӯзгори ниёгонамон нашунидаем.
25.ӯ марди девонае беш нест. Чанде бар ӯ сабр кунед»
26.Гуфт: «Эй Парвардигори ман, акнун, ки маро дурӯғгӯ мешуморанд, ёриам кун».
27.Ба ӯ ваҳй кардем, ки киштиро дар ҳузури Мо ва ба илҳоми Мо бисоз. Ва чун фармони Мо даррасид ва об аз танӯр берун зад3, аз ҳар ҷинсе дуто ва низ касони худро ба он бибар. Ғайри он кас, ки пеш аз ин дар бораи ӯ сухан рафтааст. Ва дар бораи ситамкорон бо Ман сухан магӯй, ки онҳо ҳама ғарқшудагонанд.
2.Тӯри Сино- Тур, номи кӯҳ аст ва Сино (ба забони ибронӣ Синай) номи нимҷазираест, ки дар он Фаластин ҷой гирифтааст. Кӯҳест, ки Мӯсо (а) бар он муноҷот кард. Ва гӯянд, ки самараи он дарахти зайтун аст.
3.Ҷӯшиши об аз танӯре, ки дар хонаи ӯ буд, нишони оғози тӯфон буд. Ва низ гуфтаанд «Фаварони танӯр» киноя аз тулӯъи субҳ аст. Яъне, чун субҳ равшан шуд.
28.Чун худ ва ҳамроҳонат ба киштӣ нишастед, бигӯ: «Сипос Худойро, ки моро аз мардуми ситамкор раҳоӣ бахшид».
29.Ва бигӯ: «Эй Парвардигори ман, маро фуруд овар дар ҷойгоҳе муборак, ки Ту беҳтарини роҳбаронӣ».
30.Дар ин достон ибратҳову пандҳост ва мо танҳо озмояндагоне будем.
31.Ва баъд аз онҳо мардуме дигар биёфаридем.
32.Ва аз худашон ба миёнашон паёмбаре фиристодем, ки Худои якторо бипарастед, шуморо худое ҷуз ӯ нест. Оё наметарсед?
33.Гурӯҳе аз бузургони қавмаш, ки кофир буданд ва дидори охиратро дурӯғ мешумурданд ва дар ин дунёяшон айшу неъмат дода будем, гуфтанд: «Ин мард инсонест монанди шумо, аз он чӣ мехӯред, мехӯрад ва аз он чӣ меошомед, меошомад.
34.Ва агар аз инсоне ҳамонанди худ итоъат кунед, зиён кардаед.
35.Оё ба шумо ваъда медиҳад, ки чун мурдед ва хоку устухон шудед, шуморо аз гӯр берун меоваранд?
36.Ин ваъдае, ки ба шумо дода шуда, дур аст, дур!
37.Ҷуз ҳамин зиндагонии дунявии мо ҳеҷ нест, ба дунё меоему мемирем ва дигар бор зинда намешавем.
38.Ин мардест, ки ба Худои якто дурӯғ мебандад ва мо ба ӯ имон намеоварем».
39.Гуфт: «Эй Парвардигори ман, акнун ки маро дурӯғгӯ мебароранд, ёриам кун!»
40.Гуфт: «Ба ҳамин зудӣ аз карда пушаймон мешаванд».
41.Пас ба ҳақ бонге сахт ононро фурӯ гирифт. Монанди гиёҳ хушкашон кардем. Насиби мардуми ситамкор, дурӣ аз раҳмати Худо бод!
42.Ва баъд аз онҳо мардуме дигар биёфаридем.
43.Ҳеҷ миллате аз аҷали худ на пеш меафтад ва на дертар мекунад.
44.Сипас пай дар пай паёмбарони худро фиристодем. Ҳар бор, ки паёмбаре ба миллате омад, дурӯғгӯяш бароварданд ва Мо низ онҳоро аз паси якдигар ба ҳалокат расонидем ва ононро достонҳо кардем. Насиби мардуме, ки имон намеоваранд, дурӣ аз раҳмати Худо бод!
45.Он гоҳ Мӯсо ва бародараш Ҳорунро бо оёти Худ ва далелҳои равшан фиристодем;
46.назди Фиръавн ва бузургони қавмаш. Пас гарданкашӣ карданд, ки мардуме бартариҷӯй буданд
47.ва гуфтанд: «Оё ба ду инсон, ки монанди мо ҳастанд ва қавмашон бандагони мо буданд, имон биёварем?»
48.Онҳоро дурӯғгӯ бароварданд ва хештан ба ҳалокат афканданд.
49.Албатта, Мо ба Мӯсо китоб додем, бошад, ки ҳидоят шаванд.
50.Ва писари Марям ва модарашро ояте сохтем ва он дуро бар ҷое баланд, ки қароргоҳе ва оби равон дошт, ҷой додем.
51.Эй паёмбарон, аз чизҳои покизаву хуш бихӯред ва корҳои шоиста кунед, ки Ман ба корҳое, ки мекунед, огоҳам!
52.Албатта, ин дини шумо динест, ягона ва Ман Парвардигори шумоям, аз Ман битарсед.
53.Пас дини худро фирқа-фирқа карданд ва ҳар фирқае ба равише, ки интихоб карда буд, дилхуш буд.
54.Ононро то чанде дар гумроҳияшон раҳо кун.
55.Оё мепиндоранд, ки он молу фарзанд, ки арзонияшон медорем,
56.барои он аст, ки мекӯшем хайре ба онҳо бирасонем? На, онон дарнамеёбанд!
57.Онҳое, ки аз хавфи Парвардигорашон ларзонанд
58.ва онҳое, ки ба оёти Парвардигорашон имон меоваранд
59.ва онҳое, ки ба Парвардигорашон ширк намеоваранд
60.ва онҳое, ки ҳамаи он чиро бояд адо кунад, адо мекунанд ва боз ҳам дилҳояшон тарсон аст, ки бояд назди Парвардигорашон бозгарданд,
61.инҳо ҳастанд, ки ба корҳои нек мешитобанд ва дар он бар якдигар пешӣ меҷӯянд.
62.Бар ҳеҷ кас ҷуз ба андозаи тавонаш таклиф намекунем. Ва назди Мо китобест, ки барҳақ сухан мегӯяд. Ва бар онҳо ситаме намеравад.
63.На, дилҳояшон аз ин сухан дар пардаи ғафлат аст. Ва онҳоро корҳоест ҷуз ин корҳо, ки мекунанд.
64.То он гоҳ, ки сарватмандонашонро ба азоб гирифтор кунем ва нола сар диҳанд.
65.Имрӯз нола сар мадиҳед, ки шуморо аз азоби Мо касе нараҳонад!
66.Оёти Ман бароятон хонда мешуд ва шумо намепазируфтед ва пуштнокӣ мерафтед.
67.Бар он такаббур мекардед ва шабҳангом дар афсонасароӣ носазо мегуфтед.
68.Оё дар ин сухан намеандешанд ё барои онҳо чизе нозил шуда, ки барои ниёгонашон нозил нашуда буд?
69.Ё он ки паёмбаронашонро нашинохтаанд, ки инкораш мекунанд?
70.Ё мегӯянд, ки девона аст? На, паёмбарашон ба дини ҳақ бар онҳо фиристода шуд, вале бештарашон аз ҳақ бадбинӣ доранд.
71.Агар ҳақ аз паи ҳавасҳояшон мерафт, осмонҳову замин ва ҳар кӣ дар онҳост, ҳалок мешуд. Вале Мо пандашон фиристодем ва онҳо аз пандашон рӯй гардониданд.
72.Ё ту аз онҳо музде металабӣ? Музди Парвардигорат беҳтар аст, ки ӯ беҳтарини рӯзидиҳандагон аст!
73.Албатта, ту ба роҳи росташон мехонӣ.
74.Ва касоне, ки ба охират имон надоранд, аз роҳи рост каҷраванд!
75.Агар бар онҳо раҳмат меоварем ва озореро, ки ба он гирифторанд, аз онҳо дур месохтем, боз ҳам ҳамчунон бо сарсахтӣ дар туғёни хеш саргашта мемонданд.
76.Ба азоб гирифторашон кардем, на фурӯтанӣ карданд ва на тазаррӯъ.
77.То он гоҳ, ки даре аз азоби сахт ба рӯяшон кушудем, чунонки аз ҳама ҷо навмед гаштанд.
78.Ва ӯст, он Худое, ки бароятон гӯшу чашму дил биёфарид. Чӣ андак сипос мегузоред!
79.ӯст, он Худое, ки шуморо дар рӯи замин падид овард ва ҳама назди ӯ гирд оварда мешавед.
80.Ва ӯст, он Худое, ки зинда мекунад ва мемиронад ва рафтуомади шабу рӯз аз они ӯст.Чаро оқилона намеандешед?
81.Балки, онҳо низ ҳамон суханон гуфтанд, ки пешиниён мегуфтанд.
82.Гуфтанд: «Оё агар мо бимирем ва хоку устухон шавем, боз ҳам зинда мешавем?»
83.Ба мо ва падаронамон низ пеш аз ин чунин ваъдаҳое дода шуда буд. Инҳо чизе ҷуз афсонаҳое пешиниён нест!»
84. Бигӯ: «Агар медонед, ин замин ва ҳар кӣ дар он аст, аз они кист?»
85.Хоҳанд гуфт: «Аз они Худо». Бигӯ: «Оё панд намегиред?»
86.Бигӯ: «Кист Парвардигори осмонҳои ҳафтгона ва Парвардигори Арши бузург?»
87.Хоҳанд гуфт: «Аллоҳ». Бигӯ: «Оё наметарсед?»
88.Бигӯ: «Агар медонед, подшоҳии ҳама чизҳо ба дасти кист? Кист, он ки ба ҳама кас паноҳ диҳад ва касеро аз ӯ паноҳ нест?»
89.Хоҳанд гуфт: «Аллоҳ». Бигӯ: « Пас чаро фиреб мехӯред?»
90.Балки, Мо бар онҳо сухани рост фиристодем ва онон дурӯғ мегӯянд!
91.Худо ҳеҷ фарзанде надорад ва ҳеҷ худое бо ӯ нест. Агар чунин мебуд, ҳар Худое бо офаридагони худ ба як сӯ мекашид ва бар якдигар бартарӣ меҷӯстанд. Худо аз он гуна, ки ӯро васф мекунанд, пок аст.
92.Донои ниҳону ошкор аст ва аз ҳар чӣ шарики ӯ месозанд, бартар аст.
93.Бигӯ: «Эй Парвардигори ман, кош чизеро, ки ба онон ваъда дода шуда, ба ман намоён мекардӣ.
94.Эй Парвардигори ман, маро дар зумраи ситамкорон қарор мадеҳ».
95. Ва ҳаройна, Мо агар бихоҳем, ки он чиро ба онон ваъда додаем, метавонем, бар ту бинамоёнем.
96.Сухани бади ононро ба ҳар чӣ некӯтарат меояд, посух гӯй. Мо ба сухани онон огоҳтар ҳастем.
97.Бигӯ: «Эй Парвардигори ман, аз васвасаҳои шайтон ба ту паноҳ мебарам.
98.Ва ба Ту паноҳ мебарам, эй Парвардигори ман, агар назди ман ҳозир оянд!»
99.Чун якеашонро марг фаро расад, гӯяд: «Эй Парвардигори ман, маро бозгардон.
100. Шояд корҳои шоистаеро, ки тарк карда будам, ба ҷой оварам». Ҳаргиз! Ин суханест, ки ӯ мегӯяд ва пушти сарашон то рӯзи қиёмат монеъаест, ки бозгаштан натавонанд.
101. Чун дар сур дамида шавад, ҳеҷ хешовандие миёнашон намонад ва ҳеҷ аз ҳоли якдигар напурсанд.
102. Онон, ки тарозӯяшон (тарозӯи аъмоли некашон) вазнин бошад, худ растагоранд.
103. Ва онон, ки тарозӯяшон (тарозӯи аъмоли некашон) сабук бошад, ба худ зиён расонидаанд ва дар ҷаҳаннам ҷовидмондагонанд.
104. Оташ чеҳраҳояшонро месӯзонад ва дар дӯзах туршрӯянд.
105. Оё оёти Ман бароятон хонда намешуд ва онҳоро дурӯғ меҳисобидед?
106. Гӯянд: «Эй Парвардигори мо, шӯрбахтиямон бар мо ғалаба кард ва мо мардуме гумроҳ будем.
107. Эй Парвардигори мо, моро аз ин оташ берун овар. Агар дигар бор баргаште (ба сӯйи гуноҳ) кардем, ҳаройна, аз ситамкорон бошем».
108. Гӯяд: «Дар оташ гум шавед ва бо Ман сухан магӯед».
109. Оре, гурӯҳе аз бандагони Ман мегуфтанд: «Эй Парвардигори мо, имон овардем, моро биёмурз ва бар мо раҳмат овар, ки Ту беҳтарини раҳмоварандагонӣ».
110. Ва шумо масхараашон мекардед, то ёди Маро аз хотиратон рабуданд. Ва шумо ҳамчунон ба онҳо механдидед.
111. Имрӯз, ҳаройна, онҳоро ба хотири сабре, ки мекарданд, подош медиҳам. Онҳо ба муроди худ расидаанд.
112. Гӯяд: «Ба шумори солҳо чӣ муддат дар замин зистаед?»
113. Гӯяд: «Як рӯз ё қисмате аз як рӯз. Аз онҳо, ки мешумурданд4, бипурс».
114. Гӯяд: «Агар огоҳӣ доштед, медонистед, ки ҷуз андаке назистаед.
115. Оё пиндоштед, ки шуморо беҳуда офаридаем ва шумо ба назди Мо бозгардонида намешавед?»
116. Пас бартар аст, Худои якто, он фармонравои ростин. Ҳеҷ Худое барҳақ ҷуз ӯ нест! Парвардигори Арши гиромиқадр аст.
117. Он кас, ки ҷуз Худои якто худои дигареро мехонад, ки ба ҳаққонияташ ҳеҷ бурҳоне надорад, ҳаройна, ҳисобаш назди Парвардигораш хоҳад буд. Албатта, кофирон наҷот намеёбанд.
118. Ва бигӯ: «Эй Парвардигори ман, биёмурзу раҳмат кун ва Ту беҳтарини раҳматкунандагон ҳастӣ!»
__________________________________________________________________________________________________________
24
Сураи Нур1
(Рушноӣ)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1. Сураест, ки онро нозил кардаем ва воҷибаш сохтаем ва дар он оёте равшан фиристодаем, бошад, ки панд гиред.
2.Зану марди зинокорро ҳар якро сад зарба бизанед. Ва агар ба Худову рӯзи қиёмат имон доред, мабод, ки дар ҳукми Худо нисбат ба он ду раҳмдил гардед. Ва бояд, ки ба ҳангоми шиканҷа карданашон гурӯҳе аз мӯъминон ҳозир бошанд.
3.Марди зинокор ҷуз зани зинокор ё мушрикро намегирад ва зани зинокорро ҷуз марди зинокор ё мушрик намегирад. Ва ин бар мӯъминон ҳаром шудааст.
4.Касонеро, ки занони покро ба зино мутаҳҳам мекунанд ва чаҳор шоҳид намеоваранд, ҳаштод зарба бизанед ва аз он пас ҳаргиз шаҳодаташонро напазиред, ки мардуме фосиқанд.
5.Ғайри касоне, ки баъд аз он тавба кунанд ва ба салоҳ оянд. Зеро Худо омурзандаву меҳрубон аст!
6.Ва касоне, ки занони худро ба зино мутаҳҳам мекунанд ва шоҳиде ҷуз худ надоранд, ҳар як аз онҳоро чаҳор бор шаҳодат аст ба номи Худо, ки ҳаройна, аз ростгӯён аст2.
7.Ва бори панҷум бигӯяд, ки лаънати Худо бар ӯ бод, агар аз дурӯғгӯён бошад.
8.Ва агар он зан чаҳор бор ба Худо савганд хӯрад, ки он мард дурӯғ мегӯяд, ҷазо аз ӯ бардошта мешавад.
9.Ва бори панҷум бигӯяд, ки хашми Худо бар ӯ (бар зан) бод, агар мард аз ростгӯён бошад.
10.Чӣ мешуд, агар фазлу раҳмате, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, намебуд (ҳаройна, нобуд мешудед)? Ва ҳаройна, Худо тавбапазиру ҳаким аст.
11.Касоне, ки он дурӯғи бузургро сохтаанд, гурӯҳе аз шумоянд. Мапиндоред, ки шуморо дар он шарре бувад. Балки, хайри шумо дар он бувад. Ҳар марде аз онҳо ба он андозаи гуноҳ, ки кардааст, ба ҷазо расад ва аз миёни онҳо, он ки бештарини ин бӯҳтонро ба ӯҳда дорад ба азобе бузург гирифтор меояд1.
12.Чаро ҳангоме ки он бӯҳтонро шунидед, мардону занони мӯъмин ба худ гумони нек набурданд ва нагуфтанд, ки ин тӯҳмате ошкор аст?
13.Чаро чаҳор шоҳид бар даъвои худ наёварданд? Пас агар шоҳидоне наёвардаанд, дар назди Худо аз зумраи дурӯғгӯёнанд.
14.Агар фазлу раҳмати Худо дар дунёву охират намебуд, ба сазои он суханон, ки мегуфтед, шуморо, ҳатман, азобе бузург дармерасид.
15.Он гоҳ, ки он суханро аз даҳони якдигар мегирифтед ва чизе бар забон мерондед, ки дар бораи он ҳеҷ намедонистед ва мепиндоштед, ки коре хурд аст ва ҳол он ки дар назди Худо коре бузург буд.
16.Чаро он гоҳ, ки сухан шунидед, нагуфтед: «Моро нашояд, ки онро бозгӯем, Парвардигоро, Ту покӣ, ин тӯҳмате бузург аст?»
17.Худо шуморо панд медиҳад, ки агар аз мӯъминон ҳастед, бори дигар гирди чунон коре магардед.
18.Худо оётро барои шумо баён мекунад ва Худо донову ҳаким аст!
19.Барои касоне, ки дӯст доранд дар бораи мӯъминон тӯҳмати зино паҳн шавад, ҳаройна, дар дунёву охират азобе дардовар муҳайёст. Худо медонад ва шумо намедонед!
20.Агар фазл ва раҳмати илоҳӣ шомили ҳоли шумо намешуд ва агар Худованд (нисбат ба шумо) меҳру муҳаббат намедошт (ончунон муҷозоти бузург ва камаршикане дар баробари тӯҳмати зино ба уммул мӯъминин бароятон дар дунё таъйин мекард, ки зиндагиатонро табоҳ мекард).
21.Эй касоне, ки имон овардаед, пой ба ҷои пои шайтон магузоред. Ва ҳар кӣ пой ба ҷои пои шайтон гузорад, бидонад, ки ӯ ба фаҳшову мункар (корҳои бад) фармон медиҳад. Ва агар фазлу раҳмате, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, намебуд, ҳеҷ як аз шумо ҳаргиз рӯи покӣ намедид. Лекин ҳаройна, Худо ҳар касро, ки бихоҳад, покиза месозад. Ва Худо шунавою доност!
22.Тавонгарон ва онон, ки кушоише дар кори онҳост, набояд савганд бихӯранд, ки ба хешовандону мискинон ва муҳоҷирон дар роҳи Худо чизе надиҳанд3. Бояд бибахшанду бибахшоянд. Оё намехоҳед, ки шуморо биёмурзанд? Ва Худост омурзандаи меҳрубон.
23.Касоне, ки бар занони покдоман ва бехабар аз зино ва мӯъмин тӯҳмати зино мезананд, ҳаройна, дар дунёву охират лаънат шудаанд ва барояшон азобест бузург.
24.Рӯзе, ки забонашон ва дастҳояшону пойҳояшон ба зиёнашон бар корҳое, ки мекардаанд, шаҳодат диҳанд.
25.Он рӯз, ки Худо ҷазояшонро ба тамомӣ бидиҳад ва бидонанд, ки ҳаройна, Худованд барҳақу ошкор аст.
26.Занони нопок барои мардони нопок ва мардони нопок барои занони нопок ва занони пок барои мардони пок ва мардони пок барои занони пок. Онҳо аз он чӣ дар бораашон мегӯянд, поканд. Омурзишу ризқи некӯ барои онҳост!
27.Эй касоне, ки имон овардаед, ба хонае ғайр аз хонаи худ, бе он ки иҷозат талабида ва бар сокинонаш салом карда бошед, дохил машавед. Ин барои шумо беҳтар аст, бошад, ки панд гиред.
3. Баъд аз тӯҳмат задан ба Оишаи Сиддиқа (р) Абубакри Сиддиқ (р) аз нафақа додан ба Мистаҳ, ки фақиру нодор ва аз ҷумлаи хешонаш буд, даст кашид, зеро Мистаҳ яке аз паҳнкунандагони ин тӯҳмати носазо буд. Баъд аз нузули ин оят Абубакр (р) дубора ба Мистаҳ нафақа муқаррар кард. Ин аст саховатмандии Абубакри Сиддиқ (р) дар муқобили шахсе, ки тӯҳмат задааст ба уммул мӯъминин духтари покдоманаш Оишаи Сиддиқа (р).
28.Ва агар дар хона касеро наёфтед, дохил машавед, то шуморо рухсат диҳанд. Ва агар гӯянд: «Бозгардед», бозгардед, ин бароятон покизатар аст. Ва Худо ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст.
29.Бар шумо гуноҳе нест, агар ба хонаҳои ғайримаскун, ки матоъе дар он доред, дохил шавед. Ҳар чиро ошкор созед ё пинҳон доред, Худо ба он огоҳ аст.
30.Ба мардони мӯъмин бигӯ, ки чашмони хеш фурӯ гиранд4 ва шармгоҳи худ нигаҳ доранд5. Ин барояшон покизатар аст. ҳаройна, Худо ба корҳое, ки мекунанд, огоҳ аст!
31.Ва ба занони мӯъмин бигӯ, ки чашмони хеш бибанданд ва шармгоҳи худ нигоҳ доранд ва зинатҳои худро ҷуз он миқдор, ки пайдост, ошкор накунанд ва миқнаъаҳои (рӯймолҳои) худро то гиребон фурӯ гузоранд ва зинатҳои худро ошкор накунанд, ҷуз барои шавҳари худ ё падари худ ё падари шавҳари худ ё писари худ ё писари шавҳари худ ё бародари худ ё писари бародари худ ё писари хоҳари худ ё занони ҳамдини худ ё бандагони ( ғулому канизони) худ ё мардони хидматгузори худ, ки рағбат ба зан надоранд ё кӯдаконе, ки аз шармгоҳи занон бехабаранд. Ва низ чунон пой бар замин назананд, то он зинат, ки пинҳон кардаанд, дониста шавад. Эй мӯъминон, ҳамагон ба даргоҳи Худо тавба кунед, бошад, ки растагор гардед.
32.Безанонатонро ва ғулому канизони худро, ки шоиста бошанд, ҳамсар диҳед. Агар бенаво бошанд, Худо ба карами худ тавонгарашон хоҳад сохт, ки Худо кушоишдиҳанда ва доност.
33.Онон, ки тавоноии заношӯӣ надоранд, бояд покдоманӣ пеша кунанд, то Худо аз карами хеш тавонгарашон гардонад. Ва аз бандагонатон онон, ки хоҳони бозхаридани хешанд, агар дар онҳо хайре ёфтед, бозхариданашонро бипазиред. Ва аз он мол, ки Худо ба шумо арзонӣ доштааст, ба онон бидиҳед. Ва канизони худро агар хоҳанд, ки парҳезгор бошанд, ба хотири сарвати дунявӣ ба зино водор макунед. Ҳар кас, ки ононро ба зино водорад, Худо барои он канизон, ки ба маҷбурӣ ба он кор водор гаштаанд, омурзандаву меҳрубон аст!
34.Ба таҳқиқ барои шумо оёте равшан ва достонҳое аз касоне, ки пеш аз шумо будаанд ва низ пандҳое барои парҳезгорон нозил кардем.
35.Худо нури осмонҳову замин аст. Масали нури ӯ чун чароғдонест, ки дар он чароғе бошад, он чароғ даруни шишае ва он шиша чун ситорае дурахшанда. Аз равғани дарахти пурбаракати зайтун, ки на ховарӣ асту на бохтарӣ, афрӯхта бошад. Равғанаш равшанӣ бахшад, ҳарчанд оташ ба он нарасида бошад. Нуре афзун бар нури дигар. Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ба он нур роҳ менамояд ва барои мардум масалҳо меоварад. Зеро ба ҳар чизе огоҳ аст!
36.Он нур дар хонаҳоест, ки Худо рухсат дод арҷмандаш доранд ва номаш дар он ҷо ёд шавад ва ӯро ҳар бомдоду шабонгоҳ тасбеҳ гӯянд.
37.Мардоне, ки ҳеҷ тиҷорат ва хариду фурӯше аз ёди Худо ва намоз гузоридану закот додан бозашон надорад, аз рӯзе, ки дилҳову дидагон дигаргун мешаванд, ҳаросноканд.
38.То Худо ба некӯтар аз он чӣ кардаанд, ҷазояшон диҳад ва аз фазли худ бар он бияфзояд ва Худо ҳар киро хоҳад, беҳисоб рӯзӣ диҳад.
39.Аъмоли кофирон чун саробест дар биёбоне. Ташна обаш пиндорад ва чун ба он наздик шавад, ҳеҷ наёбад ва Худоро назди худ ёбад, пас ҷазои ӯро ба тамом бидиҳад. Ва Худо зуд ба ҳисобҳо мерасад!
40.Ё монанди торикиҳоест дар дарёи амиқ, ки мавҷаш фурӯ пӯшад ва бар болои он мавҷе дигар ва бар болояш абрест тира, торикиҳое бар болои якдигар, он тавр, ки агар дасти худ берун орад, онро натавонад дид. Ва он, ки Худо роҳашро ба ҳеҷ нуре равшан накарда бошад, ҳеҷ нуреро дар роҳи хеш наёбад!
41.Оё надидаӣ, ки ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст ва низ мурғоне, ки дар парвозанд, тасбеҳгӯи Худо ҳастанд? Ҳама намозу тасбеҳи ӯро медонанд. Ва Худо ба ҳар коре, ки мекунанд, огоҳ аст!
42.Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва бозгашти ҳамагон назди ӯст.
43.Оё надидаӣ, ки Худо абрҳоеро ба оҳистагӣ меронад, он гоҳ онҳоро ба ҳам мепайвандад ва абре бузург падид меоварад ва боронро бинӣ, ки дар он ҷост, жола мефиристад ва ҳар киро хоҳад, бо он осеб мерасонад ва аз ҳар кӣ мехоҳад, бозаш медорад. Рӯшноии барқаш наздик бошад, ки дидагонро кӯр созад.
44.Худо шабу рӯзро мегардонад. Хирадмандонро дар ин ибратест.
45.Ва Худо ҳар ҷунбандаеро аз об биёфарид. Баъзе аз онҳо бар шикам мераванд ва баъзе бар ду по мераванд ва баъзе бар чаҳор по мераванд. Худо ҳар чӣ бихоҳад, меофаринад. ҳаройна, Худо бар ҳар коре тавоност!
46.Ба таҳқиқ оёте равшангар нозил кардаем ва Худо ҳар касро, ки бихоҳад, ба роҳи рост ҳидоят мекунад.
47.Ва мегӯянд: «Ба Худову паёмбараш имон овардаем ва итоъат мекунем». Пас аз он гурӯҳе аз онон бозмегарданд. Ва инҳо имон наёвардаанд.
48.Чун онҳоро ба Худову паёмбараш хонанд, то миёнашон ҳукм кунад, бинӣ, ки гурӯҳе рӯй мегардонанд.
49.Ва агар ҳақ бо онҳо бошад, меоянд ва ба ҳукм гардан мениҳанд.
50.Оё дар дилҳояшон маразест ё дар шак ҳастанд ё бими он доранд, ки Худову Паёмбараш бар онҳо ситам кунанд? Балки, онон худ ситампешагонанд!
51.Чун мӯъминонро ба Худову паёмбараш фаро хонанд, то миёнашон ҳукм кунад (Худо), суханашон ҷуз ин нест, ки мегӯянд: «Шунидем ва итоъат кардем», инҳо наҷотёфтагонанд.
52.Ва касоне, ки аз Худову Паёмбараш фармон мебаранд ва аз Худо метарсанд ва парҳезгорӣ мекунанд, наҷотёфтагонанд.
53.Ба Худо қасам хӯрданд, қасамҳои сахт, ки агар ба онҳо фармон диҳӣ, аз диёри худ берун раванд, Бигӯ: «Қасам махӯред, тоъате сазовор биёваред. Худо ба корҳое, ки мекунед, ҳаройна, (комилан) огоҳ аст!»
54.Бигӯ: «Ба Худо итоъат кунед ва ба паёмбар итоъат кунед. Пас агар рӯй гардонед, бар паёмбар анҷоми он чизе воҷиб аст, ки бар души вай ниҳода шудаст (таблиғи рисолат) ва бар шумо ҳам анҷоми чизе воҷиб аст, ки бар души шумо ниҳода шудааст (итоъати содиқона ва ибодати мухлисона). Ва агар ба ӯ итоъат кунед, ҳидоят ёбед. Ва бар паёмбар ҷуз таблиғи ошкор ҳеҷ нест».
55.Худо ба касоне аз шумо, ки имон овардаанд ва корҳое шоиста кардаанд, ваъда дод, ки дар рӯи замин ҷонишини дигаронашон кунад, ҳамчуноне мардумеро, ки пеш аз онҳо буданд, ҷонишини дигарон кард. Ва динашонро, ки худ барояшон писандида аст, устувор созад. Ва ваҳшаташонро ба эминӣ бадал кунад. Маро мепарастанд ва ҳеҷ чизеро бо Ман шарик намекунанд. Ва онҳо, ки аз ин пас ношукрӣ кунанд, нофармонанд.
56.Ва намоз бигузоред ва закот бидиҳед ва ба паёмбар итоъат кунед, то, ки бар шумо раҳмкарда шавад!
57.ҳаргиз, мапиндор, ки кофирон метавонанд дар ин сарзамин ба ҷое бигурезанд (аз азоби Худо). Ҷойгоҳашон ҷаҳаннам аст ва чӣ бад саранҷомест!
58.Эй касоне, ки имон овардаед, бояд ғуломони шумо ва онҳо, ки ҳанӯз ба балоғат нарасидаанд, дар се ҳангом аз шумо барои ворид шудан ба хона рухсат талабанд: пеш аз намози субҳ ва ҳангоми зӯҳр, ки либос аз тан берун мекунед ва баъд аз намози хуфтан. Ин се вақт, вақти хилвати шумост. Дар ғайри он се ҳангом шумо ва онҳо гуноҳе накардаед, агар бар якдигар бигзаред. Худо оётро инчунин барои шумо баён мекунад. Ва Худо донову ҳаким аст!
59.Ва чун кӯдакони шумо ба синни балоғат расиданд (дар ҳамаи вақтҳо барои даромадан ба маконе, ки падару модар дар он ҷо истироҳат мекунанд ва ё манзили махсусе, ки дар он ҷо зиндагонӣ мекунанд), бояд монанди касоне, ки зикрашон гузашт, рухсат талабанд. Худо оётро инчунин (равшан ва содда аҳкоми шариъати Худро) барои шумо баён мекунад (то музайян ба одоб ва ахлоқи исломӣ шавед). Ва Худо донову ҳаким аст (дар қонунгузорӣ барои бандагонаш)!
60.Пиразанон, ки (ба синну соли нозоӣ расидаанд ва бар асари пиронсолӣ ҷозибаи ҷинсиро комилан аз даст додаанд ва) дигар умеди шавҳар карданашон нест, бе он ки зинатҳои худро ошкор кунанд, агар чодари хеш биниҳанд (ва бо либосҳои маъмулӣ бо дигарон муъошират кунанд), муртакиби гуноҳе нашудаанд (чунки ба иллати фартут будан ва куҳансол шудан, ҳамчун духтарони ноболиғ гаштаанд). Ва худдорӣ кардан барояшон беҳтар аст ва Худо шунавою доност!
61.Бар нобино ҳараҷе (гуноҳе) нест ва бар ланг гуноҳе нест ва бар бемор гуноҳе нест. Ва бар шумо гуноҳе нест, агар аз хонаи худ ё хонаи падаратон ё хонаи модаратон ё хонаи бародаратон ё хонаи хоҳаратон ё хонаи амакатон ё хонаи аммаатон ё хонаи тағоятон ё хонаи холаатон ё хонае, ки калидҳои он назди шумост ё хонаи дӯстатон чизе бихӯред. Ва гуноҳе муртакиб нашудаед, агар бо ҳам бихӯред ё ҷудо- ҷудо. Ва чун ба хонае дохил шавед, бар якдигар салом кунед. Ин таҳиятест муборак ва покиза аз ҷониби Худо. Худо оётро барои шумо инчунин баён мекунад, бошад, ки оқилона биандешед!
62.Мӯъминон касоне ҳастанд, ки ба Худову паёмбараш имон овардаанд ва чун бо паёмбар дар коре якҷоя бошанд, то аз ӯ рухсат наталабидаанд, набояд бираванд. Онон, ки аз ту рухсат металабанд, ҳаройна, касоне ҳастанд, ки ба Худову паёмбараш имон овардаанд. Пас, ҳангоме ки аз ту барои баъзе аз корҳояшон рухсат хостанд, бар ҳар як аз онон, ки хоҳӣ, рухсат бидеҳ ва барояшон аз Худо омурзиш бихоҳ, ки Худо бахшояндаву меҳрубон аст!
63.(Эй мӯъминон) он чунон ки якдигарро садо мекунед (барои иҷтимоъ ва ширкат дар корҳои муҳим), паёмбарро садо макунед (чунки фармонаш фармони Худо ва даъваташ даъвати Парвардигор аст). Худо медонад чӣ касоне аз шумо дар паноҳи дигаре худро пинҳон месозанд (то паёмбар онҳоро набинад ва аз гурехтани онҳо напурсад ва кореро ба онҳо ҳавола накунад) ва оҳиста – оҳиста берун мераванд. Онон, ки аз фармони ӯ сарпечӣ мекунанд, бояд битарсанд, ки мабодо ба онҳо фитнае ё азобе дардовар (дар баробари исёне, ки меварзанд) бирасад (мисли қаҳтӣ, зилзила ва дигар мусибатҳои дунявӣ ва ё ин ки мисли дӯзах ва дигар шиканҷаҳои ухравӣ)!
64.Огоҳ бошед, ҳаройна, аз они Худост ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст. Медонад, ки шумо бар чӣ коред. Ва он рӯз, ки ба сӯйи ӯ бозгардонда шаванд, ононро аз корҳое, ки кардаанд, огоҳ месозад. Ва Худо бар ҳар чизе доност!
__________________________________________________________________________________________________________
25
Сураи ФУРҚОН1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Бузургу боазамат аст, он ки ин Фурқонро (яъне, ҷудосозандаи ҳақ аз ботилро) бар бандаи Худ (Муҳаммад) нозил кард, то ҷаҳониёнро (ба воситаи он) бимдиҳандае бошад (ва даъвати қуръонро ба гӯши онҳо бирасонад).
2.Он кас, ки аз они ӯст фармонравоии осмонҳову замин ва фарзанде (барои Худ) нагирифтааст ва ӯро (дар ҳукуммат ва моликият) шарике дар фармонравоӣ нест ва ҳар чизро биёфаридааст ва онро ба андоза офаридааст.
3.Ғайри ӯ худоёне дигар гирифтанд, ки ҳеҷ чиз намеофаринанд ва худ махлуқанд. На молики зиён ва на суди худ ҳастанд ва молики маргу зиндагӣ ва растохез нестанд.
4.Ва кофирон гуфтанд, ки ин ҷуз дурӯғе, ки худ бофтааст2 ва гурӯҳе дигар ӯро бар он ёрӣ додаанд, ҳеҷ нест. Ҳаққо, он чӣ мегӯянд, ситаму ботил аст.
5.Ва гуфтанд: «Ин афсонаҳои пешиниён аст, ки ҳар субҳу шом бар ӯ имло мешавад ва ӯ менависадаш».
6.Бигӯ: «Ин китобро касе нозил кардааст, ки ниҳони осмонҳову заминро медонад. ҳаройна, ӯ омурзандаву меҳрубон аст!»
7.Гуфтанд: «Чист ин паёмбарро, ки ғизо мехӯрад ва дар бозорҳо роҳ меравад? Чаро фариштае бар ӯ фурӯд намеояд, то бо ӯ бимдиҳанда бошад?
8.Чаро аз осмон ганҷе барояш афканда нашавад? Чаро ӯро боғе нест, ки аз он бихӯрад?» Ва ситамкорон гуфтанд: «Шумо аз марди ҷодушудае пайравӣ мекунед!»
9.Бингар, ки чӣ гуна бароят достонҳо меоваранд. Гумроҳ шудаанд ва тавони роҳ ёфтанашон нест!
10.Бузургу бузургвор аст он кас, ки агар хоҳад, беҳтар аз он ба ту арзонӣ дорад, боғҳое, ки дар онҳо наҳрҳо ҷорӣ бошад ва бароят қасрҳо падид оварад.
11.Балки инҳо қиёматро дурӯғ ҳисобанд. Ва барои касоне, ки қиёматро дурӯғ ҳисобанд, оташи сӯзон омода кардаем,
12.ки чун аз роҳи дур бубинадашон (дӯзах кофиронро), ҷӯшу хурӯшашро бишнаванд.
13.Ва чун дастҳо бар гардан баста дар тангное аз он афтанд, ба дуъо марги хеш мехоҳанд.
14.Имрӯз на як бор марги хеш хоҳед, марги хеш фаровон хоҳед!
15.Бигӯ: «Оё ин беҳтар аст ё он биҳишти ҷовидон, ки ба парҳезгорон ваъда шудааст, ки подошу саранҷоми онон хоҳад буд?»
16.То абад ҳар чӣ бихоҳанд, дар он ҷо ҳаст. Ваъдаест, ки анҷом додани он аз Парвардигорат хоста омадааст.
17.Рӯзе, ки ононро бо чизҳое, ки ғайри Худои якто мепарастиданд, ба маҳшар гирд оварад ва сипас пурсад: «Оё шумо ин бандагони Маро гумроҳ мекардед ё онҳо худ роҳро гум карда буданд?»
18.Гӯянд: «Покӣ Ту! Моро сазовор набудааст, ки ҷуз ту касеро ба ёрӣ гирем. Валекин, Ту худ онҳо ва падаронашонро бархурдор сохтӣ, чунон ки ёди Туро фаромӯш карданд ва мардуме шуданд ба ҳалокат афтода.
19.Инҳо он чиро мегуфтед, дурӯғ мехонданд ва акнун натавонед азоберо аз худ дур созед ё хештанро ёрӣ диҳед. Ва ҳар кас аз шумо, ки ситам кунад, азобе бузургаш мечашонем.
20.Пеш аз ту паёмбароне фиристодаем, ки таъом мехӯрданд ва дар бозорҳо роҳ мерафтанд. Ва шуморо василаи озмоиши якдигар қарор додем. Оё сабр тавонед кард? Ва Парвардигори ту биност.
21.Касоне, ки ба дидори Мо умед надоранд, гуфтанд: «Чаро фариштагон бар мо нозил намешаванд? Ё чаро Парвардигори худро намебинем?» Ба ростӣ, ки худро бузург шумурданд ва саркашӣ карданд, саркашие бузург.
22.Рӯзе, ки фариштагонро бубинанд, дар он рӯз гунаҳкоронро ҳеҷ муждае надиҳанд ва ба онҳо гӯянд: «Мужда бар шумо ҳаром аст!»
23.Ва ба аъмоле, ки кардаанд, пардозем ва ҳамаро чун зарраҳои хок (ғубор) барбод диҳем.
24.Аҳли биҳишт дар ин рӯз дар беҳтарин ҷойгоҳ ва беҳтарин макон барои оромиш ҳастанд.
25.Рӯзе, ки осмон бо абрҳо мешикофад ва фариштагон бар замин фиристода шаванд,
26.Фармонравоӣ дар он рӯз, ба ростӣ, аз они Худои раҳмон аст. Ва барои кофирон рӯзе душвор хоҳад буд.
27.Рӯзе, ки кофир дастони худро ба дандон газад ва гӯяд: «Эй кош, роҳеро, ки расул дар пеш гирифта буд, дар пеш гирифта будам.
28.Вой бар ман, кош фалонро дӯст намегирифтам;
29.бо он ки Қуръон барои ман нозил шуда буд, маро аз пайравиаш бозмедошт. Ва ин шайтон ҳамвора одамиро танҳо (хору залил) мегузорад.
30.Паёмбар гуфт: «Эй Парвардигори ман, қавми ман тарки Қуръон гуфтанд!»
31.Инчунин ҳар паёмбареро аз миёни кофирон душмане падид овардем. Ва Парвардигори ту барои роҳнамоиву ёрии ту кофист!
32.Кофирон гуфтанд: «Чаро ин Қуръон якбора бар ӯ нозил намешавад?». Барои он аст, ки дили туро ба он нерӯмандӣ диҳем ва онро ба оҳистагиву тартиб фурӯ хонем.
33.Ҳеҷ масале барои ту наёваранд, магар он, ки посухашро ба ростӣ ва некӯтарин баён биёварем.
34.Касонеро, ки бар рӯй мекашанду дар ҷаҳаннам гирд меоваранд, ба ҷойгоҳ бадтару ба роҳ гумгаштатаранд.
35.Ба Мӯсо китоб додем ва бародараш Ҳорунро мададгораш сохтем.
36.Ва гуфтем: «Назди мардуме, ки оёти Моро дурӯғ баровардаанд, биравед». Ва он қавмро ба сахтӣ ҳалок кардем.
37.Қавми Нӯҳро, чун паёмбаронро дурӯғгӯ шумурдаанд, ғарқ кардем ва онҳоро барои мардум ибрате сохтем. Ва барои ситамгорон азобе дардовар омода кардем
38.ва Одро ва Самудро ва асҳоби Рассро3 ва наслҳои бисёреро, ки миёни онҳо буданд.
39.Ва барои ҳама мисолҳое овардем ва ҳамаро несту нобуд сохтем.
40.Ва бар ободӣ ва шаҳре, ки бар он борони азоб боронида будем, гузар мекарданд. Оё ононро намедиданд? Оре, ба қиёмат умед надоштанд.
41.Чун туро диданд, масхараат карданд, ки оё ин аст он паёмбаре, ки Худо бар мо фиристодааст?
42.Агар ба хотири худоёнамон сарсахтӣ намекардем, наздик буд, ки моро аз парастишашон гумроҳ кунад. Чун азобро бубинанд, хоҳанд донист чӣ касе гумроҳтар будааст.
43.Оё он касро, ки ҳавои нафсро ба худоӣ гирифта буд, дидӣ? Оё ту зомини ӯ ҳастӣ?
44. Ё гумон кардаӣ, ки бештаринашон мешунаванду мефаҳманд? Инҳо чун чорпоёне беш нестанд, балки аз чорпоён ҳам гумроҳтаранд.
45. Надидаӣ, ки Парвардигори ту чӣ гуна сояро мекашад? Агар мехост, дар як ҷо сокинаш мегардонд. Он гоҳ офтобро бар ӯ далел гардонидем4.
46. Сипас баргирифтемаш5, гирифтани андак-андак.
47.ӯст, ки шабро пӯшиши шумо кард ва хобро оромишатон ва рӯзро замони бархостанатон.
48.ӯст, ки пешопеши раҳмати худ (борон) бодҳоро ба мужда додан фиристод. Ва аз осмон обе пок нозил кардем,
49. то сарзамини мурдаро ба он зиндагӣ бахшем ва чорпоён ва мардуми бисёреро, ки офаридаем, ба он сероб кунем.
50. Ва то бияндешанд, онро6 (боронро) миёнашон тақсим кардем. Вале бештари мардум носипосӣ карданд!
51. Агар мехостем, ба ҳар шаҳре бимдиҳандае мефиристодем.
52. Ба кофирон итоъат макун ва ба ҳукми Худо (қуръон) бо онҳо ҷиҳод кун, ҷиҳоде бузург!
53. ӯст, ки ду дарё ба ҳам биёмехт, яке ширину гуворо ва дигаре шӯробе бадмазза. Ва миёни он ду монеъае ва садде устувор қарор дод.
54. ӯст, ки одамиро аз об (нутфа) биёфарид ва ӯро насабу пайванд сохт ва Парвардигори ту ба ин корҳо тавоност!
55. Ғайри Худои якто чизҳоеро мепарастанд, ки ба онҳо на суд медиҳад ва на зиён. Ва кофир ҳамеша пуштибони мухолифони Парвардигори хеш аст.
4.Яъне, агар офтоб намебуд, сояе намебуд ва ин вуҷуди офтоб аст, ки сабаби кӯтоҳ шудану баланд шудани соя мешавад.
5.Сояро.
6.Баъзе муфассирон мурод аз замири “онро” қуръонро донистаанд.
56. Мо туро фиристодем, барои он ки башорат диҳӣ ва битарсонӣ.
57. Бигӯ: «Ман аз шумо ҳеҷ музде наметалабам, магар ин ки ҳар ки хоҳад, ба сӯи Парвардигораш роҳе биёбад».
58. Ва бар Он зиндае, ки намемирад, таваккул кун ва ба ситоиши ӯ тасбеҳ гӯй ва ӯ худ барои огоҳӣ аз гуноҳони бандагонаш кофист,
59. он, ки осмонҳову замин ва ҳар чиро дар миёни онҳост, ба шаш рӯз биёфарид, он гоҳ ба Арш муставӣ шуд7 . ӯст Худои Раҳмон ва дар бораи ӯ аз касе бипурс, ки огоҳ бошад.
60. Ва чун ба онон гуфта шуд, ки Раҳмонро саҷда кунед, гуфтанд: «Раҳмон кист? Оё бар ҳар кас, ки ту фармон медиҳӣ, саҷда кунем?» Ва бар нафраташон афзуда шуд.
61. Бузургу боазамат аст, он касе, ки дар осмон бурҷҳо8 биёфарид ва дар онҳо чароғеву моҳе тобон падид овард.
62. Ва ӯст, ки шабу рӯзро барои касоне, ки мехоҳанд ибрат гиранд ё шукргузорӣ кунанд, аз паи ҳам қарор дод.
63. Бандагони Худои Раҳмон касоне ҳастанд, ки дар рӯи замин ба фурӯтанӣ роҳ мераванд. Ва чун ҷоҳилон ононро хитоб кунанд, ба мулоимат сухан гӯянд.
64. Ва онон, ки шабро дар саҷда ё дар қиём барои Парвардигорашон ба субҳ меоваранд.
65. Ва онон, ки мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, азоби ҷаҳаннамро аз мо бигардон, зеро азоби ҷаҳаннам азобест доим!
66. Ҷаҳаннам бад қароргоҳу бад маконест».
67. Ва онон, ки чун нафақа (харҷи зиндагӣ) мекунанд, исроф намекунанд ва хасисӣ намеварзанд, балки миёни ин (ду роҳ, исроф ва хасисӣ) миёнаро мегиранд.
68. Ва онон, ки бо Худои якто худои дигаре намегиранд ва касеро, ки Худо куштанашро ҳаром карда, магар барҳақ, намекушанд ва зино намекунанд. Ва ҳар кӣ ин корҳо кунад, уқубати гуноҳи худро мебинад.
69. Азобаш дар рӯзи қиёмат музоъаф (дучандон) мешавад ва то абад ба хорӣ дар он азоб хоҳад буд,
70. ғайри он касон, ки тавба кунанд ва имон оваранд ва корҳои шоиста кунанд. Худо гуноҳонашонро ба некиҳо бадал мекунад ва Худо омурзандаву меҳрубон аст!
71. Ва ҳар кӣ тавба кунад ва кори шоиста кунад, ба шоистагӣ назди Худо бозгардад.
72. Ва онон, ки ба дурӯғ шаҳодат медиҳанд ва чун бар нописанде (амали ношоиста) бигзаранд, ба шитоб аз он дурӣ меҷӯянд.
73. Ва онон, ки чун ба оёти Парвардигорашон пандашон диҳанд, дар баробари он чун карону кӯрон набошанд.
74. Ва онон, ки мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, аз ҳамсарону фарзандонамон дилҳои моро шод дор ва моро пешвои парҳезгорон гардон!»
75. Инҳо ҳамон касонанд, ки ба хотири сабре, ки таҳаммул кардаанд, ғурфаҳои биҳиштро подош ёбанд ва дар он ҷо ба дуруду саломашон бинавозанд.
76. Ҷовидона дар он ҷо бошанд. Чӣ некӯ қароргоҳу маконест!
77. Бигу: «Агар ибодат ва дуъоятон набошад Парвардигори ман эътиное бар шумо надорад. Аммо шумо (куффор) рисолати осмониро дурӯғ шуморидед. Пас, (оқибати) он мулозими шумо хоҳад шуд (сазои куфр ва исёни худро хоҳед дид)».
__________________________________________________________________________________________________________
26
Сураи ШУЪАРО1
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.То, син, мим.
2.Инҳост оёти ин китоби равшангар.
3.Шояд аз ин, ки имон намеоваранд, худро ҳалок созӣ.
4.Агар бихоҳем, аз осмон барояшон ояте нозил мекунем, ки дар баробари он ба хузӯъ (фурутанӣ, хоксорӣ, шикастанафсӣ) сар фуруд оваранд.
5.Барояшон ҳеҷ сухане тоза аз Худои Раҳмон нозил намешавад, ҷуз он ки аз он рӯй мегардонанд.
6.Пас дурӯғаш бароварданд. Ба зудӣ хабари он чизҳое, ки масхарааш мекарданд, ба онҳо бирасад.
7.Оё ба замин нанигаристаанд, ки чӣ қадар аз ҳар гуна гиёҳони некӯ дар он рӯёнидаем.
8.Дар ин ибратест, вале бештаринашон мӯъмин набудаанд.
9.Ба ростӣ, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
10.Ва Парвардигорат Мӯсоро нидо дод, ки эй Мӯсо, ба сӯи он мардуми ситамкор бирав,
11.қавми Фиръавн. Оё намехоҳанд парҳезгор шаванд?
12.Гуфт: «Эй Парвардигори ман, метарсам, ки дурӯғгӯям хонанд.
13.Ва дили ман танг гардад ва забонам кушода нашавад. Ҳорунро пайғамбарӣ деҳ!
14.Ва бар ман гуноҳе даъво доранд2, метарсам, ки маро бикушанд».
15.Гуфт: «Ҳаргиз, оёти Маро ҳарду назди онҳо бибаред, Мо низ бо шумо ҳастем ва гӯш фаро медиҳем”.
16.Пас назди Фиръавн равед ва бигӯед: «Мо расули Парвардигори ҷаҳониён ҳастем,
17.ки бани Исроилро бо мо бифиристӣ»
18.Гуфт: «Оё ба ҳангоми кӯдакӣ назди худ парваришат надодем ва ту чанд сол аз умратро дар миёни мо нагузаронидӣ?
19.Ва он кори кардаатро, кардӣ? Пас, ту кофири неъматӣ»3.
20.Гуфт: «Он вақт, ки чунон кардам, аз хатокорон будам.
21.Ва чун аз шумо тарсидам, гурехтам. Вале Парвардигори ман ба ман пайғамбарӣ дод ва маро дар шумори паёмбарон овард.
22.Ва миннати ин неъматро бар ман мениҳӣ, ҳол он ки бани Исроилро ғулом сохтаӣ?»
23.Фиръавн гуфт: «Парвардигори ҷаҳониён кист?»
24.Гуфт: «Агар ба яқин мепазиред, Парвардигори осмонҳову замин ва ҳар чӣ миёни онҳост».
25.Ба онон, ки дар атрофаш буданд, гуфт: «Оё нашунидед?»
26.Гуфт: «Парвардигори шумо ва Парвардигори ниёгони шумо»,
27.Фиръавн гуфт: «Ин паёмбаре, ки бар шумо фиристода шуда, девона аст».
28.Гуфт: «ӯст Парвардигори Машриқу Мағриб ва ҳар чӣ миёни он ду аст, агар оқилона биандешед».
29.Фиръавн гуфт: «Агар ҷуз ман каси дигареро ба худоӣ гирӣ, ба зиндонат меафканам».
30.Гуфт: «Ҳатто агар мӯъҷизае равшан барои ту оварда бошам?»
31.Гуфт: «Агар рост мегӯӣ, биёвар».
32.Асояшро андохт. Ба ошкоро аждаҳое шуд.
33.Ва дасташро берун овард. Дар назари бинандагон сафед менамуд.
34.Ба бузургони қавмаш, ки канораш буданд, гуфт: «Ин мард ҷодугари доност.
35.Мехоҳад ба ҷодуи худ шуморо аз сарзаминатон берун кунад. Чӣ раъй медиҳед?»
36.Гуфтанд: «Аз ӯ ва аз бародараш мӯҳлат бихоҳ ва касон ба шаҳрҳо бифирист,
37.то ҳар ҷодугари доноеро, ки ҳаст, назди ту биёранд».
38.Ҷодугаронро дар рӯзе муайян ба ваъдагоҳ оварданд.
39.Ва мардумро гуфтанд: «Оё шумо низ гирд меоед?
40.То агар ҷодугарон пирӯз омаданд, ҳама аз онҳо пайравӣ кунем!»
41.Чун ҷодугарон омаданд, ба Фиръавн гуфтанд: «Оё агар мо пирӯз шавем, моро музде хоҳад буд?»
42.Гуфт: «Оре, ҳама аз наздиконам хоҳед буд».
43.Мӯсо ба онҳо гуфт: «Ҳар чӣ мехоҳед, бияфканед!»
44.Онон ресмонҳову чӯбҳои худ бияфканданд ва гуфтанд: «Ба иззати Фиръавн, ки мо пирӯз шудем!»
45.Ва Мӯсо асояшро афканд. Ногоҳ ҳамаи он дурӯғҳоеро, ки сохта буданд, фурӯ бурд.
46.Ҷодугарон ба саҷда афтоданд.
47.Гуфтанд: «Ба Парвардигори ҷаҳониён имон овардем,
48.Парвардигори Мӯсо ва Ҳорун!»
49.Гуфт: «Оё пеш аз он, ки шуморо рухсат диҳам, имон овардед? Албатта, ин мард (яъне, Мӯсо) бузурги шумост, ки шуморо ҷоду омӯхтааст. Хоҳед дид. Акнун дастҳову пойҳоятонро аз чапу рост хоҳам бурид ва ҳамаатонро бар дор хоҳам кард!»
50.Гуфтанд: «Боке нест, мо назди Парвардигорамон бозмегардем.
51.Мо умед дорем, ки Парвардигорамон хатоҳои моро бубахшад, ки мо нахустин касоне ҳастем, ки имон овардем».
52.Ва ба Мӯсо ваҳй кардем, ки шабҳангом бандагони Маро берун бибар, ки аз паи шумо биёянд.
53.Ва Фиръавн гирдоварандагони сипоҳро ба шаҳрҳо фиристод.
54.ҳаройна, ки инҳо гурӯҳе андаканд
55.ва моро ба таҳқиқ, ба хашм овардаанд
56.ҳаройна, ва мо ҳамагӣ омодаи ҷангем.
57.Пас онҳоро аз боғҳову чашмасорҳо берун кардем
58.ва аз ганҷҳову хонаҳои некӯ,
59.ба ин сон ҳамаро ба бани Исроил вогузоштем4.
60.Фиръавниён ба ҳангоми баромадани офтоб аз паи онҳо рафтанд.
61.Чун он ду гурӯҳ якдигарро диданд, ёрони Мӯсо гуфтанд: «ҳаройна, гирифтор шудем!»
62.Гуфт: «ҳаргиз, Парвардигори ман ҳаройна, бо ман аст ва маро роҳнамоӣ хоҳад кард».
63.Пас ба Мӯсо ваҳй кардем, ки асоятро ба баҳр бизан. Баҳр аз ҳам бишикофт ва ҳар пора чун кӯҳе азим гашт.
64.Ва он гурӯҳи дигарро низ ба баҳр расонидем.
65.Мӯсо ва ҳамаи ҳамроҳонашро раҳонидем.
66.Ва он дигарро ғарқ сохтем.
67.Албатта, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наоварданд!
68.Ҳаройна, Парвардигори ту пирӯзманду бахшанда аст!
69. Ва достони Иброҳимро барояшон тиловат кун!
70.Он гоҳ, ки ба падару қавми худ гуфт: «Чӣ мепарастед?»
71.Гуфтанд: «Бутонеро мепарастем ва муқими остонашон ҳастем».
72. Гуфт: «Оё вақте онҳоро мехонед, садоятонро мешунаванд?
73. Ё барои шумо суду зиёне доранд?»
74. Гуфтанд: «На, падаронамонро дидаем, ки чунин мекардаанд».
75. Гуфт: «Оё медонед, ки чӣ мепарастидаед
76.шумо ва ниёгонатон?
77.Онҳо душманони мананд, вале Парвардигори ҷаҳониён дӯсти ман аст.
78.Он, ки маро биёфарида, сипас роҳнамоиям мекунад
79.ва он, ки ба ман таъом медиҳад ва маро сероб месозад
80.ва чун бемор шавам, шифоям мебахшад
81.ва он, ки маро мемиронад ва сипас зинда мекунад
82.ва он, ки умед медорам, ки дар рӯзи қиёмат хатоямро бибахшояд.
83.Эй Парвардигори ман, маро ҳикмат бахш ва маро ба шоистагон бипайванд.
84.Ва зикри ҷамили маро дар даҳони ояндагон андоз
85.ва маро аз ворисони биҳишти пурнеъмат қарор деҳ
86.ва падарамро5 биёмурз, ки аз гумроҳон аст
87.ва дар рӯзи қиёмат маро расво масоз,
88.рӯзе, ки на мол суд медиҳад ва на фарзандон,
89.магар он кас, ки бо қалбе раста аз ширк ба назди Худо биёяд!»
90.Ва биҳиштҳоро барои парҳезгорон наздик оранд.
91.Ва ҷаҳаннамро дар назари кофирон ошкор кунанд.
92.Ба онҳо гӯянд: «Чизҳое, ки мепарастидед (ғайри Аллоҳ), куҷоянд?
93.(Маъбудҳое), ғайр аз Худо оё ёриатон мекунанд (дар баробари азоби Худо) ё худ ёрӣ меҷӯянд?»
94.Онҳо (бутҳо) ва кофиронро сарнагун дар ҷаҳаннам андозанд
95.Ва ҳамаи лашкари Иблисро.
96.Ва дар ҳоле, ки дар ҷаҳаннам бо якдигар ба низоъ пардохтаанд, мегӯянд:
97.«Ба Худо савганд, ки мо дар гумроҳии ошкор будем,
98. он гоҳ, ки шуморо бо Парвардигори ҷаҳониён баробар медонистем.
99. Ва моро бадкорон гумроҳ сохтанд
100. ва акнун моро шафеъоне нест
101. ва моро дӯсти меҳрубоне нест.
102. Кош бори дигар ба дунё бозгардем, то аз мӯъминон гардем».
103. Ба таҳқиқ, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд.
104. Албатта, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
105. Қавми Нӯҳ паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд.
106. Он гоҳ ки бародарашон Нӯҳ ба онҳо гуфт: «Магар парҳезгорӣ намекунед?
107. Ба таҳқиқ, ман барои шумо паёмбаре амин ҳастам.
108. Аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед.
109. Ман аз шумо дар баробари ҳидояти худ музде наметалабам. Музди ман танҳо бар ӯҳдаи Парвардигори ҷаҳониён аст.
110. Пас аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед!»
111. Гуфтанд: «Оё ба ту имон биёварем ва ҳол он ки бенавоён (бечизу бемақом) пайрави ту ҳастанд?»
112. Гуфт: «дониши ман ба корҳое, ки мекунанд, намерасад.
113. Агар мефаҳмед, ҳисобашон танҳо бо Парвардигори ман аст.
114. Ва ман мӯъминонро дур намекунам.
115. Бимдиҳандае ошкор ҳастам».
116. Гуфтанд: «Эй Нӯҳ, агар бас накунӣ, сангсор мешавӣ».
117. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, қавми ман маро дурӯғгӯ мебароранд.
118. Миёни ману онҳо роҳе баркушой ва марову мӯъминони ҳамроҳи маро раҳоӣ бахш».
119. ӯ ва ҳамроҳонашро дар он киштии пур наҷот додем.
120. Ва боқиро ғарқ кардем.
121. Албатта, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд.
122. Албатта, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
123. Қавми Од паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд.
124. Он гоҳ, ки бародарашон Ҳуд гуфт: «Оё наметарсед?
125. ҳаройна, ман барои шумо паёмбаре амин ҳастам.
126. Аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед.
127. Ман аз барои ҳидояти худ музде наметалабам. Музди ман танҳо бар ӯҳдаи Парвардигори ҷаҳониён аст.
128. Оё бар сари ҳар баландӣ ба беҳудагӣ бурҷе месозед?
129. Ва ба ин пиндор, ки ҳамеша зиндаед, қасрҳое бино мекунед?
130. Ва чун интиқом гиред, бераҳмона интиқом мегиред?
131. Пас аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед.
132. Ва битарсед аз он Худое, ки он чиро, ки медонед, ба шумо ато кардааст.
133. Ва ба шумо чорпоёну фарзандон арзонӣ доштааст
134. ва боғҳову чашмасорон.
135. Ман аз азоби рӯзи бузург бар шумо бимнокам».
136. Гуфтанд: «Барои мо яксон аст, ки моро панд диҳӣ ё панд надиҳӣ.
137. Инҳо ҷуз ҳамон дурӯғу найранги пешиниён нест.
138. Ва мо азоб нахоҳем шуд».
139. Пас дурӯғгӯяш бароварданд ва Мо ононро ҳалок кардем. Албатта, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд!
140. Ҳаройна, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
141. Қавми Самуд6 паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд.
142. Он гоҳ ки бародарашон Солеҳ гуфт: «Оё наметарсед?
143. ҳаройна, ман барои шумо паёмбаре амин ҳастам.
144. Аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед!
145. Ман аз шумо барои ҳидояти худ музде наметалабам. Музди ман танҳо бар ӯҳдаи Парвардигори ҷаҳониён аст!
146. Оё пиндоред, ки шуморо дар ин неъматҳо эмин раҳо мекунанд?
147. Дар боғҳову чашмасорҳо?
148. Ва киштзорҳову нахлҳо бо он шукуфаҳои нарму латиф?
149. Ва шодмон дар кӯҳҳо хонаҳое метарошед?
150. Пас аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед!
151. Ва фармони ин исрофкоронро мапазиред,
152. Инҳо, ки дар замин ба ҷои ислоҳ фасод мекунанд»
153. Гуфтанд: «Ҷуз ин нест, ки туро ҷоду кардаанд.
154. Ту низ инсоне монанди мо ҳастӣ. Агар рост мегӯӣ, нишонае биёвар».
155. Гуфт: «Ин модашутури ман аст. Як рӯз об хӯрдан ҳаққи ӯ бошад ва як рӯз ҳаққи шумо.
156. Ба он осебе марасонед, ки азоби рӯзи бузург ба саратон меояд».
157. Онро куштанд ва пушаймон шуданд.
158. Пас азоб онҳоро фурӯ гирифт. Албатта, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд
159. Албатта, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
160. Қавми Лут паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд.
161. Он гоҳ, бародарашон Лут гуфт: «Оё наметарсед?
162. ҳаройна, ман барои шумо паёмбаре амин ҳастам.
163. Аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед!
164. Ман аз шумо барои ҳидояти худ музде наметалабам. Музди ман танҳо бар ӯҳдаи Парвардигори ҷаҳониён аст!
165. Чаро аз миёни мардуми ҷаҳон бо мардон меомезед?
166. Ва ҳамсаронеро, ки Парвардигоратон офаридааст, тарк мегӯед? Балки, шумо мардуми таҷовузкор ҳастед!»
167. Гуфтанд: «Эй Лут, агар бас накунӣ, ҳатман, аз шаҳр берунат мекунем».
168. Гуфт: «ҳаройна, ман ба кори шумо душманам.
169. Эй Парвардигори ман, маро ва касонамро аз оқибати амале, ки мекунанд, раҳоӣ бахш!»
170. ӯ ва ҳамаи касонашро раҳонидем,
171. ғайри пиразане, ки хост бимонад.
172. Сипас дигаронро ҳалок кардем,
173. Бар онҳо бороне боронидем ва чӣ бад буд борони таҳдидшудагон!
174. Ҳаройна, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд.
175. Ҳаройна, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст!
176. Мардуми Айка7 паёмбаронро дурӯғгӯ бароварданд.
177. Он гоҳ, ки Шуъайб ба онҳо гуфт: «Оё аз Худо наметарсед?
178. ҳаройна, ман барои шумо паёмбаре амин ҳастам.
179. Аз Худо битарсед ва ба ман итоъат кунед!
180. Ман аз шумо барои ҳидояти худ музде наметалабам. Музди ман танҳо бар ӯҳдаи Парвардигори ҷаҳониён аст.
181. Паймонаро тамом бипардозед ва камфурӯшӣ макунед.
182. Ва бо тарозуи дуруст вазн кунед.
183. Ба мардум кам мадиҳед ва бебокона дар замин фасод макунед.
184. Аз он Кас, ки шумо ва халоиқи пеш аз шуморо офаридааст, битарсед».
185. Гуфтанд: «Ҷуз ин нест, ки туро ҷоду кардаанд.
186. Ту низ инсоне монанди мо ҳастӣ ва мепиндорем, ки дурӯғ мегӯӣ.
187. Агар рост мегӯӣ, порае аз осмонро бар сари мо андоз».
188. Гуфт: «Парвардигори ман ба коре, ки мекунед, донотар аст».
189. Пас дурӯғгӯяш бароварданд ва дар он рӯзи абрнок азоб ононро фурӯ гирифт. Он ҳаройна, азоби рӯзи бузург буд!
190. Албатта, дар ин ибратест ва бештаринашон имон наёварданд.
191. Албатта, Парвардигори ту пирӯзманду меҳрубон аст.
192. Ва ҳаройна, ин китоб нозилшуда аз ҷониби Парвардигори ҷаҳониён аст.
193. Онро Рӯҳуламин8 нозил кардааст.
194. Бар дили ту, то аз бимдиҳандагон бошӣ,
195. ба забони арабии равшан.
196. Ва ҳаройна, он дар навиштаҳои пешиниён низ ҳаст.
197. Оё ин нишона бар онҳо басанда нест,ки уламои бани Исроил аз он огоҳанд?
198. Агар онро бар яке аз аҷамиён ( ғайри арабҳо) нозил карда будем
199. ва барояшон онро мехонд, ба он имон намеоварданд.
200. Ба ин сон Қуръонро дар дилҳои гунаҳгорон роҳ додем.
201. Ба он имон намеоваранд, то азоби дардоварро бингаранд.
202. Ва он азоб ногаҳон ва бехабар бар онон фурӯд меояд.
203. Мегӯянд: «Оё моро мӯҳлате хоҳанд дод?»
204. Оё ба азоби мо мешитобанд?
205. Дидӣ, ки ҳарчанд солҳо баҳрамандашон сохтем,
206. боз ҳам азобе, ки ба онҳо ваъда шуда буд, бар сарашон омад.
207. Он баҳрамандиҳо ба ҳолашон суд накард?
208. Мо ҳеҷ аҳли ободӣ ва шаҳреро ҳалок накардем, ҷуз он ки барояшон бимдиҳандагоне буданд,
209. То пандашон диҳанд. Зеро мо ситамкор нестем.
210. Ва ин Қуръонро шайтонҳо нозил накардаанд.
211. Онон на лоиқи ин коранд ва на тавони он доранд.
212. ҳаройна, шайтонҳоро аз шунидани ваҳй дур доштаанд.
213. Пас ба Худои якто худои дигареро махон, то мабодо дар шумори азобшавандагон дароӣ.
214. Хешовандони наздикатро битарсон.
215. Дар баробари ҳар як аз мӯъминон, ки аз ту пайравӣ мекунад, хоксор бош.
216. Ва агар бар ту нофармонӣ карданд, бигӯ: «ҳаройна, ман аз корҳои шумо безорам!»
217. Ва бар Худои пирӯзманду меҳрубон таваккул кун.
218. Он, ки туро мебинад, он гоҳ бармехезӣ
219. ва намоз хонданатро бо дигар намозгузорон мебинад.
220. Албатта, ӯст шунавою доно!
221. Оё шуморо огоҳ кунам, ки шайтонҳо ба назди киҳо меоянд?
222. Бар ҳар дурӯғгӯи гунаҳкор меоянд.
223. Гӯш фаро медиҳанд ва бештаринашон дурӯғгӯёнанд.
224. Ва гумроҳон аз паи шоъирон мераванд.
225. Оё надидаӣ, ки шоъирон дар ҳар водие саргаштаанд?
226. Ва чизҳо мегӯянд, ки худ амал намекунанд?
227. Магар онон, ки имон оварданд ва корҳои шоиста карданд ва Худоро фаровон ёд карданд ва чун мавриди ситам воқеъ шуданд, интиқом гирифтанд. Ва ситамкорон ба зудӣ хоҳанд донист, ки ба чӣ маконе бозмегарданд.
__________________________________________________________________________________________________________
27
Сураи НАМЛ1
(Мӯрча)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.То, син. Ин аст оёти Қуръон ва китоби равшангар.
2.Раҳнамун ва хушхабарест барои мӯъминон:
3.Онон, ки намоз мегузоранд ва закот медиҳанд ва ба рӯзи қиёмат яқин доранд.
4.Аъмоли онҳоеро, ки ба охират имон надоранд, дар назарашон биёростем. Аз ин рӯ, саргашта мондаанд.
5.Онҳо ҳамон касонанд, ки азоби сахт аз они онҳост ва дар охират зиёнкортаранд.
6.Ту касе ҳастӣ, ки Қуръон аз ҷониби Худои ҳакиму доно ба ту нозил мешавад.
7.Мӯсо ба хонаводаи худ гуфт: «Ман аз дур оташе дидам, ба зудӣ, ки аз он бароятон хабаре биёварам ё пораи оташе. Шояд гарм шавед».
8. Чун ба оташ расид, нидояш доданд, ки баракат дода шуда он, ки даруни оташ аст (мурод фариштагон аст) ва он, ки дар канори он аст. Ва пок аст Худои якто, он Парвардигори ҷаҳониён!
9. «Эй Мӯсо, Ман Худои пирӯзманди ҳаким ҳастам.
10. Асоятро бияфкан!» Чун дидаш, ки монанди море меҷунбад, гурезон бозгашт ва ба ақиб нанигарист. «Эй Мӯсо, матарс. ҳаройна, паёмбарон набояд, ки дар назди ман битарсанд,
11. магар касе, ки гуноҳе карда бошад ва пас аз бадкорӣ некӯкор шавад. Пас, ҳаройна, Ман омурзандаву меҳрубонам!
12. Дастатро дар гиребон бибар, то бе ҳеҷ осебе сафед берун ояд. Бо нӯҳ нишона2 назди Фиръавн ва қавмаш бирав, ки мардуме исёнгаранд».
13. Чун нишонаҳои равшангари Моро диданд, гуфтанд: « Ин ҷодуе ошкор аст!»
14. Бо он, ки дар дил ба он яқин оварда буданд, вале аз рӯи ситаму бартариҷӯӣ инкораш карданд. Пас бингар, ки оқибати табаҳкорон чӣ гуна бувад!
15. Мо ба Довуду Сулаймон дониш додем. Гуфтанд: «Сипос аз они Худо аст, ки моро бар бисёре аз бандагони мӯъмини худ бартарӣ дод!»
16. Ва Сулаймон вориси Довуд шуд ва гуфт: «Эй мардум, ба мо забони мурғон омӯхтанд ва аз ҳар неъмате арзонӣ доштанд. Ва ин иноятест ошкор!»
17. Сипоҳиёни Сулаймон аз ҷинну одамӣ ва парранда гирд омаданд ва онҳо саф ороста рафтанд,
18. то ба водии мӯрчагон расиданд. Мӯрчае гуфт: « Эй мӯрчагон, ба лонаҳои худ дароед, то Сулаймону лашкариёнаш шуморо бехабар помол накунанд».
19. Сулаймон аз сухани ӯ лабханд заду гуфт: « Эй Парвардигори ман, маро водор, то шукри неъмати туро, ки бар ман ва падару модари ман арзонӣ доштаӣ, ба ҷой оварам ва корҳои шоистае кунам, ки ту хушнуд шавӣ ва маро ба раҳмати худ дар шумори бандагони шоистаат даровар!»
20. Дар миёни мурғон ҷустуҷӯ кард ва гуфт: «Чаро ҳудҳудро3 намебинам. Ё аз ғоибшудагон аст?
21. ҳатман, Ба сахттарин тарзе азобаш мекунам ё сарашро мебурам, магар он, ки барои ман далеле равшан биёварад».
22.Дер карданаш ба дарозо накашид. Биёмаду гуфт: «Ба чизе даст ёфтаам, ки ту даст наёфта будӣ ва аз Сабо4 бароят хабаре дуруст овардаам.
23. Занеро5 ёфтам, ки бар онҳо подшоҳӣ мекунад. Ва аз ҳар неъмате бархурдор аст ва тахте бузург дорад.
24. Дидам, ки худ ва мардумаш ба ҷои Худои якто офтобро саҷда мекунанд. Ва шайтон аъмолашонро дар назарашон биёростааст ва аз роҳи Худо гумроҳашон кардааст, чунонки рӯи ҳидоят нахоҳанд дид.
25. Чаро Худоеро, ки ниҳони осмонҳову заминро ошкор мекунад ва ҳарчиро пинҳон медоред ё ошкор месозед, медонад, саҷда накунанд?
26. Худои якто, ки ҳеҷ худое барҳақ ҷуз ӯ нест. Парвардигори арши азим».
27. Гуфт (Сулаймон): «Акнун бингарем, ки рост гуфтаӣ ё дар шумори дурӯғгӯёнӣ.
28. Ин номаи маро бибар ва бар онҳо афкан, сипас як сӯ шав ва бингар, ки чӣ ҷавоб медиҳанд»,
29. Зан гуфт: «Эй бузургон, номае гиромӣ ба сӯи ман афканда шуд.
30. Нома аз Сулаймон аст ва ин аст: «Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон».
31. «Бар ман бартарӣ маҷӯед ва ба таслим назди ман биёед».
32. Зан гуфт: «Эй бузургон, дар кори ман раъй бидиҳед, ки то шумо ҳозир набошед, ман ҳеҷ кореро ҳал натавонам кард».
33. Гуфтанд: «Мо қудратмандон ва соҳибони набарди сахт ҳастем. Корҳо ба дасти туст. Бингар, ки чӣ фармон медиҳӣ».
34. Зан гуфт: «Подшоҳон чун ба шаҳре дароянд, вайронаш мекунанд ва азизонашро хор месозанд. Оре, чунин кунанд.
35. Ман, ҳатман, ҳадяе наздашон мефиристам ва менигарам, ки қосидон чӣ ҷавоб меоваранд».
36. Чун қосид назди Сулаймон омад, Сулаймон гуфт: «Оё мехоҳед ба мол маро ёрӣ кунед? Он чӣ Худо ба ман дода, аз он чӣ ба шумо дода беҳтар аст. Балки, шумо ба ҳадяи хеш шодмон ҳастед.
37. Акнун ба наздашон бозгард. Сипоҳе ба сарашон мекашем, ки ҳаргиз тоқати онро надошта бошанд. Ва хору зор аз он ҷо берунашон мекунем».
38. Гуфт: « Эй бузургон, кадом аз шумо тахти ӯро пеш аз он, ки ба таслим назди ман ояд, бароям меоваред?»
39. Ифрите аз миёни ҷинҳо гуфт: « Ман қабл аз он, ки аз ҷоят бархезӣ, онро назди ту ҳозир мекунам, ки ман бар ин кор ҳам тавонояму ҳам амин».
40. Ва он кас, ки аз илми китоб баҳрае дошт, гуфт: « Албатта, ман, пеш аз он, ки чашм барҳам занӣ (мижа занӣ), онро назди ту меоварам». Чун онро назди худ дид, гуфт: « Ин бахшиши Парвардигори ман аст, то маро биёзмояд, ки сипосгузорам ё кофири неъмат. Пас ҳар кӣ сипос гӯяд, барои худ гуфтааст ва ҳар кӣ ношукрӣ кунад, ҳаройна, Парвардигори ман бениёзу карим аст».
41. Гуфт: тахташро дигаргун кунед, бубинем онро мешиносад ё аз онҳост, ки бознатавонанд шинохт».
42. Чун омад, гуфтандаш: «Оё тахти ту чунин буд?» Гуфт: «Гӯё ҳамон аст. Ва мо пеш аз ин огоҳ шуда будем ва таслим будаем»
43. Ва ӯро аз ҳар чӣ ба ҷуз Худои якто мепарастид, боздошт. Зеро ӯ дар зумраи кофирон буд.
44. Гуфтанд (ба Билқис): «Ба саҳни қаср дарой!» Чун бидидаш, пиндошт, ҳавзи пур аз об аст. Доман аз соқҳояш баргирифт. Сулаймон гуфт: «Саҳнаест соф аз шиша»6. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, ҳаройна, ман ба хештан ситам кардаам ва инак, бо Сулаймон дар баробари Парвардигори ҷаҳониён таслим шудам».
45. Ва ба қавми Самуд бародарашон Солеҳро фиристодем, ки Худои якторо бипарастед. Ногаҳон ду гурӯҳ шуданд ва бо якдигар ба хусумат бархостанд.
46. Гуфт: «Эй қавми ман, чаро пеш аз некӣ бар бадӣ мешитобед? Чаро аз Худо омурзиш намехоҳед? Шояд бар шумо раҳмат оварад».
47. Гуфтанд: « Мо туро ва ёронатро ба фоли бад гирифтаем». Гуфт: «Ҷазои шумо назди Худост. Инак, мардуме фиребхӯрда ҳастед!»
48. Дар шаҳр нӯҳ марди носолеҳ буданд, ки дар он сарзамин фасод мекарданд, на ислоҳ.
49. Гуфтанд: « Ба Худо савганд хӯред, ки бар ӯ ва касонаш шабохун занем. Ва чун касе бар талаби хунаш бархезад, бигӯем: « Мо ба ҳангоми ҳалокати касони он ҷо набудем ва мо ростгуфторем».
50. Ва ғофил буданд, ки агар онҳо ҳилае андешидаанд, мо низ чорае андешидаем.
51. Бингар, ки оқибати макрашон чӣ шуд: ҳаройна, Мо онҳо ва қавмашонро ба тамомӣ ҳалок кардем.
52. Он хонаҳои онҳост, ки ба ҷазои зулме, ки мекарданд, холӣ (аз сокинонаш) мондааст. ҳаройна, дар он доноёнро ибратест.
53. Онҳоеро, ки имон оварда буданд ва парҳезгор буданд, наҷот додем.
54. Ва Лутро (ба ёд ор). Он гоҳ, ки ба қавми худ гуфт: «Корҳои зишт мекунед, дар ҳоле, ки худ ба зиштии он огоҳед?
55. Чаро аз рӯи шаҳват ба ҷои занон ба мардон мегироед? Шумо мардуме нодон ҳастед!»
56. Ҷавоби қавми ӯ ин буд, ки гуфтанд: « Хонадони Лутро аз шаҳри худ берун кунед. Онон даъвои покӣ мекунанд».
57.ӯ ва касонаш, ҷуз занашро, наҷот додем. Чунон хостем, ки он зан аз бозмондагон бошад.
58. Бороне бар онҳо боронидем ва борони таҳдидшудагон чӣ бад боронест!
59. Бигӯ: « Сипос Аллоҳро ва салом бар бандагони интихоб кардаи ӯ. Оё Аллоҳ беҳтар аст ё он чизҳо, ки шарики ӯ қарор медиҳанд?
60. Ё кист он, ки осмонҳову заминро офарид ва аз осмон бароятон об фиристод ва бо он бӯстонҳое хушманзар рӯёнидем, ки шуморо тавони рӯёнидани дарахте аз он нест. Оё маъбуди дигаре ҳаст бо Худо? На, онҳо мардуме ҳастанд аз ҳақ каҷрав!
61. Ё кист он, ки заминро оромгоҳ сохт ва дар он рӯдҳо падид оварду кӯҳҳо ва миёни ду баҳр монеъае қарор дод. Оё маъбуди дигаре ҳаст бо Худо? На, бештаринашон намедонанд!
62. Ё кист он, ки дармондаро чун бихонадаш, посух медиҳад ва ранҷ аз ӯ дур мекунад ва шуморо дар замин ҷонишини пешиниён месозад. Оё маъбуди дигаре ҳаст бо Худо? Чӣ андак панд мегиред!
63. Ё кист он, ки шуморо дар торикиҳои биёбону дарё роҳ менамояд ва он кӣ пеш аз борони раҳматаш бодҳоро ба мужда мефиристад. Оё маъбуди дигаре ҳаст бо Худо? Аллоҳ бартар аст аз ҳар чӣ шарики ӯ месозанд!
64. Ё кист он, ки махлуқотро меофаринад, сипас онҳоро бозмегардонад ва он, ки аз осмону замин ба шумо рӯзӣ медиҳад. Оё маъбуди дигаре ҳаст бо Худо? Бигӯ: « Агар рост мегӯед: далели хеш биёваред!»
65. Бигӯ: «Ҳеҷ кас дар осмонҳову замин ғайбро намедонад, магар Аллоҳ. Ва низ намедонанд чӣ вақт зинда мешаванд!»
66. Дар боби охират ба яқин расиданд? На, ҳамчунон дар шак ҳастанд, ки мардуме нобиноянд.
67. Кофирон гуфтанд: «Чӣ гуна агар мову падаронамон хок шудем, моро аз қабр берун меоваранд?
68. Ба мо ва падаронамон ҳам пеш аз ин чунин ваъдае дода буданд. Инҳо чизе ҷуз афсонаҳои пешиниён нест»
69. Бигӯ: « Дар замин сайр кунед ва бингаред, ки поёни кори гунаҳгорон чӣ гуна будааст!»
70. Барояшон андӯҳгин мабош ва аз ҳилае, ки меандешиданд, тангдил машав.
71. Мегӯянд: «Агар рост мегӯед, он ваъдаи қиёмат чӣ вақт хоҳад буд?»
72. Бигӯ: «Шояд баъзе аз он чӣ ба шитоб металабед, наздики шумо бошад».
73. Ва Парвардигори ту фазли худро бар мардум арзонӣ медорад, вале бештаринашон шукр намегӯянд!
74. Ва ҳаройна, Парвардигори ту медонад, ки чӣ чизро дар дил ниҳон кардаанд ва чӣ чизро ошкор месозанд!
75. Ва дар осмонҳову замин ҳеҷ розе нест, магар он, ки дар китоби мубин7 омадааст
76. ҳаройна, ин Қуръон бисёре аз чизҳоеро, ки бани Исроил дар он ихтилоф доранд, барояшон ҳикоят мекунад
77. Ва барои мӯъминон, албатта, ҳидояту раҳмат аст.
78. Албатта, Парвардигори ту ба раъйи хеш миёнашон ҳукм хоҳад кард, ки ӯ пирӯзманду доност!
79. Пас ба Худо таваккул кун, ки бе шак, ту ҳамроҳ ба ҳақиқате равшан ҳастӣ!
80. ҳаройна, ту наметавонӣ мурдагонро шунаво созӣ ва овози худро ба гӯши кароне, ки аз ту рӯй мегардонанд, бирасонӣ.
81. Ту наметавонӣ кӯронро аз гумроҳияшон роҳ намоӣ. Овози худро танҳо ба гӯши касоне тавонӣ расонд, ки ба оёти Мо имон овардаанд ва мусалмон ҳастанд.
82.Чун фармони (вуқӯъи) қиёмат муқаррар гардад, барояшон ҷунбандае8 аз замин берун меоварем, ки бо онон сухан бигӯяд, ки он мардум, ҳаройна, ба оёти Мо яқин намеоваранд.
83. Рӯзе, ки аз ҳар миллате гурӯҳеро аз онон, ки оёти Моро дурӯғ мебароварданд, гирд меоварем ва ононро ба саф биронанд,
84. то чун ба маҳшар бирасанд гӯянд: «Оё шумо оёти Моро дурӯғ мебаровардед ва ҳол он, ки дониши шумо ба он иҳота наёфта буд? Он чӣ коре буд, ки мекардед?»
85. Ба ҷазои ситаме, ки мекарданд, ҳукми азоб бар онҳо муқаррар шавад, бе он ки сухане бигӯянд.
86. Оё намебинанд, ки шабро падид овардем, то дар он биороманд ва рӯзро равшанӣ бахшидем. Албатта, дар ин барои мӯъминон ибратҳост.
87. Рӯзе, ки дар сур дамида шавад ва ҳамаи касоне, ки дар осмонҳову замин ҳастанд, магар он ки Худо бихоҳад, битарсанд ва ҳама хору залил ба сӯи ӯ равон шаванд.
88. Ва кӯҳҳоро бинӣ, пиндорӣ, ки беҷонанд, ҳол он, ки ба суръати абр мераванд. Кори Худованд аст, ки ҳар чизеро ба камол падид овардааст. Албатта, ӯ ба ҳар чӣ мекунед, огоҳ аст.
89. Ҳар кас, ки кори неке кунад (чун имон ба Худо ва ихлос дар тоъат), беҳтар аз онро мукофот гирад (ки ризо ва хушнудии парвардигор аст) ва некӯкорон аз ваҳшати он рӯз (ки қиёмат фаро мерасад ва тарсу хавф мардумро фаро мегирад) дар амон бошанд (ва ғаму андӯҳ ва нигарониҳо аз онҳо дур бошад).
90. Ва ононро, ки корҳои бад мекунанд (чун ширк ва маъсият), сарнагун дар оташ андозанд, оё ҷуз мувофиқи корҳое, ки кардаед ҷазо ёбед?
91. ҳаройна, ба ман фармон шуда, ки танҳо ва танҳо, Парвардигори ин шаҳрро (Маккаро) бипарастам. Шаҳреро, ки Худованде, ки ҳама чиз аз они ӯст, ҳурматаш ниҳода (ва онро ҳарами амн ва амон сохтааст ва дар он куштани инсоне ё зулм ба касе ва ё забҳи ҳайвон ва ҷонвари паноҳанда ба он ё кандани гиёҳу дарахти он ҳаром ҳукм гардидааст, аммо тасаввур нашавад, ки танҳо ҳамин сарзамин мулки Худо аст, балки дар олами ҳастӣ ҳама чиз аз они ӯст) ва амр шудаам, ки аз мусалмонон бошам,
92. ва (амр шудаам) ин ки Қуръонро тиловат кунам. Пас ҳар кӣ ҳидоят ёфт, ба суди худ ҳидоят ёфтааст ва ҳар кӣ гумроҳ шуд, бигӯ «ҳаройна, ман аз бимдиҳандагон ҳастам».
93. Ва бигӯ: «Сипос Худорост. Оёти худро ба шумо хоҳад намуд, то онҳоро бишносед. Ва Парвардигори ту аз ҳар коре, ки мекунед, бехабар нест».
__________________________________________________________________________________________________________
28
Сураи ҚАСАС1
(Достон)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.То, син, мим.
2.Ин аст оёти ин китоби равшангар (яъне қуръони маҷид, ки бо мӯҳтавои равшанаш ҳақро аз ботил ва роҳи ростро аз бероҳа намудор месозад ва роҳи саъодатро барои инсонҳо нишон медиҳад).
3.Барои онҳо, ки имон меоваранд, достони ростини Мӯсо ва Фиръавнро бар ту мехонем.
4.Фиръавн дар он сарзамин (Миср) бартарӣ ҷӯст ва мардумашро фирқа –фирқа сохт (яъне, мардуми Мисрро ба ду гурӯҳ: қибтиён ва сибтиён тақсим кард). Фирқаеро (сибтиён, ки бани Исроил буданд) хор медошт ва писаронашонро мекушт ва занонашонро зинда мегузошт, ки ҳаройна, ӯ аз табаҳкорон буд.
5.Ва Мо бар он ҳастем, ки бар бечорагони рӯи замин неъмат медиҳем ва ононро пешвоён созем ва ворисон гардонем.
6.Ва онҳоро дар он сарзамин обрӯву қудрат бахшидем ва ба Фиръавну Ҳомон (вазири Фиръавн) ва лашкариёнашон чизеро, ки аз он метарсиданд, нишон диҳем.
7.Ва ба модари Мӯсо ваҳй кардем, ки шираш бидеҳ ва агар бар ӯ бимнок шудӣ ба дарёаш биандоз ва матарсу ғамгин машав, ӯро ба ту, ҳатман, бозмегардонем ва дар шумори паёмбаронаш меоварем.
8.Хонадони Фиръавн ёфтандаш, то душманашон ва сабаби андӯҳашон гардад. ҳаройна, Фиръавну Ҳомон ва лашкариёнашон хатокор буданд.
9.Зани Фиръавн (Осия) гуфт: «Ин мояи шодмонии ману туст. ӯро макушед, шояд ба мо суде бирасонад ё ӯро ба фарзандӣ гирем». Ва намедонистанд, ки чӣ мекунанд.
10. Модари Мӯсоро дил танг шуд. Ва агар дилашро қавӣ накарда будем, ки аз мӯъминон бошад, наздик буд, ки он розро фош созад.
11. Ва ба хоҳари ӯ гуфт: «Аз пайи ӯ бирав». Ва зан бе он ки онон дарёбанд, аз дур дар ӯ менигарист.
12. Пистони ҳамаи доягонро аз пеш бар ӯ ҳаром карда будем. Он зан гуфт: «Оё мехоҳед шуморо ба хонаводае раҳнамоӣ кунам, ки ӯро бароятон нигоҳ доранд ва некхоҳаш бошанд?»
13. Пас, ӯро назди модараш баргардонидем, то чашмони он зан (аз дидори тифлаш) равшан гардад ва ғамгин набошад ва бидонад, ки албатта, ваъдаи Худо ҳақ аст, вале бештаринашон намедонанд!
14. Чун ба ҳадди балоғат расид ва барӯманд шуд, ӯро фарзонагиву дониш додем ва некӯкоронро чунин подош медиҳем.
15. Бехабар аз мардуми шаҳр ба шаҳр дохил шуд. Ду танро дид, ки бо ҳам ҷанг мекунанд. Ин як аз пайравонаш буд ва он як аз душманонаш. Он кӣ аз пайравонаш буд, бар зидди он дигар, ки аз душманонаш буд, аз ӯ ёрӣ хост. Мӯсо муште бар ӯ зад ва ӯро кушт. Гуфт: «Ин кори шайтон буд. ҳаройна, ӯ душмани гумроҳкунандаи ошкор аст».
16. Гуфт: «Эй Парвардигорам, ҳаройна, ман ба худ ситам кардам. Маро биёмурз». Ва Худояш биёмурзид. Албатта, ӯ омурзандаву меҳрубон аст!
17. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, ба сипоси неъмате, ки бар ман ато кардӣ, ҳаргиз пуштибони гунаҳкорон нахоҳам шуд!»
18. Дигар рӯз дар шаҳр тарсон ва чашм ба роҳи ҳодиса мегардид. Марде, ки дирӯз аз ӯ мадад хоста буд, боз ҳам аз ӯ мадад хост. Мӯсо ба ӯ гуфт: «ҳаройна,Ту гумроҳи ошкор ҳастӣ”!
19. Чун хост мардеро, ки душмани ҳардуи онҳо буд, бизанад, гуфт: «Эй Мӯсо, оё мехоҳӣ ҳамчунон, ки дирӯз якеро куштӣ, маро низ бикушӣ? Ту мехоҳӣ, ки дар ин сарзамин золиме бошӣ ва намехоҳӣ, ки аз солеҳон бошӣ».
20. Марде аз дурдасти шаҳр давон омаду гуфт: «Эй Мӯсо, сардорони шаҳр дар бораи ту раъй мезананд, то бикушандат. Берун бирав. Ман, ҳаройна, хайрхоҳи ту ҳастам!»
21. Тарсону нигарон аз шаҳр берун шуд. Гуфт: «Эй Парвардигори ман, маро аз ситамкорон раҳоӣ бахш!»
22. Чун ба ҷониби Мадян2 равон шуд, гуфт: «Шояд Парвардигори ман маро ба роҳи рост раҳбарӣ кунад».
23. Чун ба оби Мадян расид, гурӯҳе аз мардумро дид, ки чорпоёни худро об медиҳанд ва пушти сарашон ду занро дид, ки гӯсфандони худро бозмеронанд. Гуфт: «Шумо чӣ мекунед?» Гуфтанд: «Мо об намедиҳем, то он гоҳ ки чӯпонон бозгарданд, ки падари мо пири бузургвор аст»
24. Гӯфсандонро об дод. Сипас ба соя бозгашту гуфт: «Эй Парвардигори ман, ман, ба таҳқиқ, ба он неъмате, ки бароям мефиристӣ, мӯҳтоҷам».
25. Яке аз он ду зан, ки шармида роҳ мерафт, назди ӯ омад ва гуфт: «ҳаройна, падарам туро мехонад, то музди об доданатро бидиҳад». Чун назди ӯ омад ва саргузашти хеш бигуфт, гуфт: «Матарс, ки ту аз мардуми ситамкор наҷот ёфтаӣ».
26. Яке аз он ду гуфт: «Эй падар, ӯро мардикор гир, ки агар чунин кунӣ, беҳтарин марди нерӯманди аминест, ки муздур кардаӣ».
27. Гуфт: «ҳаройна, мехоҳам яке аз ин ду духтарамро зани ту кунам, ба шарти он, ки ҳашт сол мардикори ман бошӣ. Ва агар даҳ солро тамом кунӣ, худ хидматест ва ман намехоҳам, ки туро ба машаққат афканам. Иншоаллоҳ, маро аз солеҳон хоҳӣ ёфт».
28. Гуфт: «Ин аст паймон миёни ману ту. Ҳар як аз ду муддатро, ки сипарӣ созам, бар ман ситаме нахоҳад рафт ва Худо бар он чӣ мегӯем, вакил аст».
29. Чун Мӯсо муддатро ба сар овард ва бо занаш равон шуд, аз сӯи Тур оташе дид. Ба аҳли худ гуфт: «Ин ҷо истед. Оташе дидам. Шояд аз он хабаре ё пораи оташе биёварам, то гарм шавед».
30.Чун назди оташ омад, аз канораи рости водӣ, дар он сарзамини муборак, аз он дарахт нидо дода шуд, ки эй Мӯсо, албатта, ман Худои барҳақу Парвардигори ҷаҳониёнам.
31. Асоятро бияндоз! Чун дидаш, ки монанди море меҷунбад, гурезон бозгашт ва ба ақиб нанигарист. «Эй Мӯсо, пеш ой ва матарс. ҳаройна,Ту дар амон ҳастӣ.
32. Дасти худ ба гиребон бибар, то сафед берун ояд, бе ҳеҷ осебе. Ва то аз ваҳшат биоромӣ, дасти худ дар бағал кун. Ин ду (асо ва яди байзо) аз ҷониби Парвардигорат ҳуҷҷатҳои ту барои Фиръавн ва атрофиёни ӯст, ки онон мардуме саркашанд».
33. Гуфт: «Эй Парвардигорам, ман яке аз онҳоро куштаам ва метарсам маро бикушанд.
34. Ва бародарам Ҳорун ба забон аз ман фасеҳтар аст. ӯро ба мадади ман бифирист, то маро тасдиқ кунад, ҳаройна, бими он дорам, ки дурӯғгӯям мешуморанд».
35. Гуфт: «Туро бо бародарат қавидаст хоҳем кард ва бароятон ҳуҷҷате қарор медиҳем. Ба сабаби нишонаҳое, ки шуморо додаем, ба шумо даст нахоҳанд ёфт. Шумо ва пайравонатон пирӯз хоҳед буд».
36. Чун Мӯсо оёти равшани Моро наздашон овард, гуфтанд: « Ин ҷодуест бархоста, мо аз ниёгонамон чунин чизҳое нашунидаем».
37. Ва Мӯсо гуфт: «Парвардигори ман ба он касе, ки аз ҷониби ӯ ба ҳидоят омадааст ва оқибати писандида дар он сарой аз они ӯст, огоҳтар аст. Албатта, ситамкорон растагор (наҷотёфта) намешаванд!»
38. Фиръавн гуфт: «Эй ҷамоъат, ман барои шумо худое ҷуз худ намешиносам. Эй Ҳомон, барои ман хишт бипаз ва баланд манорае бисоз, шояд худои Мӯсоро бубинам, ҳаройна, ман дурӯғгӯяш мепиндорам».
39. ӯ (Фиръавн) ва лашкарҳояш ба ноҳақ дар замин саркашӣ карданд ва пиндоштанд, ки онҳо ба назди мо бозгардонида намешаванд.
40. Пас, ӯ ва лашкарҳояшро гирифтем ва ба баҳр афкандем. Бингар, ки оқибати кори ситамкорон чӣ гуна буд.
41. Ва ононро аз он гуна пешвоёне сохтем, ки мардумро ба оташ (оташи ҷаҳаннам) даъват мекунанд ва дар рӯзи қиёмат касе ёриашон намекунад.
42. Дар ин дунё аз паяшон лаънат равона сохтем ва дар рӯзи қиёмат аз зиштрӯёнанд.
43. Пас, аз он, ки мардуми рӯзгори пешинро ҳалок сохтем, ба Мӯсо китоб додем, то мардумро ибрату ҳидоят ва раҳмат бошад. Шояд панд гиранд.
44. Он гоҳ ки ба Мӯсо фармони амри пайғамбариро ваҳй кардем, ту на дар ҷониби ғарбии (кӯҳи Тур) будӣ ва на аз ҳозирон.
45. Вале Мо аз он пас наслҳоеро биёфаридем, ки умрашон ба дарозо кашид. Ва ту дар миёни мардуми Мадян муқим набудӣ, ки оёти Моро бар онҳо бихонӣ. Вале Мо будем, ки паёмбароне мефиристодем.
46. Ту дар канори Тур набудӣ, он гоҳ ки Мӯсоро нидо дардодем. Вале ин раҳматест аз ҷониби Парвардигорат, то мардумеро, ки пеш аз ту бимдиҳандае надоштанд, бим диҳӣ. Бошад, ки онҳо пандпазир шаванд.
47. Ва чун ба сабаби аъмоле, ки кардаанд, мусибате ба онҳо расад, мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, чаро паёмбаре бар мо нафиристодӣ, то аз оёти Ту пайравӣ кунем ва аз мӯъминон бошем?»
48. Чун паёмбари ростгӯй аз ҷониби Мо бар онон мабъус шуд, гуфтанд: «Чаро он чӣ ба Мӯсо дода шуда, ба ӯ дода нашуда?» Оё инҳо пеш аз ин ба он чӣ ба Мӯсо дода шуда буд, кофир нашуда буданд? Ва гуфтанд, ки ин ҳарду, ду ҷодуст пуштибони ҳам ва мо ба ҳеҷ як имон намеоварем.
49. Бигӯ: «Агар рост мегӯед, аз ҷониби Худованд китобе биёваред, ки аз ин ду3 беҳтар роҳ бинамояд, то ман ҳам аз он пайравӣ кунам!»
50. Пас, агар иҷобатат накарданд, бидон, ки аз пайи ҳавои нафси хеш мераванд ва кист гумроҳтар аз он кас, ки бе он, ки раҳнамоӣ аз Худо хоҳад, аз пайи ҳавои нафси худ равад? ҳаройна, Худо мардуми ситамкорро ҳидоят намекунад.
51. Барояшон сухан дар сухан пайвастем (яъне, пай дар пай оёти қуръонро нозил кардем), бошад, ки пандпазир гарданд.
52. Касоне, ки пеш аз ин китоб (қуръон) китобашон дода будем, ба он имон меоваранд.
53. Ва чун бар онҳо тиловат шуд гуфтанд: «Ба он имон овардем. Ҳаққест аз ҷониби Парвардигори мо ва мо пеш аз он таслим будаем».
54. Онҳо ба сабаби сабре, ки кардаанд, ду бор подош дода шаванд. Инҳо бадиро ба некӣ дур мекунанд ва низ аз он чӣ рӯзиашон додаем, садақа мекунанд.
55. Ва чун сухани беҳудае бишнаванд, аз он рӯйгардонӣ мекунанд ва мегӯянд: «Кирдорҳои мо аз они мо ва кирдорҳои шумо аз они шумо. Ба саломат бимонед. Мо хостори ҷоҳилон нестем!»
56. ҳаройна, Ту ҳар касро, ки бихоҳӣ, ҳидоят намекунӣ. Худост, ки ҳар киро бихоҳад, ҳидоят мекунад ва ӯ ҳидоятёфтагонро беҳтар мешиносад.
57. Гуфтанд: «Агар аз дини ту пайравӣ кунем, моро аз сарзаминамон бармекананд». Оё онҳоро дар ҳараме амн ҷой надодаем, ки ҳама гуна меваҳо дар он фароҳам мешавад ва ин ризқест аз ҷониби Мо? Вале бештаринашон намедонанд.
58. Чӣ басо мардуми шаҳреро ҳалок сохтем, ки аз зиндагии хеш дучори сармастӣ шуда буданд ва ин хонаҳои онҳост, ки баъд аз онҳо, андак замоне кас дар онҳо сукно (маскан) гирифт ва Мо вориси онҳо будем.
59. Парвардигори ту мардуми шаҳрҳоро ҳалок накард, то он гоҳ, ки аз худашон паёмбаре бар онҳо фиристод ва ӯ оёти Моро бар онҳо бихонд. Ва мо шаҳрҳоро нобуд накардаем, магар он, ки мардумаш ситамкор будаанд.
60. Чизҳое, ки ба шумо дода шудааст, бархурдорӣ ва ороиши ин зиндагии дунявист. Ҳол он ки он чӣ назди Худост, беҳтару монданитар аст. Чаро дарнамеёбед?
61. Оё он кас, ки ӯро ваъдаҳои нек додаем ва он ваъдаҳоро хоҳад дид, ва монанди касест, ки ӯро аз моли инҷаҳонӣ баҳраманд кардаем ва дар рӯзи қиёмат ҳам бозхосташ фаро мехонем?
62. Ва рӯзе, ки ононро нидо медиҳад ва мегӯяд: «Шариконеро, ки барои Ман мепиндоштаед, куҷоянд?»
63. Онон, ки ҳукм дар бораашон таҳқиқ шуда мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, инҳо касоне, ҳастанд, ки мо гумроҳашон кардем. Аз он рӯ гумроҳашон кардем, ки худ гумроҳ будем. Аз онҳо безорӣ меҷӯем ва ба ту мегаравем. Инҳо моро намепарастидаанд».
64. Ва гуфта шавад: «Акнун шариконатонро фарёд кунед». Садо мекунанд, вале ба онҳо посух намедиҳанд. Ва чун азобро бубинанд, орзу мекунанд, ки кош аз ҳидоятёфтагон мебуданд.
65. Ва рӯзе, ки Худо нидояшон кунад ва гӯяд: «Паёмбаронро чӣ гуна қабул кардед?»
66. Дар ин рӯз хабарҳо бар онҳо пӯшида шавад ва аз якдигар низ натавонанд пурсид.
67. Аммо он кас, ки тавба карда ва имон оварда ва амали солеҳ ба ҷой оварда, шояд ки аз растагорон бошад.
68. Парвардигори ту ҳар чиро, ки бихоҳад, меофаринад ва ихтиёр мекунад. Вале онҳоро тавони ихтиёр нест. Пок аст Худо ва аз ҳар чӣ барояш шарик месозанд, бартар аст.
69. Ва Парвардигори ту ҳар чиро, ки дар дил пинҳон доштаанд ё ошкор кардаанд, медонад.
70. ӯст Худои якто. Ҳеҷ Худое барҳақ ғайри ӯ нест. Ситоиш хоси ӯст, чи дар ин ҷаҳон ва чи дар ҷаҳони дигар. Ва фармон, фармони ӯст. Ва ҳамагон ба ӯ бозгардонда мешавед.
71. Бигӯ: «Чӣ тасаввур мекунед, агар Аллоҳ шабатонро то рӯзи қиёмат тӯлонӣ созад? Ҷуз ӯ кадом худост, ки шуморо равшанӣ арзонӣ дорад? Магар намешунавед?»
72. Бигӯ: «Чӣ тасаввур мекунед, агар Аллоҳ рӯзатонро то рӯзи қиёмат тӯлонӣ созад? Ҷуз ӯ кадом худост, ки шуморо шаб арзонӣ дорад, ки дар он биёсоед? Магар намебинед?
73. Ва аз раҳмати ӯ он ки барои шумо шабу рӯзро падид овард, то дар он (шаб) биёсоед ва дар ин (рӯз) ба талаби рӯзӣ бархезед, бошад, шукр гӯед».
74. Ва рӯзе, ки Худо нидояшон диҳад ва гӯяд: «Шариконе, ки барои Ман тасаввур мекардед, куҷоянд?”
75. Ва аз ҳар миллате шоҳиде биёварем ва гӯем: «Далели хеш биёваред. Он гоҳ бидонанд, ки ҳақ аз они Аллоҳ аст ва онҳоеро (бутон), ки ба дурӯғ худо мехонанд, нобуд шаванд».
76.ҳаройна, Қорун аз қавми Мӯсо буд, ки бар онҳо афзунӣ ҷуст. Ва ба ӯ чунон ганҷҳое додем, ки бе шак, ҳамли калидҳояш бар гурӯҳе аз мардуми нерӯманд душвор менамуд. Он гоҳ, ки қавмаш ба ӯ гуфтанд: «Сармаст мабош, зеро Худо сармастонро дӯст надорад.
77. Дар он чӣ Худоят арзонӣ дошта, сарои охиратро биҷӯй ва баҳраи хешро аз дунё фаромӯш макун. Ва ҳамчунон ки Худо ба ту некӣ карда, некӣ кун ва дар замин аз пайи фасод марав, ки ҳаройна, Худо фасодкунандагонро дӯст надорад!»
78. Гуфт: «Он чӣ ба ман дода шуда, ба сабаби дониши ман будааст». Оё надонистааст, ки ба таҳқиқ, Худо пеш аз ӯ наслҳоеро ҳалок карда, ки қувваташон аз ӯ афзунтар ва шумораашон бештар будааст? Ва ин гунаҳкоронро (ки гуноҳашон муайян аст), аз гуноҳашон намепурсанд (зеро ҳоҷати пурсиш нест).
79. Ороста ба зеварҳои худ (қорун) ба миёни мардумаш омад. Онҳо, ки хостори зиндагии дунявӣ буданд, гуфтанд: «Эй кош, он чӣ ки ба Қорун дода шуда, моро низ мебуд, ки ӯ сахт бархурдор аст».
80. Аммо донишёфтагон гуфтанд: «Вой бар шумо. Барои онҳо, ки имон меоваранд ва корҳои шоиста мекунанд, савоби Худо беҳтар аст. Ва ба ин савоб сабркунандагон расанд».
81. Пас, ӯ (қорун) ва хонаашро дар замин фурӯ бурдем ва дар баробари Худо ҳеҷ гурӯҳе надошт, ки ёриаш кунад ва худ ёрӣ кардани хеш наметавонист.
82. Рӯзи дигар он касон, ки дирӯз орзу мекарданд, ки ба ҷои ӯ мебуданд, мегуфтанд: «Аҷабо, ки Худо рӯзии ҳар касро, ки хоҳад фаровон кунад ё танг созад. Агар Худо ба мо низ неъмати фаровон дода буд, моро низ дар замин фурӯ мебурд. Аҷабо, намебинӣ, ки кофирон наҷот намеёбанд?»
83. Ин сарои охиратро аз они касоне сохтаем, ки дар ин ҷаҳон на хоҳони бартариҷӯӣ ҳастанд ва на хоҳони фасод. Ва саранҷоми нек аз они парҳезгорон аст?
84. Ҳар кас, ки кори неке ба ҷой орад, беҳтар аз онро подош меёбад ва ҳар кӣ гуноҳе кунад, пас аз онон, ки муртакиби гуноҳ мешаванд, ҷуз ба андозаи амалашон ҷазо дода намешаванд.
85.Он кас, ки (таблиғи) Қуръонро бар ту фарз кардааст, туро ба ваъдагоҳат4 бозгардонад. Бигӯ: « Парвардигори ман беҳтар медонад, ки чӣ касе бар роҳи рост ва чӣ касе дар гумроҳии ошкор аст».
86. Агар раҳмати Парвардигорат набуд, умеди онро надоштӣ, ки ин китоб бар ту дода шавад (вале раҳмати Парвардигорат чунин иҷоб кард ва хост бо ирсоли қуръон барои паёмбари охирзамон, ин масъулияти вазнинро ба ту супорад). Пас, ҳаргиз, набояд пуштибони кофирон бошӣ (ва ёвару ҳамдасти онҳо шавӣ)!
87. Пас, аз он, ки оёти Худо бар ту нозил шуд, туро аз он бероҳа накунанд. Мардумро ба сӯи Парвардигорат бихон ва ҳаргиз, аз мушрикон мабош.
88. Бо Худои якто худои дигареро махон. Ҳеҷ Худое барҳақ, ҷуз ӯ нест. Ҳар чизе нобуд шуданӣ ҳаст, ғайри зоти ӯ. Фармон, фармони ӯст ва ҳама ба сӯйи ӯ бозгардонида шавед (ва ҳисобу китоби гуфтору кирдоратонро бозрасӣ мекунад ва дар миёнатон одилона доварӣ хоҳад кард!
__________________________________________________________________________________________________________
29
Сураи АНКАБУТ1
(Тортанак)
Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!
1.Алиф, лом, мим.
2.Оё мардум пиндоштаанд, ки чун бигӯянд: «Имон овардаем (ва ба ягонагии Худо ва рисолати паёмбар иқрор кардаем), раҳо шаванд ва дигар (бо таколиф ва вазоиф ва ранҷу сахтиҳое, ки бояд дар роҳи дини Худо таҳаммул кард) озмоиш нашаванд”.
3.Албатта, мардумеро, ки пеш аз онҳо буданд (бо навъҳои таколиф ва машаққатҳо ва бо неъматҳои гуногун ва сахтиҳо), озмудаем, то ба таҳқиқ, Худо касонеро, ки рост гуфтаанд, маълум дорад ва дурӯғгӯёнро ҷудо кунад.
4.Оё инҳо, ки муртакиби гуноҳ мешаванд, пиндоштаанд, ки аз Мо пешдастӣ мекунанд (ва аз ҳавзаи қудрати мо мегурезанд ва аз чанголи кайфари мо раҳоӣ меёбанд )? Чӣ бад доварӣ мекунанд!
5. Ҳар кас, ки ба дидори Худо2 умед дорад, бидонад, ки ваъдаи
Худо, ҳатман, омаданист ва ӯ шунавову доност!
-
Ҳар кӣ (дар роҳи пешрафти дини Худо ва анҷоми ибодатҳо) ҷиҳод кунад, бе шак, ба суди худ кардааст. ба таҳқиқ Худо аз ҳамаи ҷаҳониён (ва тоъату ибодати онҳо) бениёз аст.